اندیښمن ځاځی
https://www.facebook.com/andekhman.zazai
محمد نعیم اندیښمن چې په رسنیو کې د اندیښمن ځاځي پیژندل کیږي د پکیتا ولایت د احمدخیلو ولسوالۍ اوسیدونکی دی . اندیښمن ځاځی د پښتو ژبې شاعر لیکوال او آزاد خبریال دی چې کلونه یې په رسنیو کې کار کړی دی . په پښتو ژبه یې د ژورنالیزم د برخې دوه کتابونه لیکلي او یو یې هم ژباړلی دی . څلور شعري ټولګې یې لیکلي چې یوه یې چاپ او نور يې پاتې دي. یو ناول یې هم لیکلي او د ارواح پوهنه کې یې هم ځینې کتابونه ژباړلي دي.
مقالې
چین د سراسري جنوب یا پرمختیایي هېوادونو ګډ پرمختګ هڅولی
چین د سراسري جنوب یا پرمختیایي هېوادونو ګډ پرمختګ هڅولیلیکوال : ازاد خبریال اندېښمن ځاځی که څه هم په نړۍ کې د اقتصادي پرمختیا لپاره څرګند او مشخص تعریف د دې لپاره هم ستونزمن کار دی چې د نړۍ بېلابېلو اقتصادپوهانو د پرمختیا کلیمه په بېلابېلو وختونو کې په بېلابېلو ډولونو تحریف کړې ده، په ۱۹۷۰ او ۱۹۸۰ کالونو کې د یوه هېواد لپاره اقتصادي پرمختیا د هغه هېواد د نفوسو په اندازه د دولتي عوایدو تر لاسه کولو ته ویل کېدل، په دې معنا،هر هغه هېواد، چې د نفوسو
د ۲۰۲۴ کال لپاره د ايپيک (APEC) سرمشریزه او په دغه غونډه کې د چین ارزښت
د ۲۰۲۴ کال لپاره د ايپيک (APEC) سرمشریزه او په دغه غونډه کې د چین ارزښت لیکوال او شننونکي : ازاد خبریال اندیښمن ځاځی سریزه سږ کال د سویلي امریکا د پیرو هېواد د اسیا-پاسیفیک اقتصادي همکارۍسازمان ايپیک(APEC) د غړو د ۳۱ مې غیر رسمي سرمشریزې کوربه وو. تېره اونۍ د ۲۰۲۴ کال د نومبر په ۱۶ نیټه په پیرو کې د ايپيک د مشرانو۳۱مه غير رسمي سرمشريزه ترسره شوه،چې په دغه غونډه کې د چين د دولت رئيس شي جين پينګ په ګډون د یادې سيمې د ۲۱ اقتصادونو سياسي او سوداګريز شخصيتونه کډون درلود.
د بریا په لور د چین ولسي جمهوریت ۷۵ کلن مزل
د چین ولسي جمهوریت ۷۵ کلن مزل لیکوال : ازاد خبریال او د سیاسي چارو شنونکی اندېښمن ځاځی چین به سږ کال د چین د ولسي جمهوریت د جوړېدو د ۷۵ کالیزې شاهد وي. له نن نه شاوخوا ۷۵ کاله پخوا په ۱۹۴۹ کال کې د چین په کورنۍ جګړه کې د کمونېست ګوند تر بریا وروسته د چین د کمونیستګوند د وخت مشر ماو زه دونګ لخوا د
د چین متحرکه اقتصادي وده او له افغانستان سره یې د اړیکو نوی باب
د چین متحرکه اقتصادي وده او له افغانستان سره یې د اړیکو نوی باب لیکوال:ازاد خبریال اندیښمن ځاځی چین په اوسنۍ نړۍ کې یو له هغو هېوادونو دی،چې اقتصادي وده یې ورځ تر بلې د پرمختګ په حال کې ده.چين په ۱۹۷۸م کال کې د اصلاحاتو او ورخلاصون ګټوره ستراتیژي پیل کړه، چې په تېرو ۴۶ کلونو کې یې چين له يوه بېوزله او وروسته پاتې هېواده، د نړۍ پر دويم لوی اقتصادي ځواک بدل کړی دی.د چین دغه اقتصادي ودې نه یوازې چین ته ګټوره تمامه شوې، بلک
د چین کمونېست ګوند(CPC) ۱۰۳ کلن شو
د چین کمونېست ګوند(CPC) ۱۰۳ کلن شو لیکوال: ازاد خبریال او سیاسی شنونکی اندیښمن ځاځی د چین کمونیسټ ګوند د ۲۰۲۴زیږدیز کال د جون په لومړۍ نېټه ۱۰۳ کلن شو.له نن څخه شاوخوا ۱۰۳ کاله وړاندې په ۱۹۲۱ زیږدیز کال کې د چین د کمونست ګوند بنسټ کېښودل شو او په چین کې یې د چینایانو د هوساینې او چین د پرمختګ لپاره مبارزه پیل کړه . دا ګوند په ۱۹۴۹ زیږدیز کال کې واک ته ورسېد او شاوخوا ۷۵ کاله کیږي چې د چین د واک واګې یې په لاس کې دي . د چین کمونېست ګوند دغه هېواد په اوسني عصر کې د نړۍ پر یو
