مقالې
اسرائيل او پاکستان د دين په نامه د شر-فساد د پاره جوړشوي دوه مصنوعي دولتونه
ملتونه ، هېوادونه او دولتونه جوړېدل او منځته راتلل يو طبيعي-تاريخي روند دئ، چې ډېر فکتورونه او عوامل(شريک تاريخ،شريک کلتور ،شريکه خاوره ، شريک مقدسات ، شريکې ګټې،شريک برخليک او ....) يې په تشکيلېدو کې بنسټيز او حياتي رول لري. هېوادونه او اولس ئې د فرمايش، زور او آني او لحظه اي تعاملاتو محصول نه دي ، بلکې د انسانانو د اوږدې زمانې د فکري مشترکاتو ،ګډ ژوند ، عادتونو، خپلمنځي امتزاج -تفاهماتو او وصلي -نسلي -ميراثي ارزښتونو د عروج او اوج په نتيجه کې ظهور او حضور پيدا کوي . د جهان په لرغوني
چین او سیمه
په پښتو کې متل دی چې وایی که موچی دومره تکړه وای خپل ځان ته به یې سوګلې جوړې کړې وای . چین په اقتصادی لحاظ خپل وږی ولس ته یو څه دی او دلیدرشف او سیاست برخه کې ډیر کمزوری ، بی پلانه، ډارن او کاواکه دی . چین دمنځنۍ آسیا ملکونه تشی سیمه ایزه کولی وایی پهلوان زنده خوش است! دچین په دغه سیمه ایز او ګاونډیتوب ثبات کې هم سلړه کیږی او هم تاوده. چین په سیاست کې لکه ښاغلی ملا عبدالسلام ضعیف هغې مرحلې ته نه دی رسېدلی چې په ټولو ديبلوماتیکو ستراتیژیکالی برلاسیتوب ولری. چین له لویدیځو هېوادونو ویره لری
د افغانستان د پرمختګ او بیارغونې لپاره د سیمه ایزې همکارۍ پر زیانېدو د چین ټینګار
د افغانستان د پرمختګ او بیارغونې لپاره د سیمه ایزې همکارۍ پر زیانېدو د چین ټینګار ازاد خبریال او د سیاسي چارو شنوونکی:اندېښمن ځاځی د قزاقستان په پلازمینه استانه کې د چین ـ منځنۍ اسیا د همکاریو دوهمه سرمشریزه جوړه شوه چې پکې د منځنۍ اسیا د ګډ پرمختګ، په سیمه کې د امنیت د ټینګښت، د نړیوالو ګواښونو پر ضد د ګډو هڅو همغږي، د فرهنګي او بشري تبادلو پیاوړتیا، د سیمه ییزې همکارۍ پیاوړتیا، د سیاسي خبرو اترو پراخوالی، د سوداګرۍ او اقتصادي اړیکو پر
د بنګله دېش د خپلواکۍ انقلاب خونړی پیل او بریا "دریمه او ورستي برخه "
یوې څېړنېزې مقالې د بنګله دېش د جګړې تاریخ بدل کړ د انګلستان د سنډي ټاېمز ورځپاڼه کې یوې مقالې د بنګله دېش انقلابي پاڅون د ځپلو په اړه د پاکستان ظلمونو، وحشتونو او قتل عام څخه پرده پورته کړه او ورسره یې د بنګله دېش د جګړې تاریخ بدل کړ. دغه مهمه تاریخي مقاله د یوه پاکستاني خبریال او عیني شاهد انټونې مسکارانهاس لخوا لیکلي شوي او د 1971 کال د جون په13 مه په سنډې ټایمز ورځپاڼه کې خپره شوي ده. دغه مقاله د بنګله دېش د جګړې په اړه یوه خورا مه
د «ایراني ژبو» پر ځای د «اریاني ژبو» د اصطلاح اړتیا
د «ایراني ژبو» پر ځای د «اریاني ژبو» د اصطلاح اړتیا ډېر وخت د ځینو افغان قلموالو او لیکوالو د داسې لیکنو سره مخامخېږم چې په پټو سترګو د ایراني لیکوالو په پل، پل ږدي او د«اریایې ژبو» د اصطلاح پرځای د«ایراني ژبو» اصطلاح کاروي. دوی په پوهه یا ناپوهۍ سره په هغه لویه توطیه کې برخه اخلي چې ایراني واکمنو د افغانستان او د اریانا د ټولې سیمې د فرهنګ، تاریخ او تمدن د غلا او لوټ لپاره په کار اچولې ده. ژبه یوازې د انسان د خبرو وسیله نه ده؛ بلکې د هغه د هویت، فرهنګ، تاریخ او تمدن څرګندونه هم کوي.
