مقالې
غزه، د سړې دنيا، تود زخم
غزه، د سړې دنيا، تود زخم محمدسليم سليمان د فلسطين او اسرايلو ترمنځ شخړه تقريبا د پای ته رسېدو پر لور ده ، په مصر کې د ښکېلو غاړو لخوا د تړون لاسليک کېدل يو مثبت ګام دی خو دا تړون د هغه تريخ حقيقت مخه نه شي نيولی ، کوم چې د تېرو دوو کلونو په موده کې د غزې په ميليونونو وګړي بې کوره، ښارونه وران، په لسګونه زره ووژل شول او غزه په کنډواله بدله شوه ،دې دوه کلنې جګړې په غزه کې له انساني او بشري اړخونو څخه په نړۍ کې تر ټولو ستر ناورين یې رامنځ ته کړی دی. د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر او
په کابل د پنجاب برید: اسلام اباد څه ستراتیژیک هدف لري؟
وروستي بریدونه او د پاکستان او افغانستان ترمنځ سرحدي شخړې د ډیورند لاین سره نږدې زاړه زخمونه تازه کړې او د سیمې امنیتي او سیاسي وضعیت یې له خطر سره یو ځل بیا مخ کړی. اسلام اباد دا کړنې د ترهګرۍ ضد عملیاتو په نوم بیانوي، خو ددې بریدونو تر شا ډیر ستراتیژیک اهداف پراته دي. یو دلیل چې شنونکي یې یادوي د پنجاب د فوج داخلی سیاست پوری اړه لري چې پنجابي جنرالان غواړي د جګړې بوج په د پښتونخوا په لیکو کې د پنجاب فوج کی په خپلو پښتنو سرتیرو او سیمه ایزو کسانو واچوي، پداسې حال کې چې د پنجاب اکثریت پوځ
زمونږ د وخت د مکتب استاذان !
زمونږ د وخت د مکتب استاذان د دې له پاره چې خپله ټیټه معلوماتی سویه و پوښي ،نو په صنف کې به یې وهل او ټکول زیات کول ،او زمونږ ډیر وخت د درس به هم په همدې کې ضایع شو ، او دا به د دې لامل وګرځیده ،چې د شاګردانو زړونه د ښوونځي څخه تور شي ،ځینواستاذانو به صنف ته د راننوتو سره سم وهل او ټکول پیل کړل ، د تش سبق د نه زده کولو په بهانه، او یا په یوه بله بهانه ، په همدې رازمونږ به تل وهل خوړل ،چې دا به د زده کونکو روحی مورال او جرأت هم کموو ،او د بلي خوا به ډیری زده کونکي به د هغی مضمون څخه خوابدی شول
زموږ په ګران هیواد د پاکستان هوايي تیری د غندلو وړ دی!
زموږ د ګران وطن پر خاوره یو ځل بیا د پاکستان لخوا بېرحمانه هوايي بریدونه وشول. د کابل او پکتیکا پر بېګناه خلکو دا بمبارۍ نه یوازې د افغانستان پر حاکمیت ښکاره تیری دی، بلکې د سیمې د سولې او ثبات په وړاندې څرګند سپکاوی او بېپروايي ده. بریدونه بېقیده او بې له کومه شرطه د نړیوالو قوانینو او بشري اصولو خلاف دي او موږ یې په کلکو ټکو غندو او غواړو چې پاکستان سمدستي د افغانستان د هوايي فضا بشپړ درناوی وکړي او له هر ډول پوځي تیري لاس واخلي. د حق، انصاف او د خلکو د ژوند د خونديتوب غوښتنه ز
ثمرهٔ بیست سال موجودیت جامعهٔ جهانی: حاکمیت طالبان و فقر و تنگدستی مردم
اختصار امارت اسلامی افغانستان، بهمثابه نظام سیاسی مستقر پس از ۲۰۲۱م، پدیدهای ناگهانی و غیرمنتظره نبود. برعکس، ریشههای ظهور مجدد آن را باید در بیست سال حضور نظامی، سیاسی و استخباراتی «جامعهٔ جهانی» در افغانستان و حاکمیت عُمال دست نشاندهگان بیکاره و فاسد شان جستوجو کرد؛ حضوری که در کنار فساد گسترده، وابستگی سیاسی، و ناتوانی ساختاری نظام جمهوری، زمینهٔ بازتولید طالبان و فروپاشی نظم نوپای پس از ۲۰۰۱م را فراهم ساخت. این مقاله با رویکردی تحلیلی و انتقادی، علل ساختاری، سیاسی و اجتما
