بېلابېلې ټولنيزې ليکنې
خوشبختي
ژباړه . محمدعلي عمري .... یوبادشاه بيماره شو خلګوته یې وويل. خپله نيمه بادشاهي وهغه چاته ورکوم چي زما علاج وکړي . ټول هوښيار خلګ یودبله سره راجمع سوو ترڅو دبادشاه پرعلاج کولو وتوانيږي . ليکن یوڅوک هم پردې باندې نه شو قادره چي دبادشاه علاج وکړي. خو له هوښیارانو ځخه یوه هوښیار سړي وويل . فکر کوم چي دبادشاه علاج به وکړاي شم. که یو خوشبخته سړئ پیداکړئ او لمن یې راپرې کړئ او دبادشاه له بدن سره یې وصل کړئ دب
قانونمندی جامعه
«انَّ اللّهَ لایُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّی یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم » قانونمندی و چگونگی قوانین و سنتهای حاکم بر جامعه، از مباحث بنیادین و از مبادی فلسفی بحثهای جامعه شناختی در بررسی پدیدههای اجتماعی است و این را باید بپذیریم که بسیاری از مسائل اجتماعی بر پایه آن استوارند. آگاهی از قانونمندی جامعه نقشها و پیامدهای مهمی دارد که عبارتاند از قدرت بر کشف قوانین که شرط لازم پیش بینی پذیری جامعه و تاریخ است، کالبد شکافی و تحلیل دقیق جوامع گذشته، شناخت رخدادهای غیر منتظره و آمادگی برای
ژان ژاک روسو و برتراند راسل، هردو هم از توبره می خوردند و هم از آخور
ژان ژاک روسو و برتراند راسل، هردو هم از توبره می خوردند و هم از آخور عبدالخالق صارم ........................................................ غرب شرارت پیشه، همیشه عناصر هرزه، نابکار، ولگرد، دزد، آدم کش، کوچه یی و نیمه دیوانه خود را که دارای حرف های متناقض و رفتار های دوگانه بوده و غرق در باتلاق جنسی نیز بودند، در زیر نام دانشمند و آزاد اندیش و ترقی خواه و روشنفکر و فیلسوف و نابغه و... بالای ما تحمیل نموده اند، که دو تن این دانشمندان تقلبی به نام های ژان ژاک روسو و برتراند راسل
څوک وایي عقل څوک وایي علم څوک وايي بخت ښه دی
څوک وایي عقل ښه دي ځکه چي د عقل پواسطه کولای شو ټوله نړۍ ورباندي اداره کړو،نامعلومي لاري ورباندي وپیژنو.څوک وایي علم ښه دي ځکه چي دعلم په واسطه کولای شو حلال او حرام سره جلا کړو.اوپه ټوله نړۍ کي چي دا څومره پرمخټګونه دي دعلم برکت دي.څوک وایي بخت ښه دي ځکه چي د بخت پواسطه کولای شو دنیا او اخرت و ګټو.زه دخلکو خبري نه ردوم. لکه څنګه چي دانسانانو چهري توپیر لري همداسي دانسانانو فکرونه هم تفاوت لري. نو ویلی شو چي دری واړه د انسانانو لپاره مفد او ګټور دي ،هغه وخت چي د دری واړو خصوصیات په ځان کي عمل
اوښکې
هغه خپلې عينکې جېب ته واچولې, له دفتره را ووت, د کيڼ لاس کوټې ته ورننوت, ځوانه ډاکټره ښځه د احترام له پاره ورته ولاړه شوه, په غوسه يې ورته وويل, نن اوومه ورځ ده, تا د هو او نه جواب ماته نه دی راکړی, که خوښه دي نه وي هم ووايه او که..... ځوانې ډاکټرې يې خبره ورپرې کړه, ښه سمه ده, ارشد صاحب! زه به ستا دغه غوښتنه ومنم, خو ته به ماته ليکلې راکوې چې ته تر کومه دلې وې, زما تبديلي به نه کوې. ارشد په خندا کې ورته وويل: ته بې غمه شه, زما په موجودګې کې به د چا پلار هم دا جرات و نه کړي چې
