مقالې


سیاسي ګوندونوته یوه کتنه! - شپږمه برخه

سیاسي ګوندونوته یوه کتنه! - شپږمه برخه عبدالله وردک انګلستان - اپریل - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له بده مرغه، ځینو افغانانو، هر وخت د بهرنیو په مټو، خپل ځانونه واک ته رسولي، او بیا یې د هغوی په مرسته خپل بېچاره ولس، له خاورو سره برابر کړیدی. د خلق ګوند، هم د روسانو په مټو، خپل وطنوال، بندیان، او شهیدان کړل، او نور یې ډله ایز مهاجرت ته مجبو

21.04.2019 عبدالله وردک

د سولې سم ګرامر، خو ناوړه شننه

د پوهاند استاد یون په ځواب کې وایي ویښیاري (هوښیاري) داسې ده لکه نېکر ۔ باید تل یې ولرې، خو دا اړینه نه ده چې خلکو ته یې ور وښیې!۔ همداسې باید د هر سړي د خپلې ژبې ګرامر یا پښویه زده وي، خو دا چې سړی د ولسمشر غني د سولې ناره واخلي، تر پښوییزو دویونو (قاعدو) یې تېره کړې او دلیل ووایي چې سوله بې عزته او با عزته نه وي، نو سړی باید پوه شي چې خپل منطق، دک او دلیل يې باید تر هر څه وړاندې وارزول شي۔ د نظام او ولس غلیمان تور لګوي چې ګواکي ولسمشر غني سوله نه غواړي، دسولې د نارې ګرامر

20.04.2019 محمدکریم نور

سوء استفاده از ارزش ها

   استفاده های سیاسی و ابزاری از ارزش های تاریخی و فرهنگی، به خصوص لویه جرگه، حتی شامل چپی ها و راستی های دوران بحران می شود. در طول نضج تاریخی این    پدیده ی مقدس که به گونه ای اصل آسمانی «شورا» در قرآن کریم را توجیه می کند و با  منطق آن در جامعه ی اسلامی ما تعمیم می یابد، افزون بر راهگشایی، سوگمندانه کسانی را نی

17.04.2019 مصطفی عمرزی

چیزشناسی

در بحران سیاسی سالیان اخیر، بحران اعتماد نیز به دغدغه ی خاطر مردم ما مبدل شده است. حضور طیف به اصطلاح تکنوکراتان، افغان ها را امیدوار کرده بود که با کنار ماندن آنان از زمینه ی ویرانگری و کشتار، احیای پُل های فکری با قبل از  هفت ثور، پیش از همه به تطهیر سیاسی می انجامد؛ هرچند بودند و استند کسانی که صادقانه سعی کردند افغان ها از هر طیف و هر گروه قومی، به خصوص بی طرف ها با راهیابی در سیستم، طرف مردمی را سنگین بسازند، اما جاذبه های قدرت، امکا

17.04.2019 مصطفی عمرزی

مناقشه

مناقشه: د ښوونځي دوران هم ډیر ښه دوران دي، دولس کاله ډیر وخت دي. ملګري او ټولګیوال دومره ډیر وخت یو ځاي سره تیروي لکه د یوي کورني غړي او وروڼه. په دي دوره کي ټوکي، خنداوي، خوشحالي خفګان او ډیرنور خواږه ترخه ښه پریمانه وي. د ټولګیوالو ترمنځ ښه په درز رقابت روان وي کله د نمرو په سر سرونه هم سره ماتیږي او کله بیا ښکلیو نجونو په سر هلکان یوبل ته ګواښونه کوي- دا عشق هم ډیره لویه بلا ده تر مرګه سړي نه پریږدي. دا جهان دي خداي له عشقه پیدا کړي- د جمله وو مخلوقاتو پلار دي دا (رحمان بابا)

