بېلابېلې ټولنيزې ليکنې
د ځوانانو ستونزې او د حل لارې
د ځوانانو ستونزې او د حل لارې! فرهاد مندوزی افغانستان د تېرو شا او خوا څلور لسیزو جګړو او کورنیو نا خوالو له امله نه یوازې په سیاسي،اقتصادي او ټولنیز ډګر کې زیانمن شو، بلکې پدې موده کې د هېواد تر ټوله ستره پانګه یعنې ځوانان مو هم له هر پلوه زیانمن شول چې له هغې ډلې د ځوانانو بې سوادي، بې کاري او ډله ډله بهر ته کډوال کیدل، د دوی په ژوند کې یوه ستره ستونزه بلل کیږي. ځوان کهول د ټولنې د ملا د تیر او یوه داس
ولسمشره! دښوونیز نصاب پروژيی تصحیح د جیبونو ډکولو ته زمینه برابروي!
د پوهنې په قانون کې د ښوونیز نصاب د تدوین، تدقیق او تصویب تصور په دې کې شک نه شته چې ښوونیز نصاب یو له هغو محوری عناصرو څخه دی، چې د پووهنیز نظام لوری او موخې په پریکنده توګه ټاکي او تر لاسه کوي یې، که هر څومره نوموړی ښوونیز نصاب دقیق او د هېواد د ملي او زموږ د دیني ارزښتونو او غوښتنو سره سمون ولري، هغومره به مو د پووهنیز نظام لوری سم ټاکلی او موخې به مو يې سمې تر لاسه کړې وي. د نړۍ په پرمختللو هېوادونو کې د ښوونیز نصاب تصحیح او د وخت له غوښتنو سره يې همغږی کول د پرلپسې او مستمر س
در محفل استاد «برق»
(مطایبه ای از یک خاطره) پس از بازگشت استاد یون از سفر تقریباً طولانی از اروپا، برای جویای احوال استاد، به تلویزیون ژوندون رفتم. بر اثر چند سال رفت و آمد به آن جا، تا جایی که موظفین نو بشناسند، مشکل تلاشی ندارم. با یک سلام داخل می شوم و با یک اشاره خارج. استاد را در اتاق کارش دیدم و برای عجله ای که داشت، ناگزیر-&nbsp
د ښه افغان ځنې ځانګړتیاوې
د ښه افغان ځنې ځانګړتیاوې (عبدالله وردک) څوارلسمه برخه - انګلستان - آکتوبر ګرانو اومحترمو لوستونکو اسلام علیکم و رحمته الله و برکاته! ډېر خوښحاله یم چه الحمدالله یو ځل بیا د ستاسې په خدمت کې حاضرېږم. زه غواړم چه د اصل مطلب څخه مخکې یوه خبره ذکر کړم: یوه ورځ په پوهنتون کې زما څخه یوې ښځینه استادې د افغانستان د حالاتو په هکله پوښتنه وکړه. ما هم هغې ته د افغانستان په هکله حقیقت بیان کړ. هغې په پای کې خپله کیسه بیا داسې راته پیل کړه: هغې وویل چه هغه ډېر
د کابل ولایت د یوه کلي کیسه
د کابل ولایت د یوه کلي کیسه! د ۱۳۹۶ کال د تلې میاشت په ۱۹ نیټه کله چې له خوبه را پاڅیدم زړه مې په خپل ځای نه ؤ او په فکر کې بېلابېل کیسې ګرځېدلې، کله چې مشر ورور مې د خپل کور څخه زمونږ کور ته راغی، غږ یې وکړ چې دا څه ډول کار دی ټول له خوبه نا وخته پاڅيږي، زه له خپلې خونې په بیړه راووتلم او سلام په لوړ اواز وړاندې کړ چې زړه مې نه غوښتل دومره لوړ غږ پورته کړم. مشر ورور راته غږ وکړ چې ولاړ شه بازار ته او یو مږ راوله چې سبا له خیره د خدای بښلي پلار ۱۵ تلین پوره شوی چې د قران عظی
په افغانستان کې د ټولنیزو شبکو کارول؛ ښیګڼې او نیمګړتیاوې!
