مقالې


دپښتولنډۍ

دلنډې جمع«ډېرن» لنډۍ دي. لنډې ستاینزمجرد ښځینه نوم دی. ترډېره بریده دجمع په ډول ویل کیږي. لنډې دوې ماناوي لري: یوه مانائې یوډول «مار» ته وایي. دا«مار»لنډ سپره نرې لکۍ پنډ پیت سرلري. پرځمکه چي پروت وي چندان نه ښکاري. دا«مار» ډېرقوي زهرلري. انسان اوکه ژوی وچیچي یائې وژني یائې خو«عیبي» کوي. دا «مار» د«نیمروز»ولایت په دښتوکي اورېګوکي پیداکیږي. دوېمه مانائې: لنډې مانا لنډ، مختصر اولږ ته وايي. لنډې یو یککړی (فرد)شعردی. په دغه «یوبیتي» کي د«ویونکي» ټول مقصد اویا غوښتنه په لنډ ډول سره ویل سوې ده.

08.09.2024 محمدسرور وکیلي

د شخص فعــل او د "وول" مصدر استری شکل

شخص یا کس، آدم او بشر یا پوهیالی او عقلمند انسان؛ شخص د یو چا یا یو څه محرک، ممثل او استازی دئ چې فعل هغه ته ربط او اړه لری. فعل د وينا عمده عنصر او جزء دئ. فعل تر ټولو مهم د جملې د معنی اصلي برخه ته ویل کیږی چې یو د ترسره شوي کار یا حالت ښکاره کوي او پیغام لیږدونکی دئ. هر فعل په ټول حالاتو کې، یو ثابت جزء لري چې د فعل اصلي معنی په ځان کې ښیې او د ريښي په نامه ياديږي، د فعل ريښه، حال او ماضي ریښې له بدلون وروسته د نېول شوی زمان، عدد او شخص د ژبپوهنې ځانګړو اصولو په رعایت د تصریف وړ دئ. لکه:

08.09.2024 انجنیر شیرمحمد ساپی

د اروپایي ټولنې غړو هیوادونو د طالبانو حکومت د احتمالي په رسمیت پېژندنې په اړه بحثونه پیل کړي

د نړیوالو قوانینو له مخې د طالبانو حکومت په رسمیت نه پېژندنه حقوقي ستونزې:د دوسوو کلونو راهېسې له کله نه چې ملي دولتونه رامنځته شوي دي، د حکومتونو په رسمیت پیژندني او په رسمیت نه پیژندني د څرنګوالي په اړه د نړیوالو قوانیونو حقوق پوهانو ترمنځ تاوده بحثونو روان دي. پر پوهنتوني کچ د حکومتونو رسمیت پیژندلو په اړه د حقوقو پوهنځیو کې ډیر لږ بحثونه ترسره کیږي، که څه هم دا موضوع د خورا لوړ اهمیت څخه برخمنه ده. خو د دې پر ځاې ډیر بحثونه د دولت د

07.09.2024 سراج الحق ببرک زی ځدراڼ

ولې د بشري منابعو مدیریت د هرې ادارې لپاره مهم دی؟

د بشري سرچینو مدیریت په هره اداره کې خورا مهم دنده ده. د بشري منابعو مدیریت پرته، شرکتونه به ونشي کولی په مؤثره توګه کارمندان استخدام او وساتي، سازمان ته وده ورکړي ، او دوی به ونشي کولی سالم، د منلو وړ کاري ځای کلتور او چاپیریال وساتي. د بشري سرچینو مدیریت سازمانونو ته خورا مهم دی چې ډیری یې دې څانګې ته د سوداګرۍ زړه او روح بولي. د بشري منابعو مدیریت تعریفونه د بشري منابعو مدیریت ډیری تعریفونه شتون لري چې لیکوالان د دې لپاره راغلي چې هڅه وکړي او یوې ادارې ته د بشري سرچینو مدیریت لوی ا

