مقالې
زیر سوال بُردن مشروعیت تاریخی
در تقابل سیاسی سالیان اخیر، در حالی که با زشتی های ستمی گری رو به رو استیم، عدم درک و سطحی نگری کسانی که مورد اعتماد ما و به اصطلاح خودی اند، نیز کمتر از زشتی های ستمی گری نبودند. اشرف غنی در سفر به کندهار تلاش کرد جبران مافات کند، اما جراحات وارده ی ناشی از سخنان سخیف و یاوه ی او در ولایت کنر که با برشمردن بزرگان افغان،&nb
نوی کابل بانک د نويو غلو په ولکه کې؟!
په افغانستان کې چې بانکونو ته ځې، له يو شمېر اندېښنو سره به ځې. بانک کې به بیر و بار څومره وي، پيسې به زړې راکوي که نوې، برق به وي کنه او که نه وي نو کار به بیا بلې ورځې ته پاتې کيږي، او له بانک نه چې را ووځم څوک مې تعقیب نکړي پیسې را څخه وا نخلي، پيسې خير چې څوک مې و نه وژني او داسې نور. خو له دې اندېښنو ور ها خوا يوه بله لویه اندېښنه شته، چې د نړۍ بل هېواد کې به يې څوک تصور هم و نشي کړای، خو افغانستان کې په نورمال ډول سره دغه معامله روانه ده. په نوره نړۍ کې جنايي پېښه باندې ښايي دومره
تسکین عقده ی حقارت
تا جایی که به یاد دارم، ردیفی از شاعران و ناظمان عتیقه، بخشی از نصاب آموزشی ما برای مواردی بود که وقتی کم می آوردیم، طبقات می شدند که گویا باعث افتخار اند. روند سیاسی- تاریخی ایجاد زبان دری یا به اصطلاح فارسی، در زمینه ای صورت گرفته که عقب مانی در برابر موج خروشان فرهنگ و حضور مسلمانان، شعوبیه (گروه معروف به اسلام ستیزی و جعل تاریخ) را وامی داشت بیشتر در دنیای تخیل، کیف کنند.
دښځی دنړيوالی ورځې په بانه
دښځی دنړيوالی ورځې په بانه کله چې دښځو دحقوقو خبرې کوو ،نو مراد دهغوئ ټولنیز،سیاسي ، فرهنګي او انساني اساسي حقونه دي. دا حقونه په مادیاتو ،تخصص،منصب ،مجردتوب ، متاهل توب او تولیدي مشغولتیا او عایداتو پورې هیڅ اړه نه لري. اساساً ماته د ښځو دحقوقوترنامه لاندې نارې وهل یوه تبعیضي موضوع ښکاري او دا مانا ورکوي چې ښځې دانسانیت دچوکاټ څخه بهر یوبل مخلوق دئ چې باید ورته نارینه دهغوئ دحقوقودپاره قوانین او معیارونه جوړ کړي،ترڅو ددې قوانینو په لمن کې ئې حقوق تعریف او تس
استرالیا وايي له نایرو توقیف خونې یې ټول کډوال ماشومان ویستلي
د استرالیا حکومت وايي په نایرو توقیف خونه کې پاتې څلور وروستني کډوال ماشومان یې تیره اوونۍ متحدو ایالاتو ته د بیا میشتیدنې لپاره ولیږدول او په دې سره دوی وتوانیدل چې له یادې توقیف خونې څخه ټول ماشومان په بریالیتوب سره تخلیه کړي. د رپوټونو په اساس دغه ماشومان د تیرې جمعې ورځې په ماښام له نایرو توقیف خونې وویستل شول او له خپلو کورنیو سره متحدو ایالاتو ته انتقال کړی شول. د استرالیا د کډوالۍ وزیر ډیویډ کولمن په دې اړه وویل، "دا څلور تنه د هغه دوه زره ماشومانو له ډلې څخه وروستني ما
د استرالیا له مانوس ټاپو د پناه غوښتونکو یوه بله ډله متحدو ایالاتو ته انتقال شوه
د استرالیا له مانوس توقیف مرکز څخه چې د پاپوا نیوګینیا په مانوس ټاپو کې موقیعت لري، د پناه غوښتونکو یوه تازه ډله متحدو ایالاتو ته انتقال کړل شوه. د متحده ایالاتو او استرالیا ترمنځ د کډوالو په سر د شوي تړون له مخې د فیبروري په ۲۶مه د پناه غوښتونکو یوه نوې ډله له مانوس ټاپو څخه د متحدو ایالاتو په لور روانه شوه. یاد پناه غوښتونکي چې شمیر یې ۲۲ تنه وه د ۲۰۱۳ میلادي کال راپدیخوا د پاپوا نیو ګینیا هیواد په مانوس توقیف مرکز کې د استرالیا د حکومت په مالي ملاتړ ساتل کیدل. په دې
