مقالې
د استقلال(خپلواکي) کُلی ماهیت
سره له دې چې اوس دخپلواکي(آزادي) جشن ته لکه د څلوېښت- پنځوس کاله مخکې په شان چمتووالی نه لرو، خو بیا یې هم هرکال دخپل وس په اندازه یادونه کوو. دا هم لویه خبره ده. په دې ورځ د خپلواکي بېرته ترلاسه کول موږ ته د انګلیس د شړلو او کورني او بهرنی سیاست کې خپلواک کېدلو په مفهوم ده. دا سمه ده، خو کافي نه ده، د خپلواکي مفهوم لا څو نور اړخونه هم لري: سیاسی، اقتصادی، فرهنګی ...او نظامی. هر اړخ خپل اهمیت لري، چې دا ټول د استقلال کُلي ماهیت جوړوي. غازي امانالله خان په حقه سره داټول په پام کې لرل. سیاس
ډاکټر کرن خان: راځئ چې د ګل مرجان او ګل خان له دائرې راووځو!
مرکه: ولي الله ملکزی د کوزې پښتونخوا سوات چې د ابشارونو، سیندونو او هنرونو کور دی، زموږ د سیمې سویس زرلینډ بلل کیږي. سوات یوازې د نښترو، چینارونو او لال مالټو ټاټوبې نه دی، بلکې هغه د ښکلا ګانو، شاعرانو او هنرمندانو ځاله ده. له نن څخه ۳۸ کاله وړاندې په یوې زمیندارې کورنۍ کې یو ماشوم وزیږید، مور او پلار یې ورباندې د کرن خان نوم کیښود. د کرکیلې ترڅنګ یې د دولسم ټولګي پورې مکتب ولوست، بیا د کسب او کار لپاره کراچۍ ته لاړ. هلته د موسیقي له رمزونو، راګونو او سازونو سره آشنا شو او بیرته خپل
( د پاکستان پوځ ځواک ... په باب زما نظرونه)
ڼن مې د تاند پاڼه کې د(د پاکستان پوځ، زور او ځواک، لوړې او ژورې)تر سرلیک لاندې ځینې خبرې چې د تاند اډمین لیکلې وې ولوستلې دلته خپل نظریات په لڼډو ټکو یادونه کووم: ۱-...عوام ورته پاک آرمي یایی!؟ ؛؛ زه وایم له دی نه چټله آرمي په دنیا کې نسته چې خپل عوام په ډول ډول نومونو وژني: په تیره بیا د ایپی،بابړې ،قصه خوانۍ ، بلوچستان، خړ کمر او...شهیدان ؛لال جومات. ۲-شعار یی دی؛ ایمان تقوی جهاد؟؟؟!!!؛؛په عمل کښې بې -ایمانې، ظلم، فساد ۳-دا څنګه د اسلام په نوم جوړ سوی جمبوریت و چې له ۱۹۴۷ تر ۱۹۵
د چین متحرکه اقتصادي وده او له افغانستان سره یې د اړیکو نوی باب
د چین متحرکه اقتصادي وده او له افغانستان سره یې د اړیکو نوی باب لیکوال:ازاد خبریال اندیښمن ځاځی چین په اوسنۍ نړۍ کې یو له هغو هېوادونو دی،چې اقتصادي وده یې ورځ تر بلې د پرمختګ په حال کې ده.چين په ۱۹۷۸م کال کې د اصلاحاتو او ورخلاصون ګټوره ستراتیژي پیل کړه، چې په تېرو ۴۶ کلونو کې یې چين له يوه بېوزله او وروسته پاتې هېواده، د نړۍ پر دويم لوی اقتصادي ځواک بدل کړی دی.د چین دغه اقتصادي ودې نه یوازې چین ته ګټوره تمامه شوې، بلک
پخوانی ح.اتمر او اوسنی ا.متقی دافغانستان دبهرنیو چارو وزیرانو کیڼ/ ښی مرکې
په افغانستان کې یو اعلان وه هغه وخت زه ښوونځی کې وم ویل به یی: میتراشد ، میتراشد باز هم میتراشه! نوراځی ددې تراشی والا ګونګسی باندې رڼا واچوو : یو له ډویچې ولې سره بل له بی بی سۍ سره ډیر امکان لری زیات شمېر افغانانو اورېدلې وی دغه مرکه کې پوښتنې اوځوابونه یې هیڅ حقوقی ، سیاسی، اجتماعی میتا فورم اصلا نه لری دا نشتوالی په سیاسی علومو کې په ډاګه بریښی! چې څېړونکی ملک ستیز یې کله ناکله په ډیره مناسبه علمی کچه څیړی ! زما نیوکه دا نه ده چې حنیف اتمر څه ډول شخصیت لر ی او یا ملا امی
