خبرونه
مقالې
لنډه کیسه (شلومبی)
ټکنده غرمه وه یتیمه نجلئ چې د مور سر ته ناسته وه په چیغو چیغو یې ژړل ، طلایې ویښتان یې په سپیره مخ پراته وو ، له پوري کوره د سرو شویو پیازو بوۍ به حرکت راوسته ، له سترګو یې ویښتان ایسته کړل راولاړه شوه دالان ته ننوته، د دیګ کړپ شو ، مور یې راویښه شوه سوړ اسویلی یې وکیښ مرجانو دیګ کې هیڅ شی نشته، راشه ما هم په چایو پسي ډوډۍ وخوړه مرجاني په وړه ژبه په چیغو چیغو وویل ، تریخ چای پسي تر څو ډوډۍ وخورم هره ورځ راته وایې چې هګۍ درپخوم ، ته درواغ راته وایې ، مور یې خپل
حس ملت گرایی اتحاد ویکپارچگی است
روزیکه گاندی کشته شد ماموران ان حکومت ثروت وموجودی مردی راکه چارصدوپنجاه ملیون مرد داشت چنین گزارش کردند: دوکاسه وقاشق چوبی - یک کتاب مقدس بزبان هندی- عینک – ساعت – کتابچه یاد داشت – یکجوره کفش چوبی – ویکجوره کفش چرمی! اینها با اضافه یک دوک نخریسی٬ثروت وبه عبارت دیگر«مهمات» تسلیحات وتجهیزات مرد حقیر وکوچک در مبارزه با بزرگترین امپراطوری های عصر خویش بود.تصور می کنید دوک نخریسی وکفش چوبی گاندی بود که کمراستعمار انگلستان مزور وگرگ صفت را با همه قدرت وعظمت اش وباهمه قدرت هوایی وبمب افگن وسلا
موږ لومړی باید کورنی ،بیا سیمه ایزه او له هغه وروسته نړیوال لوبغاړی واوسو
*داقتصادی فشار تر شا سیاسی ابزار* په افغانستان کې د ملګروملتونامعلومه اجندا وې اوپه سیمه کې دسیمه ایزه هېوادونو نیت دېپلو ماتیک اړخ نه لری د ې غونډوکې د اسلا مي امارت فعاله برخه نشته. د ملګروملتو سازمان د افغانستان په لوږې ، اقتصادی کړکېچ او دسیستم ګډوډی،دژمی دراتګ یخنی او دوچ کالی مشکلاتو چې ملګری ملتونه ښه ور باندې پوهیږی. خو ملګری ملتونه د طالبانو پر ارادې اټکلی شک لری او زړې «دېبورا لاینز» د ملګرو ملتو استازې خپله مقاله کې دخپل کریدت په غم کې ده طبیعې خبره ده چې طالبان پر دغه دروغجن س
د طاهر اڅکزي څلوریځي
د طاهر اڅکزي څلوریځي دوه کارونه چي دنیا کي دي ډېرګران زموږ په ملک افغانستان کي دي آسان یو بیرغ بل مو قانون اساسي دی چي یې ګورې بیا بدل وي په یو آن چي ملي بیرغ یې تش په نوم یادیږي اساسي قانون یي هم ژر ژر بدلیږي کوم ملکونه چي په قدر ورته ګوري هلته دواړه په پېړیو ساتل کیږي بدل نه سي په پېړیو د بیرغ رنګ چي ولاړ یې ولسونه دي تر څنګ هر هیواد په خپل بیرغ پېژندل ک
د امریکا ملت او کانګریس ته د متقی صاحب د لیک څو مهم ټکي!
