مقالې
( له کرکې، کرکه ) اثر ته یوه لنډه کتنه
( له کرکې، کرکه ) اثر ته یوه لنډه کتنه عبدالباري جهاني د پورتني عنوان لاندې کتاب د لیکوال، ولي الله ملکزي د قلم او لیکوالۍ سره له ډیرې مودې آشنا یم؛ او له ده سره شخصاً له څه باندې یوه کال راهیسې پیژنم. ښاغلی ملګزی زیاتره پر مذهبي مسایلو باندې روښانوونکې لیکنې کوي او په دې برخه کي یې زیار نه دی سپمولی او زه یې لږ ترلږه دوه نور چاپ شوي کتابونه راسره لرم. (له کرکې، کرکه) چې ډېر ښه نوم یې ورته انتخاب کړی دی او سړی له ورایه پوهیږي چي ښاغلی ملکزی هم د نورو منورو او دردېدلو افغانانو
دکلتوری خدمتونو یوه بله او نوی بیلگه
وطن ادب د کلتوري خدماتو(Cultural Services) یوه په زړه پورې او له نوښت ډکه برخه زموږ معاصر ادبیات او په دې برخه کی څېړنه او د پنځول شویو آثارو بیلګې دي. له نیکه مرغه په دې برخه کې “وطن ادب” انستیتیوت لویه پازه په غاړه اخیستې او زموږ د ویړهڅوب ډېره برخه یې خپله لمن کې خوندي کړه. “وطن ادب” د افغانستان د معاصرو ادبیاتو انستیتوت یوه څېړنیزه- علمی خپلواکه موسسه ده. دغې موسسې له تېر یو نیم کال راهیسې د پښتو، دري او اُزبکې ژبو د معاصرې دورې ادب او زموږ د ټول ملی فرهنک د بېلابیلو ارزښتونو
دافغانستان د اقتصاد ظرفیت
د افغانستان د اقتصاد ظرفیت؛ کرنه، کوچني کاروبارونه او کلیوالي تشبثات (زموږ هغه قوی پوتانسیل چې بې استفادې پاتی دی) د اقتصاد پوهنځیو کې مو تیوریکي برخو کې ډېر ضروري مضامین ځای پرځای او مفردات مو ورته وسنجول. موږ لویو کنسرسیومونو، فراملیتی شرکتونو، دصنایعوغول او متکاثف صنعت باندې هم بحث پکې شامل کړ، دنن ورځې د لویو صنعتی هیوادو د پانګونې یادونه هم کوو، خو د دې بحثونو په پای کې به مې تل ویل چې موږ لاهم د خپل اقتصاد د په پښو درولو لپاره کليو(محلاتو) او لرې پرتو سیمو کې منابعو(بشري اوپنځیز
کلتوری خدمتونه
د افغانستان د تاریخ او بشری علومو ټولنې لنډه پېژندنه ( یوبل کلتوری خدمت) څو ورځې مخکې راقم الحروف د ملي کلتور، کلتوري خدماتو او تر دې هم مهمه داچې د کلتوری وروسته والي د اندېښنې په اړه لیکنه خپره کړه. ډېر معزز مشر او نامتو ملی شاعر او عالم لیکوال ښاغلي جهانی صاحب زما لیکنه وستایله او اشاره یې کړې وه چې دغو لیکنو ته دوام ورکړم، یعنې هغه لیکنه یې مختصره ګڼلې وه. راقم الحروف کلتوري وروسته والی تعریف کړ، خو د کلتوری خدماتو( Cultural Services) بحث باید وغځوو او دا هم باید ومومو چې ایا موږ
ظلم هیڅکله پایدار نه شي پاتې کیدای!
