مقالې
د قلم نوکه او د ټوپک شپیلۍ
قلم یو داسی رنګین خلقت دی چی ستر خالق د هغه په نوکه د ازل او تقدیر لیکې کاږلي او د هیڅ پیل، د قلم له هست سره پیل شویدی. همدا قلم دی چې نغمی، ولولې او هنګامی زیږوي او ترانې لیکي. قلم د تیرو پرګنو د بقا او فنا کیسې انځور کړې او انسان ته یې د انسانیت او عزت څلي په نښه کړیدي. د ولسونو عروج او زوال، د قلم له خوځښت سره ګینده شویدی (ن. وَالْقَلَمِ وَمَا يَسْطُرُونَ). قلم د مظلومانو له کړیکو اوسلګیو څخه توپانونه جوړوي او د ظالمانو پولادي برجونه ړنګوي. قلم په ولسونو کی شور او زوږ رامنځ ته کوي، شعو
د دوستم مارشالي او وړتیاوې
دوستم ته د مارشارلۍ د رتبې پړه اچول پر ولسمشر غني نه یوازې د خپلې کمزورتیا پټول دي، بلکې همداسې له ولسمشر غني سره ناځواني او له دې هېواد او ولس سره ظلم دی . زموږ د هېواد یو له عجایبو او حیرانوونکو دودونو، پېښو او کیسو څخه یو عادت دا دی چې د یوه سکالو (موضوع) پر اړین اړخ نه بحث کوو او نه هم ارزښت ورکوو . که یې په ډانګ پویلې ووایم اړین اړخ یې نه پېژنو . له همدې امله د ولسمشر غني خبره لومړی خبرې کوو، بیا وروسته څېړنه . لومړی تور لګوو، بیا څېړنه . له همدې امله د دوستم د مارشالۍ د رتبې لاملونه او
باتور لالا مې (دوستم) هم مارشال شو
باتور لالا مې دوستم هم مارشال شو، ځکه دې لالا د ښاغلي جمهور رئيس ډاکټر نجيب الله حکومت هم رانسکور کړی و او بل دی يو بې سواده شخص دی، زور او زر هم لري، د ملت په وينو يې لاسونه هم سره دي، په ارګ کې ارګ مېشتي هم ورسره چندانې سياسي غېږه نه شي نيولی. که څوک څه وايي نو هغوي هم له تېغه تېروي او هر يو په ارګ کې د ده او جمهور رئيس محمد اشرف غني تر څنګ غلي ناست دي او خپلې شپې سبا کوي چې څنګه خپلې تنخواوې واخلي نور ملت څه کوي که چاه ته ماموريت رسېږي او که نه، خو دوي په کې مارشالان، وزيران، مشا
استرالیا کې د ۱۲ زرو عراقي او سوریه یي کډوالو حال
د SBS ورځپاڼې یو رپوټ وايي د استرالیا د حکومت د هغه اقدامه څخه څلور کلونه تیر شوي چې په ۲۰۱۵ کال کې یې د سوریې او عراق څخه کابو ۱۲ زره هغه کډوال استرالیا ته انتقال او میشت کړل چې جګړو او تاوتریخوالو له خپلو هیوادونو بې ځایه کړي وه. ډیری دغه کډوال استرالیا ته له رسیدو وروسته د دغه هیواد په تسمانیا ایالت کې میشت کړل شول کوم چې د استرالیا یو لرې پروت ایالت دی. رپوټ وايي، د عراقي او سوریه یې کډوالو ډیری شمیر اوس د استرا
د استرالیا په مهاجرت مرکزونو کې پر ګرځنده مبایلونو بندیز ښايي غیرقانوني واوسي
د استرالیا د سنا مجلس یوې کمیټې ته خبر ورکړل شوې چې د کورنیو چارو وزیر پیټر ډوټن لخوا وړاندیز شوی قانون چې په مهاجرت توقیف مرکزونو کې د ګرځنده مبایلونو په کارونه بندیز لګوي د کډوالو او پناه غوښتونکو رواني روغتیا زیانمنوي. دغې کمیټې ته ویل شوي چې دا نوی پشنهاد شوی قانون د استرالیا له اساسي قانون سره سم ندی او باید نافذ نشي. استرالیا کې د کډوالو او پناه غوښتونکو مدافع ډلې پ
عبدالرشید دوستم مشهور په ګلم جم څوک دی؟
