مقالې
در مسیر بربادی
مصایب پس از سقوط حکومت کمونیستی، خیلی زود مردم ما را از آن چه به نام افتخارات جهادی در ذهن داشتند، دور کردند؛ هرچند ذهنیت های نفرت از جنگ در جبهات جهادی از قبل باعث اجتناب مردم از افتخاراتی شده بودند که می دیدند کمترین نیاز های زنده گی شان را نیز تامین نمی کنند. پنهان نیست که بیشترین مصایب جهاد افغان ها بر ضد شوروی را پشتون ها تحمل کردند. نوع سقوط
چې دستار تړي هزار دي
چې دستار تړي هزار دي د دستار سړي په شمار دي محمد سردار عادل څو ورځې وړاندې مې د یو چا په اړه یو پوسټ ولید، رښتیا ډېر یې خواشینی کړم او اړ شوم چې په اړه یې یو څه ولیکم او دغو کسانو ته یو ځواب او د بشرمل صیب د لا پېژندنې په موخه یو څو کرښې وکښم. خان ولي خان بشرمل د جمهوري ریاست د چارو ادارې تخنیکي مرستیال د اوسني وخت یو ځوانه څېره، تکړه مدیر او فعال سیاستوال او سیاستپوه دی. د سیاسي علومو ماسټړۍ ترڅنګ په تعلیم او تربیه کې هم تر ماسټرۍ زده کړې لري. د دې له پاره چې دغ
دمقایسي لپاره
دمقایسي لپاره : د دوو مختلفو سرچینو څخه لیکني ؛د پرتله کولو لپاره:لېږونکی محمدسرور وکیلي لومړی لیکونکی «پور» افغان دی. ډاکتر دی،لیکوال اوشاعر دی. دوېم سړی «پور» امریکاییی دی. په بین المللي سویه ژورنالست او لیکوال دی. دواړو پر یوه موضوع باندي لیکنه کړې؛بېله دې نه چي د یوبل سره ئې پر موضوع باندي سره ږغېدلي وي. ما دا دواړي لیکني چي یوشعر دی اوبله ویین لیک یاني مقاله ده؛ دګرانو لوستونکو لپاره «کوپي» کړه،چي وې لولي او قضاوت پرې وکړي
این جا ایران شرقی نیست!(معرفی کتاب)
تعمیم مفاهیم باستان گرایی- از گونه ی منفی-
د نړۍ د کډوالو ناورین
د نړیوالې سولې او ثبات تر نامه لاندې د ۲۰۱۹ کال راپور وايي، نړۍ اوسمهال د تیرو لسیزو په پرتله له هر وخته لږه سوله ییزه ده او له همدې امله میلیونونه وګړي مهاجرت ته اړ شوي. دغه راپور وایي، په نړې کې روانې شخړې په ګن شمیر هیوادونو کې د تاوتریخوالي او ځورونو د زیاتوالو اصلي لامل دي، چې له امله یې په میلیونونو خلک له خپلو کورونو او سیمو بې ځایه شوي او د نړۍ په ګوټ ګوټ کې د خوندیتوب په لټه لالهانده ګرځي. راپور لیکي، سوله د نړۍ په ډیرو سیمو کې خرابه شوې او یا هم د خرابیدو په حالت کې
استرالیا او اندونیزیا د سمندري امنیتي ګواښونو په وړاندې ګډ کار کوي
د اندونیزیا او اسټرالیا مشرانو د یکشنبې په ورځ د دواړو هیوادونو ترمنځ د ازاد تجارت او نږدې بحري همکاریو ژمنه وکړه. دواړو خواوو همداشان د آرام سمندر د سیمې له هیوادونو غوښتنه وکړه چې د سیالۍ او دعوې لاندې بحري سیمو کې د نړیوال قانون مراعتولو ته ژمن واوسي. د استرالیا لومړي وزیر سکاټ موریسن او د اندونیزیا ولسمشر (جوکو ویدودو) د اړینو معلوماتو د شریکولو د یوې توافقنامې په لاسلیک کولو سره په سیمه کې د سمندري او سرحدي امنیتي ګواښونو پر وړاندې د مبارزې لپاره خپل دوه اړخيزه ژمنې بیا تایید کړې
د هېواد سترې محکمې قاضي القضات ښاغلى سيد يوسف حليم صاحب !