په اروپا کې د کډوالو پر وړاندې د کرکې زیاتوالی
داسې ښکاري چې د کډوالو لپاره نور د اروپايي هېوادونو د مېلمهپالنې او ښه راغلاست دوره پای ته رسېږي. دا هغه دوره وه چې يو وخت اروپا د ازادۍ، برابري او ورورولۍ شمعه ګڼل کېده، خو اوس د بربنډې کرکې او سياسي لوبو تر سيوري لاندې دا شمعه تته او مړه کېږي. په اروپا کې کډوالو ته نور هغه تود هرکلی نه شته چې يو وخت د نړۍ له بېوزلو او جګړهځپلو خلکو سره وو. اوس دلته د هغو کسانو لپاره ځای نه دی پاتې، چې له جګړې، لوږې او بېکارۍ څخه د خلاصون په لټه کې دې لويې وچې ته ورکډه شوي دي. په ځانګړي ډول د سوريې ،
څوک دی؟ څه دی؟ چېرې دی؟
اړیکی غواړی دا درې واړه پوښتنې په هره مرکه یا پوښتنه اوځواب او یا مناظره کې یو دبل سره تړاو لری او مهمې هم دی.دغه پوښتنې د cohesive devices په نوم یادې شوی یعنی څوک ، څه او چېرې په انګریزی ژبه کې د Who ,What,Where په کلیمو کې را څرګندیږی. داین بحث روز په پروګرام کې ما خاطره صافۍ دیو څو دقیقو لپاره ولیده چې د ماسکو دفورمټ غونډې په هکله یې له میلمنو څخه پوښتنې درلودلې . میلمانه ډیر ماهر او تکړه کسان ول هغوی پوهېدل چې دخاطرې پوښتنو ته بې له کوم عکس العمل ، برخورد ، خود سازی او مص
سیاست تعامل تخنیکی آلمان با طالبان: واقعگرایی دیپلماتیک و مسئولیت بشردوستانه
در این روزها در رسانه های اجتماعی و بخصوص از جانب فعالین زنان انتقادات شدید متوجه سیاست آلمان در تعامل با حاکمان کنونی افغانستان است. من می خواهم در مورد تحلیل و نظر خویش را به طور فشرده بر مبنای اساسات علمی پیشکش خوانندگان گرامی نمایم. پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در اگست۲۰۲۱، «جامعه جهانی» در برابر پرسشی بنیادین قرار گرفت: آیا باید با این گروه تعامل کرد یا آن را به انزوا کشاند؟ دولت فدرال آلمان در سالهای اخیر مسیر تعامل تخنیکی محدود و هدفمند با طالبان را برگزیده است. در این
د پاکستان تر کنټرول لاندې کشمیر کې څه روان دي؟
د پاکستان تر کنټرول لاندې کشمیر، د اوږدې مودې راهیسې د اقتصادي، سیاسي او ټولنیزو ستونزو سره مخ دی. په دې وروستیو کې، په دې سیمه کې پراخ احتجاجونه رامنځته شول چې د خلکو د غوښتنو او حکومتي غبرګونونو په اړه یې پراخ بحثونه راپورته کړل. د خلکو غوښتنه دا وه چې د برېښنا او اوړو په بیو کې تخفیف راشي او د ژوند معیار یې لوړ شي. حکومتي چارواکو لپاره ځانګړي امتیازات ختم او د حکومتي ادارو په فعالیتونو کې شفافیت رامنځته شي. د خلکو د بشري او مدني حقونو درناوی وشي او د هغوی غږ واورېدل شي. خلک وایې زم
3 اکتوبر د جرمنیانو د یووالي ورځ
3 اکتوبر د جرمنیانو د یووالي ورځ لیک: نصیر ستوری لومړنۍ نړیواله جګړه، چې څلورکاله ئې دوام وکړ، میلونونو انسانانو او نژدې 1773700 جرمنیانو پکې هم خپل ژوند له لاسه ورکړ، داجګړه د 1918ع کال دنوامبرپه 11 مه نېټه د ولادمیر ایلیچ لینن سره د اوربند او سولې د یو تړون په لاسلیک کولو سره پائې ته ورسیده. په دویېمې نړیوالې جګړې (1945 ـ 1939) کې د اډولف هیټلر او د ملاتړو (جاپان او ایټالیا) د پوځونو د ماتې وروسته امريکا، پخوانی شوروي اتحاد، فرانسې او بریتانیا جرمني ونیوه او په څلورو برخو ئې