د خطبې عنوان دی ( ظلم هیڅکله پایدار نه شي پاتې کیدای!) ژباړن: متقاعد ډاکټر حمید الله زړور ساپی محترمو مسلمانانو!لوی رب مو فرمایی: (خبردار!داسې مه ګڼئ چې الله ج. د ظالمینو له احواله خبر نه دی! الله ج.، هغوی هغه ورځې ته ځڼډوي چې په هغې کښې له ډار او یرې نه،سترګې ټېغې بیرون ته راوځي )ابراهیم /۴۲ یو مبارک حدیث کی پیغمبر ص فرمایلي: "" څوک چې کومه بدي یا ناحقتوب وګوري ، هغه دې پخپل لاس سمه کړي ؛که دیته ې زور نه رسیږي په ژبې(خبرې) دې سم کړي او که بیا د دې توان هم ونلري نو
نن د افغان میرمنو په اړه د اروپایې ټولنې عالي محکمې مهمه پرېکړه
نن د افغان میرمنو په اړه د اروپایې ټولنې عالي محکمې مهمه پرېکړه: اروپا کې یوازې یوه افغان مېرمن اوسیدل په خپله د سیاسي پناه اخیستلو لپاره کافي دلایل کېدلي شي. جنسېت او اصلیت د کډوالۍ د وضعیت لپاره کافي ثبوت دي:—————————————————افغان ښځې په بنسټیزه توګه ځورول کیږي. د اروپایې ټولنې محکمې (EuGH) نن د جمعې په ورځ د افغان مېرمنو لپاره یو مهم حکم صادر کړ، چې له مخې په افغانستان کې د طالبانو رژیم له خوا له افغان مېرمنو سره چلند د تاوتریخوالي یا اذېتولو په توګه شمیرل کیږي.د ا
دکلتوری خدمتونو یوه نوط بیلگه
پوهاند محمد بشیر دودیال د کلتوری خدمتونو یوه نوې بېلګه (د تاریخ اوافغانستان پیژندنې مینه والوته زیری) څو ورځې مخکې راقم الحروف د ملي کلتور، کلتوري خدماتو او تر دې هم مهمه داچې د کلتوری وروسته والي(Cultural lag) د اندېښنې په اړه لیکنه خپره کړه. ډېر معزز مشر او نامتو ملی شاعر او عالم لیکوال ښاغلي جهانی صاحب زما لیکنه وستایله او اشاره یې کړې وه چې دغو لیکنو ته دوام ورکړم، یعنې هغه لیکنه یې مختصره ګڼلې وه. راقم الحروف کلتوري وروسته والی تعریف کړ، خو د کلتوری خدماتو( Cultural Services)
افغانستان او کړکېچنې رسنۍ
پخوانې له دې سورکی او له هغه سورکی…….. دغه خلک یاپه بل عبارت پخوانی ولس مشر داکتر او کمپودر ، انجنیر او مهندس ،سفیر، استازی، وزیر ، رئس ، دپارلمان غړی،، کوټوال، مفتی، ملا او مولوی تور اوسور بانجڼ حتی چړی چیرته ول ؟ هیچا ونه ویل چې پخوانی چپراسی، نداف، خانه سامان ، ټټار او نجار یا کلال دغه نومونه یا القاب څوک نه اخلی ولې ؟بی بی سی ، دامریکې غږ ، دوچه ویلې، نور غټ او واړه چینلو څخه هم نه اوریدل کیږی . څه چې ډیر اوریدل کیږی دیوشمیر لافوکانو لافې باټې دی چې رسنۍ یې بیخی چکړ او پیکه کړی . خټې
چتر بزرگ ملی افغانستان، چراغ راه امید مردم افغانستان!
متن مکمل بیانیهٔ اینجانب نور محمد غفوری در کنفرانس اعلان چتر بزرگ ملی افغانستان در دنمارک که به تاریخ ۲۸ سپتمبر ۲۰۲۴ خلاصهٔ آن به حضور مشترکین کنفرانس قرائت گردید، به خوانندگان محترم تقدیم می گردد: (بِسمِ اللهِ، تَوَکلْتُ عَلَى اللهِ، وَ لَا حَولَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِالله) جای مسرت و مباهات است که امروز در این کنفرانس اعلانِ مرکز واحد سیاسی نیروهای وطندوست و ترقی پسند افغانستان تحت نام (چتر بزرگ ملی افغانستان) صورت می گیرد. قسمیکه شما حاضرین محترم خود می بینید و بینندگان تلویز