پښتنې قبیلې وپیژنی ۹۳۱ -ناصر )ناصري ، نا صران ،نا صریان)
نا صر چې په ناصری اوناصریانو سره هم شهرت لري له آره غلجي پښتانه دي چې ددې قبیلې دنسب شجره دخپل مشر نیکه نا صر ته رسیږي اوله همدې کبله دوی هم دخپل نیکه دنامه له کبله په ناصروسره یادیږي. داسې تاریخي روایتونه شتون لري چې دناصرمیرمنه دکسی غره دشیړانیو له قبیلې نه وه او پخپله ناصرهند ته ولاړ او هلته په یوه جګړه کې ووژل شو او مزاریې دهنددپنجاب دجلندر په ښار کې دی. ویل کیږي چې نا صر او هو تک د درخي زامن ، دبارو لمسیان او او دتوران کړو سیان دي او دواړه سره ورونه ول ، خو ځینې نا صر ان دا ادعا نه م
شپه که تیاره ده مڼې په شمار دی
مشکل چېرې دی ؟ مشکل په ما او تا کې دی تر څو چې ما او تا سم نه شی ستونزې له منځه نه ځی . زموږ فرهنګ کې هیڅ مثقال، خورد، پاو ، اوچارک شخصیت نشته ټول من دی! زموږ فرهنګ کې ډیر داسې دود ونه شته چې له عقیدې او اسلام سر مخالف دی خو موږ یی بیا هم عملی ګڼو او په اسانی یې نه پرېږدو دا یوه روانی ناروغی ده . بله مسئله دسیاست ده . موږ دوچ سیاست اوسرتمبګی په خاطر وژنه یوه عادی خبره ګڼو او په کلنو مو بې ګناه انسانان په همدې پلمه ووژل داهم عملا له اسلام سره ټکر کې یو قبیح عمل دی. دروغ ویل مطلق حر
الحاج محترم مفتي صاحب عبدالسلام سروري ژوندلیک
الحاج محترم مفتی صاحب عبد السلام سروری دمرحوم صوفی سرورخان زوی دمرحوم خدا ینظر لمسی دافغانستان دغزنی ولایت دزنخان ولسوالي دزمانخيلو كلي مشهور په حسن کلا اوسیدونکې چې په کال ۱۴۰۵ هـ ق کې چې د ۱۳۶۳هـ ش سره سمون خوري په خپل پلرني مذکور خای کی پیدا شوی ابتدائی دینی زده کړي یی دخپل مسجد له امامانو څخه وخت په وخت کړي. او عصری زده کړی یی هم څه ناڅه دخپلی منطقی در حمانیه مکتب په انګر کې په وخت د حاکمیت د اسلامي امارت کې کړي. او بيا په کال ۱۴۲۰ھ ق چې د ۱۳۷۸ ه ش سره سمون خوري دديني زده کړو لپاره دخپلي
صلاح دکار چېرې ، زه خراب چېرې؟
صلاح دکار چېرې ، زه خراب چېرې؟ وګوره دلارې توپیر ته چې چېرې ده او زه چېرې ؟ دحافظ ژباړه شوی غزل دافغانانو ګونګوسی، لوړ ې اوژورې غورې او ډبې ،تبلیغات او هیاهو دعدم تشدد دمزاج ، ابتکار، تنوع او سیاسی برداشت نه لیری دی.افغان بل چا پسې سمې منډې وهی خو خپل ورته بد ښکاری په ټوله ځان له هر چا لوړ ګڼی او احساساتی لګیا دی او هر څه چې خولې ته ورځی صرفه نه کوی. راځی دکاکتوس او یوشمیر تلوېز یونو په خپل سر اتلانو بیلګو ته لاړشو . رنګین داد فر سپنتا یو ستر شعله یی په تلویزیون کې را
هم مې زړه کیږی او هم مې ساړه
په ډیر ه محتاطانه او ټیټه غاړه یوشمېر حکومتی لوړ پوړی چارواکی هم وایې چې دښوونځیو دروازې دې دنجونو پر مخ خلاصې شی اما ولی نه کیږی ؟ ددوی دریز دمقام اوقدرت ساتنې لپاره ډیره محافظه کارانه بڼه لری یا دروغ وایی دې لانجې ته نور باید دپای ټکی کیښودل شوی وای خو له بده مرغه دغه شمیره په ظاهری ډول وایی خو باطنا دوی هم نه غواړی دې ته وایی یک بام ودوهوا! دلته دادرې کاله په دوامداره توګه وویل شوًاو نغارې ووهل شوې چې ښوونځی باید خلاص شی خو نه شول . دادرې کاله نارې وشوې چې حکومت تک شموله دی تک قومی دی ، تک
غرب او ديني ازادي؟!
