مقالې
د کانکور ازموینی د اصلاح او سمون اړتیا
که څه هم زموږ ټول تعلیمي او تحصیلي نظام له سترو ستونزو او ننګونو سره مخ دی، خو له نیکه مرغه په دی وروستیو کې ډیري بنسټیزي او اغیزمنی کړنی هم ترسره شویدي، چې یوه له دغو کړنو د کانکور ازموینو روڼتیا او د عصري تکنالوژۍ پر مټ، د ازموینې سرتاسري اخستنه او پر وخت پای ته رسونه ده. په زده کړو کې د ځنو لاس ته راوړنو او ستونزو په هکله ما پخوا هم لیکنی کړیدي، په هکله به يې یوه بله بشپړه لیکنه او طرحه هم خپره کړم، خو اوس یوازی د کانکور په برخه کې اصلاحاتو ته د چارواکو پام راګرځوم. لومړی د کانکور
د سولې په مذاکراتو کې پښتانه چیرې دي؟
افغانستان د وروڼو قومونو ګډ کور دی او پښتون د میرویس نیکه له وخته راپدې خوا د روسانو تر یرغل پورې د مشر ورور په توګه د هیواد د وحدت او ازادۍ ساتلو مشري کړې ده. د استعمار په تندرونو او توپانونو کې چې د افریقا، اسیا، جنوبي امریکا، هند نیمې وچې، قفقاز او منځنۍ اسیا لوی لوی هیوادونه او ملتونه مات او تسلیم شول، یوازې د پښتون په مشرۍ افغان قامونو دوه ځل انګریزي اردوګانې غرقې او په دریم ځل یې سیاسي خپلواکي واخیسته. ورپسې یې د روسي فیل، نه په شا کیدونکې لښکرې هم ماتې کړې. خو متاسفانه روسانو د
فقهي بحثونه سندرغاړې(مغنیه)
په تير بحث کې مو د(مخنث) اوددې اړوندپه ځینو فقهي مسایلو رڼا واچوله اوهاغه څوک مو هم ګوته کړل، چې په ټولنیزاوقضایي باب کې دانسانیت دستر حق (شهادت )څخه دخپل جنایت په سبب بې برخې شول اوشرعي محاکم یې هم شهادت نه منې ،دلته به په پرلپسې توګه داځل د(مغنیي)یاسندرغاړې اخلاقي ضعف او هم دقضا انحطاطي اړخ راوسپړو،اوبیا به ورپسې بحث کې دسندرو یا موسقیت نوراحکام هم له حوالو سره ولیکواو که وخت راسره یاري وکړه څه نصوص او دفقهاوو اقوال به هم ورسره داستنادپه پار مله راوړو! (مغنیه ،تغنی اوغنا)هغه مشهورکلمات
چرا ما پیشرفت نمیکنیم ؟
محمد شریف منصور چرا ما پیشرفت نمیکنیم ؟ بسم الله الرحمن الرحیم پیشرفت ، کلمه ایست که مدت هاست یکی از دغدغه های جدی ما به شمار میرود ولی با وجود آن ما همچنان به آن نرسیده ایم و شاید هم به این زودی ها به آن نرسیم ، ولی سوال اینجاست که ما با وجود داشتن تاریخ چند هزار ساله و منابع طبیعی فراوان چرا همچنان عقب مانده و یا بهتر بگویم ، جهان سومی هستیم ؟برای پاسخ دادن به این سوال ، به جای مقصر شمردن همدیگر ، بهتر است به دنبال دلایل عقب ماندگی مان بگردیم که درین جا
له پاکستان سره د ملی یوالی حکومت دسیاسی اړیکو پس منظرته یوه لنډه کتنه
لنډیز: په افغانستان کې دملی یوالی حکومت په منځ ته راتلوسره دافغانستان او اسلام آباد په اړیکو کې دېپلوماتیک ځانګړی بدلو نونه راغلل او دکرزی د دوه دورو په پرتله کابل د نوی دلهی/دهلی (هند) څخه پاکستان ته ډیر نږدې شو.دا په داسې حال کې چې د هندوانو سیاسی احتجاج په ټوله نړی کې دروسانو دتجاوز په وړاندې ډېرسوړوه اوپه عین زمان کې یی کمونستی ادار ې پاللې اوحتی د ربانی نظارشورا سره یی علایق ساتل.بې خبره کرزی هم هسې په احساساتی چلن په هند مین وه او د نورو امپراتورانو پېښې یې کولې. خو دغه اړیکی په اما