په لنده توګه عبدالر شید دوستم د افغانستان د شمال ټلوالی ملی اسلامی حزب بنسټ ایښېدونکی او دافغانستان په پوځی او سیاسی برخو کې دازبکانو د ټبر ډیره مهمه څېره یا په بله مانا ټپوس ګڼل کیږی. هغه د کمونست نجیب چې په ګاو مشهور وه دحکومت هلوځلوپه پاي کې چې اوبه له ورخه تېرې وې ۱۹۹۲م خپله لاره بدله کړله رامنخ ته شو او له مجاهدینو سره یی په دې خاطرمرسته پیل کړه چې دنجیب دکابل اداره له مطلقې ناکامی سره مخامخ وه بل فریب داوه چې یو شمیرنوروافغانانوهم دمجاهدینو او هم دکمونستو رژیمونو سره کلک اړیکی ساتل او د
د دوحې په تړون سره د اشغالګرو په نوکرانو تبه راغلې
وا يي يو شغال چې د خپل مضريت او د کليوالو کښتونو ته دزیان رسولو له کبله خلکو په ډانکو وهلئ او د اخته توخه غورځولئ و، په ډېره خوارۍ دکليوالو نه په تېښته کاميابه شو . د خپل غار نه فراري او ګيدړې ته يې پناه وروړه ، تر څو د کليوالو د تعقيب او حتمي مرګ نه نجات پيدا کري . ګيدړه چې په شيطاني زيرکۍ او چالاکۍ کې استاده وه ، د څو پاته شويو هډوکو ټوټې ورته ورکړی او د هغه دسر او ژوند دساتلو ټټر ئې ورته وواهه . ګېدره د داسې يوه نوکر چې دڅو ورستو هډوکو په څټلو ددې هر امر ته تيار دئ ډيره خوشحاله شوه
له ولسمشر معجزه
ډار او وېره له هغې ورځې پکار ده چې واکمن په برخلیک مو خردجال شي زموږ خلک له پېړیو راهیسې د فالونو، تعویزونو، استسقا او معجزو په کلتور، نظریاتي او عقیدتي چاپیریال کې روزل شوي او د همداسې چاپیریال په جالګه کې د روانو او راتلونکو پېښو په اړه قضاوت او پریکړه کوي. بلخوا د هېواد ډیری رسنۍ، په جوماتونو او دېرو کې د بهرنیو ملایانو او د هغوی د ورانکارواندیښنو اغیزمن حضور؛ همداراز د دوه نږدي ګاونډیو، پاکستان او ایران رسنۍ او د راشې ورشې ګڼه ګونه هم د معجزو د داسې چاپیریال په بډاینه او اغیزم
کوم یو رښتیا وایی؟
نړیواله ټولنه نارې وهی چې لیوه راغی او د ښځو تش په نوم شعار هم څو لسیزې پوره شوې چې نړیوالو شپانو ،دبشر حقوقو مدافعانو ، مدنی فعالانو ،د اروپا داتحادیې غړو ،دملګرو ملتو استازو اویو شمیر لالهانده سفیرانو،ان جی او ګانو او نورو اعتبار له لا سه ورکړی اوداټولنه دهغو پر نارو بې باوره ده. داټول دننه لګیادی او د شخړې د ابزار په توګه دکړکېچ ددوام لامل هم دی او اوس د افغانو ترمنځ اختلافو نو ته لمن وهلو کې پوره مهارت لری. د نامعلو مې او مجهولې پخوانۍ دېبلوماتې(ل.حق پال) د را پور پر بنسټ چې ن
وایي چې مړ هم زه او پړ هم زه!- ذبېح الله سباوون
کله چې امریکایانو او د هغوی متحدو قواوو پر افغانستان یرغل وکړ او زمونږ ګران هېواد یې اشغال کړ نو د شر او فساد بې شمېره جګړه ماران د کابل ښار ته ننوتل دا وسله وال غله به چې هرې سیمې ته ورسېدل نو د سيمې ډاکوان او غله به هم ورسره یو ځای شول له دې وخت نه بیا د موقتې ادارې تر را منځته کېدو پورې د ږيرې او لونګۍ په جرم بې شمېره پښتانه زندانیان شول. دې لړۍ دوام پیدا کړ چې له ښارونو څخه کلیو ته هم وغځېده سپین ږيري قومي مشران علماء او با رسوخه خلک یې په منظم ډول زنداني کړل دا د موقتي ادارې په رامن