سیا سی ګډ ديالوګ عقل، صداقت او باور
«الذین ان مکنهم فی الارض اقامواالصلوةوءاتواالزکوة وامروا بالمعروف ونهواعن المنکر ولله عقبة الامور» سوره حج ۴۰ ایة وقت شعر وشاعری بگذشت ورفت وقت سحر وساحری بگذشت ورفت وقت اقدام است وسعی جد وجهد غفلت وتن پروی بگذشت ورفت عصر٫ عصرموتر ریل است وبرق گامهای شتر بگذشت ورفت تلگراف ارد خبر از شرق وغرب قاصد ونامه بری بگذشت ورفت شد هوا جولانگه نوع بشر رشک بی بال وپر بگذشت ورفت گفت این سخن محمود راوبرفت سعی کن تنبل گری بگذشت ورفت ۱۹۰۹ سراج الاخبار مح
دعقل پالونکی
انسان ښایسته دی ترګلاب هم ښایسته دی ددې دپاره چي همیشه ښایسته پاته شي اوټول خلګ دهغه دوستان شي باید همیشه دادب خیال وساتي ادب یعنی هغه کردار او وینا چي له انسانیت سره ښایي ادب ده . ادب تر عقل لوړ او پورته دی عقل دانسان په وجود کښي دننه یوځواک دی او عقل هغه څراغ دی چي انسان په توره تیاره کښي له غورځېدو څخه ساتي عقل هغه وخت قیمتي وي چي ادب ورسره ملګري شي په عربي کښي یو مقوله ده چي هرشی عقل ته اړتیا لري خو عقل بیا وادب ته ضرورت لري. اوپوهیږو چي دادب سرلاري شاعران وي اوشاعران دي سعد ابن مالک چي د
سوره «نساء»؛بخشی از قرآن برای زنان
نقش زن در جامعه و خانواده یکی از موضوعات مهمی که درصدر اسلام مورد توجه قرار گرفته است و برای دانستن این اهمیت میتوان به چهارمین سوره قرآن کریم مراجعه کرد؛ جایی که یک سوره به زنان اختصاص پیدا کرده و به نام آنان ثبت شده است که یک امتیاز معنوی وحایز اهمیت است . فوتوی قران کریم سوره نساء جز سورههای مدنی است؛ یعنی در مدینه نازل شده است و انتظار میرود موضوعات اجتماعی در آن وزن بیشتری داشته باشند. این سوره ۱۷۶ آیه دارد و در قرآن کریم چهارمین سوره و در جزء چهارم تا ششم قرآن جای گر
اختلافي مسايل او د حل لاره يې
په هره موضوع کې چې اختلاف وي ، مانا يې داده چې نه پهکې علمي ثبوت او سند شته او نه د شرعي نظره واضح ايت او حديث، نو علما ( ديني او ساينسي) يې د حل کولو نه عاجز دي. په دې صورت کې د موضوع د حل او ستونزې ته د ځواب موندلو د پاره يوازينۍلاره د اجماع د تفاهم او توافق نه کار اخستل دي . د علمي ( ديني او ساينسي)مؤثقو ، صريحو او ثابتو قوانينو او احکامو د فقدان له کبله د علماوو اوساينسدانانو مسؤليت نور نه شته ،بلکې د دوی رول هم عيناا د ټولنې د نورو افرادو او عوامو په اندازه او وزن دئ. ا
وړوکې کیسه(ښه چلند)
په یوه هېواد کي يو ډېرښه دینداره عالم سړی وو. او ډېر مریدان ئې لرل او تل د الله په یاد کي وو. دغسي یو نېک سړی هم په یو بل هېواد کي وو چي هغه هم ډېر مریدان لرل او تل د الله جل علی شانهو په عبادت کي وو. دا یو پیر ډېر نرم ملایم او خوش خُلقه انسان وو. د خپل مريدانو سره ئې ډېر نرم او آزاد چلندلاره او که هرکله به له مریدانو کومه سهوه او یا یو ناوړه کار ځني و خوت ده به په ډېره ملایمۍ او نرمۍ سره لار ښوونه ورته کوله؛ نو ورته بې وویل: چي بیا ئې ونه کۍ! مریدان ئې تل په ډېره علاقه او خوښۍ سر
