مقالې
عليپور او هزارستان، د عليپور موخه
د هزارستان نوم په اورېدو مه خفه کېږئ؛ په مرکزي افغانستان، د نجیب وخت کې د (ت ن ن ن ه) په نامه پوځي خوځښتونه را پېدا شوي. د دې ټولو پېښو بېخ بیا د کارمل دورې ته ورګرځي چې د فاطميون نامه یې قومي جوړښت را مینځ ته کړ، الېپور/عليپور وتوانېد چې د ايران باور پر ځان زياد کړي، علیپور نن سبا د هزارستان د دفاع د نا اعلان شوي وزیر په توګه د وسله والو افرادو مالي سرچينو او ميليونونو ډالرو څښتن دی. هزاره ګان له بهره په زرګونه ډالر په هره میاشت کې په مختلفو طریقو او نومونو
د هېرېدو ناروغي
ليکنه: ډاکټر نازيه ساپۍ الزایمر ناروغي (په انگرېزي: Alzheimer's disease) د حافظې ورانېدل منځته راولي چې زیاتره معمولا د ۶۵ کلنۍ عمر وروسته پېښېږي، خو له دې نه په کښته عمر کې هم لیدل کېږي. د ځینو احصائیو له مخی دا مهال نژدی ۷ میلیونه کسان په نړی کی پری اخته دی او اټکل کیږی چی په ۲۰۵۰ کال کی به یی شمیرڅلور برابره لوړ شی . ددی ناروغۍ یو له لاملونو څخه په مغز کی د ځینوموادو لکه البومینو راټولیدل او غټۍ کیدل گڼل شویدی . د الزایمر ناروغۍ لومړنۍ
د اسټرس څخه خلاصون
لیکنه: ډاکټره نازيه ساپۍ هر شخص له روحي فشار سره مخ کېدای شي. ځوان، زوړ، ماشوم، سړی او ښځه. روحي فشار داسې حالت دی چې هم فزیکي نښې او هم احساسي فشار لري. روحي فشار یو ځانګړي حالت ته ځواب دی. روحي فشار هله منځ ته راّځي چې شخص ځان له ګواښ او اضطراب سره مخ وویني. روحي فشار هر کله ناروغي نده، زیاتره د ځینو پېښو په وړاندې د بدن او دماغ یو دفاعي غبرګون دی. روحي فشار کېدای شي مثبت وي او کېدای شي منفي وي. مثبت روحي فشار هغه دی چې د ځینو حالاتو (واده، ازموینې، سفر ….
د پرېښانۍ/افسردګۍ او اضطراب ناروغي
ليکنه: ډاکټره نازيه ساپۍ نن ورځ په هره ټولنه کي داسي نوي ځوانان وینو چي په خپل ګریوان کي ښکته ګوري ، عصبي او افسرده وي ، څېرې يي هم تغیر کړی وي او هر څوک هغوی ته وايي چي بیړۍ دي غرقه شوې ده، هو ، دا عوامل او ددې تر څنګ ځیني نور عوامل چي ورته به اشاره وشي د یوې داسي ناروغۍ نښي دي چي هغې ته افسردګي ویل کیږي . د افسردګي تعریف : افسردګي داسي حالت دی چي د شخصیت د پیدایښت پر کیفیت باندي ژور تأثیر کوي او له خپل ځان او چاپیریال څخه يي د درک ډول بدلوي . خُلق څه شئ ده؟
هزینه های نفاق
هزینه های نفاق مصطفی عمرزی از چند سالي ست كه به نام حقوق بشر، از به محكمه كشاندن مجرمان سال ها بدبختی مردم ما، سخن گفته می شود. اين كه چه گونه اين محكمه دایر مي شود، حرفي نداريم؛ اما براي سبك و سنگين كردن دوسیه هاي آن، هيچ ترازويی وجود ندارد. حمل حجم بزرگ دوسیه ها، نیازمند وسیله ی سنگینی ست که در کشور های با ثبات، دولت- حکومت نامیده می شود. در وجود دستگاه سبک و چند پارچه ی دولت- حکومت کنونی افغانستان که با جناح
سه مسجد
سه مسجد مصطفی عمرزی با گسترش آیین اسلام، بیش از یکهزار سال می شود که مردم ما در زمینه ی آن، گام برمی دارند. در این آیین نیز با اهم شمردن معنویت، سعی شده انسان ها در یک نظام اخلاقی، زنده گی کنند. با ظهور اسلام، مساجد از مهمترین مراکز تجمع مسلمانان، بوده اند. آنان با اجرای دساتیر دینی، هسته ها و مراکزی را به وجود آورده اند که در طول تاریخ اسلام، آنان را به توسعه ی ارضی نیز کشانده اند. هنگام فتوحات اسلامی، نقش مس
خبرنگاری یا عریضه نویسی؟
خبرنگاری یا عریضه نویسی؟ مصطفی عمرزی کثرت روزنامه ها، مجلات، نشریه ها، رادیو ها، آژانس های خبری و تلویزیون ها در طول حکومت رئیس جمهور حامد کرزی، سبب شد تا رونق عجیبی به حرفه ی خبرنگاری- گزارشگری و روح تازه ای بر ژورنالیسم مُرده و دولتی کشور نیز دمیده شود. امروزه خبرنگاران و گزارشگران ما از توانایی های بیشتری نسبت به همتایان خود در گذشته ها برخوردار اند؛ اما از آن جایی که سایه ی واسطه، شناخت و رشوه از بالای مردم ما