16.04.2019 محمد اکبر پیمان

د سولي هڅي که د استعمار نوي توطيي

زمونږ هیواد افغانستان ډیر ویاړلی مګر د غم لړلو پیښو ډک تاریخ لري، د افغان هیواد د خپل حساس ستراتیژیک او تاریخي موقعیت په اساس ډیرځله د جګړې ،استخباراتي دسيسو او پرديو د تګلارو د عملي کيدو ډکر ګرخيدلی، پښتون اولس هرځل د پردیو اهدافو قرباني شوی، دتاریخ په اوږده مسیر کي څو څو ځلي افغانستان دبهرنیو دښمنانو له لوري د نامعلومه جګړې په لومه کې راګیر شوی دی. افغان پرګني او ولسونه د لسیزو راهیسې د یوسولیز ژوند ته دلاس نه رسیدو په علت د نړئ د سیاسې، او اقتصادې ودې څخه ایثار پاتي شوي دی، چې د مل

15.04.2019 عبدالسمیع واحدي

د فکر سمون

د فکر سمون: خيني خلک دا متل کوي: خدايه ! عمر دي د سپي راباندي تیر کړ او سوال به د سړي رانه کوي ( په اخرت کي). مطلب يي دا وي چي خداي دي په هغه دنیا د سپي غوندي چلند راسره وکړي او پوښتنه دي نه راڅخه کوي. د انسان مغز هم یو عجیب او غریب قدرت لري، کله انسان تر عظمته رسوي او کله يي همدا خپل فکر دومره ذلیل کړي چي د سپي په ژوند خوشحاله وي. انسان د خپل فکر بنده دي او کله چي د سړي فکر د سړي نه وي نو سړي هم سړي نه پاتي کیږي. او کله چي سړي سړي پاته نه شي نو بیا په پلار، نیکه او پنځه زره کلن تاریخ

14.04.2019 محمد اکبر پیمان

سیاسی ګوندونو ته یوه کتنه! - پنځمه برخه

سیاسی ګوندونو ته یوه کتنه! (پنځمه برخه) عبدالله وردک انګلستان - اپرېل - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! کله چې د خلق ګوند په ټول ملک کې خپل کنترول ترلاسه کړ، نو بیایې سمدلاسه، په ټولو مهمو حکومتي ادارو کې د خپل ګوند غړي وګومارل. د خلق ګوند په نسبي توګه زیات پوه او مسلکي کدرونه نلرل، او د دوی مقررۍ ډېرې بې انصافه وې. دوی ته ګوندي سابقه، او

11.04.2019 عبدالله وردک

بنګله دیش کې لسګونه روهنګیايي کډوال له قاچاقبرو ژغورل شوي

د بنګله دیش پولیس وايي تیره شنبه ورځ یې ۱۱۵ روهنګیايي کډوال چې په پام کې وه د قاچاقبرو لخوا د کب نیونې په کوچنیو کښتیو کې مالیزیا ته قاچاق شي، ژغورلي، خو په دې تړاو دوی د هيڅ کوم شکمن قاچاقبر په نیولو نه دي توانیدلي. د روهنګیايي کډوالو دغه ډله د بنګله دیش د (کوټا پلانګ) مهاجرت کمپ سره تړاو لري چې میانمار سره پر پوله موقعیت لري او د نړۍ تر ټولو ستر مهاجرت کمپ بلل کیږي. د بنګله دیش د پولیسو افسر انور حسین په دې اړه وویل، د روهنګیايي کډوالو دغه نوې ډله په داسې حال کې وژغورل شوه چ

11.04.2019 خوشحال صافی

روهنګیايي کډوال د انساني قاچاق له مخ په زیاتیدونکي خطر سره مخ دي

د انساني قاچاقبرو له منګولو ژغورل شوې روهنګیايي کډوال ضیا الرحمن وايي، کله چې ده د بنګله دیش په کاکس بازار مهاجرت کمپ کې ژوند کولو د انساني قاچاقبرانو لخوا اختطاف شو او وروسته په راتلونکو دریو میاشتو کې چې به دی له یوې سیمې نه به بلې ته وړل کیدو نو د قاچاقبرو یوې ډلې به بلې ته پلورلو. نوموړی وايي، دی مالیزیا ته تر رسیدو او له ژغورل کیدو مخکې ټولټال اووه ځله پلورل شوې. نوموړی وايي، له کاکس مهاجرت کمپ څخه هغو خلکو وتښتولو چې ځانته یې کډوال ویل او په کمپ کې يې له دوی سره شریک ژون

11.04.2019 خوشحال صافی

اصلاح مدیریت، نه تغییر نظام!