چین نړۍ ته د سوله ایز پرمختګ پیغام ورکونکی هېواد
چین نړۍ ته د سوله ایز پرمختګ پیغام ورکوونکي هېواد لیکوال او شنونکی : ازاد خبریال او د سیاسي چارو شنونکی اندیښمن ځاځی مقدمه چین نه یوازې خپله پر سوله ایز پرمختګ باور لري بلکې نړۍ ته هم د سولې او سوکالۍ په فضا کې د پرمختګ پیغام ورکوي. د دغې خبرې ښه ثبوت اورپا ته د روانېمۍ میاشتې په پنځمه نیټه د چین د دولت د رئیس شي جین پينګ سفر دی. د چین د دولت رئیس شي جین پينګ له تېرو پنځو کالونو را په دې خوا په لومړي ځل اورپا ته سفر کوي او د سفر لومړی تم ځایې یې د فرانسه پ
د قلم ۱۸۰ بمبۍ
د قلم ۱۸۰ بمبې ليکوال: شي منګ؛ د چين ميډيا ګروپ خبريال ژباړونکې: زرينه؛ د چين ميډيا ګروپ خبرياله په چين کې يوې مور په دې وروستيو ورځو کې پر ټولنيزو رسنيو د خپل زوی د ۱۸۰ بمبو انځور خپور کړی، چې د ليسې په درې لکنه دوره کې يې کارولي دي. دغه انځور ما ته د جون مياشت راياده کړه. په چين کې جون مياشت د دوبي موسم سره برابره ده او هوا پکې معمولاً ډېره ګرمه وي، دغه مياشت د لېسې د دريېمې درجې د زده کوونکو لپاره ډېره مهمه ده، ځکه دوی د تېرو۱۲ کلنو زده کړو ثمره ويني او د کا
د نوامبر ۱۱مه او په چين کې انلاين سوداګرۍ فيسټيوال
د نوامبر ۱۱مه او په چين کې انلاين سوداګرۍ فيسټيوال لیکواله : د چین میډیا ګروپ غړې اغلې زرینه د نوامبر ۱۱مه يا (۱۱. ۱۱) يعنې د يوولسمې ميلادي مياشتې يوولسمه نېټه په چين کې د انلاين سوداګرۍ ډېر مشهور فيسټيوال دی چې چينايان هر کال په دې ورځ په انلاين ډول توکي اخلي. د پام وړ ټکی دادی چې په دې فيسټيوال کې شيان په ډېر تخفيف خرڅېږي او خلک له دې ورځې را رسېدو مخکې په خپلو ګرځنده ټيليفونونو کې نصب کړی شويو اپلېکشنونو له لارې د خپلې خوښې شيان په نښه کوي او د نوامبر ۱۱مې نېټې له
د ورېښمو لرغونې لار او یو کمربند او یوه لار
د ورېښمو لرغونې لار ، یو کمربند او یوه لار جان روان ځاځی که څوک د ورېښمو لرغونې لارې له نوم سره اشنا وي، نو په اورېدو به يې په ذهن کې د تور او سپین تلویزیون پر پردې د ژر ژر تيريدونکو انځورونو په څېر د اسونو او اوښانو کاروانونه انځوریږي. د ورېښمو لرغونې لارې د نړۍ درې لويې وچې اسیا، اروپا او افریقا سره نښلولې وې او د يادو درېيو لویو وچو د تمدنونو په غوړېدو او ودې کې يې ځانګړی رول لوبولی دی. پر دغې لارې به نه يوازې د سیمو او هيوادنو ترمنځ سوداګریزې راکړې ورکړې کېدې، بلکې هنرون
د کوویډـ۱۹ ویروس ضد واکسین او د ویش اندېښنې
د کوویډـ۱۹ ویروس ضد واکسین او د ویش اندېښنې جان روان ځاځی د کوويډـ۱۹ ویروس څپې اوس د نړۍ تر هر هيواد رسيدلي، خو پر ځينو هيوادونو بیا غورځنګونه وهي او د اقتصاد ستنې يې ورلړزولې دي. دغه ویروس د نړۍ د لويو هيوادونو پر اقتصاد چې نړيوال اقتصاد هم پرې ډېره تکيه لري، بدې اغېزې کړي او خلکيې له فقر او غریبۍ سره مخ کړي دي. د نړۍ په لر او بر ک