ځینی اولادونه د والدینو په شان نه وی
تیره هفته د کرغی د بند ترغاړو د هیواد د نامتو شاعر او ادیب لیکوال محترم پرتو نادری زوی پولیسو په بد حالت کی ونیو. دغه هلک چی نستوه نادری نومیږی، څوڅو ځله د پولیسو له خوا په ناوړه حرکاتو نیول شوی، خو دده د پلار په احترام بیرته خوشی شوی ، پلار یی هم برآلا وایی چی زوی می بی تربیت دی، ټولو ته یی اعلان کړی چی دی هلک زه پتنګ کړی یم. تیره هفته وزیر داخله د پرتو نادری صاحب کورته ورغی دوه ساعته د پغمان د قرغی منطقه کی پولیسو امنیت نیولی و او د پرتو نادری عذر یی وکړ. دا موضوع یوه هفته د کابل په فیسبکون
افغانستان به بحران شدید اقتصادی روبرو است
موسسات تحقیقات علمی جهان با ارائه ای ارقام وشاخص ها ، هوشدار میدهند که : بالاثروسعت شیوع مرض کرونا ، جهان دچار بحران کم سابق شده است . این منابع ، پائین افتادن سطح محصول ناخالص اجتماعی وافزایش رقم بیکاران را درسال جاری ، تشویش آور میدانند. آنها از محاسبات خویش این نتیجه را میگیرند که کشورهای زیادی ، رشد منفی اقتصادی را تجربه خواهند کرد. بانک جهانی با ارزیابی کشورهای متضررشونده ای جنوب شرق آسیا طی سال2020 ، افغانستان را درمقام اول فهرست ارائه کرده ای خود ، جا داده است .
له جهاد څخه تر کرایي خون او پیره دارۍ
د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د راپور پر بنسټ پاکستان نه یوازې له ترهګرو څخه واتن نه دی نیولی، بلکې د تمې او غوښتنې سره ناباندې پاکستان نور هم ترهګرې ډلې غښتلې او په افغانسان او هند کې یې په نویو ترهګریزو ماموریتونو ګومارلې دي۔ د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د موندنو او لاسوندونو پر بنسټ پاکستان په همدې توګه طالبانو ته د سولې له تړون سره هممهال د نویو ترهګریزو یرغلونو، د ولسي وګړو د وژلو، د ټولګټو بنسټونو د نړولو او د افغان دولت سره د سولې څخه پر انکار او جګړې ته د دوام په ورکولو سره ټینګار کړی دی
د استرالیا په یو هوټل کې بندي کډوالو د فعالانو د لاریون ملاتړ کړی
د استرالیا د کوینزلیند ایالت په مرکز بریزبن کې په (کنګرو پاینټ هوټل) کې بندي کډوالو دا ادعاوې رد کړي چې د مدني فعالانو لاریون او د هوټل محاصرې د دوی خوندیتوب او امینت له خطر سره مخ کړی. د استرالیا د مهاجرت سرپرست وزیر الن تج له دې مخکې تیره سه شنبه ویلي و چې د کنګرو پاینټ هوټل شاوخوا د لاریون کوونکو موجودیت له امله حکومت اړ شوی چې له یاد هوټله روغتیايي کارکوونکي وباسي. هغ
استرالیا غواړي د کډوالۍ په مرکزونو کې نوي محدودیتونه وضع کړي
د استرالیا حکومت غواړي په مهاجرت توقیف مرکزونو کې د ګرځنده تلیفونونو په کارونه بندیز ولګوي استرالیا کې د کډوالو او پناه غوښتونکو مدافع ډلې په دې هڅه کې دي چې د هغه وړاندیز شوي قانون د تصویب مخه ونیسي کوم کې چې د دغه هیواد سرحدي ځواک ته صلاحیت ورکړل شوی چې په مهاجرت توقیف خونو کې پلټنې ترسره کړي او د بندي کډوالو الیکترونیکي توکي لکه ګرځنده ټیلیفونونه ضبط کړي.