07.09.2024 نصیراحمد څپاند

د کارمندانو ډسپلین څه شی دی؟ (تعریف، ډولونه، لاملونه، د جوړولو اهمیت)

د کارمندانو ډسپلین څه شی دی؟ انضباط په دې معنی دی چې یو منظم چلند چې د انفرادي، ټیم غړو او ډلو لخوا په یوه سازمان / اداره کې تعقیب شي ترڅو وروستي اهدافو ته ورسیږي. دا د هرې ادارې لپاره اړینه ده چې د همغږي صنعتي اړیکو ساتلو لپاره د ځینو اصولو او مقرراتو پیروي کولو یا د مناسب طرزالعمل تعقیب ته اړتیا رامینځته کیږي. دا به د یوې ادارې سره مرسته وکړي چې وده وکړي. د انضباطي پروسې هدف دا دی چې سازماني غړي / کارمندان د سازماني اهدافو ترلاسه کولو لپاره د ټیم په توګه یوځای کار کوي. ډسپلین څه

07.09.2024 نصیراحمد څپاند

اطاق فکر، د فکر خونه یا (Think Tank) یعنی چه؟

در بین گروه های سیاسی، اجتماعی، علمی و اقتصادی، بالخصوص در نسل جوان موضوع ساختن و سازماندهی (اطاق های فکر) مروج گردیده است که بعضی از برخاستگان تازه کار با درک ماهیت تاریخی، روش فعالیت و ساحهٔ موثریت آن وقوف لازمی ندارد. امید است معلومات شتابندهٔ زیرین در امور عملی ممد دست اندرکاران شود. در طول تاریخ بشر و حتی قبل از میلاد تجمع گروه های تخصصی برای تحلیل مسائل و تقدیم پیشنهادات و راه حل های مشکلات به رهبران سیاسی و نظامی وجود داشته است. فلاسفهٔ شهیر یونان باستان مانند افلاطون و ارستو برای

05.09.2024 نور محمد غفوری

بد رنګه ورځ

دغبرګولی څلورمه د۱۳۴۹ ش هجری کال دافغانستان ولس استادانو ، امامانو ، علماؤو، خوارو ، غریبو مشایخو، او دقومونو مخور و مسلما نانو قیام یوې له میاشتې څخه زیات دجومات په انګړ کې دوام وموند . زه له همدې لارې یعنی دجومات له مخې تېرېدم او له همدې لارې ښوونځی ته تلم. ددغو کسانو قیام دالهې داحکامو ، داسلامی اصولو پر مبناعمل او پابندی او دهرډول منکراتو څخه مخنیوی کول وه ددغې کتلې کوشش داوه چې ددوی غوښتنو ته باید دوخت حکومت غوږ ونیسی او ځواب ووایی. دقیام تشویش داهم وه چې دلته دپرچم ډلې دوه م

05.09.2024 ع.شریف زاد

د دولت او وګړو ترمنځ د ټولنیز تړون ارزښت

د یوه هیواد اغیزمنه پرمختیا د دولت او وګړو یا ولس ترمنځ له یوه پیاوړي تړون یا قرارداد سره اړیکه لري. هیڅ هیواد له سولې، امنیت او ثبات پرته وده نه شي کولای او پرمخ نه شي تللای. په یوه هیواد کې د پرمختیا د ممکن کولو لپاره له یوې خوا یوه داسی فعال دولت او بنسټونو ته اړتیا ده چې، د امنیت ټینګښت، د بشري حقونو ورکړې او ولسواکۍ ته ژمن وي او له بلې خوا یو داسی ویښ، لوستي، فعال او وطنپال ولس یا ټولنه په کار ده چې، د هیواد په پرمختګ کې رول ولوبوي. دولتونه د خپل هیواد د پولو او ځمکنۍ بشپړتیا

