مقالې
انتقالی حکومت دپرچم او دوهم سقاوی حکومتو د ناکامیو څخه عبرت اخیستل او ددوحی دمذاکراتی ټیمو نه داخلاص خواهش
انتقالی حکومت دپرچم او دوهم سقاوی حکومتو د ناکامیو څخه عبرت اخیستل او ددوحی دمذاکراتی ټیمو نه داخلاص خواهش داشغال د نماینده افغانی اداره، په غرب کی خیراتخواره او ټکسیوانان، او په کابل کی دافغانی غوښوخوړونکو شغالان دا تاکید کوی چه د اشغال اداره باید پاته سی او په خپل ژوند قسم خوری چه طالبان (افغان ملت) به ددوی په ژوند کی انتقالی حکومت ونوینی. دا پورتنی خبره د اشغال دوام او دپردیو په زور او زرو د افغانانو د وینو د تویولو اعلان دی. دکابل وایسرای به دا فکر کوی چه امریکای
سیاسی شدن صحت و معارف
صحت و معارف دو رکن بنیادی اجتماعی ، اقتصادی و حتی سیاسی یک کشور را تشکیل میدهد که تمام ابعاد زندگی مردم یک کشور تا حد زیاد وابسطه به این دو بخش تخنییکی میباشند. وزارت تعلیم و تربیه و صحت عامه صد در صد وزارت های تخنیکی می باشد و ما باید به هیچ صورت اجازه مداخله سیاسی در این دو سکتور را نه دهیم. ولی اینجا افغانستان است و سیاستمداران، بزرگان قومی و مذهبی نابغه های هستند که بر هر مسلک و بر تمام رشته ها تسلط کامل دارند و مستحق همه امتیازات ، رتبه ها و مقامها می باشند. این نوابغ دو جهان هستند و بای
عبدالله غمخور / د فکرونو او رنګونو شاعر
دا شاعران هم د کمال خلک دي. ځینی د خد او خیال، سرو شونډو، اوږدو زلفو، دنګو چنارونو او رامبیل چمبیل ساندې غږوي. څوک د یتیمو اوښکو، څیري ګریوان او ناترسو سلګیو ویر لمانځي او څه بیا داسی وي چې د خپل ولس د بیدارۍ او د غلیم د رسوایۍ غمونه یې په سر انبار کړي وي. همدغه شاعران، ساده او کلیوالې محاورې په داسی ښکلو جملو کې راونغاړي چې د هنرمندانو په زرینو حنجرو کې سندري شي. د ادب په بنډارونو کې یې اثر دومره ژور وي چې ساقي او میکده یې پارسنګی هم نه وي. ځوانان مست کړي په اتڼ شي، پیغلې چمبې راواخلي په نڅا
د انټرویو په هکله ځینې ټکي!