د بنګله دېش د خپلواکۍ انقلاب خونړی پیل او بریا
دویمه برخه د بنګله دېش دولت بنسټ اېښودل او د پاکستان تجزیه کې د هند مهم رول کله چې په 1947 کې هند او لویدیځ پاکستان له برتانویانو خپلواکي ترلاسه کړه. ختیځ پاکستان ٬٬ بنګله دېش٬٬ د پنجاب استعماري ریاست ښکېلاګر واکمنان ترلاسه کړل. د 1971 کال په ډسېمبر کې د هند او پاکستان ترمنځ دریمې جګړې د هند نیمه وچه په بنسټېزه توګه ولړزوله.
کنگره سالانه حج، یک عبادت سیاسی + انقلابی
کنگره سالانه حج، یک عبادت سیاسی + انقلابی عبدالخالق صارم ............................................................... قسمت چهارم در ادامه گذشته 9- بعد سیاسی حج: حج یک کنگره سیاسی نیز است که به چند مورد از ابعاد سیاسی آن، اشاره می کنم: أ- در کنگره حج، مسلمان با برادران مسلمان خود که بارنگ ها، زبان ها، نژادها، کشورها و قاره های مختلف این جا گردهم آمده اند، ملاقات می کند، و مسلمان بادیدن این برادران اسلامی خود، احساس عزت و افتخار می کند، و روحی
بريژينسکي ــ خلیلزاد او د افغانستان ناورین!
دې لیکنه کې د افغانستان په ویجاړۍ او ناورین کې، د دوو امریکايې سیاستوالو هر یو زلمي خلیلزاد او زبیګنیو بريژینسکي کړنچار اونقش ته لنډه کتنه شوې. که څه هم ویل کېږي، دواړو د امریکا د ملي امنیت او ګټو په چوکاټ کې عمل کړی؛ خو د دوی نیت، ستراتیژۍ او د افغانستان لپاره پایلې د پام وړ توپیر لري او زړه بوګنونکې دي. برېژینسکي د جهادي افراطي ډلو هر اړخیز ملاتړ وکړ، په داسې حال کې چې خلیلزاد بیا د طالبانو سره د سولې په خبرو کې د هغه مهال د واکمنۍ، دیموکرات او ملي لوری له پامه وغوځاوه او د دولتي واک په
د غدارۍ کلمه د پاکستان د پوځ د مخالیفینو پر ضد سلاح!
د پاکستان پوځ کله کله د سیاسي مخو له پاره او د خپلو ګټو له پاره په سیاسي مخالیفینو د غدارۍ الزام لګولی دی ،چې دا خبره دومره زیاته شوی او عامه شوي چې اوس څوک پرې به اصطلاح سر هم نه ګروي ،نو پوځ په دي مورد کې ځان ډیر شرمولی او رسوا کړی ،ځیني وخت پوځ او استخباراتي شبکو یې ،په هغو شخصیتونو او پوهو خلکو باندی د غدارۍ تور لګولی ، چې هغوي وروسته او تل په ښه نوم یاد شوي ،یانی د پوځ بر خلاف ،دوی د سولي امن او وطن ته د خیر خلک ول، د اسفند یار ولی خان خبره ده چې وايي چې دا تور او الزام خو په ما هم ولګید
د رنځونو طبیب!