اخطار دکتور اشرف غنی به زورمندان و تاثیرات مثبت روشنفکران صادق افغانستان
ارسالی: داود نعیم "کله چې مونږ په جغرافيائی لهاظ د ګران افغانستان جیوپولیټیک اهمیت ګورو، کله چې مونږ د نړۍ جیوپولیک جغرافيه ته مراجعه کړو او د ګران افغانستان په توګه هیوادونو د مقایسی لپاره وټاکو، زمونږ په ذهن کې ځینی پوښتنې را ایجادیږی، چې ولی مونږ سره له داسی جغرافیائی اهمیت سره، ولی تر اوسه پوری یو څو مناسب او ګتور "د فکر کولو خونې" او یا په اصطلاح "فکری کوته" نلرو، چی هغهلته د ملی منافعو لپاره زمونږ د مسلکی پوهانو په ذریعه دقیق علمی او مسلکی-تخصصی مشوری صورت اخلی، د "ولس اړتیا" ا
د مسلمانانو د ټاکنو کمپاین!
د مسلمانانو د ټاکنو کمپاین! عبدالله وردک انګلستان - مارچ - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د افغانانو دپاره په اوسني وخت کې ریاستي نظام، چې په اسلامي شرایطو برابر وي، یو ډېر مناسب انتخاب دی. دا ځکه چې، انتخاب شوی جمهور رىٔیس، بیا کولای شي، چې خپل پلانونه، په ښه توګه په عمل کې پیاده کړي. نیمه ریاستي، او نور فدرالي نظامونه، د افغانانو دردونه
ګلبدین او پاکستان!
ګلبدین او پاکستان! کله چې څوک هېواد کې د پاکستان تېرو ویجاړیو او تباهیو ته ګوري، سملاسي يي ګلبدین سترګو ته دریږي او بیا کله چې څوک د ګلبدین د بیان ژبې، څرګندونو او اعمالو ته ځیر شي، سم صفا په افغانستان کې د پنجاب د شوونیستي او ملیتاریستي ګټو ویاند او ساتندوی ښکاري!. ګلبدین او پاکستان سره دوه نه جلاکېدونکي نومونه او د یوې سکې دوه مخونه دي. ګلبدین هغه هینداره ده چې پاکستان پکې د خپلو ټولو چټلیو سره په بشپړه توګه ځلیږي او پاکستان هغه ځای دی چې د ګلبدین پشان مجاهدینو، طالبانو، القاعده
له اندونیزیا څخه افغان پناه غوښتونکي اوس د UNHCR په مرسته هیواد ته راستنیدی شي
د اندونیزیا د کډوالو له توقیف خونو افغان پناه غوښتونکي د یو پروګرام له مخې کولی شي په خپله خوښه افغانستان ته راستانه شي. د دوشنبې په ورځ یو تن افغان پناه غوښتونکی باسط علي چې د اندونیزیا د رایو ایالت په روډینم توقیف خونه کې ساتل کیده د یاد پروګرام په مرسته خپل هیواد ته راستون شو. دغه پروګرام AVRR یا رضاکارانه ستنیدنه نومیږي چې د ملګرو ملتونو د کډوالۍ سازمان او همدارنګه د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمیشنرۍ یې پرمخ بیايي. د یاد پروګرام په مرسته د اندونیزیا په توقیف خونو
د نایرو توقیف خونې د یو پناه غوښتونکي د ځانوژنې په هکله نوې پلټنې پیل شوي
د استرالیا د نایرو توقیف خونې د یو ایراني پناه غوښتونکي امید معصوم علي د مړینې په هکله د استرالیا د یوې محکمې لخوا تازه پلټنې په لار اچول شوي. یاد پناه غوښتونکي په ۲۰۱۶ کال کې په نایرو توقیف خونه کې د ملګرو ملتونو د کډوالۍ استازو سره تر کتلو وروسته د هغوی مخته ځانته اور ورته کړی وه. په تازه پلټنو کې د استرالیا د حکومت درې پخوانیو قراردادیانو چې هغه مهال یې په نایرو کې دنده درلوده، څرګنده کړی چې هغه وخت ډیری پناه غوښتونکي هلته له کمزوري مورال او ژورې ناامیدۍ سره مخ وه.