بخت او کلتور
بخت او کلتور بخت مې کوټه شو؛ هر څه ته چې لاس اچووم، له بیخه نړېږي؛ لاس مې تورې سپۍ څټلی؛ له خپله بخته چاو ته فریاد کړم؛ پاچاهي په بخت ده، نه په تخت؛ څه چې تقدیر کې لیکل شوي، نه بدلیږي؛ ما ډېر کوښښ وکړ، بخت یاري ونکړه؛ ګیله له خپله بخته ده؛ بده بخته، ته مې دښمن يي؛ او دې ته ورته متل وزمه ویګړې او جملې زموږ د خلکو په خولو او ذهنونو کې ناستې او پرلپسې کاریږي. موږ زیات وخت خپله ناغیړي، تېروتنه او ناپوهي د بخت او تقدیر تر پوښ لاندې تېروو او دا زموږ له کل
منطق خان يې وواژه
لا آزان نه و شوی چې په کوڅه کې د خلکو شور ماشور له خوبه راپاڅولم. د بام سر ته په بیړه جیګ شوم, چې وګورم څه خبره ده? تیاره وه خلک نه پېژندل کېدل, خو په غږېدا یې شکمنیدم, چې د کلي ټول مشران په کې بوخت دي. زر را کوز شوم, چې د باندې ورشم. د کور ور مې پرانیست, ګورم چې خلکو ټېل ماټيل جوړ کړی دی, ګرد چاپیره راتاو دي, غال مغال دی, یو بل خبرو ته نه سره پرېږدي. کوښښ مې وکړ چې ټولي ته ورننوځم, چې اوس کیسه څه ده? د کلي ملک وزیر خان را غږ کړ چې پادشاخانه ښه ده چې ته هم راغلې, څنګه وکړو دا جنازه او
لنډه کیسه د(دوو هم ټولګیانو)
لنډه کیسه د(دوو هم ټولګیانو) په یوه کلي کي دوه هلوکان وه چي دواړه به ښوونځي ته په ګډه تله او دواړه هم په یوه ټولګي که وه یاني (هم ټولګیان) وه. دواړو به په نومرو کي سیالي سره کوله کله به یو په نومرو کي ترمخ وو کله به بل. خو دواړه سره خوشاله وه ساعتونه به ئې سره تېرول. دواړو دوولسم ټولګی په بریاليتوب او ښه نومرو سره پای ته ورساوه. له پوهنتون څخه استازي راغله چي د کانکور آزموینه واخلي او زده کونکي پوهنتون ته و ټاکي. استاذانو آزموینه واخیسته او دغه دواړه هلکان په ډېر ښ
د جنت او دوږخ اسباب:
ژباړه: د ابوهريره رضي الله عنه څخه روايت دی چي د رسول الله صلی الله عليه وسلم څخه د ډېرو هغه شيانو په اړه پوښتنه وسوه چي خلګ جنت ته داخلوي؛ رسول الله صلی الله عليه وسلم ورته وويل: تقوی او ښه اخلاق، بيا د ډېرو هغو شيانو پوښتنه ورڅخه وسوه چي خلګ دوږخ ته داخلوي؛ رسول الله صلی الله عليه وسلم وفرمايل: خوله او عورت. يعني ډېر هغه شيان چي خلګ جنت ته داخلوي تقوی او ښه اخلاق دي او ډېر هغه شيان چي خلګ دوږخ ته داخلوي خوله او عورت دي. څوک چي تقوی او ښه اخلاق ولري هغه ته به الله ج
د مشرتوب ستونزه!
افغانان تل شکایت لري چې مشر نه لري، نو ځکه ستونزې نه حل کیږي او ورځ تر بلې نورې هم یو پر بل باره کیږي او پسې ډېرېږي. د ډیری افغانانو په اند، د ستونزو د حل کیلې د مشر سره ده او چې مشر نه وي راپیدا شوی د ستونزو حل ناشونی دی. لکه څنګه چې خلک انګیري، ځمکه د غوايي په ښکر ولاړه ده! افغانان په خپل ذهن او ماحول کې د مشر څخه یو سراب وزمه موجود جوړوي او سراب ته چې څونه نږدې کیږې، هومره لیرې کیږي. که د مشر په اړه افغانان دغه سراب وزمه درک او پېژند لیرې نه کړي، هیڅکله به مشر پیدا نه کړي. مشر له ا
پریږده چې دا څه کۍ!