د انټرویو په هکله ځینې ټکي! عبدالله وردک انګلستان - مارچ - ۲۰۲۱ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا، یوه په زړه پورې دنده پیدا کول آسانه کار ندی. یا په بل عبارت، په اوسني افغانستان کې د یوې مسلکي دندې پیدا کول ډېرې ستونزې لري، او پدې هکله زیات علتونه شته، چې هغه په ډېرو شیانو پورې تړلي دي. د یوې دندې د پیدا کولو لپاره لومړنی ګام، د یوې ښې CV ترتیب کول دي؛ او ب
غسل تعمید په اسلام اباد کې
په وروستیو څو میاشتو کې د هېواد ځینې مافیايي جهادي څېرې چې ځانونه پخپلسر ملي او سیاسي څېرې شمېري، اسلام اباد ته په سیالۍ سفرونه کوي. دا څېرې هلته د ډېرو ورځو په پاتېدو او د پنجابي زیاتو جیګپوړو چارواکو سره په لېدو کتو کې یو بل سره په سیالۍ کېوځي او که چیرې يي دا لېدنې د رسنیو تر پوښ وراخوا او د تړلو دروازو شاته شوې وي بیا خو يي د ځان لپاره د پوره ویاړ او د خپل شخصیت ځانګړنه ګڼي. اسلام اباد چې دوی ته« مدینه فاضله» ښکاري، هلته څو شپې دوی دومره په وجد راولي، لکه حاجیان چې له حج وروسته خپله ځان ج
کـنړ ـ لکه خونه بې میړونه
دادی کلونه کیږي،چې اورو : پر کونړ باندې د کرښې له ها خوا راکټونه اوریږي، د افغانستان ،په اصطلاح اسلامي جمهوریت یې بیا د رسنیو له لارې غندي او یا د محب په څیر چارواکي، د ځوانۍ څو احساساتي خبرې هوا ته خوشې کړي. دا په داسې حال کې ،چې ا.ا.ج. «ملي اردو»،«ملي پولیس» او «ملي امنیت»لري؛ د ځان ساتنې له پاره یې د پنځوسو هیوادونو پوځونه هم په خپل سر ودرولي دي؛ د یواځني نړیوال ځواک سره یې امنیتي تړون هم لاسلیک کړي دی؛د پاکستان سفارت په کابل کې او د افغانستان سفارت په اسلام آباد کې او زیات شمیر قونسلګري
ولې به په راتلونکي کې په نړۍ کې ترهګريزې پېښې زياتې شي؟
ممکن نړيوالې ترهګريزې پېښې او پر وړاندې یې مبارزه په راتلونکو کلونو کې لا پسې ډېره شي او شدت پيدا کړي، دا چې ولې به دا ترهګري پېښې اضافه کېږي ، لاملونه یې څه دي؟ يو ډېر اوږد بحث دی چې په يوې لنډې مقالې کې ټول په جزياتو سره نشي خلاصه کېدای. خو موږ لته ددې سببونو څخه په يوه مهم او قوي علت خبرې کوو چې تر نورو ډېر مهم او اصلي لامل دی.له دې سببونو څخه يو لامل د هغو تورنو کسانو پر وړاندې چې په ترهګريزو پېښو کې نيول کېږي د ناټو او په ځانګړي ډول د امريکا توند ،سخت او بشري ضد چلند دی چې دوی يې
آشتی ملی
تعریف و ماهیت آشتی ملی: آشتی اصطلاح معمول است که در زنده گی روزمره مردم بکار می رود و به معنا و مفهوم سازش و دوستی پس ازپرخاش، قهر و نزاع می باشد. اولین اقدام برای حل مشکل بعد از قهر و جنگ جانبین و یا جوانب متعدد عبارت از آشتی آنها است که قدمه های بعدی ایجاد و استحکام باورها مانند تفاهم، صلح، مصلحت و دوستی از همین بابِ نخستین میگذرد. همین اصطلاح در فلسفه، تیولوژی و علوم سیاسی نیز مورد استعمال قرار می گیرد. اصطلاح آشتی ملی در علوم سیاسی عبارت از جور آمدن، روبوسی، در بغل کشی
د دوحې تړون عملي کول د روان مصيبت ختمولو د پاره تر ټولو ښه ، مؤثره او او معقوله لاره ده
د امريکا نظامي تجاوز او د افغانستان اشغال او د افغان اولس افسانوي مقاومت او مبارزې امريکا د پاڼ او پړانگ ( د اشغال دوام او يا ختمول )په منځ کې ايساره کړه .د دواړو سره مخامخ کېدل خطرناک دي . خو دا د امريکا د ناکاره ، مغرورانه او خودخواهانه سياست نتيجه ده ، چې بې موجبه يې په افغانستان نظامي تجاوز وکړ ، افغانستان يې اشغال کړ او داسې عناصر ئی په قدرت راوستل چې د ملت په وينو ئې لاسونه سره ، د اولس له لوري عاق شوي او د جنګي جرمونو لويې دوسيې يې لرلې . امريکا په شلو کالونو کې د داسې ادارې په جوړ