لنډه کیسه : ایمرجنسي روغتون
ایمرجنسي روغتون کې یواځې د چهارشنبې په ورځ له غرمې وروسته کوالی شې چې خپل ناروغ وګورې ، زه هم تر ډوډۍ خوړلو وروسته روان شوم ، یوه نیمه بجه به وه ، چې هلته ورسیدم ، دروازه کې ډیر خلک ولاړ وو ، او تر لنډې تلاشۍ وروسته روغتون ته ننوتل ، په لست کې د خپل ناروغ د نوم تر پیدا کولو وروسته ورته ویل کیدل چې کوم لوري ته لاړ شي ، دغه روغتون کې یواځې د جګړې د ټپیانو درملنه کیږي ، نو ځکه کوم عادي روغتون ندی ، لدې ځایه د چا جنازه وځي ، او څوک په کې خپلې پښې یا لاسونه له لاسه ورکوي ، کوم بختور که لږ ژوبل وي
د سرور دانش بې دانش بغاوت
«د جمهور رئیس لومړی مرستیال د جمهور رئیس د غیاب، استعفاء او یا مړینې په حالاتو کې ددې اساسي قانون له مندرجو حکمونو سره سم کار کوي.» (۱۳۸۲کال اساسي قانون:۶۰مه ماده) اصلا دلته د تورو تیارو لړۍ روانه ده اوهرڅه دشخصی اړیکو ،پیسو ،ډلې اوټپلې ،زور او زرو او نه مننوکو رسواییوپه ترازو معامله کیږی. غیاب ،استعفی او مړینه خبره خولا پریږده دغو پټو اوښکاره معامله ګرود معاملوفرهنګ دهېواد په شریانو کې دومره وده کړې ده چې له مافیایی مرحلې هم اوړی زه یی وینم ته یې هم وینې ڼړۍ چې دلته ددمو اوکراسۍ د رغ
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ (۷)
۱ د افغانانو د میلمه پالني او میلمستیا سپېڅلي لرغوني کاڼسپټ:میلمه، میلمه پانه، میلمستیا د پښتونولۍ په دودیزه قانون او د پښتونولۍ د ارزښتونو په سیسټم کې لومړنۍ منل شوي اصل دی. افغانان پښتانه میلمه پالنه د خپل میلمه یو بنسټیز حق ګڼې. میلمه پالنه د پښتونولۍ په کانسپټونو او قانون کې د ټولو اصولو او نرخونو څخه مخکې د پښتنو یو مهم منل شوي انساني کولتوري دروند ارزښت دی. له همدې امله میلمه پالنه پښتنو افغانانو ته له لرغونو زمانو څخه یو سپیڅلی د
د سرونو د وهلو نه، د يوبل منلو سياست ته اړتيا لرو
د بين الافغاني مذاکراتو له رسمي پيل څخه مخکې په قطر کې د افغانانو ترمنځ د سولې د هڅو په برخه کې د ناهيلئ خبرونو ولس سخت اندېښمن کړئ ده. دغه ډول خبرونه يقيناً دردونکي او ځپونکي وي. داسې ښکاري چې داوړه خواوې لاهم د يوبل منلو او زغملو پرځاى له يو بل څخه د امتیازاتو ترلاسه کولو تګلارې پرمخ وړي. له څو ورځو راهیسې د قطر له جرياناتو له سست بهير څخه دقيقاً پوهيداى شو چې هيڅ لورئ په واقعي توګه د وخت په حساسيتونو باندې فکر نه کوي او له لاسته راغلي بې سابقې فرصت څخه د ګټه پورته کولو اراده او يا
افغانستان، امارت که جمهوریت؟
افغانستان، امارت که جمهوریت؟ دا پورته عنوان ته ورته د مخمد محق په نامه یوه فارسی لیکنه خپره شوی ده. دا چه هغه د جمهوریت بیان د حکومت کولو په بنیاد په ډیر روښانه توګه لیکلی او بیا امارت یی په بی خوندی او د تاریخی اشخاصو په اساس ویلی وو زه یی د تاسف سره مخ کړم. تراوسه می د زمان ستانیزی سره لا د اسلام په سر بحث پای ته ندی رسولی چه د امریکایی اسلام په سر مو پیل کړی دی چه همدا بل مضمون می ووایه. د جمهوریت صفت کول او د امارت بدی د هغه مضمون محتوی ده، او د افغان جرمن آنلا