نقش اساسنامه در زندگی و فعالیت حزبی
در مقالهٔ پیشین تحت عنوان «اساسنامهٔ حزب چیست و چه چیز را در خود میگنجاند» یادآور شدم که اساسنامهٔ حزب در کنار مرامنامه، یکی از مهمترین اسناد حزبی به شمار میآید. همانگونه که هیچ حزب معاصری بدون مرامنامه موجودیت نمییابد، بدون اساسنامه نیز امکان فعالیت مشروع و پایدار ندارد. اساسنامه بهمثابهٔ یک سند حقوقی معتبر، نقش «قانون اساسی حزب» را ایفا میکند. این سند اهداف، ساختار تشکیلاتی، حقوق و مکلفیتهای اعضا، شیوهٔ انتخاب رهبری و سایر قواعد درونحزبی را روشن میسازد. همچنین علت و هدف ایجا
پادشاهۍ ته د خرو شوق
طنزیه لیکنه د ځنګل ټول حیوانات او د ځمکي د مخ اکثریت انسانان دا خبره منلي چي زمری د ځنګل بادشاه دی، حیوانات د زمري نه ډاریږي او همدا ډار دی چي دوي يي سره متفق کړی چي د زمري برتري او بادشاهي ومني، مګر انسان بیا ددي دباره دا بادشاهي منلي چي د زمري خصوصیات او خواص يي خوښیږي، زمری په خپله خوښه مګر د اړتیا په وخت کي ښکار کوي، ښه غذا خوري، د نورو حیواناتو د ښکار پاتي شووني نه خوري، همدا خصوصیات دي چي د ځمکي د کري اکثریت انسانان د زمري ښه اوصاف بیانوي حتا د خپلو اولادونو نومونه زمری اږدي،( البته
دوکتورنجیب د خوشحال خان د شعر میړنی
دوکتورنجیب د خوشحال خان د شعر میړنی ډاکټرنجیب په را وروسته افغاني شخصیتونو کې داسې یوميړنی دی چې د پښتو ژبي د حماسي بډایه شعري شتمنۍ یوه عملي بېلګه او انځور يي ګڼلای شو. خوشحال خان بابا چې د بریتانيي د ختیځپوه مونټ سټوارت الفینسټون( Elphinston, Mount Stuart ) په وینا اثار يي یو بل پسې د افغان ملت پېژند انځوروي، پخپل شعر کې موږ ته یو میړنې راپېژني او وايي: ننګیالي د ننګ لپاره په هر څه لګوي اور چې په نام او ننګ اړ نه وي که تل ژوی مخ يي تور سر په دار لک شوی ښه دی نه ل
نامهای از دخترای درههای هندوکش برای دختران جهان
نمیدانم تو که این نامه را میخوانی، در کجای این کرهی خاکی هستی؟ چند سال داری؟ آیا خوشحالی؟ آیا سالمی؟ آیا زندگی میکنی؟ پیرو کدام دین و مذهب هستی؟ راستش، پاسخ این پرسشها برایم مهم نیست. مهم این است که تو، همجنس منی. تو نیز انسان هستی. من واقعاً همنوع خود را دوست دارم. دوست داشتن من فراتر از مرزهاست؛ بدون در نظر گرفتن دین، مذهب یا قوم. من از عمق دردها و رنجها برایت آرزوهایی دارم. ای ظریفترینِ آفریدهی جهان! ای شریفترینِ مخلوقات روی زمین! آرزو دارم تنت سالم، دلت شاد، لبانت خندان و ز
لقمان حکیم
د فارسی سر چینو څخه ژباړه ژباړن:سید عبیدالله نادر لقمان حکیم ، هاغه روښان ضمیره او با تجربه پیر، د داسی یو کس غلام وو ، چي هغي ډیر غلامان درلودل ، خو دده بادار ته لقمان حکیم د خپلي هو ښیارۍ ،پوهی فراست او نزاکت پوهیدنی په لحاظ ډیر ګران وو . بادار یي د غلامانو په ډله کې لقمان حکیم ته یو خاص نظراو په تیره ډیره مینه یي ورسره درلودله .تر دي حده پوري چي په دسترخوان به ډوډۍ راغله نو د لقمان حکیم بادار به ورته لاس نه کاوه چی مګر لقمان به ډوډۍ خلاصه کړه . ده به د لقمان حکیم
