ټول افغان څیړنیزې مقالې
تکرار احسن
درنوشتۀ قبلی خود با تفصیل توضیح کرده بودم که انسان ها نه تنها ذریعۀ هویت شخصی شان شناسائی میشوند ، بلکه بوسیلۀ هویت های جمعی شان نیز مشخص میشوند. همین طورهرهویت جمعی ، خودرا بوسیلۀ یک سلسله مشخصات ، ازهویت جمعی دیکر مشخص میسازد. همۀ این هویت های ظهور یافته درطول تاریخ ، نتوانسته اند که بطور یکسان وبرای همیش پا برجا بمانند. شماری از آنها که توان سازگاری با روند تکامل جوامع بشری را نداشتند ، جبراٌ درتحت عومل نوظهوراز بین رفتند. از زمرۀ هویت های جمعی که تا هنوز بطور کامل منحل نشده اند ،
چرا ما پیشرفت نمیکنیم ؟
محمد شریف منصور چرا ما پیشرفت نمیکنیم ؟ بسم الله الرحمن الرحیم پیشرفت ، کلمه ایست که مدت هاست یکی از دغدغه های جدی ما به شمار میرود ولی با وجود آن ما همچنان به آن نرسیده ایم و شاید هم به این زودی ها به آن نرسیم ، ولی سوال اینجاست که ما با وجود داشتن تاریخ چند هزار ساله و منابع طبیعی فراوان چرا همچنان عقب مانده و یا بهتر بگویم ، جهان سومی هستیم ؟برای پاسخ دادن به این سوال ، به جای مقصر شمردن همدیگر ، بهتر است به دنبال دلایل عقب ماندگی مان بگردیم که درین جا
افغانستان، امارت که جمهوریت؟
افغانستان، امارت که جمهوریت؟ دا پورته عنوان ته ورته د مخمد محق په نامه یوه فارسی لیکنه خپره شوی ده. دا چه هغه د جمهوریت بیان د حکومت کولو په بنیاد په ډیر روښانه توګه لیکلی او بیا امارت یی په بی خوندی او د تاریخی اشخاصو په اساس ویلی وو زه یی د تاسف سره مخ کړم. تراوسه می د زمان ستانیزی سره لا د اسلام په سر بحث پای ته ندی رسولی چه د امریکایی اسلام په سر مو پیل کړی دی چه همدا بل مضمون می ووایه. د جمهوریت صفت کول او د امارت بدی د هغه مضمون محتوی ده، او د افغان جرمن آنلا
د امریکایی اسلام رواجولو هلی ځلی
د امریکایی اسلام رواجولو هلی ځلی دا لیکنه اول د ښاغلی زمان ستانیزی سیب د جواب په رد کی پیل سوه. څنګه چه لازمه ولیدل شوه چه څه ابتدایی اسلامی پوهنه بیان سی نو هغه وه چه جواب اوږد سو او د لنډی ځوابیی حیثیت یی وبایلود. اوس بیا هم هغه شکل ساتو او خپرولو ته یی سپارو. هیله ده وینکی مربوطه لیکنی په تاند کی ووایی ترڅو د بحث سره اشنا سی. مونږ د درازی بحث له ویری د زمان سیب خبری ندی نقل کړی. د بحث محور دا دی چه په اسلام کی اسلامی حکومت نسته چه هغه باندی اعتراض کړی او د امریکایی اسلام په نامه مو
له سولې څخه د ټلوالیانو او طالبانو وېره
بې له شکه چې سوله د بشریت لپاره ستر نعمت او د ټولنې د ښېرازۍ او سوکالۍ لپاره یو الهي امر دی، خو سوله سترې سترې پازې (مسئولیتونه) هم زیږوي، په ځانګړي توګه د هغو کسانو اوږې زرچنده لا نورې هم درنې شي چې د سولې، خپلواکۍ او د اسلامي نظام د راوستلو په نامه یې له خلکو څخه سرونه پرې کړې وي، جوماتونه یې نړوي وي، قرآنونه یې سوي وي، ښارونو ته یې اور اچولی وي، ټولوژنې یې کړې وي او هېواد یې د پاڼ پر څوکه درولی وي . د ډېر لوستونکیو لپاره به دا ډېره نهیلې کوونکې وي که ووایم چې له افغان دولت سره په