معنی
معنی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی درک ژرف، معنای «معنی» ست. این مفهوم را نباید مقید به حوزه ی مشخص ساخت. مردم ما عادت دارند ادبیات غنی را به حساب مسایل غیر عادی بگذارند. بنا بر این، افراد کمی را می یابید که با وجود مدارک تحصیلی عالی، اگر داشته های فکری شان از یافته های نصابی دور بمانند، درمانده می شوند.دنبال کردن مفاهیم ژرف فرهنگی، تنها مستلزم کار های اجندایی، برنامه ریزی شده یا استراتی
دانشنامهء افغان
دانشنامهء افغان مصطفی عمرزی آسیب های نوسانات سیاسی، روند استحکام وحدت فکری مردم ما را در موانعی ایست می دهند که دیدیم با تجربیات آن ها در دو دهه ی اخیر، مقوله ی تهاجم فرهنگی را نیز توجیه کرده اند. بنا بر این، اخذ مسوولیت در موضع دفاع از سرزمین و ملت در زمانی که واحد های سیاسی، مشخصات فرهنگی می سازند، گونه ای از آن کار فکری را هم تایید می کند که در حدود سیاست، تعریف دولت- حاکمیت های کنونی ست. هرچند پدیده های فرهنگی
ویرانگری
ویرانگری (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی خاطرات بد ملوک الطوایفی تنظیمی را هیچ افغانی فراموش نمی کند. مدعیان جهادی و ضد گذشته ی مدنی ما، چند سده حیثیت و پرستیژ کشور را در زمینه ی مدنیت ها و فرهنگ های نو و قدیمی آن، چنان به تاراج بُردند که حالا می فهمیم ساختن، آسان نیست!آن چه تا قبل از هشت ثور، حتی در دشواری های حاکمیت های چپی، اکثراً در محور شهر ها، به نام تاسیسات بزرگ، زیربنا ها و رونق رف
د CIA او ISI له ګنډې!
د CIA او ISI له ګنډې! خوشې نه ده چې برباد هسې وطن دی له پردۍ ګنډې راګډ ملک کې دښمن دی نن ــ سبا په رسنیو کې دا خبر زیات اوړي رااوړي چې طالبان او بلاخره په ټوله کې د پخوانيو مجاهدینو ډلې، القاعده او داعش چا زیږولي او د دوی په زیږون کې د CIA او ISIرول څه دی؟ ایا CIA زیاته ملامته ده که ISI ؟ یا دواړه د یوه خره غوږونه، نه دي؟ د پاکستان پخوانۍ لومړۍ وزیره، بېنظیر بهټو وايي چې طالبان بویه د هلیري کلنټن او رونالډ ریګن له ګنډې زیږېدلي، خو په تازه څرګندونو کې د امریکا د مرکزي قومند
د دوستۍ او دښمنۍ ځانګړي معیارونه!
د دوستۍ او دښمنۍ ځانګړي معیارونه! عبدالله وردک. انګلستان - فبروری - ۲۰۲۱ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! دا خبره خو هر مسلمان افغان ته معلومه ده، چې مونږه افغانان، که له چا سره دوستي، او یا دښمني کوو، نو هغه باید خاص د الله(ج) په خاطر وي، او بس. لېکن، نن سبا په اوسني افغانستان کې متأسفانه، دوستي، او دښمني د چوکۍ او یا پیسو په خاطر، تر سره کیږي، او بس. نو له
ضرورت و اهمیت ادغام سیاسی در افغانستان
مبرهن است که همسان سازی حقوق افراد و تأمین حق اشتراک همگون همه گروه های اجتماعی در پروسه های سیاسی کشور برای همزیستی مسالمت آمیز در یک واحد جغرافیایی، اقتصادی و سیاسی ضروری پنداشته می شود. در افغانستان عقب مانده که بدون آنهم اساسات مادی برای تطبیق دموکراسی به پختگی مطلوب نه رسیده و آگاهی سیاسی برای رعایت تعاملات دموکراتیک رشد کافی ننموده بود، جنگ ویران کنندۀ چهار دهۀ اخیر شرایط را برای ایجاد نظام دموکراتیک، همبستگی، اتفاق و همزیستی اجتماعی بیشتر از پیش خرابتر ساخت. اکنون که مردم افغانستان با
ښه CV او د هغه ارزښت!