مخکې له دې چې په لويديځ کې په ديني ازادي خبرې وکړو لومړی به ديني ازادي تعريف کړو چې څه شی ده. ديني ازادي له هغې ازادي څخه عبارت ده چې يو فرد، ډله يا ټولنه دخپلو باورونواو عقايدو په ښکاره لمانځنه، عمل رعايت او عبادتونو کې په پټه يا ښکاره ډول بشپړه ازادي ولري. خو په دې وروستيو کې په منځني ختيځ او په تېره بيا د اسرايلو – فلسطين له جګړې سره په بې ساري ډول د مسلمانانو په مقابل کې په اروپايي او په ځانګړي ډول امریکايي ټولنو کې احساسات راپارېدلي دي ، هلته د مسلمانانو د اړيکو ټولنه چې CAIR په
د حسین (رض) شهادت او د یزیدیت تسلسل
د حساب په قانون کې چې له دوو څخه یو منفي شي نو یو پاتې کیږي، مګر په مینې کې چې دوو څخه یو جلا شي هغه بل هم له منځه ځي. د نړۍ د نژدې دوه ملیارده مسلمانانو ۸۹ سلنه یې سنیان دي او پاتې ۱۱ سلنه یې شیعه ګان. دوئ ټول، څوک په پاخه او څوک په کچه کاڼي نه یوازې د رسول الله (ص) له کورنۍ او یارانو سره بې بریده مینه لري؛ بلکې هغه د خپل ایمان برخه ګڼي او د دې ژورې عاطفې په لرلو سره د ډاډ احساس کوي. زه (ملکزی) که د حسین بن علي رضي الله عنهما په مهال ژوندی وای، نو ما به د یزید په ځای له حسین سره بیعت کړی
دشپږم حس پېژندنه دمتافزیک له بعده
په ریبارانو پوره نه شوه لکړه راکړه چې په خپله پسې ځمه ټول انسانان پنځه حواسه لری : بویونه،څښنه،اورېدنه،لیدنه او لامسه حواس .زه له داکتر هاتف مختار سره دې بحث کې کاملا موافق یم دما مؤن په پروګرام دهاتف مختار او استا عبدالناصر نور زاد بحث دما ډیر خوښ شو . دافغانانو په دې پېچلی بحران کې لومړی ځل دی چې دوه هوښیار افغاانان چې یوتاجک اوبل پښتون دی یودبل سره چې دواړه دعالی تعلیماتو برجسته مخور دی خبرې اترې اورم. ددوی خبرو کې ملموس او مجهو ل بی مانا تکراری تکیه کلام نشته اوقاطع دریز لری ا
تشدد که عدم تشد د؟
(تشد د که عدم تشد د؟) د بشر او بیا د پښتنو/افغانانو په پیښلیک(تاریخ) کې له قابیل او هابیل راواخلئ تر اوسه ظالم-مظلوم،قاتل-مقتول،زورور -بیزوره، قوی-ضعیف،؛بادار-غلام؛غنی-فقیر؛ جاګیردار-بزګر؛ خان-مزدور...ښکیلاک او زبیښاکګر - مستعمرو او ځپل سوي؛ موجود وو ؛او دي دآدم له اولادې پیل نه تر اوسنۍ ټکنالوژۍ، ستورمزلو ،نوښتونو ...تر مصنوعي ذکاوت (اې.آی ) او د دنیا پر یوه کلي بدلیدلو سره سره دپورتنیو تضادونو په پلي کیدو کې د تاوتریخوالي اوجګړو(تشد د -)او د هغه (عدم یا د تاوتریخوالي نشتوالی )،
دامام حسين شهادت څه درس راکوي؟
دامام حسين شهادت ددرسونو مجموعه بسم الله الرحمن الرحيم ليکوال : علامه معين الدين ابوالفضل ... محترمو وروڼو ! تاسي ته معلومه ده چې په دې مبارکه مياشت کې د اسلام د پيغمبر (صلی الله عليه وسلم) مقدس او مبارک لمسی حضرت امام حسين (رضي الله تعالی عنه) اودارنګه کورنۍ او واقعي مخلصان او قريبان يې د يزيد او د يزيد د طرفدارانو له لوري له داسي سختيو او تکليفاتو سره مخ شويدي چې د بشرپه تاريخ کې يې سارۍ نسته ـ د عالَم بشريت د تاريخ په اوږدوکې الله جل جلاله د هر مسلمان لپاره، د هر انسان لپار
جنګ او جګړه نه ، افراط او تفریط نه ، دروغ اوپلمه نه ، امریکاء اوروس نه، بیسواد او بې منطقه نه
