مقالې
رنسانس افغانستان
رنسانس افغانستان (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی هدف از اختیار این نام، تعیین جایگاه مدینه ی فاضله نیست. بل منظور ساخت و ساز های ارزشمندی هستند که اگر در ملوک الطوایفی دهه ی نود، اکثراً ویران نمی شدند، این پاسخ همچنان باقی مانده که اگر چیزی نبود، چه را تخریب کرده اند؟یک سخن داکتر صادق زیبا کلام(فعال سیاسی- فرهنگی ایران) را بسیار می پسندم که در مقاله ای نوشته بود «افغان ها یک سنت هم از دالر
کاپوسنامه ی فرای
کاپوسنامه ی فرای (معرفی یک رساله ی مهم) مصطفی عمرزی در فرهنگ مبتذل خراسانی- فارسی، توجه بر حجم داده های فرهنگی، یک اصل است. بنا بر این، آوردن ریفرنس از انبوه، با غرض تلقیاتی به همراه است که چون مسئله فرون می باشد، نباید بسیار تردید کرد! عیناً شبیه کسی که هرچند منطق ضعیف دارد، اما هنگام پرداختن، به گونه ای عمل می کند تا آن را با اوصاف و القاب افرادی مزین بسازد که با تشهیر فرهنگی، احترام
در جغرافیای جهان سوم
در جغرافیای جهان سوم (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی تشدید اختلافات فرقه یی، به خصوص قومی در افغانستان، اتهام همیشه گی بر همسایه ی غربی ست. سیاست های مشخصی که در مثال هجوم فرهنگی ثابت می شوند، انگشت انتقاد و اتهام را بر همسایه ی غربی ما نیز نشانه می روند؛ اما در فضای مکدر کنونی، آن چه از قلم می افتد، تبیین شرایط و دشواری هایی ست که همسایه گان ما را درگیر صد ها معضل لاینحل قومی کرده اند. متاسفا
د مجازي نړۍ د لیکوالو د پام وړ!
د مجازي نړۍ د لیکوالو د پام وړ! عبدالله وردک انګلستان - مارچ - ۲۰۲۱ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا، زیاتره خلک په مجازي نړۍ کې ډول ډول لیکنې، خبرې، او وېدیوګانې نشروي، چې ځینې یې هیڅ نوعه منل شوی ستندرد په نظر کې نه نیسي. په ډېر تأسف سره، دغه شانته کړنې، په ځینو افغانانو کې ساري مرض ګرزېدلی دی. د یادولو وړ ده، چې ځینې افغانان، خپلو ځانونو ته په ډېر ا
د اسلامي حزب او طالبانو وروستی شړېدلی مورچل
افغان دولت ته د امريکا د بهرنيو چارو وزارت د سپک ليک له برلا کېدلو وروسته په رسنيو او فسبوک کې د طالبانو او حزبيانو، په ځانګړې توګه د ښاغلي حکمتيار د زامنو چکچکې يوازې او يوازې د حکمتيارانو او طالبانو ذلت، بې ننګي او د قدرت تنده زبادوي. تر ټولو د خندا وړ خبره دا ده چې ولسمشر غني ته د غلام ستاينوم کاروي، خو په خپله په يوه بې سارې عاجزۍ په دې تمه دي چې ګوندې امريکا دوی ته واک ورکړي او ان په زغرده نارې وهي چې ارګ دوی ته وسپاري. دا په زړه ړانده نه پوهېږي چې دا مريکا ګواښ افغان دولت ته نه
د دوهم بن کانقرانس لپاره د تحمیلی دولت مسوده او زمونږ نظر