دوطن مور
زمانه شوله أخره عجیبه خبري اورم دوطن مور ته یو چا داسی ویلي ای د وطن موری په ما ګرانې په زړه پوري ځار قربان دي له میړو شه دسپيرو شړو دشتو شه خو نالت دي په بچو شه. یوه اونۍ کیږي چه په اصطلاح د افغانانو استازي په دوحه کي په یو پنځه ستوري هوټل کي تر اوسه د خبرو په تګلاره نه دي سره سلا شوي آیا دا په اصطلاح د خلکو استازي د وطن فکر کوي که نه خپلي مزي او چړچي کوي که نه څه اړتیا ده چه دومره اوږدي خبري په دومره ګزاف مصارفو تر سره
د افغانستان اساسی قانون د بیګانه پرستی او آزادی ترمینځ
د افغانستان اساسی قانون د بیګانه پرستی او آزادی ترمینځ که خپلواکي د خلکو حق وي، دوی ته باید د خپل کلتور، تاریخ او باورونو پراساس د قانون د سیستمونو غوره کولو آزادي ورکړل شي. بدبختانه، په داسی وخت کې چې خلک د بهرني حکمونو څخه آزادی غواړي، بهرني اجنټان، مبلغین، او ساده خوشبینه ډلې په داسې شعارونو ټینګار کوي چې په یو اسلامي، اودودیز افغانستان کې لږ معنی لري. خلک باید په هغه اصطلاحاتو چې په زړه پوري ښکاری مګر په حقیقت کی فریب ورکونکي دي باید ټینګار ونه کړی. د افغانستان خلک باید
دخبرلیکنې ژورنالیستیک آرونه (۷ )برخه
دخبر دلیډ یا پیلامې دلیکلو بیلابیلې لارې : دخبرپیلامه لیکل یوپنځونه ده اوتر ډیره ځایه دتقلیدپرځای پر تولید ډډه وهي ،دیوه خبر پیلزه په شلو دیرشو لارو لیکل کیدای شي ،خوداهر څه دژورنالیست له دلچسپۍ سره اړه لري اوعلاقه یې پکې مرکزي رول لري ،ښاغلې (ایس ایم شاهد)یې لیکلارې یا ډولونه په لاندې ډول بیا ن کړي دي : دخبر دلیډیا پیلیزې ډولونه : (۱)دلومړیوکرښو لنډیز :هغه دی چې دلومړیو کرښوداړوند خبر حال د(لنډیز) په ډول راوړې ،یعنې په سرسري ډول دخبر پایله بیانیږې ،چې په رښتینې ډول لنډ وي . (
داسلامي تشریع اساسات دتقلـــيدتحقیقي ځیرنه! نهمه برخه
په تیره څیړنیزه لیکنه کې مو دومره ثابته کړه، چې تقلیدپه فروعاتو کې جایز دی او دعوامو لپاره یې زیات علماء واجب هم بولي ،دې لیکنه کې به دتقلید په معنی بحث وکړو او هم به دا مفصلا ًوڅیړو، چې یوازې په فروعاتو کې تقلید ضرور دی، که نه په اصول الدین یا عقایدو کې هم روا دی ؟او علماء ددې مسئلې په وضاحت کې څه وایي ! دتقلید لغوي معنی :په (روضة الناظر لابن قدامة 2 / 449 ط ثانية ، الرياض مكتبة المعارف 1404 هـ .)کې لیکي : التَّقْلِيدُ لُغَةً : مَصْدَرُ قَلَّدَ ، أَيْ جَعَلَ الشَّيْءَ فِي عُنُقِ غَيْرِهِ
د ورېښمو لرغونې لار او یو کمربند او یوه لار
د ورېښمو لرغونې لار ، یو کمربند او یوه لار جان روان ځاځی که څوک د ورېښمو لرغونې لارې له نوم سره اشنا وي، نو په اورېدو به يې په ذهن کې د تور او سپین تلویزیون پر پردې د ژر ژر تيريدونکو انځورونو په څېر د اسونو او اوښانو کاروانونه انځوریږي. د ورېښمو لرغونې لارې د نړۍ درې لويې وچې اسیا، اروپا او افریقا سره نښلولې وې او د يادو درېيو لویو وچو د تمدنونو په غوړېدو او ودې کې يې ځانګړی رول لوبولی دی. پر دغې لارې به نه يوازې د سیمو او هيوادنو ترمنځ سوداګریزې راکړې ورکړې کېدې، بلکې هنرون
