مقالې
قاموس پوهیدنه او دایره المعارف لیکنه (دوهمه برخه)
قاموسونه بیلابېل ډولونه لري: تشریحی تاریخی ، تشریحی جغرافیایی، بشپړ او لنډ، عمومي او څانګیز، ادبی او دیالیکتیک، فرازیالوژیکی او ترمینالوژیکی( داصطلاحاتو) او نور. موږ په افغانستان کې د پښتو او دری- پارسی ژبی تشریحی او لغوی قاموسونو باندې کار کړی دی، خو مسلکی مشرح دکشنری نه لرو، خدای وکړی د اقتصاد، فارمسی، طب، کانونو او زمکپوهنې، کرنې او دا ډول نورو مهمو څانګو کی جامع دکشنری ولرو. باید اعتراف وکړوچې زموږ د ځوان کول د لغاتو دایره او د افادې قوه محدوده اوضعیفه ده. له دیرشو کلونو را دې خوا مو معار
د کرونا ویروس په هکله د یو امریکایی اناتانی ناروغیو پروفیسر داکتر لار ښوونې
د میري لینډپوهنتون د انتاني ناروغیو مشر امریکایي پروفیسر ډاکټر لارښوونې ۱... شوني ده، چې کرونا ناروغي میاشتې، کلونه ونیسي، نو راځئ دا ناروغي ومنئ، خو د وېرې خبره نه ده،ددې حقیقت سره ژوند تیرول دي. ۲...کله چې د کرونا ویروس ستاسو حجراتو ته داخل شي، نو که تاسو چاټۍ چاټۍ ګرمې اوبه اوڅکئ،! څه ګټه نه کوي، د دې پرته چې باربار متیازې وکړئ. ۳... د لاسونو مینځل او دوه متره فاصله ساتل د ځان ساتنې ښه طریقه ده... (جدي یې عملي کړئ) ۴... که ستاسو کور کې د کرونا ناروغ نه وي، نو د ضدعفوني
قاموس او دایرة المعارف پوهنه
(Lexicography and Encyclopedia) (لومړۍ برخه) په څیړنه، زده کړه او علمی چارو کی د پوهنتونو درسی کتاب Textbook، د یوه هیواد احصائیوی کلنۍ( Statistical yearbooks)، دایرة المعارفونه (Encyclopedia) او قاموسونه (Dictionary )ډیر اعتباری او ضروری مرجع اثار او اخځ شمېرل کیږی. په تیره بیا نن ورخ قاموسونه؛ او هغه هم تشریحی قاموسونه، د محصلانو او څیړونکولپاره یو مهم ضرورت دی. اوس لله الحمد زموږ پوهنتونونه څه ناڅه کاغذی چاپ درسی کتابونه لری، بریښنایی کتابتونو ته هم لاسرسی لرو، خو ورسره یو ځای یوشم
د چین سیاسي ، ولسي او مشورتي کنفرانس
د چين ولسي سياسي مشورتي کنفرانس جان روان ځاځی د چين ولسي سياسي مشورتي کنفرانس د چين خلکو د هېواد پالنې يوه داسې واحده ټولګه ده، چې د دې هېواد لهمختلفو ګوندونو او ټولنو څخه جوړه شوې او د چين کمونېست ګوند يې مشري پرغاړه لري. د چين ولسي سياسي مشورتي کنفرانس په خپله لمنه کې د ډېموکراسۍ او يووالي موضوعات رانغاړي، چې همدغه يې دوه لوی او ار(اصلي)موضوعات دي. دغه کنفرانس د چين د دولت همکار او په سياسي مشورو کې يو ډېر مهم ارګان دی،چې د دې هېو
دصبر او استقامت حقیقت
دشیخ شهاب الدین سهروردی( رح) څخه چا پوښتنه وکړه چې د صبر او استقامت حقیقت څه شی دی ؟ هغه وفر مایل چې د صبر مظاهر لاندې ډول دی : الف- دخېټې په پالنه اوپرورش کې دوهم نوم یې قناعت دی ب- دجنسیت په جذبې او کمزوری اخلاق کې چې دوم نوم یې عفت دی ت- په جنګ کې صبرچې بل نوم يې شجاعت دی ث- په غصه او قهر کې چې بل نوم يې حلم دی ج- په مصایبو کې تحمل چې بل نوم یې استقلال دی ح- په اشتعال کې حوصله چې بل نوم یې عفوه ده کمکی اختر مو مبارک شه! د یوه متحد ،سوکاله او تل باتې سولې
اندونیزیا او استرالیا د روهنګیايي کډوالو بحران لپاره د حل لاره لټوي
د بشردوستانه سازمانونو د فشارونو له کبله اندونیزیا او استرالیا د بالي پروسې په چوکاټ کې خبرو اترو ته اړ شوي ترڅو د روهنګیايي کډوالو کړکیچ لپاره د حل لارې پیدا کړي او په اندامان سمندرګي کې د روهنګیايي کډوالو یو بل احتمالي ناورین ته چمتووالي ونیسي. په اندامان سمندرګي کې په ۲۰۱۵ میلادي کال کې د روهنګیايي کډوالو څو کښتۍ ډوبې شوې چې په پایله کې سلګونو کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړ.
