مقالې
په قطر کې پړسېدلي طالبان
درنو لوستونکو! له ډېره درده دې ته اړ شوي يو، چې نور په داسې ترخو ليکنو او رښتيا ويلو پيل وکړو. ترڅو دغه خبرې د افغان ملت او د دې خاورې په ګټه تمامې شي. ځکه څلوېښت کاله وشول په افغانستان کې د افغان وژنۍ اور بل دی. په دې لمبو کې ځوانان وسوزېدل، تور سرې کونډې شوې، افغاني پېغلې او ځوانان په اروپا کې کډوال شول، چې هلته د بې عزتۍ شپې او ورځې نن د هغو هېوادونو د وګړو له لاسه سبا کوي دا د چا له لاسه وشول؟ څرګنده خبره ده، چې د خلقيانو، پرچميانو، کمونستانو، روسانو، د اتو افغاني رهبرانو، د هغو
مهاجرت او ډولونه یې
ټول کډوال یا مهاجرین له خپل ټاټوبی د بی ځایه کیدو یا مهاجرت لپاره یو ډول دلایل او شرایط نلري. وګړی کیدای شي دسیاسی، اقتصادی او یا ټولنیزو عواملو پر اساس مهاجر شي. همدارنګه مهاجرت کیدای شی د یوه هیواد دننه له یوی سیمې بلی ته اویا له هیواده بهر نورو هېوادونو ته ترسره شي. هغه مهاجرتونه چې د اقتصادی عواملو او انګیزو له امله رامنځ ته کیږي هم څو ډوله دی. ځنی کارګر مهاجر یا کارګر میلمانه دي چې د کار لپاره نورو هېوادونو ته ځي او یا د ځنو کاری قرادادونو او تړونونو پر بنسټ له حپل هېواده بل
د پنجاب د غصب او یرغل پر وړاندې چوپتیا مرګ ده!
په تیرو ۲۰ کلونو کې تل د ډيورنډ پر فرضي کرښه میشتو ولسونو د پاکستان د سرحدی سرغړونو، افغان ضد کړنو او دوامداره یرغلونو څخه شکایتونه کول. ولې دغه رویه پر تیرو ۸ کلونو کې تر ټوله سپکه بڼه او ناوړه بدلون کړې، د بېلګي په توګه پاکستان پردې موده کې لږ تر لږه ۲۷ ځای سرحدی بریدونه مات کړې او له ۵ تر ۲۰ کیلومیترو يې افغان خاوره غصب کړې، پر ۱۷ نقطو کې یې د افغان خاورې دننه ستراتیژیک امنیتي او دفاعي تاسیسات جوړ کړې، کلونه کېږي چې له ننګرهاره، تر کنړ او کندهاره په پرلپسي توګه افغان خاوره پر توغند
اویس(رح) او حضرت عمر فاروق( رض)
ګله چې حضرت عمر فاروق خلیفه شو۶۴۴م نو هغوي ته د حضرت اویس(رح) قرنی ۶۵۷م دملاقات هیله پیداشوه . اخوا دې خوایې پوښتنې وکړې باالاخره معلومه شوه چې په نجد کې د (غرا) په وادۍ کې قیام لری هلته لاړ ګوری چې اویس(رح) به لمانځه مشغول دی کله چې فارغ شو نو ددواړو تر منځ دغه خبرې اترې وشوې: عمر(رض): اورېدل کیږی چې کله د احد په جګړه کې له بده مر غه نا اګاهانه دحضور محمد( ص) یو غاښ له منخه لاړ او داخبره چې تاسې ته ورسېده نو تاسې خپل ټول غاښونه ووېستل. اویس(رح): درسول اکرم (ص) غوښتنه همداسې وه؟ ع
ولس په تنور کې او ولسمشر د فيل په غوږ کې
افغانان په ټوليزه توګه داسې اسلامي نظام غواړي چې فساد جګړه او له قانون څخه معافیت پکې نه وي. جګړې يې ازمويلي دي، ناخوالې يې ليدلي دي او ناورينونه يې تجربه کړي دي. پوهيږي چې کلي په زور نه کيږې، خاني په دروغو نه کيږي، ملکي په تش دسترخوان نه کيږي او حکومت په ډنډو نه چليږي. د نظامونو مختلف ډولونه يې وليدل. هر نوي حاکم ته يې له بشپړ زغم او حوصلې سره وخت ورکړ چې ورباندي حکومت وکړي، خو له تيرو څو لسيزو راپدیخوا کله د يرغلګرو او کله هم د واک خپلو مجنونانو لخوا په متواتره توګه د جګړو په تنور کې سوځي.