03.09.2024 پوهنمل دکتوراندوس رحمت ځواکمن

د شخص فعــل او د "وول" مصدر استری شکل

شخص یا کس، آدم او بشر یا پوهیالی او عقلمند انسان؛ شخص د یو چا یا یو څه محرک، مسبب، ممثل او استازی دئ چې فعل هغه ته ربط او اړه لری نسبت ورکوی. فعل د وينا عمده عنصر او جزء دئ. فعل تر ټولو مهم د جملې د معنی اصلي برخه ته ویل کیږی چې یو د ترسره شوي کار یا حالت ښکاره کوي او پیغام لیږدونکی دئ. هر فعل په ټول حالاتو کې، یو ثابت جزء لري چې د فعل اصلي معنی په ځان کې ښیې او د ريښي په نامه ياديږي، د فعل ريښه، حال او ماضي ریښې له بدلون وروسته د نېول شوی زمان، عدد او شخص د ژبپوهنې ځانګړو اصولو په رعایت د تص

01.09.2024 انجنیر شیرمحمد ساپی

د ایران او روسیې نږدې کېدل او پر افغانستان یې اغېزې

په تېرو څو کلونو کې، د ایران او روسیې اړیکې په بېلابېلو برخو کې تر پخوا ډېرې نږدې شوي دي. دا نږدې والی په سیاسي، اقتصادي، او امنیتي برخو کې د ګډو ګټو پر اساس ولاړ دی. ایران او روسیه، چې په تاریخي ډول یې د افغانستان په سیاست او امنیت کې مهم رول لرلی، د خپلو اړیکو د پیاوړتیا له لارې په سیمه کې خپل نفوذ زیاتوي. د دې دواړو هېوادونو نږدې کېدل د افغانستان لپاره مهمې پایلې لري، چې په دې مقاله کې به د دې اغېزو مختلف اړخونه وڅېړو. د ایران او روسیې اړیکې اوږده تاریخي مخینه لري. دواړه هېوادونه په من

01.09.2024 حميدالله بسیا

دځان پیداکولو لپاره تر ټولو ښه لاره داده چې د نورو په خدمت کې ځان ورک کړې

دځان پیداکولو لپاره تر ټولو ښه لاره داده چې د نورو په خدمت کې ځان ورک کړې  ګاندی موږ څلوېښت یا پنځه څلوېښت میلیونه نفوس لرو دآسیا په وچه کې په یوه ډیر ه حساسه اومهمه ترانزیتی، سوق الجیشی، سیمه ایزه او جیو بین الدولی برخه کې پراته یو.ښایسته آب وهوا او په کافی اندازه دمعادنو ظرفیت او زیرمې لرو دکرهڼې غټو او وړو بندونو لپاره سم زمکنی دهلیزونه لوړې او ژورې سیمې لرو دبرېښنا لپاره هم سولر سیستم او هم داوبو په با لقوه انرژی هره سیمه اوولایت کې ستر منابع لرو. افغانستان خوندورې تازه او وچې

30.08.2024 ع.شریف زاد

زه ولې پاک استان ته پوک ایستان یا پیکسټین وایم؟؟

(زه ولې پاک استان ته پوک ایستان یا پیکسټین وایم؟؟) څو ورځې مخکې ، په ټول افغان وبپاڼه کې ورور ښاغلي ع.شریفزاد د خپلې لیکنې(څاوهونکی څاکښې دی)په وروستنۍ کرښه کې زما له خولې دا جمله راخیستې" دډاکتر ساپی خبره داهم پوکستان دی او په پوکه تګلاری روان دی."!؛ له ع.شریفزاد صاب نه په مڼنې ؛فکر کووم هغوی پخپله لیکنه کښې دا خبره ښه په زبات رسولې ده؛ بیا هم زه غواړم دې پوک او پوکګرۍ ته لږ شانته تفصیل ورکړم. زمونږ په ګړدودي ژبو(پښتو او دري...) کښې پوک :هغه شي یا کس ته وایی څې په منځ کې تش وي او یا