د سولې د سبوتاژ د مخنیوي لپاره د طالب د پوښتنو ځواب
په قطر کې د افغان دولت او د طالبانو د سولې د خبرو پیل خورا لویه نیکمرغي ده، خو دا چې طالبانو یو څو کوڅه ډبي سپي ګومارلي دي چې د افغان دولت د ټیم غړي سپک کړي او یا هم د سولې خبرې سبوتاژ کړي، په ریښتیا چې د خپګان وړ ده . د طالبانو کوڅه ډبي فکر کوي چې د خلکو په سپکولو سره به دوی یو څه سیاسي لاسته راوړنه او بریا تر لاسه کړي، خو په بشپړ باور سره چې دوی به افغانانو او نړیوالې ټولنې ته خپل نجس، تور او پلید فکرونه لا نور هم زباد کړي . که څه هم چې ښاغلي نادري یې په سړه سینه او منطقي توګه ځواب
جمهوریت دا 47 کاله افغانانو ته څه ډالي کړل چه افغان حکومت يي نن ورځ سره کرښه ټاکي
دجمهوریت او یا امارت خبري به مو ډيري اوریدلې وي او د نن ورځي نه 47 کاله مخکي داوودخان د لمړۍ ځل له پاره په افغانستان کي جمهوري نظام جوړ کړ او داوود خان پخپله لمړنۍ افغان ولسمشر شو. داوودخان غښتلې او په هیواد مین ولسمشر وو او هغه په ډير کموخت کي دافغانستان د آبادولو له پاره منظم اقتصا دي پلانونه لاس په سر شو. داوودخان نه یواځي داقتصاد پياوړتیا له پاره بلکه په هیواد کي یی سیاسيونو ته هم پوره آزادي ورکړه. خو متاسفانأ د هماغه وخت آزادي او یا د نن ورځي دیموکراسي افغانانو
دیو افغان ماشوم هیله: بس دي د جهاد په نوم نوره زموږ ښوونځي مه سوځوي
دیو افغان ماشوم هیله: بس دي د جهاد په نوم نوره زموږ ښوونځي مه سوځوي په دا آخرو ورځو کي د هیواد د ګوټ ګوټ نه راپورونه ورکول کیږي چه د هیواد دښمنانو له لاسه ښوونځيو ته اورونه اچول کیږي. تقریبأ 43 کاله مخکي ډير ښه مي په یاد دي او زه هم د مکتب په دریم ټولګي کي وم دا يوه اپتدایه ښوونځي وه چه د مکتب په نوم مشهور وو او تر نن ورځي پوري چه اوس وړوکي بازار هم په کي جوړ شوي ده د مکتب په نوم یادیږي او دا یواځيني مکتب وو په ټوله ولسوالي کي.يوه ورځ کله چه سهار وختي له خوبه را پورته شوم
د افغان ټولنې زوال
بې له شکه چې عادل پادشا د الله ج د رحم سیوری دی او تاریخ زباده کړې ده او چې نااهله، ظالم او مفسدو مشرانو خپلې لویې امپراتورۍ او خلافتونه له زوال سره مخ کړي او خپل ولسونه له بېساره بدمرغیو سره . د روم امپراتوري او عثماني خلافت یې ښې بېلګې دي. که څه هم چې د دواړو بنسټ له یو بل څخه په لوی توپیر په بیلابېلو ارزښتونو او نظریو اېښوول شوی وو، خو د زوال لاملونه د دواړو یو ډول ول او هغه دا چې مشران یې مفسد، ځانغاړي او په خپلو منځونو کې سره واوښتل. د دې امپراتوریو مشرانو هغه وړتیاوې او ځانګړتیاوې له لا
ديپلوماتيک پاسپورټ
بسم الله الرحمن الرحيم صاحب الله (رحيمي) نېټه : ۲۸ / ۵ / ۱۳۹۹ ديپلوماتيک پاسپورټ څرنګه چې اداري سيستم دخدماتودعرضه کولوپه منظوردهيوادونواوحکومتونوهراداري نظام يودبل سره تفاوت لري، چې په ځيني هيوادونوکې چې بروکراسي په کې کمه اوداړتياوړاسناد دښاريانو(اوسېدونکو) ته په اسانۍ سره صادرکېږي يا ورکول اما په بعضې اداري نظامونوکې دغه لړۍ ډيره طاقت لرونکې وي هم داداری لپاره اوهم دښاريانولپاره دسرګردانۍ سبب ګرځي يا سردرد پېداکوي ولې دفسادکوونکولپاره بيا دسؤاستفاده کولوښ