بګرام
بګرام: بګ دغټ او ګرام دښار په معنی دی ډیر اوږد تاریخ لری. فکر کوم چې یونانی کلیمه ده ۱- بګرام د کوشانیانو د امپراتورۍ مرکز وه ۲-دبودایانو په وخت کې ددې سیمې د خلکو کلتوری او مذهبی دروازه وه ۳-د کوشانیانو تر وخت بیا تردې دمه ستره سیمه پاتې شوې ۴- دمست هندوکش غره لمنه ده چېرې چې سکندر مقدونی له کړکېچ سره مخ شو ۵-دورېښمو دشبکې يو ټاپو بلل شوی ۶-سوداګریز مدنیت ،بودایی مذهب نښانه او په سیمه با اهمیته دی نړیوال موقعیت لری ۷- دپخوانی شوروی او امریکا یانو د جګړ
اساسنامهٔ حزب چیست و چه چیز را در خود میگنجاند؟
هر حزب سیاسی برای سازماندهی، فعالیت، شفافیت و تبیین اهداف خود دارای اسنادی مشخص است. اساسنامهٔ حزب در پهلوی مرام حزبی یکی از مهمترین اسناد حزب محسوب می گردد. اساسنامه آن سند رسمی و حقوقی حزب است که در آن ساختار، فعالیتها، اصول و چگونگی وظایف یک حزب سیاسی تعیین میگردد. این سند حیثیت «قانون اساسی» حزب را دارد و همه اعضای حزب باید آن را بپذیرند و از آن پیروی کنند. به عبارت دیگر، اساسنامه سندی حزبی است که نشان میدهد یک حزب سیاسی چگونه ساخته میشود، چگونه کار میکند و چه اصول و وظایفی دارد.
آیا به راستی او رفت
آیا به راستی او رفت عبدالخالق صارم ............................................................... در این شک نیست که مسلمانان بخاطر شهادت برادر مجاهد ابوعبیده، واقعا غمگین شده اند و جوانان و مجاهدین به جای اشک، خون می گریند و قلب های همه از غم و اندوه میسوزد، زیرا ما لشکری از سپاهیان خدا را از دست داده ایم، اما این غم و رنج ما، با یاد آوری ارزش شهادت و درجه شهداء در میزان خدا و اینکه شهادت، تاج قهرمانان و محصول عبادت صالحان است، تسکین می یابد. و باید گفت که ابوعبیده
نوي حالات، باګرام او د ټرمپ ګواښمنه ژبه!
نوي حالات، باګرام او د ټرمپ ګواښمنه ژبه! د انګریز سلطان چارلز دریم سره تر کتنې وروسته، ټرمپ د انګریز د لومړي وزیر کیېرسټارمر په ګډ رسنیز کنفرانس کې وویل: هوډ لري د باګرام هوايې اډه بیرته ونیسي. د شنبه په ورځ د سېپټمبر په ۲۰ یې بیا پخپل ټروټ سوسیال کې تکرار کړه« که افغانستان د بګرام هوايي اډه بېرته هغوی ته، د امریکا متحدو ایالتونو ته، چې جوړه کړې یې ده، ور نه کړي، بد شیان به پېښ شي.» د ټرمپ دا ګوښمنه ژبه، په ۲۰۰۱ کال د جورج ډبلیو بوش(زوی) هغه څرګندونو ته ورته پاتېږي چې د هغه مهال طالب
د ولس زور، د خدای زور دی !
یو سور خلقي مې د پوهنتون د زمانې اشنا دی چې اوس هم نور محمد تره کی، خلاق رهبر او د شرق نابغه ګڼي. هر هغه کس ته د اشرار او مرتجع په سترګه ګوري، څوک چې خلقي نظام په کچه کاڼي تلي. لاکن اشنا مې په وطن میین او په انډیوالۍ کې بېخي نامي کس دی. کله چې د کرونا شیشکه په ځنګندن شوه نو په ډېرې بیړې عمرې ته لاړ؛ چې بېرته راستنېده نو داسې بونډۍ شانتې ږیږه یې هم پریښې وه. څه وخت وړاندې یې راته وویل: « یاره؛ په دې ورځو کې زموږ جومات ته د تبلیغیانو ګشتونه زیات شوي او هرځل چې راشي د سه روزې بلنه راکوي، نه پوهې