ادبی ټوټه د رنځونو طبیب! کومه ده هغه ریښیني مینه ، چې د دردمنو په زخمی زړونو ملهم کیږدي ،او زمونږسټړي جنګ زپلي او ستومانه زړونو کې ،نشاط او خوشحالي واچوي . کومه دی هغه د صاحبدل وینا چې زمونږ تیاره زړونه او ضمیرونه په خپل الهامی ویناوو روښانه کړي ،زمونږ زړونو ته د معرفت رڼا وبخښي ، او کومه دی هغه زمونږ د رنځونو طبیب او مسیحا چې زمونږ دا پټ پنهم د زړه دردونه احساس کړي ، او زمونږ په احساس کې شریک شي ، او کومه دی هغه د میني او محبت په رمز پوه یو درد آشنا ، چې مونږ له کرکي او نفرتو
شعرونه
د ژوند تحفه
ژوند یو تحفه د طبیعت ده یوځل پر چا ریښتیا پرچا رویا تېرشو مفهوم د ژوند دی یو پېچلې تعبیر چا ته تیاره چا ته رڼا تېرشو بهیر د ژوند د درېدلو نه دی د ډېرو وخت په نن سبا تېرشو د ژوند لذت کې هیڅ کمی نه ښکاري څه که بېخوند پر ما او تا تېرشو ګیله له نورو یو عبث فکر وو ژوند په ګیلو کې بې معنا تېرشو د نورو ژوند وو، ننداره وه زموږ د نندارو ژوند هم په غلا تېرشو راته په بله دنیا ژوند وعده شو وعدو کې ژوند رانه وړیا تېرشو د نقد، نسیا په انتخاب کې ملا
د ماضي یارانه
د ماضي یارانه ورکه دې اینده کړه، د ماضي په یارانه کې لاړ در نه وختونه، د نیکونو افسانه کې واوښتې پېړۍ او د حجر زمانه تېره ده اوسې لا په فکر، د حجر په زمانه کې ذهن دې مصروف دی، د اوهامو تعبیرونو کې لاس و پښې دې بند دي، د دودونو زولانه کې خیال کې د جنت، خو ژوند کوې په دوزخونو کې دوو دې دا دنیا کړه د عقبی په نذرانه کې تېر شو مرادزیه وخت دې کوڼ ولس ته سندرو کې زیات څه پاتې نه دي نور د عمر خزانه کې جار دې شم ساقي له غم مې بیا پنا راوړې ده زیات کړه یو
ستر آرمانونه!
مونږ درنــو درنـــــو، بارونو ته پـــیدا یو مونږه ســــترو آرمــــانونو ته پـــــــیدا یو چې رڼا د مـــــعرفت هر خوا خوره کړي مونږه داســـي لوی کارونو ته پــــــیدا یو چې ورمیږ د غلیم مات په یوه سوک کړي داسي کلکو، ګــــــذارونو ته پــــــــــیدا یو چې په څو ټکو، بیدار کړي ضـــــمیرونه مونږه داسي شــــعارونو ته پــــــــــیدا یو چې اسـرار د دي چـمن ساتي په زړه کې مونږه داسي پټ رازونــــو، ته پـــــیدا یو چې د درد څریکه ،د زړه په غوږو اوري مونږه داســ
د ارواښاد عبدالرحمان بابا له دیوان نه د اوبو یو نظم
ما څو کاله مخکې د ارواښاد عبدالرحمان بابا له دیوان نه د اوبو یو نظم انتخاب کړی و ؛اوس چېې بیا لکه د تل په شان داوبو لانجو زور اخیستی ، بیپاسه او نمکحرامه ګاوڼډیان د خپلو بی آبیو پړه پر افغانانو اچوی! ؛په دې مینځ کې د فقید ناکامورا یا کاکا مراد څخه هم الهام نه اخیستل کیږی؛دا دی دځینو ملګرو او دوستانو په فرمایش هغه د بابا نظم یو وار بیا درپه یادوم په درنښت متقاعد ډ.حمید الله زړور ساپیمړی کتاب ۱۳۸لمبرنظم،د (ي )توري رديف د ډاکټر حمیدالله زړهءور صاپي انتخاب هر چې کښت ېې په بارا
وروستي غورځنګ