۱. په داسې وخت کې چې نړۍ د افغان حکومت هر قرار او کردار ته بوڅ غوږونه نیولي، د افغانستان او خپل اختیاره نظام کورنی او بهرنی مخالفین د خپلی باطلی اداعا د اثبات له پاره هسي پلمی او بهانی غواړی، په داسې یو وخت کې ددې لیک لیکل او د امریکا د مشروعیت مهم رکن کانګریس له لارې د امریکایی ملت او دولت مخاطب ګرزول ډیر ژور، مهم او عمیق سوچ وو.۲. دې لیک ته د افغان ـ امریکا جګړې د پای او د افغان ـ امریکا اړیکو د ۱۰۰مې کلیزی د مناسبت انتخاب، ددې ښوودنه کوی، چې نوی افغان حکومت د سیاسي نزاکتونو، ډیپلوماټیک
امريکا په سيمه کې د کومو هېوادونو د سياسي نفوذ مخه نيسي؟
د امريکا متحده ايالات چې د نړۍ په هره ستره او کوچنۍ سياسي پرېکړه کې په يو ډول نه يو ډول دخيل پېژندل کېږي، د دنيا په بېلابېلو سيمو کې د خپلو موخو د ترلاسه کولو او خصوصا په اسيا کې د خپلو هدفونو لپاره له چين او روسيې سره ښکر په ښکر ده. او د همدې موخو د ترلاسه کولو لپاره د دوی لپاره ښه حربه په دې منطقه کې روانه مذهبي توندلاري ده چې امريکا یې پرمټ کولای شي خپلو هدفونو ته په رسېدلو او سيالو هېوادونو ته سرخوږي په پيدا کولو کې ترې مستقيم او غېرمستقيم کار واخلي. امريکا ته په سيمه کې لومړی نمبر ا
در بارۀ حکومت همه شمول
مقدمه: در این روزها اصطلاح حکومت همه شمول زبان زد مطبوعاتچیان و سیاستمداران است. تحلیلگران و مفسرین سیاسی به گونه های مختلف (حکومت همه شمول) را تعریف و تعبیر می نمایند و بعضی از رفقا و دوستان در مورد این اصطلاح سوالاتی را نیز مطرح نموده اند. بخاطر اینکه به تقاضای دوستان پرسنده جواب مثبت داده و نظر خویش را با تحلیلگران و دانشمندان ارجمند شریک بسازم، می خواهم ذیلاً در مورد اظهار نظر نموده و آنرابا دوستان وعلاقمندان شریک بسازم. توضیح لغوی: قسمیکه دیده می شود، مقولۀ (حکومت همه شمول) ا
د تعلیم او دهغه پرمختیا دطالبانو جدي توجه غواړي
ځینی ابتدایي ټکي اسلام دديني فرایضو زده کول فرض عین بولي او نور فرض کفایي دي. فرض عین شاید دابتدایي مکتبو او مدرسو شاګردان په خپلو اولو صنفو کې خلاص کړي. دا په دې شرط چه صرف بهایي صرف میر پریښودل سي او دهغه په ځای نور ظلم ، خلاصه کیداني او قدوري او داسې نور مختصرات باندي وويل سي. نور ټول ديني او دنیاوي علوم به فرض کفایي وي چه هغه په ټولو مسلمانانو باندې فرض ندي او یو خاصه ټولګۍ که باندي مصروفه سي نو دټولو مسلمانانو فرض باندي ادا کیږي. دا په دې معنی چه متوسط تعلیم او عالي یا
یونیسکو اود«سرزمین من»سندره
یو ه پلار دخپل زوي دپوهې کچې د معلومولو لپار و ویل : میاو ،میاو .زوی یې وویل پیشو. بیا یې وویل : عف ،عف وې ویل چې سپی . پلار یې د پوښتنې کچه لوړه کړه وې ویل: هی، هی زوی یې دا غږ نه وه اورېدلی وې وېل آبا. په افغانستان کې څلور لسیزې د پخوانی مقام لقب نومی تر عنوان لاندې ځینې کسان داسې ځا نونه حق په جانب راښیی چې ګواکې رښتیا! په هرڅه کې په کافی اندازه مهارت او تجربه لری او بیلکل ددوی غوښتنې او ګر وېږنې سمې دی نن سبا داددې بحثونو «تودې اوسړې خبرې»«اخر خط» او نور.... یولوری دی او دبحث بل لوری دادی