چالش های مردمسالاري و حقوق بشر
چالش های مردمسالاري و حقوق بشر مصطفی عمرزی حقوق بشر، یک مولفه ی مهم است. اين مولفه، خيلي انساني ست. تامين و برآورد اهداف آن بر هر انساني، لازم است. شايد اين مولفه با شهرت خلق آن در غرب، موافق میل بعضی از منتقدان و دگم انديشان شرق و مسلمانان نباشد. از اين اشاره نبايد ناراحت شد؛ هرچند مفكوره ي حقوق بشر با ظهور ادیان و فلاسفه، قرن ها قبل از خلق نو آن در غرب، با تمام وجود بروز کرده بود؛ اما بدعت، سنت شكني، استبداد و استعما
جامعه ی منحط
جامعه ی منحط مصطفی عمرزی وقتی می نویسم «جامعه ی منحط»، نهایت نارضایتی ما را آشکار می سازد. ببینید! ما ناگزیریم حتی بر مواردی هم انتقاد کنیم که رفع و روب آن ها خیلی آسان است. به عبارت دیگر، ناتوانی مدیریتی در افغانستان، شکل حاد دارد. از چند ماه به این سو، مثل این که سگان ولگرد ما نیز شعور آن را یافته باشند، پرخاش به حد آنان هم رسیده است. نمی دانم توجه کرده اید که میزان پاچه گیری سگان ولگرد کابل، زیاد شده است؟ در ا
تیمور شاهی
تیمور شاهی مصطفی عمرزی در دو کناره ی دریای کابل که تا چند دهه ی گذشته، جزو کابل قدیم به شمار می رفتند، تعمیر ها و اماکنی قرار دارند که با ورود کشور به قرن 20 میلادی، با نما ها و اشکال نو، آغاز یک جریان تازه ی عمرانی نیز می باشند؛ هرچند اولین بنا های سبک اروپایی و عصری در زمان امیر عبدالرحمن خان(رح) ساخته شده اند که در زمان حکمروایی پسرش، امیر حبیب الله خان(رح) بر دامنه ی آن ها افزوده می شود. جاده ی تیمورشاهی با آر
په کابل کي چاودني او د آروپا خلک د افغانستان په هکله څه وايی
دا فغانستان په هکله ما دیو انلاین فورم نه یو څه معلومان راخیستي ده چه د آخرو خونړیو بریدونو د دشت برچي په سیمه کي دنجونو لیسي مخي ته د آروپایانو عبرګونونه یی راپارولي دي. البته په دي فورم کي په سلګونو خلکو خپل نظرونه د افغانستان په بار وړاندي کړي وو. څه شي چه ډیر دپام وړ وو هغه دا چه په افغانستان کي د بي ثباتي او ورانکاري نه نوره آروپایان ستړي شوي دي او وايی چه افغانان نوره بل څه نه پيژني او دوي څو پيړي وروسته پاتي خلک دي. یو چا لیکلي وو چه د افغانستان نه باید ټولي
خروج امریکا وعواقب پیش بینی احتمالی بحران در منطقه
جوبایدن رئیس جمهور امریکا خروج سربازان خود رااز افغانستان به امریکا تایید کرد که کاری خوب است وی به کانگرس خاطرنشان ساخت که مامسول حکومت سازی درافغانستان نیستیم اینکه بدی ندارد این تصمیم ریس جمهوربرخلاف نگرانی جنرالان هاو مشاورین نظامی و امنیتی تشنه جنگ این کشور که شرایط وامکانات را برای جمع آوری اطلاعات وتهدید تروریسم به مشکلات مواجه میگرداند اعلام نمود.ولی تعریف بایدن از تروریزم تنها درافغانستان نمی گنجد و نبود بلکه از یمن ٬سومالیا٬عراق ٬ سوریه وبرخی ازکشورهای افریقای نیز نام بردواقعیت این
تنقید بی عارضه
تنقید بی عارضه مصطفی عمرزی ما از گفت و گو های خود، خاطرات ناخوش نیز داریم. یک دلیل آن، عوارضی هستند که هنگام نفی یا رد موضع طرف مقابل، ارائه می شوند. تاثیرات روانی این تقابل که گاه به خشونت هم کشانده می شوند، تبعات می یابند و اگر جلو آن ها گرفته نشود، به یک فرهنگ بد رویارویی مبدل می شوند. من با بیش از 15 سال کار فرهنگی، متوجه شده ام که اگر هنگام گفت و گو ها، به خصوص در جایی که در موضع مخالف واقع می شویم و خواسته
تجارت رسانه یی