حقوق بشر و حقوق زنان، در منطق غرب جنایتکار
جامعه آفت زده و انسانیت به تاراج رفته و هویت تروریست و ماهیت آدم کش غرب جنایت پیشه، چنان جامعه ای را به بار آورده است که همه اقشار آن از صحنه های کشتن و سوختن و دریدن و یران نمودن، لذت می برند وحتی این صحنه های دلخراش را تبدیل به شیوه ای برای تجارت و وسیله ای برای پول به جیب زدن نیز، می سازند . فلم های که در آن، صحنه های کشتن و سوختن و دریدن، به شکل واقعی و حقیقی آن به نمایش گذاشته شود، پر فروش ترین فلم ها در غرب و در اسرائیل است. حتی سینما گران، خبرنگاران و ژورنالیستان غرب فس
د میرعلي بازار کې د پاکستاني پوځ جنګي جنایت
پاکستاني پوځ د شمالي وزیرستان میرعلي بازار کې د فاسفورس ګولیو او بمونو کارولو سره جنګی جنایت ترسره کړي دی. د ترهګرۍ ضد جګړې تر پلمې لاندې پاکستاني پوځ د میرعلي بازار خاورې اېرې، تباه او برباد کړي. په دې برید کې اټکل تر دوسوو پورې څاروي ژوندي سوځیدلي دي. د څارویو منډیي، مارکیټونه او د مظلومو خلکو شخصي شتمني او سوداګرېزه مالونه د پنجابي پوځیانو د فاسفورس بمونو او ګولیو د اور په لمبو کې سوځیدلي دي. د دې برید له امله اوس د عامو خلکو کار وبار په مکمله توګه بند شوي دی، ځایې خلک بیا خپلو کورونو پرېښ
د بریا په لور د چین ولسي جمهوریت ۷۵ کلن مزل
د چین ولسي جمهوریت ۷۵ کلن مزل لیکوال : ازاد خبریال او د سیاسي چارو شنونکی اندېښمن ځاځی چین به سږ کال د چین د ولسي جمهوریت د جوړېدو د ۷۵ کالیزې شاهد وي. له نن نه شاوخوا ۷۵ کاله پخوا په ۱۹۴۹ کال کې د چین په کورنۍ جګړه کې د کمونېست ګوند تر بریا وروسته د چین د کمونیستګوند د وخت مشر ماو زه دونګ لخوا د
په نړي کې ژوند څه معنا
کښتۍ ته حرکت سره يو ځای په سمند ر کې د کښتۍ مختلفي ويرو لکه : لوړي ژورو ، له ويرونکو سمندري څپو ، سمندرۍطوفانون ، لويو لويو سمندري وحشی ژوو څخه ويره ، خو ددي ټولو ستونزو سره بيا هم کښتۍ په سمند کې حرکت کوي او مخ په وړاندي ځي او خپل ټاکلي هدف ته ځان رسوی . همدا د ژوند معنا ده . زما په نظر د ژوند دويم نوم مبارزه ده . ژوند کې لوړي ژوري هر قسم حالت غم ښادي راځی ځو هيڅ وخت به د خپل هدف مسير نه بدلوي او ورپسي به ځي . په نړي کې ژوند يو ځل دي او هغه چا تري خوند واخیسته چې له ډېرو کړاوونو
د جلا وطنه حکومت ټولنیزه- کلتوري خوا
د خبرونو او مطبوعاتو له مخې داسې ښکاري چې په افغانستان کې د جلاوطنه حکومت د جوړولو موضوع ورځ تر بلې مهمه بلل کيږي او دادي همدا اوس دریو نفرو ځانونه په تبعید کې د افغانستان د حکومت ولسمشران بللي دي. له دې کبله ګټوره ده چې زموږ وطنوال ددې موضوع په اړه کافي معلومات ولري، تر څو وکولای شي په ښه ډول په دې اړوند د خپل وطن په ګټه موضع ونیسي. ما په مخکې دوو لیکنو کې د جلاوطنه حکومت د ماهیت او د هغو د اقتصادي اړخ په اړه توضیحی لیکنې وکړې او دادي اوس د هغه په ټولنیز- کلتوري اړخ باندې رڼا اچول غواړم.