نا توانه ولې مغرور انسان
یو سړی دحضرت ابراهیم بن ادهم ۷۷۹ په خدمت کې حاضرشو، ویل ماته کوم نصیحت چې لازم وی وفر مایه: ابراهیم : ګناه پرېږده ! سایل: داډېر مشکل کار دی ابراهیم : که ته دالله( ج )نافرمانی کوې نو بیا دهغه رزق مه خوره سایل : دا هم ممکنه نه ده ځکه دنیاکې هرڅه دهغه ذات دی ابراهیم : بیا د الله (ج) له دنیا بهر لاړ شه او هلته ګناه وکړه سایل : دا خو زما له واکه پوره نه ده ابراهیم: د الله (ج) څخه پټه ګناه کوه سایل: چېرته پټ شم هغه خو هرچېرته شتون لری ابراهیم : یا داسې ځای ته لاړ
هوښیار سپی
ژباړه: سپی د قصاب دوکان ته ور روان و، قصاب غوښتل چې و یې شړي، ګوري چې په خوله کې یې کاغذ نیولی. د سپي له خولې یې کاغذ واخیست، پرې لیکل شوي وو: مهرباني وکړئ د ۱۰ ډالرو غوښه ورکړئ! د کاغذ په منځ کې ۱۰ ډالر هم ایښي وو. قصاب چې سپي ته حیرانۍ اخیستی و، غوښه یې په پلاستیک کې واچوله، پلاستیک یې خوله کې ورکړ. سپي د غوښې کڅوړه خوله کې ونیوله، روان شو. قصاب ته چې له یوې خوا د سپي په اړه پوښتنې ورپیدا شوې وې او له بلې خوا یې د دوکان د بندولو وخت و، دوکان یې وتړه او په سپي پسې شو. سپی روا
زندان که د جهادي قومندان کور
پس له ډېره وخته مسافرۍ د وطن ، خپلو خلکو ، دوستانو او خپلوانو د ليدو د مينې په ماتولو کابل ته ولاړم . دهوايي ډګر نه په موټر کې دخپلوانو په منځ کې خپل پلرني کور ته د وردګو په لوري په موټر کې روان وو . د ډېر وخت مسافرۍ له وجهې د ښار بڼه راته بدله ښکارېده .هره کوڅه، څلور لارې ، جاده او تعمير راته جالب او نوي وو چې په کتلو ئې زما د کنجکاوی احساس او دليدو تلوسه ، تنده او شوق به نور هم زیاتېده . زړه مې غوښتل چې د کابل د هر ژوندي موجود او ماحول په هکله يې پوښتنې وکړم او ځان ترې خبر ک
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - یولسمه - برخه
د يوه افغان معلم تعلیمي ژوند ته یوه کتنه - یولسمه - برخه عبدالله - وردک انګلستان - جون - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام عليکم و رحمت الله وبرکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، جوړ، او د نېکو کارونو په کولو بوخت وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له تاسې ټولو نه په ډېره درناوۍ هیله کوم، چې زما لیکنه تر آخره پورې په ډېر غور سره ولولئ، او خپل نظرونه له ما سره شریک کړئ. غواړم، چې ان شاءالله، ددې لیکنې پدغه برخه کې، قدرمنو لوستونکو ته، د خپلې لنډ مهاله تقاعدۍ پ
روښاندي څه ده
پارسي ته ژباړونکی : صدیق رهپو طرزي پښتو ژباړونکی : س . سېلنی ( درنو لوستونکو! د دې علمي اثر ژباړه د پښتو ژبې کره والي ته په پام کې نیولو او کارونې سره ، ښایي یو شمیر ځوانو لوستونکو ته ستونزمن وبریښي ، نو ځکه مې ستاسو د اسانتیا لپاره د اړوندې لیکنې په پای کې د ویینو " لغاتو ، کلیماتو" یو ځانگړی لړلیک " فهرست " جوړ دی ، کېدای شي مخکې تر لوستلو یې د وییو له مانا سره اشنا شوو ) . * * * * روښاندي څه ده لکه څنگه چې پوهېږو ، دا رنې ديکارت (۱۶۵۰ -۱۵۹۶) وو چې په پېژندویه کرښه ٫٫ دا