بېکاري د فقر او نورو ټولنيزو ستونزو او مصيبتونو منبع ده
غلا ، قاچاق ، په مخدره موادو اعتياد ، مهاجرت ، اخلاقي فساد ، جرم او جنايت د همدې بېکارۍ محصول او نتيجه ده . تر ټولو بدمرغه ټولنه هغه ده چې غړي ئې د خپل اخري شتمنۍ ( جسمي او فکري قوت او استعداد) د خرڅولو د پاره اخستونکي نه لري ، تر څو ددې لارې د خپل ځان او کورنۍ اعاشه او ابتدائي-طبيعي ضرورتونه ( خوراک ، پوښاک ، سرپناه ) پوره کړي . داسې ټولنې به همېشه د جرم او جنايت ميدان وي او د سولې په ځای به جنګونه ، قتلونه او وينې تويول ورځنی مصروفیت وي . متاءسفانه چې زموږ ټولنه هم ددې شومې
شعرونه
د سکوت توطیه
د افغان په بده ورځ ټول جهان چوپ دی لاندې ځمکه، پاس فضا او اسمان چوپ دی نړۍ چوپه ده هیڅ سوڼ اوریدی نه شي چې په نوم سره یادیږي انسان چوپ دی هغه عرش چې يي د عدل افسانې دي نن د عدل او انصاف له بیان چوپ دی د موسی د افتونو قصې دروغ شي(۱) په فرعون د زمانې چې توپان چوپ دی د یهودو کنیسا د سکوت ښکار شوه د عیسی هم کلیسا، واټیکان چوپ دی عجمیانو خو بایللی، دین جوارۍ کې په مکه او مدینه کې وجدان چوپ دی د لوېدیځ سره شریک ښکاري توطیه کې د ملګرو ملتو چې سازما
دوکه
د هدف په لوري هر وخت چې قدم ږدم د اغزیو پر پولۍ پلونه پیهم ږدم بیا مې لاره په ګړنګ او په توپان شوه لاخطر شته قدمونه که محکم ږدم ما ګڼله چې مې بخت له سره ویښ شو پخپل مات تندي پټۍ به د مرهم ږدم ماوی خپله د تقدیر ویش کې ویشګر شوم پخپل لاس به مې د خپل تقدیر رقم ږدم ما همیش د دوستۍ لار داسې ګڼله چې دوستۍ کې به له دوست سره پل سم ږدم زما ژوند د حقیقت له ورخ خړوب دی د ریښتیا په پار مې ګوتې په قسم ږدم په دوستۍ کې د دوکې په چل پوه نه وم په همدې خبره ن
ژوند مې ختم شو
آه زه اوس آسمان ته ولاړم څنګه می زړه غواړي چې بیرته راشم لاره می بنده ده لاره تیاره ده اوس کولای نه شم خو تاسو کولای شئ چی لار خلاصه کړئ او خپل کارونه سم کړئ داسی به نور ونه شي لا هم ډير وخت شه تودیدو لپاره ځان په دنیا احساس کړئ ممکن هیڅ شی به ګټه نه کړی د وتو لپاره خو بیا هم ځان وګورئ د دې دنیا ښیښه کی *** آخ څومره یوازې یم او خدای می ګوري اوس منتظر یم چی بیا څه به کیږي آیا رښت
دبې ننګوخبري
خوښ یمه په دې چي قدرت مي استعمار لري بــــادارمــي کــل اخــتــیــارلـــري هرڅه شکېلاک وایي مـنم او کـړم پــه مــیـنه ځــکه ئې منم چي ښـه کردارلــري زه که هـر څه پوه یـم زما پـوه څه پکار نه ده ټــوله سـرښـتـه مي اسـتـثـمارلـري زه کــه ښـه هــوښیار اویا ښــه روڼ آنـد یـمه ترما ښکېلاکګرښه ډېراظـهـارلري واورۍ زما خـبري ځکه زه په هرڅه پوه یمه دوی مي ښه قدرت او ښه بازارلري آزادي څـه پـکارنه ده خـپـل بادار پسې به ځـو لرونکي د صنعت اوښه دربارلري دا
محشر