نارضایتی از شیوه ی مدیریت سیاسی، موج انتقادات را  برانگیخته است. این در حالی واقع می شود که در جو کمپاین  ها، هرچند با تعویق انتخابات، اما آزمندی هایی که در دسته ها و گروه ها، نوع دیگر انحصار را نوید می دهند، صلاح دیدگاه ها و انتقاداتی را نیز ستر کرده اند که با ماهیت اصولی ارائه می شدند.    نظام کنونی جمهوری اسلامی افغانستان، حاصل 18 سال توافق سیاسی، جمعی، فرهنگی افغان ها در زمینه ی فرصت هایی ست که جامعه ی جهانی فراهم آو

11.04.2019 مصطفی عمرزی

د بخمل او ململ سیاست

د ۶۲۷ میلادي کال د مارچ په میاشت کې چې د هجرت د شپږم کال د ذی القعدې له میاشتې سره سمون خوري، حضرت محمد (ص) د مکې له قریشو سره د حدیببې د سولې د تړون په پار، خبرو ته کښیناست. کله چې وثیقه جوړه او د لاسلیک وخت شو نو د قریشو نماینده اعتراض وکړ چې د محمد رسول الله په ځای دی، محمد بن عبدالله ولیکل شي ځکه چې موږ تا د رسول په صفت نه منو. صحابه ډیر په قهر او له خپلو ځایونو پاڅیدل او له حضرت پیغمبر څخه یې وپوښتل چې آیا تاسو په حقه پیغمبر نه یی؟ دوئ ځواب ورکړ (هو، زه رسول الله یم) مګر د یو ستر مصلحت پ

11.04.2019 ولي الله ملکزی

سیاسي ګوندونو ته یوه کتنه! - څلورمه برخه

سیاسي ګوندونو ته یوه کتنه! - څلورمه برخه عبدالله وردک انګلستان - اپرېل - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د ثور د کودتا څخه وروسته محمود سوما، د عالي تحصیلاتو د وزیر په حیث تعین شو. کله چې محمود سوما د کابل د پوهنتون په انګړ کې د وزیر په حیث معرفي کېده، نو د پوهنتون ټول استادان یې ورغوښتي و. هغه استاد چې د علی احمد خرم د مرګ په قضیه کې بندي شوی و،

08.04.2019 عبدالله وردک

د استرالیا نوې بودیجه او پر کډوالو یې اغېز

تېره اوونۍ د استرالیا د فدرال حکومت لخوا د نوي مالي کال لپاره بودیجه اعلان شوه چې د استرالیا د اصلي اوسیدونکو ترڅنګ به پر نویو کډوالو هم اغېز ولري. د استرالیا لومړي وزیر سکاټ موریسن د (اس بي اس) شبکې سره په خبرو کې ویلي چې نوي کډوال هم په استرالیا کې مالیه ورکوي، روغتونونو ته ځي‌ او له روغتیایي خدمتونو څخه ګټه پورته کوي نو ځکه د بودیجې بدلونونه به د نورو په څېر پر دوی هم اغېز ولري. د فدرال حکومت لخوا د ۲۰۱۹ کال په اعلان شوې بودیجې کې داسې ځینې بدلونونه هم راغلي چې د کډوالو د

08.04.2019 خوشحال صافی

د غلو په وژلو غلا نه ورکیږي

نه د غلو په وژلو غلا ورکيږي او نه د غریبانو په وژلو غربت ګوډ تیمور په خپل کتاب (منم تیمور جهان گشاه) کي لیکي: ” کله چه مي دایران د نیشاپور ښار د نیولو له پاره جګړه پیل کړه نو ددي ښار خلکو سخت مقاومت وکړ، زما عسکرو ته يي ډیر تلفات واړول او زه يي ډیر په قهر کړم. نو غوښتل مي نړي ته یوه عبرتناکه کیسه پریږدم چه ټول خلک ورڅخه عبرت واخلي. په دي ښار مي سخته حمله وکړه او خپلو عسکرو ته مي وویل: هر چا چه ماته پینځه سرونه راوړل نو یو درهم به ورکړم. په دوو ورځوکي يي ماته دوه لکه سرونه