الله ( ج) ماورادی له مادې نه
دالیکنه دښاغلي ګهیځ «ریښتین» دلیکني ځوابیه نه ده. زموږ ټوله نړۍ اوکائنات مادي دي، حیه،نباتات اوجامدات دي. داټوله تريوه فزیکي قانون لاندي دي.ماده شی نه سوخلق ولای یاني خالق نه ده. نومخلوق ده. ماده پخپله په هره ستاینه چي ده مطلقه هم نه ده،ځکه چي تغیرپزیره ده. اوتغییرمومي.ماده تجزیه کیږي په ډېرو وړو «زرو» سره. نباتي اوجامداتي مادې ظاهري شکلي فزیکي خواص لري. معنوي روحي شی نه لري. حیه مادې ظاهري شکلي او داخلي باطني «معنوي» ستایني لري. چي دحیوانانو داخلي ستاینه ئې شعور دی. دانسان دافهم او ع
د سږکال د روژې یوه غریبانه دعا!
د سږکال د روژې یوه غریبانه دعا! عبدالله وردک. انګلستان - مې - ۲۰۲۰ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. تر ټولو لومړی، د الله(ج) لوی او مهربان دربار ته، د عاجزۍ دواړه لاسونه پورته کوم، او دغه لاندې دعا کوم: ۱ - الله(ج) د زمونږه ټولو مسلمانانو روژې، پخپل دربار کې قبولې کړي. آمین یارب العالمین. ۲ - الله(ج) د زمونږه ټولو مسلمانانو، ټول عبادتونه قبول کړي. آمین یارب العالمین. ۳ - الله(ج) د زمون
منزل ته تر رسېدو وړاندي لاهم مزلونه شته!
د خوښئ ځاى ده چې په دريم ځل د ستونځمنو ټاکنو او جنجالي پايلو له اعلان او ولسواکي ته له اوښتو مادى او معنوي زيانونو وروسته بيا هم د څو مخورو افغاني شخصيتونو د نه ستړې کېدونکو هڅو او هاند په پايله کې د پرديو له شتون پرته په اغيزمنه افغاني بڼه زمونږ په هیواد کې هغه سياسي ناورين پاى ته ورسېده چې زمونږ ملي يووالي ته ګواښ ګڼل کېده. د خواشيني او ژور تأسف مقام ده چې زمونږ ولس بيا بيا له ډيرو ملاحظاتو سره سره د ملي يووالي د پياوړتيا او د نظام د بقا لپاره اساسي قانون او ملي ارزښتونو باندي د مشرانو لخوا
ایا د قطر تړون د افغانستان د کاملی سولی تضمین کوی؟
د پورته سوال جواب داده چه نه. هغه د افغانستان د آزادی تړون دی. د قطر تړون د بهرنی قوواوو د وتلو لپاره شوی دی چه هیله ده امریکا به لیږ سد ته راسی او د خپلو ګټو له رویه به نور د افغانستان له استعمار نه لاس واخلی. شل کاله جنګ د امریکا په تاریخ کی نده شوی. دا چه اوس هم تالبان د نیم افغانستان په خاوره ولکه لری هغه د امریکا لپاره شرمونکی خبره ده. نور شل کاله به هم د دوی ارمان پوره نکړی ځکه تالبان لا د خپریدو په حال کی دی او امریکایان د ماتی. له بلی خوا امریکا د دنیا اوله وژونکی قوه لری چ
د قرنطین مفهوم د اسلام له نظره
۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞۞قر نطین۞۞۞۞۞۞۞۞ مخکې له دې چې قرنطین واضح کړو.... د سرور کاینات محمد صلی الله علیه وسلم مبارکه وینا ذکر کوو. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الطَّاعُونُ آيَةُ الرِّجْزِ ابْتَلَى اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ بِهِ نَاسًا مِنْ عِبَادِهِ فَإِذَا سَمِعْتُمْ بِهِ فَلَا تَدْخُلُوا عَلَيْهِ وَإِذَا وَقَعَ بِأَرْضٍ وَأَنْتُمْ بِهَا فَلَا تَفِرُّ وا مِنْهُ” ژباړه : "نبي کریم صلی الله علیه وسلم فرمایلي: طاعون د سخت عذاب نښه ده، الله تعالی