دا کانفرانس دملی کانفرانس تعبیر ندی. دا انګریزی استعمار په شان دامریکایی کاپی او نقل دی چه غواړی استعماری افکار په نیمه ازاده اویا نیوی مستعمری تحمیل کړی. په دی هکله ددی مسودی سره توافق او اختلاف داضطراری حالت په چوکات کی وړاندی کیدای شی. دا اضطراری حالت دارګ ددارودستی دسولی سره دناغیړی او دهغی لیاره ازغمنه کولو په خاطر مینځ ته راغلی. طالبانو نه خبر وکړل سوی چه دوی په موقت حکومت کی شرکت نکوی. دا به دمنلو وړ نه ښکاری. هغه موقت حکومت چه دغرب لخوا راسی بیا به نو داسلامی حکومت
د مارچ د اتمې نېټې- د ښځو د نړیوالې ورځې په مناسبت
د ښځو حقوقو ته غاړه ايښودل تاریخي حکم دي! د میلادي جنتري د مارچ د مياشتې په اتمه نېټه چې معمولاً د لمریزې هجري جنترۍ د حوت د میاشتې له اتلسمې نيټې سره سمون خوري، په ټوله نړۍ کې ښځې او دښځو د حقوقو پلویان سرکونو ته راوزي، مارشونه او مظاهرې کوي، په لویو هالونو کې غونډې او په وړو مجلسو کې د مارچ اتمه نېټه د ښځو د نړیوالې ورځې په نوم نمانځي. په دې ورځ د کال تر نورو ورځو زیات د نړۍ ښځې یو له بله سره خپل پیوستون ښکاروي، په ټولنه کې خپل ځان او حضور څرګندوي، د خپل موجودیت او ټولنیز مناسب ځای
دبن دوهمه استعماری غونډه
دبن دوهمه استعماری غونډه داسی ویل کیږی چه طالبانو امریکا خطا کړی وه نو ځکه ددوحی تړون دامریکایی او اروپایی نژادپرستانو لخوا همیش غندل کیده. امریکایی اهداف امریکا دعراق له اولین یرغل نه وروسته په ځان غره سو او غوښتل یی ددنیا یوازنی استعماری دولت او جهانی امپراتور پاتی سی. هغوی د کمونیزم نه وروسته په مسلمانانو پیل وکړ او زیات آزاد دولتونه یی یوپه بل پسی وران کړل. دا جنګ clash of civilizations یا د مدنیتونو تصادم تر تیوری لاندی سپینوڅو عیسویانو ته وړاندی سو. د طالبانو د
پاسخ
پاسخ (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی «هر عمل، عکس العمل دارد!»، معمول ترین ادبیاتی ست که مردم ما بیشتر در بازده کردار منفی، بیان می کنند. در واقع خالی ماندن فضای پاسخ، ساده ترین پرسش ها را هم به فرهنگ دردسر، مبدل می سازد. این قسم می تواند به جایی برسد تا در دیره ی ادعای سیاسی- حزبی، تاریخ گذشته را به جای تاریخ حال، تقلب کنند.تحکیم واحد سیاسی افغانستان در پایه های اقتدار، همیشه وجود داشته ا
دستان كوچك
دستان كوچك مصطفی عمرزی سیاه روزی ها، بدبختی ها و ناسازگاری روزگار، از پدیده هایی سرچشمه می گیرند که شماری برخاسته از طبیعت اند و شماری زاده ی افکار، اندیشه ها و کردار. انسان با سرپیچی و هوای نفس، با پی آمد ها و بی خانمانی های جنگ نیز مواجه می شود. معروف است که در زمان صلح، فرزندان پدران را دفن می کنند، اما جنگ، خصلتی دارد که پدران، فرزندان را دفن کرده اند. این از ویژه گی های جنگ است. از این رسم، عدول نمی کند.