دخبرلیکنې ژورنالیستیک آرونه (۲ )برخه
ژونـــــالــــیزم! دخبرلیکنې ژورنالستیک آرونه! لیکوال : مفتی فضل هادي (سالک) (دویمه برخه ) د ژورنالیزم یا خبریالۍ ډولونه : ۱-سنجول شوی یا دځانګړوخلکودخوښې ژورنالیزم :(Qua lityjournalism) ۲-دعامو خلکو دخوښې یا ټولمنلی ژورنالیزم :(Popular joumalism) ۳-زیړ یا غیرمعیاري ژورنالیزم :(Vellow journalism) ---------------- ۱-سنجول شوی یا دځانګړوخلکودخوښې ژورنالیزم :(Qua lityjournalism) هغه ورځپاڼې چې دخپلو موادو له مخې یې یوازې سنجیده ډله لولي، پدې لیکل ش
داسلامي تشریع اساسات-- شپږمه برخه
داربعه مذاهبودمجتهدینو او فقهاووطبقات په تېربحث کې مو داحنافورح دمذهب دفقهاوو طبقات وڅېړل ، دې بحث کې به دګرد امت د اربعه مذاهبو دفقهاوو طبقات تر بحث لاندې ونیسو او دا به روښانه کړو، چې کوم فقهاء په کوم فقهي او علمي منزلت کې دتاریخ تشریع اودفقهاوو د طبقاتو دعلماوو لخوا ارزول شوي دي . په (الموسوعة الفقهیة )او نورو فقهي مراجعو کې لیکي: چې لومړۍ طبقه دکبارو مجتهدینو (مطلق مجتهدینو )طبقه ده ،دوئ هغه څوک دي، چې نن هم داسلامي امت په کچ ډیر پیروان او مقلدین لري او په اصولو او فروعو کې دا
دحافظ د درو بیتو دپښتو مانا:
دحافظ بیت: چـوقسمـت ازلـی بی حـضـورما کـرد نـد اگراندکی به وفق رضانیست خرده مگـیر دپښتو مانا: برخه ازلي مـو بې زمـوږ سُوبي شوې ده که موکړه څه لږناخـوښه وي غندېږه مه دحافظ بیت: قــدح بـشرط ادب گـیـر زانکه تـرکـیـبـش زکـاسـهء سـرجـمـشیـدو بهمـنـست وقـباد دپښتومانا: واخـله پـه ادب پـایــلـه ځکـه ئې تـړښـت دقـباد،بـهـمـن،جـمـشیـد د سرله خاوروده دحافظ بیت: پدرم روضهءرضوان به دوگندم بفروخت ناخـلـف بـاشـم کــی بـه جـوی نه فروشم دپښتومانا: جـنت مي وپـلـوره بابا پـه دوه داني غـنـم
دخبرلیکنې ژورنالیستیک آرونه
دژورنالیزم تېوریک ښوونځی چې دانکشاف پرلور وده کوي اوپښتني ټولنه یې هم دې وروستیوکې تر خپلې شعاع لاندې راوستې ،یووخت د ادب دیوه ژانر په حیث پیژندل کیده او پر خپلواکۍ یې چا باور نه درلود ،نوځکه به یوه چاته هم دادیب او هم ژورنالیست خطاب کیدای شو،خو دې وروستیوکلونوکې ژورنالیزم له ادبیاتو خپله لاره بیله کړي اودخپلې خپلواکې ودې ځغاسته کوي ،ادبیات دخپلو فنونواوتخلیقي یا تولیدې عاطفي پنځونوپه تخیلاتوکې ځانته هڅه کوي او ژورنالیزم بیا دخپل اطلاعاتي او خبري یاخبریالۍ چاپیریال په ابعادوکې ګړندې ګام
داسلام تشریعی اساسات-- پنځمه برخه
داسلام تشریعي اساسات ! (۵ برخه) مفتي فضل هادي (سالک ) طبقات المجتهدین دتشریعی اساساتوپه پرلپسي پنځمه برخه کې به داسلامي امت د مجتهدینو او فقهاوو په طبقاتو ،مراتبو یا ددوئ په کټګورۍ رڼا واچوو،خوڅنګه چې مونږ دلته داسلامي امت دمجتهدینو اوفقهاوو طبقات په دوه بحثونو کې څیړو ، چې یو بحث دحنفي مذهب دائمه وو فقهاوو طبقات او مراتب دي او بل دامت دنورو مذاهبو دائمه مجتهدینو او فقهاوو طبقات اومراتب دي ، لومړی به د حنفي مذهب د مجتهدینو طبقات په مختصره توګه وشنو او کټګوري به یې کړو،بیا تردې
بهار