د کرونا اغېز د افغانستان پر جنګ ځپلې تعلیمي او تحصیلي بهیر
زموږ په هېواد کې چې زده کړې له سلګونو نېمګړتیاوو ستونزو، نامتوازن او غیر عادلانه حالت سره مخ وی، اوس له یوه بل الاهي آفت سره هم مخ شوی، چې هغه د کرونا د خطرناکې ساري او وژونکې وبا له امله د مخامخ زده کړو بندیز دی. زه په دغه لنډه لیکنه کې د لومړنیو، منځنیو او لوړو زده کړو پر څرنکوالې او ستونزو خبری نه کوم ، ما په دې هکله یوه طرحه دوه کاله دمخه د افغانستان ولسمشر ته استولی هیله ده چې ورته رسیدلی وي لوستلو ته یی وخت و مومی او د پام وړ یی وګرځي. د پوهنې او لوړو زده کړو وزارتونو سره مې د ه
عبدالله څنګه او څه لپاره واک کې شریک شو
که څه هم په ښکاره هیڅوک دا نه مني چې اسمان کې وریځې نه وي او باران دې وشي، خو ډیری وخت په ټولنیزو چارو، په تېره بیا سیاسي چارو کې داسې تېروتنه کیږي او خلک بې له دې چې د یوې پېښې د کېدو شاته لاملونه او چاپیرال ته پام وکړي فکر کوي چې دا یا هغه پېښه ولې داسې وشوه او څنګه چې دوی فکر کوي، ولې هغسې ونه شول. د سولې شورا مشرتوب او په حکومت کې د عبدالله انډیوالانو ته چې د اساسي قانون وراخوا جلا تګلار پالي، غوړه ونډه کومه ناڅاپي پېښه نه ده. د داسې څه پېښېدل، په کور دننه او بهر د ټاکلو سازشونو، فشار
په اسلامی نظام کې دعامه شورا او ولسواکی تاریخی اهمیت
پروفیسور سعید الرحمن اعوا ن وایی: حقیقت دادی چې اسلام کې دولت د شوری او مشورې له مخې د ټولې نړی لپاره یوه بېلګه ده. اسلام په هغه وخت کې د ولسواکی او مشورې بنسټ ایښی چې داروپا پر ظالما نه اوتیاره دوره باندې پنخه پېړی د تېرېدو په حال کې وې او داسیا ، افریقا او اروپا وچه کې په هېڅ هېواد کې دولسواکۍ اثر هم نه لیدل کېده او نه دولسواکی عینی او ذهنی فرهنګ وجود درلود. پوهان په دې خبره پوهیږی او باورلری چې د مسلمانانو اړونده ټولنیزه چار وکې د مادی قانون په توګه داڅرګندونه بشپړه بڼه او مانا لری چې
خلک د خپلې خاموشۍ په وسیله حیران کړئ
ځينې خلک په طبعي ډول خاموشه وي، دا نيکمرغه خلک دي، دوې د خاموشۍ په قوت پوهيږي او دوې په خاموشۍ کې ځان ارام احساس کوي.ډيری زمونږه نه بايد خاموشي زده کړي، خاموشه خلک فکر کوي، خلک بايد دوې درک کړي ددوې په ارزښت پوه شي ، چې دوې هم يو څوک دي،ددې پايله دا شي چې دوې خبرې شروع کړي او دومره خبرې وکړي چې هغومره نه وي پکار،دا چې الله تعالی مونږ ته ژبه او مغز دواړه راکړي، دا معنا چې مونږ کله بايد مونږ خبرې وکړو او کله نه ، حتا خبرې بايد د ضرورت نه هم کمې وشي،خاموشي د انسان د ارامتيا سبب ګرځي، خاموشه اوسئ
د خدای منکرو روانی مشکل او سفسته: ګهیځ ریښتین ته