سوله حق او عدالت ، تعلیم او تربیه، افکار او سوچ، پرمختګ او زعامت ، رښتینولی او اخوت، ڼړیوال اړیکی او مشارکت، کورنی سیاست او ملت سازی او انسانی کرامت د یوه معیار پر مبنا هویت او درایت دی .تفاهم او تعامل ، صلابت او رسالت ، یو موټی افغانستان او حریت هغه بشپړ ټکی دی چې دغه جنګ اوجګړو ، تزویر او ابتلاوو، لافو اوشاپو ، پڅ او ګونګ سیاستونو خوړلی ولس له تور چکړه او خنډونو څخه را ویستلی شی. دداکتر هاتف مختار دریز په دې برخه کې دستاینې وړ دی . فکری قیام ، علم ودانش ، پوه او رڼا کې دهغه (ولې )ته بای
قربانګاه حقوق بشر در افغانستان
نشست سوم دوحه خلاف قطعنامه ۱۳۲۵ خود حمایت از حقوق زنان ګذر کرد وخلاف عملکرد های دیپلماتیک واهداف ارزشمند بشری خود زیر پا ګذاشت واپارتاید جنسی اشکارا تزيئد بخشید. سازمان ملل باین تار وپودش ، با این هیاهو وتلاشهای پیګیر بنام حقوق بشر ، حقوق شهروندان ، حقوق آن واین وپیهم بعنوان میزبان نشست سوم دوحه عملا در برابر اکثر شروط ګروه طالبان تمکین کرد . این ساخت وباخت یک سازمان مسئول بایک ګروه که مسئولیت ۴۰ ملیون انسان را انحصاری بدوش میګیرند چګونه میتوان ګفت که یک خبرنګار عادی نه تنها اهداف
د ملي محور مشر، ډاکټر روهي: زموږ محور؛ د افغان ولس باورونه او ارزښتونه دي
د ملي محور مشر، ډاکټر روهي: زموږ محور؛ د افغان ولس باورونه او ارزښتونه دي مرکه: ولي الله ملکزی د سیاسي ګوندونو په قاموس کې، د نړۍ لومړنی منظم سیاسي حزب (ولسي ډیموکرات ګوند) دی چې د امریکا دریم ولسمشر، تامس جیفرسن په ۱۷۹۲م کال کې جوړ کړ. بیا دغه لړۍ اروپا او په مزه مزه آسیا او افریقا ته وغزیدله. په افغانستان کې لومړنی مشروطه غورځنګ، ویښ زلمیان، جمعیت وطن او ورپسې د ډیموکراسۍ لسیزې کې ښي لاسو او کیڼ اړخو سیاسي ګوندونو وار په وار سر راپورته کړ. د څارونکو په باور، دغه ګوندونه
د مدني ټولنې په اړه په ساده ژبه څو خبرې
زموږ په ګران هېواد افغانستان کې دا ډیر کلونه او په خاص ډول د ۲۰۰۱م کال راوروسته «د نړیوالو تر ملاتړ لاندې جوړ جمهوری نظام» کې د مدني ټولنې اصطلاح او فعالیتونو ډیر رواج موندلی. په شل کلن جمهوري نظام کې په افغانستان کې د مدني ټولنې د رښتینې او روښانه تصویر پر ځای د هغو بدل او بدرنګ کاریکاتور افغانانو ته وړاندې شو چې په ځینو وختو کې د مدني ټولنې او مدني فعال په اړه د خلکو تر منځ د منفی نظرونو د راپیدا کېدو سبب شو؛ په داسې حال کې چې په اصل کې مدنی ټولنه ( civil society) د هېواد په مادي او معنوي ب
لنډه لار اوږده مزلونه
مقدمه : کله چې دافغا نستان د اسلامی امارت ډلې خبریال ذبیح الله مجاهد د ملګرو ملتونو دسازمان غونډې ته روان وه نو دایی وویلې چې افغانستان بحران کې دی! واقعا بحران کې دی زه له مجاهد سره سل په سلو کې موافق یم. هو ! افغانستان ډیر اوږده بحران کې دی او دغه بحران ډیر مختلف پېچلی ابعاد لری کورنی بعد یې زموږ له لاسه په کړکېچنو ګونګسیو، بن بست، ناندریو ، بلواګرو خود خواهیو له خم وپیچ نه وځی دغه فرهنګ لکه داور لمبې دتنور په داغه برخه کې کته او پورته کیږی . له بده مرغه داعرف زموږ دټولنې عادت ګ