چين کوویډـ۱۹ ویروس څنګه کنټرول کړ؟
چين کوویډـ۱۹ ویروس څنګه کنټرول کړ؟ جان روان ځاځی تر اوسه دا لا نه ده مالومه، چې کوويډـ۱۹ ويروس له څه شي پیدا شوی او څنګه يې انسان ته سرایت کړی، په اړه يې بېلا بېلې خبرې کیږي، خو شک دا دی، چې ښايي له حيواناتو څخه انسانانو ته ورغلی وي. د دغه ویروس څرک په لومړي ځل د تېر کال په پای کې د چين د هوبۍ ولایت په ووهان ښار کې ولګېده او ډېر ژر يې پر نړۍ خپله لمن وغو
له نړۍ څخه د نشه يي موادو پاکول د ټولې نړۍ ګډو همکاريو ته اړتيا لري
له نړۍ څخه د نشه يي موادو پاکول د ټولې نړۍ ګډو همکاريو ته اړتيا لري ليکواله: د چين ميډيا ګروپ د پښتو څانکې خبرياله غوټۍ د ۲۰۲۰م کال د جون ۲۶مه نېټه د نشه يي موادو د مخنيوي له ۳۳مې نړيوالې ورځې سره برابره ده. د ۱۹۸۷م کال په ډسمبر کې د م م د ۴۲مې دورې په عمومي اسامبلې کې د هر کال د جون ۲۶مه نېټه د نشه يي موادو د مخنيوي د نړيوالې ورځې په توګه وټاکل شوه. د نشه يي موادو مخه نيول د هر هېواد او ملت له امنيت او خونديتوب سره نژدې اړه لري. په ټوله نړۍ کې د زرين مثلث سيمې، د طلايي مياشتې
امریکا به له چين څخه د خپلو تصديو د وتلو په نيت کې بريالۍ شي؟
امریکا به له چين څخه د خپلو تصديو د وتلو په نيت کې بريالۍ شي؟ دا هغه موضوع ده چې ځينې امريکايي سياستوال يې د ترسره کولو په لټه کې دي او په دې ليکنه کې له چين څخه د امريکايي تصديو د احتمالي وتلو د پايلو او په دې اړه چې آيا امريکايي شرکتونه به د چين لوی بازار پرېښودو ته چمتو شي؟ بحث شوی. ليکواله: زرينه؛ د چين نړيوالې راډيو د پښتو څانګې خبرياله د امريکايي سياستوالو څخه د اقتصادي لارې ورکېدل: والسټريټ ژورنال پدې وروستيو کې د (( آيا امريکا له چي
د امریکا حکومت د خپل توکم پاله کړنو پړه پر نورو اچوي
د امريکا حکومت د خپل توکم پاله کړنو پړه پر نورو اچوي ليکواله: زرينه؛ د چين نړيوالې راډيو د پښتو څانګې خبرياله په امريکا کې د توکم پالنې ضد قهرجن لاريونونه او تاوتريخوالی لسمې ورځې ته وغځېدل او له دې کبله تراوسه د دغه هېواد په ۶ ايالتونو او ۱۳ ښارونو کېبېړنی حالت اعلان شوی او په بېلابېلو ځايونو کې د ملي ګارډ ۶۷۰۰۰ عسکر ځای پر ځای شوي دي. په داسې بېړني حالت کې چې د امريکا په تاريخ کې ساری نه لري، امريکايي حکومت په څه بوخت دی؟ سي اين اين دې ته په اشارې وويل چې د
له کرونا ورسته نړۍ
لیکوال: یووال نوح هراري ژباړن: خدیجه وردګ، حسنا میرهکي او عبدالجلیل امرخېل دا توپان ښایي تېر شي، خو زموږ پرېکړې کولای شي د اوږدو کلونو لپاره زموږ په ژوند کې بدلون راوړي. اوسنی بشر له یوه نړیوال کړکېچ سره مخ دی. ښایي زموږ د نسل لوی کړکېچ د خلکو او دولت هغه پرېکړې وي چې په دې وروستیو اوونيو کې یې نیسي. دا به زموږ د ژوند راتلونکو کلونو ته بدلون ورکړي او دا پريکړې نه یوازې دا چې زموږ روغتیایي نظام بدلوي لکه اقتصادي، سیاسي او کلتوري نظام او ارزښتونو ته هم بدلون
د وو هان ښار پرانيستل د چين اقتصادي احيا ته باور او حياتي ځواک برابروي