د کوویډـ۱۹ ویروس ضد واکسین او د ویش اندېښنې
د کوویډـ۱۹ ویروس ضد واکسین او د ویش اندېښنې جان روان ځاځی د کوويډـ۱۹ ویروس څپې اوس د نړۍ تر هر هيواد رسيدلي، خو پر ځينو هيوادونو بیا غورځنګونه وهي او د اقتصاد ستنې يې ورلړزولې دي. دغه ویروس د نړۍ د لويو هيوادونو پر اقتصاد چې نړيوال اقتصاد هم پرې ډېره تکيه لري، بدې اغېزې کړي او خلکيې له فقر او غریبۍ سره مخ کړي دي. د نړۍ په لر او بر ک
بیا هم د طالبانو د سر په بیه
د ځینو سر چینو د خبرونو پر بنسټ امریکا په سلګونو میلیونه ډالر پنجاب ته پر ډیورند کرښه د اغزن تار لګولو لپاره ورکړي دي، خو په دې شرط چې طالبان به یوې ننداریزې یا نمایشي او دروغجنې سولې ته حاضروي . د امریکا او پنجاب معاملې ته که څه هم چې ډېرو لیکوالو، ژورنالېستانو، مبصرینو، سیاسيونو، پخوانیو او برحاله استخباراتي مامورینو په وار وار ګوته نیولې ده، خو طالبانو دا ډول تورونه رد کړي او پنجاب خپل د اسلامي عقیدې ورور ګڼي او له مرستو یې منندوی دي . طالبان او د دوی ډیجیټل پلویان دا ډول نیوکې او اندېښنې
چين کوویډـ۱۹ ویروس څنګه کنټرول کړ؟
چين کوویډـ۱۹ ویروس څنګه کنټرول کړ؟ جان روان ځاځی تر اوسه دا لا نه ده مالومه، چې کوويډـ۱۹ ويروس له څه شي پیدا شوی او څنګه يې انسان ته سرایت کړی، په اړه يې بېلا بېلې خبرې کیږي، خو شک دا دی، چې ښايي له حيواناتو څخه انسانانو ته ورغلی وي. د دغه ویروس څرک په لومړي ځل د تېر کال په پای کې د چين د هوبۍ ولایت په ووهان ښار کې ولګېده او ډېر ژر يې پر نړۍ خپله لمن وغو
تنقيدي زاويه؛ د غني خبرې او جرګه!
استاد سياف دريځ ته راغی، د دولت رئيس يې مخاطب کړ: ته زيربنايي کارونو ته ډېره لېوالتيا لرې چې بندونه جوړ کړې، فابريکې جوړې کړې، د دې ملک اوبه چې بيرون ځي دا مهار کړې، دا به ټولې تاسو ته وليکل شي، خو دا يو يې هم ستاسو نوم تلپاتې کوي نه، که هر وخت تاسو وتوانېدئ چې دا د وينو بهير بند کړئ هلته به ستاسو نوم تلپاتی وي. کله چې محمد اشرف غني دريځ ته راغی استاد سياف ته يې وويل چې استاد تاسو د افغانستان يو بنسټ يئ، خدای مو همېشه لره، او چغه يې کړه چې ان شاالله مونږ به وينه ختمه کړو... غ
دنړيوالو عمومي حقوقو دځينو مهمو پرنسيپونو تحليل
بسم الله الرحمن الرحيمدنړيوالو عمومي حقوقو دځينو مهمو پرنسيپونو تحليلصاحب الله (رحيمي) نېټه : ۱۶ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش · انسان هغه ټولنيز مخلوق دى چې په ټولنه کې ژوند کوي او هيڅکله په يوازې صورت خپلې اړتياوې نه شي پوره کولې ضرور نورو انسانانو ته اړ او محتاج دى ،ياده دې وي چې انسان اشرف المخلوقات دى يعنې ډېرابرومند او عزتمند مخلوق دى او ددې انسان او مخلوق راضي کول داسې معنې لري چې خداى خوښ او راضي کړي اود انسان په خواشينې او خفګان کې دخداى ج اود هغه رسول خفه کبږي
ولسمشره، ته دې ژوندی او واکمن وې!