ایدئولوژی
بعضی از دوستان و علاقمندان سیاست از طریق مسنجر پرسشهای را در مورد ایدئولوژی سیاسی حزب آیندۀ خلق افغانستان (حزبیکه در راه احقاق حقوق و حفاظت منافع طبقات مؤلد، کارگران، زحمتکشان و تهیدستان کشور مبارزه می نماید) در شرایط بعد از فروپاشی سیستم سوسیالیسم عینی مطرح نموده اند. در این مقاله سعی به عمل می آید تا با در نظر داشت سوالات مطروحه، نخست در مورد ایدیولوژی روشنی انداخته شود. در مقالات بعدی در بارۀ انواع و نمونه های عمدۀ ایدئولوژیها در جهان معلومات هدفمند ارائه خواهد گردید. در مورد ایدئولو
سیاسي اخلاق
سیاسي اخلاق / ولي الله ملکزی اخلاق، له پنځو ټکو جوړه دا کمکۍ کلمه، د کوه طور په څیر درنده او د شمشاد له دنګې څوکې، هسکه ده. ځای یی د زړونو په تل کې دی، خو خوشبوي یی د مشکو او سرو ګلابو په څیر، په هر کور، ګور، ګودر، منبر، محراب، سټیج، لوژ او مورچل کې محسوسیږي. اخلاق د ترږمیو او وحشتونو په متن کې د سکون څرک او د احساس بله ډیوه ده. اخلاق، اراده ده، طبیعت دی او د انسانانو د فکر او مدنیت هنداره. عقیده د خالق او مخلوق تر منځ د باور یو نری تار او یوه نا لیدلې ځلا ده. ولی اخلاق د
معدني (منرالي) شوي ځګ (قف) څخه د تودوخي بندونکې ماده ښه خاصيت لرونکې ده
د معدنياتو (منرالونو) څخه ساختماني ځګ (قف) بايد د تودوخي بندونکي موادو په حېث ډېره ښه نتيجه ورکړي. په 2017 کال د جون په مياشت کې کوم اور چې د لندن ګرينفېل په برج کې ولګېد، نو بيا د تودوخي ساتنې موادو تهيه کوونه د ټولو خلکو په منځ کې يو خوځښت منځ ته راوړ. د دغې حادثې نه وړاندې هم څېړونکو ته دا يو سوال وو، چې څنګه کېدی شي چې داسې د تودوخي ساتنې مواد تهيه کړي چې نه يواځې د اور په مقابل کې مقاومت وکړی شي، بلکه کمه تودوخي انتقاله کړي، اقتصادي اوسي او اغيزه يې تر ډېر وخت پورې پاتې شي. د
د هندي کشمیر ناکامه ډرامه
اوس مهال زیاتره د سیمي زیاتره سیاستوال او خلک د کشمیر د ډرامې په هکله فکر کوي چې ددې څخه موخه کومه او ولې دومره په نړیواله سویه د نړیوالو پام ځانته رواړوه. خو د حالاتو په څیړلو سره دا ښکاره شوه چې د هندي کشمیر ډرامه په هندي پوځیانو باندې د برید په بڼه چې د پنجاپي استعماري – تروریستي ادارې له خوا عملي شوه ونه کولی شول د وروستیو چاودنو له امله چې په ایران او هندي کشمیر کې یې تر سره کړې خپلو ناوړو موخو ته ورسیږي. ددې چاودنې ډرامه د پنجاپی استعماري – تروریستي پوځ له خوا پ
تداوم بی اعتنایی به اعتماد مردم
(پیرامون عزل محمد شاکر کارگر) جوش و خروشی که از اعتماد به ظواهر به وجود آمده بود، زود بازوی افغان های ترکتبار را از تیم دکتور غنی، جدا کرد. استفاده ی ابزاری از آرای هموطنانی که گویا به یک شخص تحصیل کرده، اطمینان کرده بودند، آنان را مستاصل می کند؛ زیرا امید ها برای برآورد نیاز های ملی، شانس هایی بودند که دکتور غنی را دربر گرفتند، اما او از آن ه
بر ما مبارکباد!