کتاب من
کتاب من (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی به استثنای اتوبیوگرافی و خاطرات، معمولاً شرح زنده گی خود را خود آدم ها نمی نویسند. این موضوع، دلایل زیاد دارد. بعضی در طول کار و زنده گی، به گونه ای تبارز می کنند که نیازی نمی بینند پیرامون زنده گی خود بنویسند. در آثار بعضی، تلویحات یا حاشیه هایی وجود دارند که به هم پیوسته گی آن ها می تواند زوایای زنده گی شخصی را نیز آشکار کند؛ اما در تمام آن ها یک مورد،
جګړه ماران زاړه شول خو ساړه نه شول
درنو لوستونکو! دا خبره يوځل تکرارول او ستاسو له غوږه تېرول غواړم افغان ملت د زمانې په اوږدو کې د رهبر، خلقي، پرچمي، طالب، داعش او د سيمې هېوادو له خوا وټکول شو، و وژل، وتړل، د بهرنۍ نړۍ نوکر پاتې شو، تاريخ پرې نن ډېر خفه دی، اوسني مشران يې په داخل او دوحه کې ښه سياسي لوبغاړي نه دي. د نورو ملتو د خندا شول دا هغه خبرې دي چې زه يې يادول دلته له ډېر مجبوريته نور اړين ګڼم خو کله چې د خپل ملت دردېدلي حالت او د خپلو مشرانو کړنو او غوښتنو ته ګورم نو افغان مېرمنې مجبورې دي چې په داسې ليکنو او الفاظ د
انتقالی حکومت دپرچم او دوهم سقاوی حکومتو د ناکامیو څخه عبرت اخیستل او ددوحی دمذاکراتی ټیمو نه داخلاص خواهش
انتقالی حکومت دپرچم او دوهم سقاوی حکومتو د ناکامیو څخه عبرت اخیستل او ددوحی دمذاکراتی ټیمو نه داخلاص خواهش داشغال د نماینده افغانی اداره، په غرب کی خیراتخواره او ټکسیوانان، او په کابل کی دافغانی غوښوخوړونکو شغالان دا تاکید کوی چه د اشغال اداره باید پاته سی او په خپل ژوند قسم خوری چه طالبان (افغان ملت) به ددوی په ژوند کی انتقالی حکومت ونوینی. دا پورتنی خبره د اشغال دوام او دپردیو په زور او زرو د افغانانو د وینو د تویولو اعلان دی. دکابل وایسرای به دا فکر کوی چه امریکای
سیاسی شدن صحت و معارف
صحت و معارف دو رکن بنیادی اجتماعی ، اقتصادی و حتی سیاسی یک کشور را تشکیل میدهد که تمام ابعاد زندگی مردم یک کشور تا حد زیاد وابسطه به این دو بخش تخنییکی میباشند. وزارت تعلیم و تربیه و صحت عامه صد در صد وزارت های تخنیکی می باشد و ما باید به هیچ صورت اجازه مداخله سیاسی در این دو سکتور را نه دهیم. ولی اینجا افغانستان است و سیاستمداران، بزرگان قومی و مذهبی نابغه های هستند که بر هر مسلک و بر تمام رشته ها تسلط کامل دارند و مستحق همه امتیازات ، رتبه ها و مقامها می باشند. این نوابغ دو جهان هستند و بای
عبدالله غمخور / د فکرونو او رنګونو شاعر
دا شاعران هم د کمال خلک دي. ځینی د خد او خیال، سرو شونډو، اوږدو زلفو، دنګو چنارونو او رامبیل چمبیل ساندې غږوي. څوک د یتیمو اوښکو، څیري ګریوان او ناترسو سلګیو ویر لمانځي او څه بیا داسی وي چې د خپل ولس د بیدارۍ او د غلیم د رسوایۍ غمونه یې په سر انبار کړي وي. همدغه شاعران، ساده او کلیوالې محاورې په داسی ښکلو جملو کې راونغاړي چې د هنرمندانو په زرینو حنجرو کې سندري شي. د ادب په بنډارونو کې یې اثر دومره ژور وي چې ساقي او میکده یې پارسنګی هم نه وي. ځوانان مست کړي په اتڼ شي، پیغلې چمبې راواخلي په نڅا
د انټرویو په هکله ځینې ټکي!