په افغانستان کې د ټولنیزو شبکو کارول؛ ښیګڼې او نیمګړتیاوې! نعمت الله عزیزي افغانستان هغه هېواد چې د عمر ډېره برخه یې په جګړو او کورنیو ستونزو کې تېره کړې ده او تل یې د عصري کېدو یا له مډرنو وسایلو د ګټه اخیستو په برخه کې په ډېر احتیاط ګامونه پورته کړی دی. آن تر دې چې ځینو د پرمختګ وسایلو ته د وخت حاکمانو د شک په سترګه کتلي او هغه یې د هېواد او خپل حاکمیت لپاره د خطر زنګ ګڼلي؛ چې ورځپاڼه لیکنه او د چاپ چارې د بېلګې په ډول یادولای شو چې د سېمې او نړۍ د هېوادونو څخه په لسګونو کاله ور
د بیان آزادي که نورو ته سپکاوی؟
د بیان آزادي که نورو ته سپکاوی؟ فرهاد مندوزی د بیان آزادي د هر وګړي حق دی تر څو پرته له دې چې د چا لخوا وګواښول شي خپله نیوکه ، وړاندیز او شکایت په ازاده توګه بیان کړي. د بیان د آزادۍ لپاره په هر هېواد کې ډیر کارونه ترسره کېږي تر څو د ټولنې وګړي وکولای شي د بیان آزادي ترلاسه کړي او په دې برخه کې په تېره یوه نیمه لسیزه کې افغان حکومت هم ښه ګامونه اخیستي او ښې لاسته راوړنې لري. د بیان دآزادۍ تعریف ته که موږ راشو نو په &zwnj
د ښه پلار ځنې ځانګړتیاوې
د ښه پلار ځنې ځانګړتیاوې (عبدالله وردک) دیارلسمه برخه - انګلستان - آکتوبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو اسلام علیکم و رحمته الله و برکاته! ډېرخوشحاله یم چه الحمدالله یو ځل بیا د ستاسې په خدمت کې حاضرېږم. د ټولو محترمو لوستونکو څخه په ډېره درناوۍ هیله کوم چه دغه لیکنه په ښه دقت او غور سره ولولي، ځانونه ښه پرې پوه کړي، او ښه فکر پکې وکړي، او که چېرې په دغه لیکنه کې کوم ټکي د دوی په نظر ګټور معلوم شي، نو هغه د بیا په عمل کې پیاده کړي. تر ټولو لومړی باید دغه مهم او اصل
د استاد د مړينې ډیر غمجن خبر! (بیړنۍ لیکنه)
نن د جمعې ورځ د ۱۳۹۶ هـ لمريز کال د میزان د میاشتې ۲۱ مه نېټه چې د ۲۰۱۷ زيږيدیز کال د اکتوبر د میاشتې له ۱۳ مې نیټې سره سمون لری د کابل د ښکلی ښار په ټايمنيو کې له درنو ملګرو سره د ماښام په میلمستيا کې په خواږه مجلس ناست وم چې ناڅاپي زما د ګران ملګري عبدالرحیم خان د تلفون زنګ د ډیرې مودې وروسته راغی. ما د مجلس د ملګرو په اجازه تلفون ته په خوشحالۍ ځواب ورکړ. تر لنډو خبرو وروسته ئې راته د جرمني د کُلن په ښار کې زما د ځوانۍ د دورې د درانه استاد شاه محمود حصين د مړينې د لوی غم خبر راکړ چې اندامون
ځوانان ولې او څنګه په نشه یي توکو اخته کېږي؟
افغانان په داسې یوه ټولنه کې ژوند کوي چې شا او خوا څلور لسیزې یې په جګړو ، فقر او له هېواده بهر په مهاجرت کې تېرې کړې دي. د جګړې، فقر او مهاجرتونو تر غمونکې لړۍ وروسته بل مصیبت چې افغانان پرې اخته دي هغه د نشه یې توکیو اعتیاد دی چې په ټولنه کې په دې لعنت د اخته کسانو شمېره ورځ تر بلې زیاتېږي. د مخدره توکو سره د مبارزې وزارت د شمېرو له مخې په هېواد کې مو دوه میلیونه کسان په مخدره توکو اخته دي، چې ددې شمېرې شل سلنه یې بیا ښځې او ماشومان دي او دا شمېر ورځ تر بلې په داسې حال کې مخ په