د هېواد سترې محکمې قاضي القضات ښاغلى سيد يوسف حليم صاحب ! سلامونه او درنښت مو ومنه د پښتوژبې يو مبارز په توگه تاسې لوړ حضور ته غوښتونکى (عارض) شوم ،دسترې محکمې فيسبوک پاڼه او ويب پاڼه کې پښتوژبه نه شته ، دهېواد اساسي قانون د شپاړلسمې مادې له مخې پښتو او دري د افغانستان رسمي ژبې دي او ستاسو د مشرۍ(قيادت) لاندې چارواکي داساسي قانون داماده نه پاى کوي دهېواد پېښليک (تاريخ) به سبا ستاسې په اړه څه نياوه (انصاف) يا قضاوت کوي نن چې د
بازسازی تاپه یی (طنز)
روند بازسازی کشور که به کمک جامعه ی جهانی به پیش می رود، اگر چه بسیار دلخوش نیست، ولی از هیچ کرده بهتر است. جامعه ی جهانی که از روی ناچاری، بالاخره رو به سوی ما کرد، نمی دانم چرا باوجود کم کاری، علاقه مند است همیشه ما را منت گذار کرده، کمک های ناچیزش را به رخ ما بکشد. اگر قبول ندارید که چنین نیست، به نمونه هایی که خدمت تان ارائه می شوند، توجه کنید. دیده اید که از کوچک ترین تا بزرگ ترین کار های عام المنفعه
مقایسه ی یک جاهل
ما با انواع پارس کردن ها مواجه شده ایم. آخرین نمونه اش با تفاوت این که «تویت» شد، دنبال ما می آید؛ هرچند مانند تف سربالا، اما دوباره به حفره اش وارد می شود و پارس کننده حرفش را پس می گیرید(حذف تویت) اما بپذیریم که کارش(توهین) را انجام داده است. می دانید که تفاوت عمل فرهنگ
دورنمای افغانستان در بینش سالار افغان
یورش ملخ وار مخالفان طالبان به پایتخت که توام با حمایت کامل قوای خارجی بود، خیلی از خاطرات بد گذشته را تداعی کرد. همراهی کارمل با روسان، توام با تیم اکثراً غیر پشتونش، سرآغاز بدبختی هایی شد که بار ها به طبیعت افغانستان، وارد کرده اند. در زمان حاکمیت برهان الدین ربانی که به هر نامی به تاجکستانی ها و ایرانی ها فرصت می دادند بر اساس قوم و زبان، روی آن
عجب و رجب
سخنان سخیف سید انور سادات در ولسی جرگه را
هواعالم (نورستانۍ) دې ولولي!
څرګنده خبره ده د هر کور، کلي، ولسوالۍ، ولايت او د پاچاهۍ لپاره د ټولټاکنو او له نورو لارو يو مشر ټاکل کېږي، ترڅو خپل کار په منظم ډول د خپلو تر لاس لاندې کسانو په وسيله د ملت لپاره مخ په وړاندې بوزي او موږ هم په دې ځای کې غواړو د ښو او بدو مشرانو، پياوړو او کمزورو مشرانو، هېوادپالو او هېواد پلورنکو مشرانو، خپلواکو او غلامو مشرانو په اړه بحث او رڼا واچو، ترڅو هېوادوال په دې خبره پوه شي، چې موږ هم مشران لرو او کولای شي ستونزې راته هوارې کړي. څرنګه چې د ليکنې له سرليک څخه په ډاګه کېږي، ولې
قرباني که ګناهګار اولس؟ مسؤل څوک دي ؟
په افغانستان کې دهری خطا ،ګناه ، جنايت او خيانت نه د انکار او د مسؤليت نه يي د خلاصون آسانه لاره د اشخاصو، ډلو او سازمانونو دپاره داده چې د ملامتيا ګوته بل ته ونيسه او دخپل عمل مسببين نور وښييه . دا ډول هڅې او تلاشونه به په بحران ، اړودوړ او جنګي حالت کې موقتاا د حقايقو د روښانه کېدلو واقعيت ځنډمن کړي ، مګر تاريخ د چا په پلويتوب او ضديت خپل قضاوت نه کوي ، بلکې حقيقت به را ښکاره کيږي او د ګناه کار او بې ګناه تميز به حتمي کيږي . په مېډيايي بحثونو ، مقالو ، تحلیلونو او اظهاراتو کې زم
غنی او اداري فساد په ضد نمایشي او بیکاره کمیسیون
غنی اود اداري فساد په ضد د مبارزې بیکاره کمیسیون محمد اشرف غني د اداري فساد په ضد مبارزه کې د خپلو د سلګونو نمایشي کارونو په ترځ کې اوس غواړي د اداري فساد په وړاندې د مبارزې یو بیکاره کمیسیون را منځته کړي چې د هغه اکثریت غړي به په خپله د اداري فساد او تعصب له مخې ټاکل کیږي او دا کسان به په راتلونکي کې نه یوازې د اداري فساد په ضد مبارزه کې وړ ونډه واخلي بلکې خپله به هم ددې فساد یوه برخه شي. هغه ابتدایی لست چې په دې هکله د ځینو ارګانونو سره شریک شوی دی په ډاګه کوي چې ددې کمیسیون نږد