ښه CV او د هغه ارزښت! عبدالله وردک انګلستان - فبروری - ۲۰۲۱ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! نن سبا، یوه په زړه پورې دنده پیدا کول آسانه کار ندی. یا په بل عبارت، په اوسني افغانستان کې د یوې مسلکي دندې پیدا کول ډېرې ستونزې لري، او پدې هکله زیات علتونه شته، چې هغه په ډېرو شیانو پورې تړلي دي. په هر صورت، د یوې دندې د پیدا کولو لپاره لومړنی ګام، د یوې ښې CV ترتیب کول
نوستالژی خارجی
نوستالژی خارجی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی ما با چند نوع پدیده ی خارجی، آشنایی داریم. یک نوع آن که تا اوایل قرن بیست میلادی، دامنگیر ما بود، وبای استعمار انگلیس بود.پس از تقویت بُنیه ی سیاسی کشور و توسعه ی مناسبات بین المللی، پدیده ی خارجی در تجارت و رسمیات دیپلوماتیک، ظاهر می شود.آرامی های افغانستان قبل از جنگ، خارجیان زیادی را به وطن ما می کشاندند که زیر آسمان نیلی معروف آن، در ک
چیستی آسیب های روانی- اجتماعی
چیستی آسیب های روانی- اجتماعی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی تحولات کودتایی، پی آمد هایی داشتند که تنها در زمینه ی سیاسی نماندند. در واقع اثرات ناگوار آن ها، مردم ما را در چهار راه پریشانی، به فرامرز هایی کشانده اند که حتی در کشور های باثبات، بحران روحی را تجربه می کنند. نوستالژی بد که یاد وطن را در طوفان حوادث می سازد، در رهگذر جدید که فرهنگ های غیر مانوس دارند، تا ذات آدمی نفوذ می
ذهنیت متنازع
ذهنیت متنازع (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی نوع نگرش درگیر یا درگیری ذهنی، ذهنیت متنازع تمام افغان هایی ست که در جامعه ی بحرانی ما زاده شدند و زنده گی می کنند.یافت پاسخ یا اختیار موضع مثبت و منفی در قبال رویداد ها و افرادی که با تحمیل بیش از حد سیاسی، ناگزیر ترک عادت می کنند، بیش از همه یافت راه حل را دشوار می کند. بدتر از همه، رهایی از درگیری دایم ذهنی تا توان فکری را سمت و سوی درست بخشی
د مورنۍ ژبې د نړيوالې ورځې په پلمه
د مورنۍ ژبې نړيواله ورځ د فبرورۍ ۲۱ لومړی ځل د ۱۹۹۹ زېږدي کال په نوامبر مياشت کې د ملگریو ملتو سازمان د يونسکو په يوه لوی کنفرانس کې اعلان شوه او د ۲۰۰۰ زېږدي کال د فبرورۍ له مياشتې راهيسې هر کال په نړۍ کې لمانځل کېږي. دا ورځ له کولتوري او گڼ ژبيز غونډال سره په وده کې د مرستې کولو په موخه اعلان شوې ده. د ملگریو ملتو سازمان عمومي اسامبلې د ۲۰۰۷ ز کال د می پر ۱۶ نېټه، ۲۰۰۸ ز کال د ژبو د نړیوال کال په توگه اعلان کړی وو. دغه کال د هغه پرېکړه ليک پر بنسټ د ژبو د نړيوال کال په توگه اعلان شو، چې