ګهیځ نه پوهیږم څوک دی. دا به د هغه له وروستنی لیکنی نه معلوم سی. خو د اولی لیکنی له عنوان او تفصیل نه معلومیږی چه هغه د شک په حال کی دی. شک مو ځکه ووایه چه هغه د خپل دیلیکتیک په دوران کی د اوسنی خدای منکرو سوالونه او جوابونه د سوال په ډول خپاره کړی دی. د ګهیځ سوالونه البته د حاضر خدای ناشناسی په سفسته (غیر فلسفی) ولاړ دی چه اوله برخه یی د روسی او غربی او نورو په لیکنه متکی وی او اخرینی برخه یی د د عیسویانو په توماسی عقیده متکی وی. مونږ د دواړو برخو په هکله لیکنه کوو او دواړی برخی له
د پاکستان استخباراتي اداره د طالبانو پرمټ، پښتانه مشران ترور کوي
د روسيې چاپ "نېزاويسيمايا ګزېته" خبريال: اندرې سېرېنکه ژباړه: اسدالله نوري په پاکستان کې د پښتون ژغورنې غورځنګ يو مشر عارف وزير ووژل شو. د غورځنګ غړي وايي، د عارف وزير د ترور تر شا د پاکستان اردو او طالبان لاس لري. پښتانه سياستوال اسلام اباد په سياسي وژنو او حکومتي تروريزم تورنوي. د پښتون ژغورنې غورځنګ د یوه غړي په وینا: د پي ټي ایم ۳۵ کلن مخکښ غړی عارف وزير تېر ماښام(د مې په لومړۍ) د وزيرستان په واڼه کې وروسته له روژه ماتي د تره له زوی سره پر لار پلی روان
علي گل پیوند
څو ورځی مخکی علی ګل پیوند مړ سو. یو څو پخوانیو خلکیانو بیا اوس ورپسې واویلا شروع کړی ده. ما په دی واویلا کی د خالق رشید لیکنه او د بهانډ او ارین لیکنی کتلی دی. عجبه راته ښکاری.دخالق رشید په نوشتې قیاس کوم چی زه او دی به یوه دروه کی محصلان و. خو زه د خلقیانو له وحشت د۱۳۵۸په قوس کې چی یو سمستر می فراغت ته پاتی و پیشارو ته لاړم او پوهنتون مې پریښود اوس راته ښکاری چی خالق رشید ښه په دمه کابل کی پاتی او فارغ سوی او بیا دشورویانو وخت کی استادشو اوس انډیا کی دی. په کال پنجاوهفت او پنجاوهشت کې په لیل
خدای ممکن دی که نه؟
هغوی چې په رواني توګه ډېر حساس دې دا لیکنه دې نه لولي. جهان موجود دی. انسانان ددې جهان برخه دي. دا جهان له مادې جوړ دی. ماده دایما شته یا دا چې یو چا جوړه کړې. دینونه ادعا کوي چې جهان یو خالق لري . د جهاد خالق غیر مادي بولي. پدې لیکنه کې د غیر مادي خالق په هکله ځینې پوښتنې مطرح کوو. د موجودیت امکان: لومړی باید د یوه څه د ممکن کېدو لپاره د هغې څه ابعاد موجود وي. د سپېس یوه برخه اشغال کړي.فزیکي خصوصیات ولري. وزن، کتله، کثافت، حجم، طول، عرض او ضخامت ولري. دویم دا چې دغه موجود شی له ځ
استرالیا: د کارګر ګوند ویاندې د مهاجرینو د کمښت غوښتنه کړې
د استرالیا د اپوزیسیون کارګر ګوند د کورنیو چارو ویاندې کریسټینا کینلي ویلي چې د کرونا وایرس له ختمیدو وروسته پکار ده چې استرالیا د موقتي کډوالو د قبلولو کلنۍ شمیره راکمه کړي ترڅو استرالیايان د دندو په ترلاسه کولو کې د لومړیتوب حق ولري. کریسټینا ویلي، د کرونا وایرس وبا له ختمیدو وروسته حکومت ته لوی فرصت په لاس ورځي چې د استرالیا د مهاجرت سیستم کې او په ځانګړي ډول د موقتي مهاجر کارګرو په جذبولو کې کموالی او د پام وړ بد