د امریکایی اسلام رواجولو هلی ځلی
د امریکایی اسلام رواجولو هلی ځلی دا لیکنه اول د ښاغلی زمان ستانیزی سیب د جواب په رد کی پیل سوه. څنګه چه لازمه ولیدل شوه چه څه ابتدایی اسلامی پوهنه بیان سی نو هغه وه چه جواب اوږد سو او د لنډی ځوابیی حیثیت یی وبایلود. اوس بیا هم هغه شکل ساتو او خپرولو ته یی سپارو. هیله ده وینکی مربوطه لیکنی په تاند کی ووایی ترڅو د بحث سره اشنا سی. مونږ د درازی بحث له ویری د زمان سیب خبری ندی نقل کړی. د بحث محور دا دی چه په اسلام کی اسلامی حکومت نسته چه هغه باندی اعتراض کړی او د امریکایی اسلام په نامه مو
له سولې څخه د ټلوالیانو او طالبانو وېره
بې له شکه چې سوله د بشریت لپاره ستر نعمت او د ټولنې د ښېرازۍ او سوکالۍ لپاره یو الهي امر دی، خو سوله سترې سترې پازې (مسئولیتونه) هم زیږوي، په ځانګړي توګه د هغو کسانو اوږې زرچنده لا نورې هم درنې شي چې د سولې، خپلواکۍ او د اسلامي نظام د راوستلو په نامه یې له خلکو څخه سرونه پرې کړې وي، جوماتونه یې نړوي وي، قرآنونه یې سوي وي، ښارونو ته یې اور اچولی وي، ټولوژنې یې کړې وي او هېواد یې د پاڼ پر څوکه درولی وي . د ډېر لوستونکیو لپاره به دا ډېره نهیلې کوونکې وي که ووایم چې له افغان دولت سره په
کاواکه حکومت او د کمرپرغاړه ولاړه کابينه
څو ورځې وړاندې حکومت دکابينې د تکامل لپاره دلس تنو نوماند وزيرانو نومونه په داسې حال کې اعلان کړل چې د ولس ،سياسيونو او د حکومت په جوړولو کې قربانيو ورکوونکيوڅهرو لخوا دنيمګړې کابينې پر ضد غوغاګانې پورته شوې . سره له دې چې په دې او دېته ورته لویو او وړو مسائلو کې د حکومت مشران د چاپه خوله پياز هم نه خوري خو نور پوهېدل چې که يې اعلان نکړي نو دحکومت په داخلي چوکاټ کې دمخالفتونو پر بنا جوړ شوي زخمونه به لا وشړېږي. زه پرته له دې چې د ښوونځي او پوهنتون په دورو کې د حکومت،حکومت دارۍ
د سپټمبر ۱۱مه، د یوه ملت او امت د کړاوونو او عزت له درېځه!
د سپټمبر ۱۱مه هسي د امریکایي امپرالیسټي نظم د ټېنګولو او امریکایي ښکېلاک او نېواک د غځولو او دوام ډرامه وه. امریکا د دغې جعلي او کاذبي ډرامي په پنځولو سره خپل ځان له کورني، نژادې او طبقاتي ماتېدو وساته، لویدېځه نړۍ ته یې له صلیبي جګړو وروسته یوځل بیا د یوالي، خوځښت او ګډ استعمارې درېځ خپلولو لاره پرانېسته او همدارنګه د ۲۱ پیړۍ له پیل سره یې د یوه امت د برم او د څو انساني تمدنونو د خپل اختیارې او ځانبساینې ټولي د انسانیت په ګټه هڅې یې خنثی او وټکولي.دوی منځنې ختېځ د دې جعلي پېښې ور
لس ستر نړیوال شرکتونه
آیا پوهیږۍ چې د نړۍ تر ټولو لومړی درجه ستر شتمن شرکت کوم دی؟ ددی لیکني په لومړۍ یعنی همدی برخه کې، له سترو نړیوالو لسو شرکتونو یوازی دری په لنډه توګه معرفي شوي. البته په ترتیب سره له اخره، پر لسمه، نهمه او اتمه درجه شرکتونو خبری شوی دي. په راتلونکی لیکنه کې به همداسی مخ ته ولاړ شو او په پای کې به د کلنیو عایداتو پر بنسټ تر ټولو د ډیرو پیسو لرونکې لومړۍ درجی شرکت سره بلد شو. د نړۍ له پنځو سوو غټو شرکتونو څخه می د تر ټولو غټو لسو شرکتونو د پیژندلو څخه هدف دادی، چې د سترو اقتصادی ځوا