پریږده چې دا څه کۍ! د ۲۰۱۴ کال په ټاکنو کې د امریکا د بهرنیو چارو د وزیر جان کیري په لاسوهنه ګټونکي او بایلونکي دواړو لورو ته د حکومت په سلو کې ۵۰٪ برخه ورکړل شوه، ګټونکي لوري او افغانانو فکر وکړ چې دې کې به مو خیر وي او وویل شول، پریږده چې دا څه کۍ! د ۲۰۱۹ کال په ټاکنو کې هم ورته لوبه وشوه، په دومره توپیر چې دا ځل د امریکا د بهرنیو چارو وزیر پمپیو وویل چې یو میلیارد ډالر ګټونکي لوري ته مرسته نه ورکوي که بایلونکي لوري ته د حکومت په سلو کې د ۵۰٪ برخې سربېره، طالبانو سره د سولې د بهیر و
وړوکې کیسه (حق وحقدارته ورسېد)
په پخوا زمانوکي زیاتره په کیلو اوبانډوکي دوو ډلو خلکو ژوند کاوه. یوه ډله خلک وه چي جایداد والا وه ځمکه او باغونه ئې لرل. بله ډله خلک وه دوی ګاونډیان ول د جایداد والا د خلکو کارونه به ئې کول؛ یاني لکه بزګري، باغواني اوبوټي راوړل او نور کارونه به ئې سرته رسول. خو دوی هم د دغه کلي خلک وه. هغه چاچي به ډېره ځمکه دکرلو درلوده کله ناکله به ئې خپل یوه ګاونډي ته یوه وړوکې ټوټه ځمکه د بوګري په نامه ورکوله چي ځان له شی پکښې وکري. په پټي کي به څه ناڅه لس منه غنم کرل کېدل. خودا د ک
نقد فمینیزم قسمت بیست و پنجم
آن زن هایی که در جاده ها و رسانه ها و در پرده تلویزیون استخباراتی افغانستان انترنشنال، سر و صدا می کنند که کار و آزادی می خواهیم، کی ها هستند؟ عبدالخالق صارم ........................................................ قسمت بیست و پنجم در ادامه گذشته ۳-فمینیست ها با تعدد در ازدواج مخالفت می کنند و خودشان به آن عمل نمی کنند! به تذکر سه مثال اکتفاء می کنم: -حبیب بورقیبه رئیس جمهور سکولار تونس که از سال ۱۹۵۶ الی ۱۹۸۷م دیکتاتور تونس و از شیفتگان کمال
دوې نړۍ
که یو فرانسوی په ډېسکو کې ژوبل شي، یا یو انګریز په جاسوسۍ کې ګېر شي، یا یو امریکايي له امریکا نه په زرګونو کیلو متره ليرې، افغانستان او عراق سره په جنګ کې ووژل شي، لوېدیځې او دوی سره په غم کې نورې شریکې رسنۍ، به په دې دنیا قیامت جوړ کړي! خو که په افریقا کې میلیونونه وګړي له ولږي مري، په هند او نوره نړۍ کې میلیونونه خلک سیلابونه او توپانونه ځپي، او یا په افغانستان کې میلیونونه خلک په جګړو کې چې لوېدیځ پیل کړی وژل کیږي؛ دلته بیا یادې رسنۍ ټولې چوپې او نړۍ کې خیر
مکافات او مجازات
آیا دلته مکافات او مجازات معیار لري،!!!! د یوې ټولنې د پرمختګ او ترقۍ لپاره د نورو اصلونو ترڅنګ یو اصل دا هم دی،. چې په ټولنه کې مکافات او مجازات موجود وي، خو دا مکافات او مجازات خپل معیارونه لری... خو له بده مرغه زمونږ هېواد کې د هرڅه نه یوه ټوکه جوړه شوې ده، لکه څنګه چې په نورو برخو کې معیارونه په نظر کې نه نیول کیږي... د مکافاتو او مجازاتو برخه کې بیخي نه نیول کیږي. دلته د مکافاتو او مجازاتو اصلونه تر پښو لاندې دي، که یوه اداره یا ټولنه، اتحادیه.... څوک مکافات کوي... نو هغوې با
پنجابی تندر!