کلتوری عقبمانی او کلتوری خدمات
سره له دې چې دملګرو ملتونو د یونسکو سازمان له خوا دکلتور/کتاب یا کاپی رایت ورځ د اپرېل میاشت کی په نښه شوې ده، خو فسیبوک کې افغان ځوانانو پرونۍ ورځ دملی کلتور ورځ بللې ده. زه دوی ته درناوی کوم. د ټولو لیکنې مې ولوستې. اما: تر دې هم اوس موږ ته “کلتورې عقبمانی” پېژندنه، عوامل یې، د حللارې یې او “کلتوري خدماتو” باندې بحث ضرور دی. دغې لیکنه کې مې د درنو ځوانانو په درناوي دکلتور په اړه هم ولیکل، خو تر دې هم مهمه دا چې د دوی پام کلتوري عبقماني ته رااړوم. دا صرف یوه (اصطلاح) نه ده، بلکې متاس
ولې لا هم افغانستان د امريکا لپاره مهم دی؟
افغانستان د خپل جیوپولیټیکي موقعیت افغانستان د منځنۍ او سویلي آسیا په منځ کې یو ستراتیژیک موقعیت لري، چې له چین، ایران، پاکستان او شوروي اتحاد له پخوانيو د منځني اسيا له هېوادونو (تاجکستان، ازبکستان او ترکمنستان ) سره ګډه پوله لري. دا موقعیت امریکا ته دا فرصت برابروي چې په سیمه کې خپل نفوذ وساتي او ستراتیژیک هدفونه تعقیب کړي. او د همدې هدف لپاره یې په ۲۰۰۱ کې يو سناريو د (سپتمبر ۱۱ ) په نامه جوړه کړه او غوښتل یې چې په افغانستان کې فزيکي حضور ولري د ۲۰۲۱ کال پورې یې چې یې ګټې په افغانستان کې خ
د مور او پلار قدر په څه معنا
د خپل والديانو سره چلند کول دا يوه کيسه ده چې ستا اولاد يې تاته بيا لولي . د خپل والديانو سره هغه ډول چلند وکړه چې د خپل اولاد يې تمه لري . راځو اوس اصلي موضوع ته : د خپل پلار سره ښه چلند هغه ته احترام درلود د هغه قدرکول په دي معنا دي د پلار سره په ورځنيو چارو کې مرستنه کوړه هغوي ته بدی خبري مه کوه، د خپل پلار ورور ته احترام ولری هغه چې ستا تره يا کاکا کيږي (د پښتنو په لهجه تربور ) ورته وايې ، زيات خلک چې زه يې پيژنم هغوي د خپل کاکا ته احترم خو پريږده ترشايې بدي او سپور خبري پسي
د واده کولو د پاره د ښخی ټاکنه
د واده کولو د پاره د ښځی ټاکنه الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم الدین اما بعد : له ابو هریره رضی الله عنه څخه روایت دی چی رسول اکرم ص فرمایلی دی : تُنْكحُ الْمَرْأَةُ لأرْبَعٍ: لمالها ولِحَسَبها ولِجَمَالها وَلدينها: فَاظْفَرْ بذاتِ الدِّينِ تَربَتْ يَدَاكَ » متفق علیه: بخاری (5090)، مسلم (1466)، ریاض الصالحین 364 یعنی ښځه د واده کولو د پاره په څلورو موخو ټاکل کیږی : مال ا و دارائي، اصل ا و نسب، ښکلا او زيبائي او ديانت؛ نو دیند
د پاکستان اټومي وسلو ګواښ
د پاکستان اټومي وسلې څومره خوندي دي:د پاکستان اټومي پروګرام ګواښ نړۍ اندېښمنه کړي ده. د ګاونډی هیواد هند سره د احتمالي هستوي جګړه پیل همدومره بالقوه وحشتناکه او ویرونکی ده، لکه دا پوښتنه چې د پاشلکیدونکي او له سقوط سره مخ پاکستان اټومي وسلې د ترهګرو لاسونو ته ورولویدونکي دي. د پاکستان اټومي وسلې د جګړې پټ خطر او پاکستاني پوځ کې د ترهګرپالو کدرونو شتون د خطر یوه بیساري سرچېنه ګڼل کیږي. د شمالي کوریا په پرتله د پاکستان د اټومي ګواښ ځښت ډی
دتاریخ پاڼه څه وایی؟
لا اکراه ………. بنی اسرائیلو تر اوږدې مودې پورې د شرف اوعزت ، عظمت او ثبات هغه تاج په سر درلود چې نوم یې نبوت او رسالت وه. ټولې اجتماعی، علمی،سیاسی،اقتصادی، سیاسی او نور ……. غلبه اوبری یې په جهانیانیانو درلود. خو دتاریخ پاڼه چې کله واوښته دعزت او شرف هماغه تاج د محمد عربی علیه الصلوة والسلام دامت په سر کېښودل شو . او الله جل شانه له لوری داسی د« الیوم اکملت لکم دینکم واتممت علیکم نعمتی ورضیت لکم الاسلام دینا» موږ په دقت او بشپړ رسالت ویاړو او وبخښل شو او د« انی فضلکم علی العلمین» په ځای یې