29.08.2024 متقاعد ډاکټر حمیدالله زړور ساپی

د سټېج، ډرامې او فلم، آرین خان څومره پېژنۍ ؟

د ننګرهار ولایت چې د خپلې جغرافیايي ښکلا او طبیعت له مخې په همېشه بهار سره له پرېمانه شهرت څخه برخمن دی، د مرکز (جلال آباد) ترڅنګ ۲۲ ولسوالۍ لري. یوه یې کامه ده چې د کونړ د باغي او څپانده سیند په ختیزې ډډې کې غځیدلې پرته ده. دغه ولسوالي د شمله ور سیاستوال او شهید صدراعظم، موسی شفیق او د ژبورو ادیبانو او پوهانو هریو قیام الدین خادم، محمد ګلاب ننګرهاري، عبدالوکیل صداقت، امان الله سېلاب، غوث خېبري او محمد حسن ولسمل ټاټوبی دی. همدا شان کامې پخپلې غیږې کې د ځوان کول سترګه ور شاعران او څیړونکي، محم

28.08.2024 ولي الله ملکزی

کره کتنه

د کره کتني کلمه د دوو ګړو څخه جوړه ده چي یومرکب فعلي ښځینه نوم ئې جوړ کړی دی. یاني کره او کتنه. کره ـ مانا سوچه، چاڼه، خالص، بکراونور. کتنه ـ لیدنه، کنترول، نظراچول اودغسي نور.دمانا له مخي کره کتنه ودقیق کنترول ته اوپریوشي باندي دقیق نظراچولوته وايي. کېدای سي چي دهرکار اوفعالیت کره کتنه وسي. هرفعالیت اوکارپخپل ذات کي دوه اړخه لري یاني یوئې ښه اړخ اوبل خراب اړخ. کره کتونکی دواړه اړخه ګوري پرهغه دکره کتني داصوله سره سم خپل چاڼیز بې پلوه نظر وړاندي کوي. دکره کتني اصول دځانه خپلواک بحث دی، چي

25.08.2024 محمدسرور وکیلي

بریکس سره د افغانستان اړیکې: چیلنجونه او ګټې!

که څه هم افغانستان په مستقیم ډول د بریکس سازمان غړی هېواد نه دی، خو د هېواد جغرافياوي او ستراتيژيک موقعيت ته په کتلو په دې سازمان کې د افغانستان غړيتوب د نړيوالې همکارۍ او اقتصادي پرمختګ په برخه کې د هېواد په ګټه تمامیدلی شي. بريکس (BRICS) يو نړيوال سازمان دی چې د نړۍ پنځه مهمو هېوادونو: برازیل، روسیه، هند، چین، او سويلي افریقا لخوا یې بنسټ ايښودل شوی دی چې د نړيوالې همکارۍ، اقتصادي پرمختګ، او سياسي استحکام د پیاوړتیا په موخه رامنځته شوی دی. د بريکس هېوادونه د نړۍ په کچه د اقتصاد په ډ

23.08.2024 محمد سليم سليمان

څا وهونکی څا کې دی!

مقدمه: پاکستان خپله هر اړخیزه لوبه په ډیرمهارت ، استخباراتی ډول دانګرېز او امریکا په مشوره په سیمه کې راپیل کړه . پاکستان دمالی ، نظامی، عملیاتی پټو او ښکارو معاملو میرو شو! دې خاین میرو لومړی دافغانانو له کورنی اختلافاتو کلتور او فرهنګ څخه داسلام په نوم دومره ګټه پورته کړه چې دلته دهغه دبیان مچال نشته افغان یې په افغان وواژه او داسلام په نوم یې اوه تنظیمه رامنځ ته کړل. پوه او ملی کسان په هره ټاپه او نوم له منځه یوړل نور دلته پاکستان دچټلستان بڼه ځانته غوره کړې ده . داستر خبیث دافغانستان

22.08.2024 ع. شریف زاد

وطن عشق تو افتخارم ….