له دې ولس او هیواد سره ستا لېونۍ مینه آن تر هغې کچې هم لوړه ده لکه ته یې چې یادوې او لکه په پټه او برلا چې د دې هېواد غلیمان ترې ډارېږي . ته حماسي شاعر نه یې چې په خپل شعر کې خپل احساس راونغاړې او د دې کاڼه او ړانده ولس تر غوږونو یې ور ورسوې، خو ستا احساس ان تر هغه حماسي شاعر هم لوړ دی چې شعر د احساساتو او خیالونو څخه د الهام زیږنده یا هېنداره ګڼي . ته چې کوم حماسي شعر لولې، هغه ستا لوړ احساس دی چې ستا له ژبې څخه وړاندې ځان وښیي او ستا په شعر لاسبری او د شعر د لوست مخه ونیسي . که تا احساس نه
افغانستان دجګړې خارجي عوامل
(بسم الله الرحمن الرحيم ) افغانستان دجګړې خارجي عوامل صاحب الله (رحيمي) دخپرېدو نېټه : ۱۲ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش څرنګه چي د تاريخ په اوږدو کې دغو هيوادو(شوروي اومريکا) طاغوتي اوشيطاني طاقتونو خپلې د وحشت او دهشت ،د فساد او د فتنې ډکې څيرې نړيوالوته وخت په وخت په يونوم اوبل نوم ښکاره شوې چې دغو انسان ډوله ځناورو او اشغالګرو بشريت باندې د امن او سکون خوب حرام کړي او د هغوي صلحه او نيکمرغي يې د ګواښ سره مخ کړې ، دغو بشر ضد وحشيانو کله خپل منځ کې يو بل داړلي او کله يې د
جګړه ، سوله او ديپلوماسي
جګړه ، سوله او ديپلوماسي لېکوال: محمد ميلاد سکندری (July, 30 , 2020) ژباړه : صاحب الله (رحيمي) ( ۱۲ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش ) سوله او جګړه د انسان په ژوند کې ترټولو مهمې مسئلې دي چې انسانانو د تاريخ په اوږدو کې دهرڅه نه يې ډير په اړه فکر کړی او د انسانيت ترټولو مهمه اندېښنه ده. د جګړې حالت ، غېرجګړه او سوله هغه درې مسئلې دي چې د نړۍ په سياست او نړيوالو اړيکو کې پېژندل شوي او د دې قضيو تشريح کولو لپاره ډيرې څېړنې ترسره شوي. لومړی وضعيت د ګوندونو ترمېنځ د بشپړې کچې جګړه ده
نگاهی به دوران کوتاه سلطنت شاه اشرف هوتک
شاه اشرف فرزند عبدالعزیز (دومین شاه سلسله هوتکی) در سال ۱۷۲۵ پس از درگذشت شاه محمود به سلطنت رسید و سیدال خان ناصری که جنگاوری بی نظیر بود را به سپهسالاری برگزید .شاه اشرف با مشکلات بیشماری روبرو بود ، سلطان حسین در قندهار او را متهم به قتل شاه محمود کرده و فرمان قطع ارتباط میان قندهار و اصفهان را صادر کرده بود و شاه اشرف برای همیشه از حمایت قندهار محروم شد ، گذشته از آن جمع کثیری از طرفداران شاه محمود هم از او روگردانده و به قندهار رفته بودند .خلافت عثمانی و روسیه هم چشم طمع به قلمرو
ديپلوماتيک پروتوکولونه
بسم الله الرحمن الرحيمراټولونه : صاحب الله (رحيمي) نېټه : ۷ / ۵ / ۱۳۹۹ هـ ش څرنګه چي پوهيږو نړۍ يا د ځمکې کره په مختلفو هېوادونو ويشل شويده چې هر يوي ځانته د خپل هويت او ملي حاکميت درلودونکي دي، البته دغه ويش د جغرافياوي حدودو او سرحداتو په اساس مينځته راغلي خو د ټولنيزو اړيکو له مخي نشي کولاي چي دغه دولتونه يو له بل څخه جدا کړو او هر هيواد په خپلو سرحداتو کي انحصار پاتي شي. څرنګه چي انسانان هم يو د بل څخه جدا په انفرادي توګه ژوند نشي تيرولي بلکه انساني حدودتونه