موسم د نوبهاردی، شنېلې په ټوکېدلو په هرطرف ګلزاردی، غوټی په غوړېدلو د مشکو قافله چې، نسېم سره چلېږې روانه خشبوېې ده، دزړه دوېښېدلو چپې وهې ګلونه، په غرونو په رغو کې ناریې وهې بلبلې، بهار دېې وخت دګلو راغلې توتکی دې، چغار دی د مرغانو زرکان وهې ققړې، دغرونو په لمنو شپېلی وهې شپانه چې دغرونو په دروکې دزړه وړونکې نغمې دې، قابل د اورېدلو نقاش د زمانې چې، رنګونه رنګ په رنګ کړې له سده ېې بې سد کړم، د ښکلو په لېد لو د مېنې راز او نېازدې دڅنډ ېی دپلونه
د افغانستان د اولين جمهور ريیس محمد داوود خان سره زما ليدنه
نيټه او وخت: د غرمی نه پس د دووبجو او ديرش دقيقونه تر څلورو بجو او شل د قيقو پوری چی ۱۱۰دقيقی کيږی. د اکتوبر ۳۱ نيټه ، ۱۹۷۷م کال زرجان بها د پرډو په پوهنتون کی پروفيسور انديانا، متحده اضلاع د امريکا هغه وخت چې زه دکابل پوهنتون د انجينری فاکولتی ريیس وم خبرشوم چې د ملګريو ملتو له خوا د «په پرمختیا کې د ساینس او تکنالوجي رول » تر سرلیک لاندې یو کنفرانس جوړېږي چې بیا وروسته دا کنفرانس په ۱۹۷۹ کال کی په ویانا کې جوړ شو. دا هغه وخت وا چې سوړ جنګ د غرب او شرق په منځ
مارشالی او که حماقت
زموږ متفکر،سیاستوال ، اقتصاد پوه ،استاد،او دوهم ځلی ولس مشر د نجیب ګاو دکمونستانو اخری خاکه اوعجیب لنډه غر ټپوس راپېژنی . دبی بی سی هم سندره ور باندې ګرمه ده . د بشرحقوقوخپلواک کمیسیون خوله په دالرو ډکه ده.دبیان ازادی سوچ کې ده د هرچاګټې په همدې سازشونو،کاسه لیسیو او لابیوتوب کې نغښتې دی .یوشمېر دکړکېچ جنجالی افرادوته بیا جهادی شخصیتونه وایی.کرزی یی د پخوانی ولس مشر په لقب او دکابل هوایی ډګر په نومولو خوښ ساتلی نو ځکه چپن اوخولۍ کله په یوه کور اوکله په بل کورننوځی دشیطانت او منافقت لټه کې دی
د واک او لوټ لپاره د خوارجو "جهاد"
د سمنګان په ولایت کې د ملي امنیت د ودانۍ تر څنګ اود ښار په منځ کې د طالب سړیخورو د موټر بم چاودنه د واک او قدرت لپاره د طالبانو د جګړې یو ستر ثبوت دی . بې له شکه چې دا به د ابوجهل د لښکر وروستی برید نه وي ځکه چې الله سبحانه و تعالی چې څوک ګمراه کړي، هغه ته په خپل جهل، وحشت، ګمراهۍ، کفر، فساد او ارتداد کې پرمختګ ورکوي، په زړونو یې مهر لګوي او له هدایت څخه یې محروم کړي . او بې له شکه چې طالبان ورځ پر ورځ له اسلام څخه په بې سارې توګه واټن نیسي . د الله ج په وړاندې به تر دې ستر جرم او جنایت چېرې
پوښتنې تشويشونه
حکومتونه د هيواد د پرمختګ او ولس د سوکالۍ لپاره هڅې کوي، سترې پروژې د همدې سترو موخو لپاره پر لار اچول کيږی، و بشپړيږی، زموږ هيواد هم-که يوازې د مرحوم رباني د حکومت دوره له دې مستثنی وي- په نژدې ټولو دورو حکومتونو کې ولو که جنګ جګړې به وې، د ملت د رفاه لپاره لاس په کار شوي دي.ځينې پروژې خو خورا حياتي وې، او حتی د لسيزو له تيريدو وروسته يې هم اړتيا محسوس شوې، او که اوس هم عملي شي، نو هغه ګټې به ورڅخه تر لاسه شي، چې د پروژې د پلان پر مهال يې توقع کېده.د طالبانو د حکومت له نسکوريدو وروست
داسلامي تشریع اساسات-- څلورمه برخه