پنجابی تندر! کله چې ځمکه، سپوږمۍ او لمر په یوه لیکه راشي او د سپوږمۍ سیوری پر ځمکه پرېوځي، د لمر مخ تت او توره تبۍ شي او خلک يي د لمر تندر بولي. همدارنګه که ځمکه، سپوږمۍ او لمر په یوه لیکه راشي او د ځمکې سیوری پر سپوږمۍ پرېوځي، ولسونه يي د سپوږمۍ تندر بولي چې د سپوږمۍ یوه برخه او یا ټوله سپوږمۍ تته او یا توره معلومیږي. همداسې که یو هېواد د بل هېواد تر سیوري لاندې راشي او د خپلواکي او ازادي یوه برخه یا ټوله له لاسه ورکړي، ویلی شو چې نوموړی هېواد مستعمره او تندر نېولی دی! نن زموږ د
کله کله تمثیل وکړئ!
۱.کله چې تاته څوک د زړه نه مشوره درکوي، خو تاته هغه مشوره ښه نه بریښي، نو که په مشوره عمل نه کوې خیر دی، خو د مشوره ورکوونکي څخه په ښه مسکا سره مننه وکړه، چې کور دې ودان ښه مشوره دې راکړه. ۲. کله چې ستا مور یا میرمن تاته ځانګړي خواړه تیار کړي، خو ته موړ یې یا دې زړه ته نه کیږي خو ته تمثیل وکړه او ووایه چې څومره خوندور خواړه دي. ۳.کله چې یو ماشوم تاته خپله د ښوونځي نتیجه وښایي او زیاتې نمبرې یې اخیستې هم نه وي، او بیا هم ته ورته ووایي چې واه څومره لوړې نمبرې دې اخیستې دي.ته خو د جایزې
فقهي اختلاف بايد هيڅوخت لانجمن نسي:
ليکوال: مولوي نورالحق مظهري که د فقهي اختلاف تاريخ ته وګورو نو د صحابه وو د وخت څخه بيا تر اوسه پوري د علماو او فقهاو تر مينځ سته او دا هغه اختلاف بللی سو چي رسول الله صلی الله عليه وسلم د خپل امت لپاره رحمت بللی دی، لکه امام بيهقي چي په رسالة الاشعريه کي روايت کوي: اختلاف أمتي رحمة. ژباړه: زما د امت اختلاف رحمت دي. امام نووي رحمه الله په شرح کي د صحيح مسلم ليکي: قال الخطابي والاختلاف في الدين ثلاثة أقسام أحدها في اثبات الصانع ووحدانيته وانكار ذلك كفر والثاني في صفاته
یوه لنډه کیسه
رڼا ورځ وه او لمر هم ډیر تود وو. په آسمان کی لږ لږ وریځې هلته او دلته لیدل کیدې. شاو خوا د اورګادي پټلې وې او اورګادي به یوې خوا او بلې خوا ته روان وول. انجلۍ بله انجلۍ په اوچلي ښکله کړه او ورسره یی خدای پاماني وکړه. انجلۍ لا هم نه غوښتل چی له هغې څخه جلا شی او له اوښکو ډکو سترګو سره یی له هغې نه وپوښتل “ خیر دی یوځل بیا هم راته وخت راکه . زه به دې ښه خیال وساتم “ خو انجلۍ نه غوښتل چی نور له هغې سره پاتی شي. او په زغرده یی هغې ته ووییل “ نور نو بس دی. ما او تا چی هرڅه وکړل هغه اوس
د دې اسلامي نظام په اړه:
ليکوال: مولوي نورالحق مظهري دا نظام د افغانانو د وينو په قيمت راغلی دی او ددې نظام د راتللو لپاره دوې لسيزي افغانانو په خپلو سرونو، آبرو، مالونو او هر څه باندي مبارزه کړېده ځکه نو دا نظام هيڅ بديل نلري او په لوړه کچه دي هيڅوک پدې نظام کي د تغيير او تبديل سوچ نکوي. د دې نظام په سوچه اسلاميت کي هيڅ شک نسته ځکه نو هيڅوک دي د دې نظام په اړه فاسد شبهات نه خپروي، د دې نظام حقانيت په نړۍ کي ټولو رښتيني مسلمانانو او په افغانستان کي ټولو پر وطن او دين مينو افغانانو ته ثابت سوی دی او هي