پخپل خوښه په ځنځير تړلی ښه یم نه د بل واک کې چې نوم باندې ازاد یم بې له قیده ژوند مې روح سره اخښلی زه په دې ګنا عمرونو کې برباد یم ابا سیند غوندې مې وینه په څپو ده متانت کې مستحکم لکه شمشاد یم سرښندنو قربانیو کې پوخ شوی که د نورو وي هېرشوي ستا به یاد یم چې سرونه اسماني کاڼو ته نیسي زه د داسې سرسپارلي پښت اولاد یم د پنجاب په وړاندې توره د غورځنګ یم په دې عظم کې محکم لکه پولاد یم د هندوانو جنګ به هېر کړې ورځ په لار ده ړنګونکی هغه زه ستا د بنیا
هرشی خپل مقام لري
هرمسجد بـه کله مسجدالاقصی سي کـه څـه هــم شـکل ورنـګ ئــې داشــنا سـي هـرروړن کلام به آیات دقرآن نسي که څه هم ډېــرمنطـق اودلـیل پکښې پیدا سي هره ولاړه توره خونه به کعبه نسي کـه څـه هــم تــوره مکـعـبي اوپــه طــلا سي هـرساروان بـه ویسي قـرنـي نسـي که څه هم زېږېدلی،روزېدلی د یمن په صحراسي دا څېزونه چي دلته یاد سوه په دلیل هــریـولوړارزښت لرې مقام ئې بې بها سي
دردمند مهربانان
د بیکسانو غمـــــخواران چــــــیرته دي هغه سپیــڅلي انســــــانان چـــــیرته دي کړي چې احساس زمونږ د زړه دردونه داسي دردمند صـــــــاحبدلان چیرته دي خدمت چې وکړي ، په ریښــــتیا د وطن داسي زړه ســـوانده ، خادمان چیرته دي چې له خوبونو د غفلت مــــو کړي ویښ دي ګلســتان کې ،بلبلان چــــــــیرته دي بیا چې د سـولي زیری راوړي مونږ ته د دي چـــــمن عـــندلیبان چـــــــیرته دي ټوله نړۍ چــې ، په وینــــــــا پوهــــوي داسي دانا ســـــخنوران ، چــــــیرته دي
که آباد دغه وطن غواړﺉ
لاســونه ورکړئ ، د کــار شئ و خــوارانو لره ، یارشــــــئ تر څــو به مو وي ، جنـــګونه بیا دسـولي ، طــــــرفدار شــئ په کـــــږو لارو، به څــــه ځئ نو راځئ ، په سمـــــه لار شئ د نفــــــــاق بزرونه ، پریږدئ د وحدت د باغ ، مالـــــــیارشئ دسیسي ، له هرې خــــــــوا دي شــنډولـــــو ته ، بـــــیدار شئ چې دښــمن مو، دوطـــــن وي د هغــــــو د پښـــــو، خار شئ جهــــــــالت ځیني ، بـــهر شئ بیا هـــــدف ته مو هوښیارشئ د پردو غـــــــلامی ،
خرافات
هغه ولس چې خرافاتو کې خوشال وي د ګونګټ په مردارۍ کې داسې حال وي د واهیاتو په منلو کې زیرک وي حقیقت په قبلولو کې ملال وي که د عصر د پیغام ورته هر څو، وی بې غبرګونه بې احساس لکه دېوال وي خپل تاریخ له یوه فصله خبر نه وي ناخبره له عروجه له زاوال وي د نیکونو په مېړانه وهي لاپې خپله نه په کې کمال وي، نه جمال وي مرادزیه داسې ولس ته دې زړه مه خوره چې غمجن د بل په حال، نه پخپل حال وي د ۲۰۲۵ کال د مۍ ۵ مه سرلوڅ مرادزی
شوم دود
شوم دود ما ونه لید د بل هیچا په سهار مخ هر سهار یوازې ګورم د ریبار مخ یارانه زموږ مالت کې په پیغام ده مخامخ کتلی نه شي څوک د یار مخ د ریبار خوښه چې څه کوي خپل نقش کې ځلوي منځ کې د دوست که د اغیار مخ د یار کلی ته به زر هیلو کې ورشې بې دېدنه به راستون شې ترې په زار مخ دود له لاس و پښو هاک جینۍ تړلي که دود ترک کې وبه ګوري د سنګسار مخ د جینۍ ورور دلته شوم نقش کې لوبېږي یو قیامت وي په دې منځ کې بیا د پلار مخ که د مور نخرو ته خواره جینۍ کښیني