د وو هان ښار پرانيستل د چين اقتصادي احيا ته باور او حياتي ځواک برابروي اوس چين کې د کوويد-۱۹ ويروس د وقايې او کنټرول په برخه کې پړاوييز برياليتوبونه تر لاسه شوي، ټولنيز او اقتصاد نظم ګام په ګام د عادي کېدو په حال کې دی. وو هان ښار چې په چين کې د دې ويروس له امله تر ټولو سخت ځپل شوی، بېرته پرانيستل شوی. په چين کې د کوويد-۱۹ په کنټرولېدو سره، د تېر مارچ په ۳۰مه نېټه په وو هان ښار کې سوداګريز ځايونه په وار سره بيا خلاص شوي او د هان جيې په نوم مشهور تجارتي واټ هم بيا پرانيستل شو
چین د کویید ۱۹ ویروس د وقایی او مخنیوي لپاره څه کړي ؟
چين د کوویډـ۱۹ ويروس د مخنيوي او وقايې لپاره څه کړي؟ ټولو ته مالومه ده، چې چين د کووېډ - ۱۹ ويروس د وقايې او کنټرول په برخه کې نه يوازې د خپل ځان، بلکې د نړيوالې ټولنې لپاره هم اغېزمنې چارې ترسره کړې دي. کووېډ - ۱۹ ويروساوس پر ګردې نړۍ لمن غوړولې ده. د روغتيا نړيوال سازمان((WHO د اپريل په څلورمه نېټه یوه شمېره خپره کړه، چې له مخې يې په ګرده نړۍ کې پر ياد ويروس د اخته کسانو شمېر له يو مليون يو لک څخه اوښتی دی. د مالوماتو له مخې په همدې ورځ په امريکې کې پر دغه ويروس د ا
د کورونا ویروس پر وړاندې روان جنګ
د کورونا ویروس پر وړاندې روان جنګ
د چین کرونا او د افغانستان جګړه دوه مشابه ویروسونه
لیکوال جان روان ځاځی پسرلنی اختر د چينايانو تر ټولو لوی اختر دی. ډېری چينايان له خپلو ټاټوبو څخه لرې په نورو ځايونو کې دندې لري، هملته خپلې چارې پرمخ وړي، دوی د نوي کال پسرلني اختر ته شېبې شماري؛ ځکه په ویاړ یې په ټول چين کې یوه اوونۍ رخصتي وي، هر څوک هڅه کوي، چې له کورنۍ او ملګرو سره يو ځای د اختر شېبې ولمانځي. د پسرلني اختر په را رسیدو سره په چين کې ترانسپورټ ډېر بوخت وي، په میليونونو خلک له يوه ځای څخه بل ځای ته تګ راتګ کوي او د سیلانۍ بازار
اتڼ او په پکتيا کې يې دودونه
اتڼ او په پکتيا کې يې دودونه اتڼ د افغانانو يوه ډيره لرغونه او پخواني عنعنه ده او که په بل ډول ووايو اتڼ يو ملي دود دى چې د هيواد په بيلابيلو برخو کې د اتڼ دا ملي دود تر سره کيږي او په خاص ډول په هغو سيمو کې چې د افغانستان لوى قوم (پښتانه ) پ
خداى دې نكړي چې دې هير كړم
خداى دې نه کړي چې دې هير کړم هير مې نه يې خداى دې نکړي چې دې هيــــــــــــر کـړم ځـــان دې هير شــي زمــــا کــــه تـــــه راځينې هــير يــــې تــــه زمـــــا د ژونــــدانـــــــــه لــــه سپيـــــــــر
ښه سياست :ډاکتر بازمحمد ښادمن
ښه سیاست مار ژبه په خوله کې وکړوله په شپېلکي یې وویل : ډیر دښمنان لرم که پیشو راپېښه شوه یا دهواباز نور نوبیا زما ژوند نشته زه هم تورې خاورې نه یم په هر چا چې مې ورمخه شې ټک ترې پورته کړم ژریې دمرګ خولې ته برابر کړم که ژوندی پاته شو
د لوي پکتیا ویاړ (ارواښاد اتل معراج الدین پټان)
د لوي پکتیا ویاړ (ارواښاد اتل معراج الدین پټان) معراج الدین پټان په ۱۳۳۳ هـجري لمریز کال کې د افغانستان د پکتیا ولایت د ډنډي پټان په ولسوالۍ کې نړۍ ته سترګې وغړولې. ده لمړنۍ، منځنۍ او لوړې زده کړې د حبیبیې په عالي لېسې کې سرته ورسولې. ورو...سته تر هغه د امریکې متحده ایالتونو ته یې سفر وکړ او هلته یې لوړې زده کړې ترسره