تجارت رسانه یی مصطفی عمرزی فضای پس از حاکمیت طالبان، زمینه های زیادی را از جمله برای تجارت گسترده، آماده ساخت. یکی از موارد آن، تجارت رسانه یی ست که در حدود فعالیت نشریه ها، رادیو ها، تلویزیون ها و آژانس های خبری، صورت می گیرد. حکومت افغانستان که در امر فعالیت های رسانه یی، متعهد است، متاسفانه با ضعف دستگاه اداری خویش و نداشتن قوانین واضح که در آن ها صیانت منافع ملی، خط سرخ باشد، زمینه ی سوء استفاده های زیاد، از
شاه دو شمشیره
شاه دو شمشیره مصطفی عمرزی در مرکز شهر کابل، زیارتی قرار دارد که مرجع عام و خاص است. داستان ها و روایات زیادی وجود دارند که نسل اندر نسل، از این زیارت، بازگو می شوند. مانند تمام مکان های مقدس و مورد احترام، این زیارت در برهه های مختلف، مردم متدین ما را به سوی خود، کشانده است. بیش از 1300 سال از مرگ لیث ابن قیس می گذرد، اما جان نثاری ها و فداکاری های او برای گسترش اسلام، در وجود آرامگاه و شخصیتش، همچنان بر فروزند
پندار هاي انساني
پندار هاي انساني (فرهنگ هاي خير و شر) مصطفی عمرزی جامعه و مردمي كه متاثر از ارزش هاي انسانی باشند، پابند اصولی مي شوند كه احترام، اخلاق و نيكويي، از الگو هاي بارز آن ها شمرده شده اند. در چنين جامعه اي حدود، خطوط و مرزها مشخص و واضح هستند. شاملان در اين احاطه با باور و اعتقادي كه بر ايديالوژي ها چیره اند، مسبب بقا، سعادت و آرامش می شوند. بنا بر این، فروريزي و نابودي آن ها، جامعه را به س
پس از استعمال
پس از استعمال مصطفی عمرزی منظورم از عنوان این مقاله، پس از استفاده ی جنسی نیست. در این اواخر بعضی از هموطنان ما شکایت می کنند که تلویزیون محلی «یک»، مغرضانه به مسایل قومی، دامن می زند. من مدت کوتاهی در اوایلی که این تلویزیون، آغاز به فعالیت کرده بود، با آن همکاری می کردم، اما بعداً با تیره شدن مناسباتم با خلیل رومان که مسوولیت بخش خبر آن را بر عهده داشت، آن جا را ترک کردم. آن چه در همان زمان از آن جا برداشت کرده بودم، این
پديده هاي منفي و مثبت
پديده هاي منفي و مثبت مصطفی عمرزی در جامعه ي ما كه رواج نفي و انکار، حاكميت تمام دارد، درکی به درستی و گسترده گی به ميان نيامده كه مسایل را باید در ابعاد مثبت و منفي آن ها بررسي کنیم. سال هاي زيادي ست كه پديده هاي جالبي چون ويديو و تلويزيون در ميان مردم، مورد استفاده قرار دارند. در جامعه ي مذهبي و سنتي ما با نفي تصوير كه اصل بینش را زير پرسش مي برد، آن دو پديده از عقب ويترين فروشگاه ها تا منازل و اعدامگاه هايی كه در زمان
دامریکایی اشغال دوهم مخ
دامریکا خارجه وزیر وایی چه دوی عسکر باسی خو له افغانستان نه تیر ندی. هغوی نه شاته تګ کړی او نه به له افغاستان سره رابطه پریکه کړی. دا خبره یی په انګلستان کی د انګریز خارجه وزیر سره یوځای په خبری کانفرانس کی کړی ده. هغه دا دی: ۱ دوی به دیپلوماتیک فعالیتو ته دوام ورکړی. په دی کی ددولت او طالبانو په مینځ کی دخبرو امکانات برابرول دی. ۲ دافغانستان نظامی قواوو ملاتړ کول دوام لری. په دی کی نور پرمختیایی، اقتصادی، انسانی، او عسکری ملاتړ شامل دی. ددوهمی پروژی په پرمخ
دصلحي په راتلو سره داجتماعي عدالت تامینول هم اړین دي که نه خداي مه کړه داصلح به پایداره نه وي
لمړۍ - په دا آخرو دوه څلویښتو کالونو کي په افغانستان کي هیڅوک هم دملي اتل او یا مارشال وړ کس نه وو بلکه دا تقلبي اتلان اومارشالان په اصل کي دهیواد او نوامیسو اصلي تجاران وو. بس اړینه ده چه د دا سي کاغذي او تقلبي اتلانو او مارشالانو لقب د بیرته واخیستل شي. او جنګي جنایتکاران دتقدیر په ځاي باید ولس ته حساب ورکړي او محاکمه شي. دوهم - دشهید او مجاهد په نوم دي د هر ډول تلین او لمنځغاستو ته د پاي ټکي کیښودل شي. دریم - دواټونو ، هوايي ډګرونو دولتي او غیر د ولتي موسساتو ن