باور های مردم در تعیین و تشخص اجتماعی افراد، گاه بی ملاحظه از اثرات بنیادینی که می گذارند، حقوق مادی و معنوی خویش را هدر داده اند. در هرج و مرج سالیانی که به خصوص در کار های رسانه یی و فرهنگی رونما شدند و بیشتر برای کسب سود و امتیاز، از فروش هیچ حرمت و ارزشی ابا نشد، چالش های بیرون شده از این منازعه، حتی کشور و هویت ملی را به حراج گذاشتند. مردم ما در تراژیدی ای که گذشت، با درک معضلات، اما به موقع و در مقاطع حساس، اجازه نداده اند با شان و
عدم تحمل عدم مدارا
روش های تبلیغاتی حکومت که به منظور کمپاین انتخاباتی، مدیریت می شوند، فقط طی چند روز اخیر که بحث صلح پایدار، به اولویت افغان ها مبدل شده است، در حالی که عدم تحمل را به معنی عدم مدارا اعمال می کنند، در جنبه های آن، وارد فاز غیر اخلاقی نیز می شوند. تمام کسانی که قبلاً کار را با تیم «تحول و تداوم» را تجربه کرده اند، می دانند که استفاده های ابزاری از افراد و اشخاص، بعداٌ با تمام کراهت منظر ظاهر می شوند. کم نبودند و نیستند افرادی که
د طالبانو ادبي غلا
دطالبانو ادبي غلا لیکوال : حکمت سباوون په عامیانه تفریحي ادبیاتو کی ورته قینچي کړپ او په سنجيده ادبیاتو کی ورته پلیجرست یا ادبي غل وايي . یو ادبي غل دیو نظم یا نثر الفاظ قافیة اویا هم طرز ترنم پټوي او دلږې ډېرې اضافې یا د موضوع په تبدیلولو فکر کوي چې ده کوم ادبي تخليق کړی او فکر کوي چی فقط همدا ډوډۍ خوري اونور خلک ګیا خوري اوګویا که خلک نه پوهیږي. د څه مودې راهسی په أفغانستان کي یو نظم ( له دې کلي کډه وړمه راغلم تنګ له بدامنیو ـ هره ورځ په اوږو وړمه جنازې د ګلالیو ) ډیر
ښاغلی مټیق - د ماشومانو لپاره ناول - اتمه برخه
ښاغلی مټیق ( چونګښه) د ماشومانو لپاره ناول په تېر پسې لیکوال : پاول وان لون پښتو کوونکی : یوسف هېواددوست اتمه برخه تر پښو لاندې کول زده کوونکو په نا آرامۍ سره یو بل ته کتل ،هېڅ چا نه غوښتل د ښاغلي فرانس راز بربنډ کړي .خو د ښاغلي فرانس پوزه بیخي سره شوې وه او دا په دې مانا وه چې سړی ښه سخت په قار و ،سیتا تل داسې فکر کاوه چې د ښاغلي ستوارک پوزه کټ مټ لکه د یو شمېر الوتونکو د پوزو په شان ده په تېره بیا کله چې سره شي .د دنیس په ذهن کې یو ناڅاپه یو فکر پیدا شو