داصول فقه دعلم تدوین ! دعلم فقه دتاریخي قدامت دپیژندلو اودخلفاء راشدینو (رضی الله عنهم) له وخته ترصغارو صحابو رضوان الله تعالی علیهم اجمعین پورې ،اوبیا دحجازاو عراق دفقهي مدرسو منځته راتلل اوډول ډول اطوار یا مختلف پړاوونه یې دڅه تفصیل سره په تیر بحث کې وشنل شو، اوس به دعلم اصول فقه دتدوین او منځته راتلو په هکله څه وضاحت وکړو! داصول فقه علم دکره معلوماتو له مخې په دوهمه هجري پیړۍ کې رامنځته شوی دی ،خوددې څخه باید دا ونه فهمول شي ،چې ګوندې داجتهاد پر وخت مجتهدینو داصول فقه دقواعدو ا
سولې ته د خنډونو نه، بلکې د حل لارو لټون اړين ده
که ځمکنيو حقائقو ته ځير شو نو پوهيږو چې مونږ د نړئ د پرمختګونو له کاروان څخه خورا زيات وروسته پاتې ملت يو، ځکه چې مونږ په يوه نامعلومه جګړه کې ښکېل ولس يو. مونږ خپله سره وژنو، خپل هېواد ورانوو. مونږ خپل افتخارات پلورو، مونږ د هغو هېوادونو په خيرات چليږو چې مونږ يې زمونږ د مټو په زور مات شوي هيوادونه ګڼو. مونږ په نړيوالو پرمختګونو کې هېڅ ونډه نه لرو، مونږ د نړيوالې سيالئ په ډګر کې د نورو پر اوږو پروت بار يو. مونږ د نړيوالې تربګنئ په کلي کې هسکه غاړه نشو ګرزيداى، خو که مو جګړه ختمه او د يو پياو
لېونی باد
وائي پخوا وخت کې پهيوه ملک ليونی باد را روان وو ، چې په هر چا به ولګېد ، فوراا به د عقل په زوال اخته او ليونی شو . عاليجناب پاچا وزير ته وويل چې څه شان د باد نه ځان وساتي او لېونی نه شي . وزير ورته وويل چې يو ژور څاه به وباسو ، پاچا عاليجناب ، کورنۍ او زه به پهکې ځانونه قرنطين کړو ، چې د باد څپه تېره شوه ، بيا به راووزو . همداسې ئې وکړل . څاه جوړه ، دوی په کې ننوتل . کله چې څه موده وروسته باد ورک شو ، بېرته د څاه نه راووتل . که ګوري چې ټول رعيت لوڅ لغړ ګرزي او لېونيان شوي دي . ي
ولې افغان ملت د سولې له پلوه محکوم پاتې؟
د جګړه ييزو او تاريخي مسائلو په څېړلو او لوستلو افغان ملت په ځانګړې توګه پښتون هغه قوم پاتې شوی، چې د تل لپاره جګړې ګټلي او هر تېري کوونکي ته په خپل ځای او وخت سره ښه درنه ماتې ورکړې، د جګړې او سوبې له ګټلو وروسته دغه غيرتمند قوم چاه په ارامه نه دی پرېښي، چې په خپله خاوره او خپل ټاټوبي کې دې په خپلواکه توګه ژوند وکړي، ترڅو دوي هم لکه د نورې نړۍ د قومونو او ملتو په څېر د کاميابۍ په لور پرمختللي ګامونه واخلي، خپله خاوره آباده کړي، هغه جګړه چې په دې قوم نن د بهرنيو او کورنيو د ښمنانو له خوا تپل
دوه مخی دریځونه جګړه اوږدوي!
پخوانی ولسمشر حامد کرزی وايي« روانه جګړه په اصل کې د پردیو دسیسې بریا ته رسول دي، د جنګ ښکیلې خواوې دې له جګړې لاس واخلي او د خبرو له لارې دې خپلې ستونزې حل کړي. افغانستان کې د جګړو او نظامي عملیاتو دوام د پردیو د هغو دسیسو بریالي کول دي چې غواړي د سولې روانه پروسه ناکامه او جګړه دوامداره شي، تاند» په یادو خبرو کې د ښاغلي کرزي دریځ لږ تر لږه دې جملې ته ورته پاتیږي چې وايی« ښه کوۍ، بد مه کوی او یا عربي دا مروجه خبره، وما علینا الاالبلاغ»، خو فکر نه کیږي چې د نوموړي موخه دې یوازې داسې څه وي