08.04.2019 محمد اکبر پیمان

سیستم ته ګواښ

سیستم ته ګواښ یو وخت (۲۰۱۱کال) مي له یوه دفتر سره کار کاوه. زما د کار عمده برخي له ( In-depth Interviews and Focus Group discussion ) څخه عبارت وي. موږ له ښوونکو، قاضیانو، دوکاندارانو، زده کوونکو، قومي مشرانو ... سره مرکي کولي. یوه ورځ مي په امنیه قومانداني کي د پولیسو له لوړ رتبه افسر سره مرکه درلوده او د پولیسو په اړه مو خبري سره کولي. خبره د نظم دسپلین او له خلکو سره د پولیسو په رویه راګرزیده . دي سړي راته وویل چه پولیسو ته داسي سړي نه راځي چه کار وبار يي جوړ وي او یا دوښمني (بدي)

07.04.2019 محمد اکبر پیمان

معارف څنګه غیرسیاسي کيږي؛ پښتون له دندې ګوښه او د خپل قوم خلک ځای پرځای کيږي!

په افغانستان کې پر تنظیمونو د واک او څوکیو د ويش دود به کله پای ته رسيږي؟! هر وزارت کې چې نوی وزير وټاکل شي لومړی کار يې دا دی، چې د خپل تنظیم او قوم خلک ځای پر ځای کړي. راځم اصل مطلب ته او هغه د هېواد د پوهنې وزارت اوسني حالت ته. له هغې ورځې چې جنګسالارعطا محمد نور سره د بلخ ولایت د پرېښودو په بدل کې د امتیازاتو د ورکړې تړون شوی، له بده مرغه په ملکي برخه کې تر ټولو لوی او مهم ارګان د پوهنې وزارت هم ورته د نورو امتیازاتو تر څنګ ډالۍ شوی، چې دا یوه لویه تیروتنه وه، ځکه د پوهنې وزارت د مل

06.04.2019 اباسين تسل

پدیده ی ناشناس

    سقوط یک شبه ی هنرمندی که یک عمر محترم بود، نوع جدید نیست. در جریان ستیز سیاسی چهل سال اخیر، نگاه منفی به گذشته ی تاریخی ما، به ویژه از سوی کسانی که از خلقی و پرچمی به اخوانی، تنظیمی، طالبانی و بالاخره به اصطلاح فراملیتی ها ردیف شدند، تحمیق آشکار بود تا در زمینه ی نامشروع سیاسی، قبول شوند.   هفت ثور با مدعیات نو نمی توانست در زمینه ای قوام

06.04.2019 مصطفی عمرزی

صبور الله سیاسنګ او ناشناس

صبور الله سیاسنګ او ناشناس صبورالله سیاسنګ د ۲۰۱۶ کال په ډيسامبر کې د «پژوهشی بی همتا» په سرلیک، د پښتو ژبې د نامتو او لوی صوفي شاعر رحمان بابا په اړه یو ښکنځلیک خپور کړی وو او هلته يي دعوه کړې وه چې د رحمان بابا په دېوان کې يي داسې کلمې او مفاهیم کشف کړي چې تر رحمان بابا مخکې، حافظ شیرازي پخپلو شعرونو کې کارولي او بیا يی د همدې لیک «پژوهش» په پای کې ژمنه کړې وه چې بله لیکنه به يي د پټې خزانې او علامه عبدالحی حبیبي په اړه وي. هغه مهال د سیاسنګ «پژوهش بی همتا» د هېواد د نامتو لیکو

05.04.2019 سرلوڅ مرادزی

فرض او حرام

فرض او حرام په بیړنیو حالاتو کي د لمړیتوبونو (Priorities) ټاکل ډیر مهم دي او حیاتي ارزښت لري. ښه مدیر (Manager ) پوهیږي چه کوم کار باید لمړي ترسره شي او کوم يي باید دوهم ځاي ونیسي. فرصتونه او چانسونه (Chances and Opportunities ) کله کله سړي ته په لاس ورځي او کله کله بیا دا چانسونه او فرصتونه بیخي د طلا غوندي وي خو د استفادي وخت يي محدود وي. ښه مدیر همدي ډول فرصتونو ته ګوري هغوي ته لمړیتوب ورکوي او ورڅخه ګټه اخلي. بیا دي د اداري او مدیریت لکچر شروع کړي خو نه پوهیږم چه خپله یې زده

04.04.2019 محمد اکبر پیمان

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more