وطن عشق تو افتخارم …. وطن دې ځان زموږ …. دا مو دبابا وطن …. داوطن په موږ ګران دی دا افغانستان! داافغانستان! له بده مرغه ! دا وطن په فاجعو کې چوپ اوغلی دی. په رسنیو کې د سیاستوالو، شله کسانو ، شوقی کسانو تش په نوم یو شمېر څېړونکو ، بنجاره بازار کې دنرخ پر سر انډوخر روان دی. دغه انډوخر کې هیڅ نزاکت دعالم او جاهل ترمنځ مراعات کیدای نشی توپیر یې وینی یوشمیر دلته په مختلفو چینلو کې دایمی بستره اچولې او له دې دایمی اډو خپلې ډزې کوی کله حاشیې ته وځی او کله دمړې ګېډې فارسی وای

20.08.2024 ع.شریف زاد

هغه واقیعت چې پټ ؤ

قضاوت پخپله وکړې اعلیحضرت غازی امان الله خان۱۲۹۷-۱۳۰۷ هـ ش مطابق د 1918-1928 م کال دافغانستان پاچا ‌ؤو. په کال ۱۲۷۱ هـ ش مطابق 1892 م په کابل کې زیږیدلی او۱۳۳۹هـ ش په ایتالیا کې وفات شوی هغه اسناد چې په۱۳۲۴هـ ش مطابق 1945م کې کله چې برلین دامریکایانو پواسطه ونیول شو دالمان دخارجه وزارت په محرما نه اسنادو کې موجود وو اوبیا وروسته د رادیو له لاری افشا‌ء او اعلا ن شوه. کله چې اغتشاشونه ډیرشول امان الله خان دقدرت نه لاس په سر شو اوقندهارته لاړ دالمان دهغه وخت جمهورریس ادلف هتلر غازی امان الله

18.08.2024 الحاج ديپلوم انجنیرسیدرقیب شاه (هاشمی )

د استقلال(خپلواکي) کُلی ماهیت

سره له دې چې اوس دخپلواکي(آزادي) جشن ته لکه د څلوېښت- پنځوس کاله مخکې په شان چمتووالی نه لرو، خو بیا یې هم هرکال دخپل وس په اندازه یادونه کوو. دا هم لویه خبره ده. په دې ورځ د خپلواکي بېرته ترلاسه کول موږ ته د انګلیس د شړلو او کورني او بهرنی سیاست کې خپلواک کېدلو په مفهوم ده. دا سمه ده، خو کافي نه ده، د خپلواکي مفهوم لا څو نور اړخونه هم لري: سیاسی، اقتصادی، فرهنګی ...او نظامی. هر اړخ خپل اهمیت لري، چې دا ټول د استقلال کُلي ماهیت جوړوي. غازي امانالله خان په حقه سره داټول په پام کې لرل. سیاس

17.08.2024 پوهاند محمد بشیر دودیال

ډاکټر کرن خان: راځئ چې د ګل مرجان او ګل خان له دائرې راووځو!

مرکه: ولي الله ملکزی د کوزې پښتونخوا سوات چې د ابشارونو، سیندونو او هنرونو کور دی، زموږ د سیمې سویس زرلینډ بلل کیږي. سوات یوازې د نښترو، چینارونو او لال مالټو ټاټوبې نه دی، بلکې هغه د ښکلا ګانو، شاعرانو او هنرمندانو ځاله ده. له نن څخه ۳۸ کاله وړاندې په یوې زمیندارې کورنۍ کې یو ماشوم وزیږید، مور او پلار یې ورباندې د کرن خان نوم کیښود. د کرکیلې ترڅنګ یې د دولسم ټولګي پورې مکتب ولوست،‌ بیا د کسب او کار لپاره کراچۍ ته لاړ. هلته د موسیقي له رمزونو، راګونو او سازونو سره آشنا شو او بیرته خپل

17.08.2024 ولي الله ملکزی

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more