افغانان او د درویزې کلتور
افغانان او د درویزې کلتور ولي الله ملکزی زموږ د ولسي خلکو غوڅ اکثریت که هرځای اوسیږي، سپوره خوري که توره، کله چې دسترخوان ته لغتۍ وهلي کښیني نو په دوو ټکو به شخوند وهي: موږ تورزن یو ملیمه پالي. ولی د ورستیو څلورو لسیزو جنتي فتواګانو او دوزخي جنګونو وښوده چې توره مو چورلټه د لرګي وخته. یو میلمه ته د پناه ورکولو پخاطر مو له وطنه د میردل ژرنده جوړه کړه او د بل میلمه په وژلو مو د میلمه پالنې پوزه پریکړه. مګر هیڅکه مو پدی اعتراف ستونی وچ نکړ چې موږ یو ټوکخور، د پردیو درویزې ته ناست ا
پردي افراطي دودونه او خپل معيوب مديريت
دولتي اداري باید د محکوم مظلوم او مجبور ولس پر وړاندې همدردانه، خو د زورواکو مفسدينو او غاصبينو په وړاندې قاطعانه دريزونه خپل کړي. مګر دلته خبره معکوسه ده. څوک مصلحتونه، څوک جګړه، څوک د هيواد وران ويجاړ حالت، څوک د پرديو له شرمه ډکه لاسوهنې او څوک هم زمونږ په ټولنيز وجود باندي لګيدلې ويروسي زخمونه بانه کوى او د اداراتو متزلزل او متذبذب دريزونو ته د مشروعیت لارې چارې لټوي. همدا لامل ده چې په ملي کچه د اداري فساد، غصب زورواکي جنګ سالاري او رواني جګړې په وړاندي زمونږ مبارزه د مصلحتونو ښکار
يو ستر سياسي بدلون ته نن اړتيا ده
د دې ملي او ستر سياسي بدلون په مناسبت چې زموږ په ګران هېواد کې به د ټولټاکنو له اعلانېدو وروسته را منځ ته کېږي بيا هم خپل او د خپلو قهرمانو افغانانو د بـې نهايته صميمانه کوښښونو او امنيتي مرستو د وړاندې کولو پر بنسټ چې د افغانستان د ملت په پياوړتيا بنا او دې ستر تاريخي ملي کار ته اقدام وکړ او د افغانستان د راتلونکي ټاکنيز جمهوريت د تاداو تېږه به يوځل بيا ږدي، چې د هېواد ټولو نجيبو او زيار اېستونکو خلکو او په تېره بيا د دې خاورې فدا کار او ځوان ملي پوليس، ملي امنيت او ملي اردو ته
د مهاجرت د نړیوالی ورځې په مناسبت
مهاجر، دمهاجرت قوانین،د مهاجرمنل اود مهاجرت ستونزې (دلیندۍ ۲۷مه- د ډسمبر ۱۸مه د مهاجرت نړیواله ورځ) *** مهاجر(Migrant)هغه څوک دی چې د یوه عامل له مخې له خپل اصلي ټاټوبي څخه بل ځای ته؛ یا په دایمی یا موقتی ډول، یابه د هیوا دننه له یوې سیمې بلې یا به بیخی له هیواد بهر تللی او بیځایه شوی وي. دغه عامل کیدای شي، جنګونه ، وچکالي، سیاسی فشار او نور وي، نوځکه دمهاجرت (Migration)بیلابیل ډولونه شته، لکه اقتصادی، سیاسی، داخلی او بهرته مهاجر او داسې نور. نړیوالو ددغې ستونزې او ټولنیزې ښ
جرمنی پرمختللي هوايي ټکسيان ازمايي
ژباړه: عزت الله ذکي د «اودي» په نوم يوې جرمنۍ کمپنۍ هوايي ټکسيان جوړ کړي، چې ددغه هيواد اينګولشات ښار کې به ترازموينې لاندې ونيول شي. د الوتونکو ټکسيانو دغه پروژه «Pop-Up» نوميږي او د آيربس کمپنۍ په مرسته تطبيقيږي، کوم چې په نړیواله کچه د الوتکو جوړولو يوه لويه کمپنۍ ده. د جرمني ټرانسپورټ وزير «أندرياس شوير» وايي، په ټرانسپورټي برخه کې نويو بدلونونو د هوايي ټکسيانو د پراختيا لپاره زمينه برابره کړې ده. دغه الوتونکي ټکسيان ۱۸ ب
د ځیرکو موبایلونو ډېر استعمال مو یاداښت قوه زيانمنوي
ژباړه: عزت الله ذکي سويس کې يوې نوي طبي څېړنې ښودلې، چې د ځیرکو موبایلونو ډېر استعمال او کارول د تنکيو ځوانانو او ماشومانو په یاداښت قوه زيات منفي اغېز کوي او د دوی د ذهني وړتیاوو د له منځه وړلو سبب کيږي. د سویس یو طبي انسټیټوت د خپلې نوي څېړنې په اساس وايي، چې د ځيرک موبایل وړانګو او فریکوینسيو ته تر یو کال او یاهم زیات وخت په تېرولو سره د انسان ذهن سخت اغېزمن کیږي، چې په پايله کې يې د یاداښت کمزورتیا رامنځ ته کیږي. د ځيرکو موبایلونو او ټکنالوژيکي توکو زيات استعمال او کار