د انټرویو په هکله ځینې ټکي! عبدالله وردک انګلستان - مارچ - ۲۰۲۱ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا، یوه په زړه پورې دنده پیدا کول آسانه کار ندی. یا په بل عبارت، په اوسني افغانستان کې د یوې مسلکي دندې پیدا کول ډېرې ستونزې لري، او پدې هکله زیات علتونه شته، چې هغه په ډېرو شیانو پورې تړلي دي. د یوې دندې د پیدا کولو لپاره لومړنی ګام، د یوې ښې CV ترتیب کول دي؛ او ب
غسل تعمید په اسلام اباد کې
په وروستیو څو میاشتو کې د هېواد ځینې مافیايي جهادي څېرې چې ځانونه پخپلسر ملي او سیاسي څېرې شمېري، اسلام اباد ته په سیالۍ سفرونه کوي. دا څېرې هلته د ډېرو ورځو په پاتېدو او د پنجابي زیاتو جیګپوړو چارواکو سره په لېدو کتو کې یو بل سره په سیالۍ کېوځي او که چیرې يي دا لېدنې د رسنیو تر پوښ وراخوا او د تړلو دروازو شاته شوې وي بیا خو يي د ځان لپاره د پوره ویاړ او د خپل شخصیت ځانګړنه ګڼي. اسلام اباد چې دوی ته« مدینه فاضله» ښکاري، هلته څو شپې دوی دومره په وجد راولي، لکه حاجیان چې له حج وروسته خپله ځان ج
کـنړ ـ لکه خونه بې میړونه
دادی کلونه کیږي،چې اورو : پر کونړ باندې د کرښې له ها خوا راکټونه اوریږي، د افغانستان ،په اصطلاح اسلامي جمهوریت یې بیا د رسنیو له لارې غندي او یا د محب په څیر چارواکي، د ځوانۍ څو احساساتي خبرې هوا ته خوشې کړي. دا په داسې حال کې ،چې ا.ا.ج. «ملي اردو»،«ملي پولیس» او «ملي امنیت»لري؛ د ځان ساتنې له پاره یې د پنځوسو هیوادونو پوځونه هم په خپل سر ودرولي دي؛ د یواځني نړیوال ځواک سره یې امنیتي تړون هم لاسلیک کړي دی؛د پاکستان سفارت په کابل کې او د افغانستان سفارت په اسلام آباد کې او زیات شمیر قونسلګري
ولې به په راتلونکي کې په نړۍ کې ترهګريزې پېښې زياتې شي؟
ممکن نړيوالې ترهګريزې پېښې او پر وړاندې یې مبارزه په راتلونکو کلونو کې لا پسې ډېره شي او شدت پيدا کړي، دا چې ولې به دا ترهګري پېښې اضافه کېږي ، لاملونه یې څه دي؟ يو ډېر اوږد بحث دی چې په يوې لنډې مقالې کې ټول په جزياتو سره نشي خلاصه کېدای. خو موږ لته ددې سببونو څخه په يوه مهم او قوي علت خبرې کوو چې تر نورو ډېر مهم او اصلي لامل دی.له دې سببونو څخه يو لامل د هغو تورنو کسانو پر وړاندې چې په ترهګريزو پېښو کې نيول کېږي د ناټو او په ځانګړي ډول د امريکا توند ،سخت او بشري ضد چلند دی چې دوی يې
آشتی ملی
تعریف و ماهیت آشتی ملی: آشتی اصطلاح معمول است که در زنده گی روزمره مردم بکار می رود و به معنا و مفهوم سازش و دوستی پس ازپرخاش، قهر و نزاع می باشد. اولین اقدام برای حل مشکل بعد از قهر و جنگ جانبین و یا جوانب متعدد عبارت از آشتی آنها است که قدمه های بعدی ایجاد و استحکام باورها مانند تفاهم، صلح، مصلحت و دوستی از همین بابِ نخستین میگذرد. همین اصطلاح در فلسفه، تیولوژی و علوم سیاسی نیز مورد استعمال قرار می گیرد. اصطلاح آشتی ملی در علوم سیاسی عبارت از جور آمدن، روبوسی، در بغل کشی