د کندهار نننۍ غمیزه په کلکه ټکو غندم. د مجاهد، طالب، القاعده، داعش او د ملا له خیټې د نورو زیږېدلو تروریستانو په وړاندې خپله ژوره کرکه، په لاندې شعروزمه لیکنه کې څرګندوم: محشر نه دېره وي نه حجره وي نه بنډار وي، نه جرګه وي نه نوښار کې غلغله وي(۱) نه بهسودو پله میله وي نه چکر د ګلغونډۍ وي نه میمله وي نه امله وي(۲) نه ترخې اوبه رسیږي نه محفل وي د ملګرو ټول پپړې شونډې ناست وي چا کې میل نه وي د غورو نه په زړونو کې خوښي وي نه مزه وي د خبرو نه
جفا
ما ترینه بڼو باندې د پښو خځله واخیسته یار زما له مینې نه معني بدله واخیسته ما ته يي کتل په یو کال کې میسر نه وو خوله ترینه چړوس په یو شېبه څو ځله واخیسته لارې او ملګرو انتخاب کې بیا بیا تېروته غلو ترینه په لاره غاړکۍ په ډله واخیسته نور يي د خوږې ژبې د وصف مجلسونه کړي ما يي هر سهار او هر ماښام کنځله واخیسته نه ځاییږي غرو کې، له درو څخه په تېښته دي چا چې د مظلوم له خولې ډوډۍ، ټیکله واخیسته نه پریږدي فلک چا ته د کبرو د غرور حالت وخت ترینه د ولس د اسویل
ادب
بلبل کو اشیان عمر در گلزار دارد کی نظر از گل بپوشد ،کی نظر بر خار دارد گاه گرید ،گاه خندد ،گاه سازد ،گاه زارد گاه حیران وغزلخوان ،دیده بردلدا دارد غرفه درد وریا ی عشقش کی نظر دارد بساحل اوبجان مشتاق موج است ،وز ساحل عار دارد بر سر بازار عشقش جانفروشان راست راهی خود پسند ! بی اد ب ،کی ره دراین بازار دارد انکه محو افتاب است ،کی نظر دارد بظلمت انکه عشق از یاردارد کی خبر از اغیار دارد هرکه در راه تو پوید، دست ودل از جان بشوید جز رضای تو نجوید ،هرکه باتو
ملا څه کۍ!
چې بمونه وړي دستار کې ملا څه کۍ چې ورګډ دی په کشتار کې ملا څه کۍ د ملا دنده، خو دین سره تړلې په چاودنه، انتحار کې ملا څه کۍ ملا هغه چې په صدق عبادت کړي د وسلو په کاروبار کې ملا څه کۍ چې تغیر او پرمختګ په مخکې خنډ شي خرافاتو په اسرار کې ملا څه کۍ چې تخنیک او پوهه دواړه عبث بولي لوډسپيکر کې په غړمبار کې ملا څه کۍ چې يي سترګې د رڼا په لېدو بریښ کړي د تور تم په خپور غبار کې ملا څه کۍ چې د هیچا شخصي ژوند ترې خوندي نه دی چې ورلویږي په هر کار کې مل
د لیوانو کلی
ما درته ویلې په میرو مه ځه لار کړه انتخاب په ګړنګو مه ځه هیڅوخت کږه لار منزل ته نه رسي سیند کې بې ګودره په اوبو مه ځه ګوره وسیله توښه بې څه نه ده لار کې د اغزو په لوڅو پښو مه ځه پیل دې کړه سفر چې سپېدې وچاودې مه ځه، شپې تورتم کې په تیارو مه ځه چاڼ کې د ملګرو چې غلط نه شي جنګ ته د سرونو بې سړو مه ځه څوځل چې په لاره غلو شکولی يي بیا په هغه لار، هغه کوڅو مه ځه چا چې په وعدو هر ځل تېرایستی يي بیا د چا په داسې چل وعدو مه ځه کلي کې چې قدر د سړ
چيري ځو؟
پته نه ښکاري بیابیان کې چیري ځو لاره ورکه ده توپان کې چیري ځو معرفت د کاروان نشته کډې بار دي نامعلوم لوري کاروان کې چیري ځو توره شپه کې په ګړنګ، تاوکښ مو لار شوه د تورتم په خپور جهان کې چیري ځو هیله ورکه، موخه ورکه هدف ورک دی د بې هیلو ژوند دامان کې چیري ځو د دېوانو د زندان پنجرو کې بند شو نه پوهیږو چې زندان کې چیري ځو د تېر ژوند له ماتو هیڅ زده کړه ونه شوه د سبا ژوند امتحان کې چیري ځو موږ په تېرو فرصتونو جواري وکړه اوس به بیا په نن زمان کې