د بلاګانو میاشت
د سپوږمیز کال د صفرې میاشت په ولس کې د بلاګانو میاشت په نوم شهرت لري. عام وګړي په دې باور دي چې د اسمانونو په ډېرهسک او ترټولو اوچت پوړ کې لويې بلاګانې، شیشکې، دېوان او نور نااشناعظیم الجثه موجودات چې په کلکو پړو او څو وستوو او غبرګو ځنځيرونو تړل شوي، استوګنه لري. دا موجودات کال کې یوولس میاشتې هلته اوسیږي خو د صفرې یا بلاګانو میاشت کې لاندیني اسمان ته راکوزیږي او د خلکو پر سرونو داسې نږدې راځوړند وي چې سست ځنځيرونه او پړي يي په لږې ډکې سره کېدای شي څېرې او بلاګانې د خلکو پر سرونو راپریوځ
د پښتونولۍ حقوقي نورمونو او ارزښتونو ایډیالوجیک بنسټ (۶)
د پښتونولۍ د ننګ، غیرت، پت، پرده، سطر، شرم، حیا او د اخلاقو لرغوني ټولنهلوی افغانستان د پښتونولۍ د حقوقي نورمونو، ټولنیزو ارزښتونو او عرفي قوانینو یوه ستره نه ماتيدونکي دودیزه لرغوني کلا یا ماڼۍ ده. افغاني ټولنه کې افغانانو ته پښتنې حقوقي نورمونه، ټولنیز ارزښتونه، اصول، دود او دستور ځکه منل شوي دي، چې دا ارزښتونه د ولس په فکرونو، زهنونو او زړونو کې خپلي ژورې ریښې لري. افغاني دودیزه ټولنه کې د افغانیت نالیکل
ريښتينې سوله يوازې د جنګي مجرمينو او ملي خايينانو سره په حساب کولو راتللئ شي
په يوه ټولنهکې سوله ، ثبات ، امنيت او هوسا ژوند هغه وخت ميسريږي چې سياسي -ټولنيزو -اقتصادي او کلتوري ژوند يې د عدالت په ستنو ولاړوي . عدالت د ټولنې د افرادو د خدائي او طبيعي حقونو منل ، مراعاتول ، په عمل کې پياده کول او د ټولنې په مديريت ، اداره او واک کې بې له امتيازه د هغوی د مساوي سهم اخستلو او فرصت لرلو ته وائي . په ټولنه کی شامل افراد د شريک ژوند کولو د پاره مسؤليتونه او حقونه لري ، چې که ورته احترام ونه شي او په زور ، تزوير ، بانو او جعلي توجيهاتو ئې نقض او نه مراعاتول دود
دوطن مور
زمانه شوله أخره عجیبه خبري اورم دوطن مور ته یو چا داسی ویلي ای د وطن موری په ما ګرانې په زړه پوري ځار قربان دي له میړو شه دسپيرو شړو دشتو شه خو نالت دي په بچو شه. یوه اونۍ کیږي چه په اصطلاح د افغانانو استازي په دوحه کي په یو پنځه ستوري هوټل کي تر اوسه د خبرو په تګلاره نه دي سره سلا شوي آیا دا په اصطلاح د خلکو استازي د وطن فکر کوي که نه خپلي مزي او چړچي کوي که نه څه اړتیا ده چه دومره اوږدي خبري په دومره ګزاف مصارفو تر سره
ازادی د پاره د پښتنو ستر مارش
پنجاپی استعمارچیانو د پښتنو څخه جامې وایستلې ، د پښتنو په کورنو ننوتل ، د پښتنو عزتونه یې لوټ کړل ، ښځې یې د ځانو سره بوتلې ، د پښتنو کلي او کورونه یې وران کړل ، په دوی یې راز راز لکه کیمیاوي او بیولوژیکي وسلې استعمال کړې او نور . د زغم وخت تیر شوی دی. اوس د پنجاپی پوځ د ظلم او تیري څخه خورا په تنګ راغلي او اوس دې ته اړ شوي دي. چې د پنجاپ استعماري واکمنی په وړاندې سخت غبرګون وښيي او د ازاد پښتونستان بیرغ اوچت کړي. پنجاپی استعمار نه یوازې د پښتنو سیاسي ازادي سلب کړی او د دوی سیمه او هی