د ښې لور ځنې ځانګړتیاوې
دولسمه برخه - عبدالله وردک - انګلستان - آکتوبر - ۲۰۱۷ ګرانو او محترمو لوستونکو اسلام علیکم و رحمته الله و برکاته! ډېرخوشحاله یم چه الحمدالله یوځل بیا د ستاسې په خدمت کې حاضرېږم. د ټولو قدرمنو لورانو څخه په ډېره درناوۍ هیله کوم چه دغه لیکنه په ښه دقت او غور سره ولولي، ځانونه ښه پرې پوه کړي، او ښه فکر پکې وکړي، او که چېرې په دغه لیکنه کې ځنې ټکي د دوی په نظر ګټور معلوم شي، نو هغه د بیا په عمل کې پیاده کړي. د یادولو وړ ده چه دغه لاندې ټکي زه د خپل ژوند د ۶۴ کالو د تجربې په نظ
ګران پلار قدرت الله حداد کلیزه
لیکواله: زرغونه حداد ګران پلار قدرت الله حداد کلیزه زما د ژوند تیاره ورځ هره ورځ لیکن کال کې دوه ځل دا ورځې په ډیر بې دردی سره راڅرګندیږی یعنی د هغوې پیدایش ورځ اکتوبر (۱) او بل ۱۵ دسامبر ۲۰۱۱چې هغوې ابد د پاره دې فانی دنیا نه رخصت شوو. کله چې هغوې حیات وو او خپل ښایسته ساګانې یې اخیستلې، خپل تحفې سره به مې د هغوې پیدایش په ورځ حاضرې ورکوله، رانه به یې پوښتنه کوله چې بچې څه دې راوړې. هغوې به د تحفې شا او مخ په ډیر شوق سره کتل او لوستل او دومره اهمیت به یې ورکول چې ما به په
څو فیصده افغان ماشومان له خشونت او یا له تاوتریخوالي سره مخ دي؟
د یوې نوې څیړنې موندنې ښیي چې په ټوله نړۍ کې شاوخوا په سلو کې ٧٥ ماشومان له خشونت او یا له تاوتریخوالي سره مخامخ دي. ددې څیړنې موندنې چې د "په ماشومتوب کې د تاوتریخوالي د پای ته رسولو" په نامه خپرې شوې څرگندوي چې هغه شمیر ماشومان چې په کوچنیتوب کې ورسره میندې تشدد کوي کله چې لویږي یا ددې ډول تاوتریخوالي قرباني کیږي او یا هم پخپله د نورو پر وړاندې تاوتریخوالیب کوي. په رپوټ کې راغلي چې ماشومان هم په بډایو هیوادونو او هم په فقیرو هیوادونو کې د تاوتریخوالي سره مخامخ کیږي او په مجموع
مسلمانان پاکستانی
همرنگی ها، اشتراکات، همسایه گی و باور های دینی، مشخصات زیادی میان اقوامی را تعریف می کنند که در جغرافیای بزرگی در قلب آسیا، در کنار هم زنده گی می کنند. در این شکی نیست که مثل همیشه، توده های عام در منطق کل عام، باید دور از سیاست ها، مشی و اغراضی محاسبه شوند که در سطح کشور ها، ویژه می شوند. همسایه ی جنوبی ما نیز جزوی از مجموعه ای ست که
د ډاکتر نجيب الله پېژندنه او واکمني
نجیب الله د اخترمحمد زوی په ۱۹۴۶م کال د اګست په شپږمه نيټه د کابل په دویمه ناحیه کې په يوې پښتنې کورنۍ کې زیږیدلی دی او په ۱۹۵۲م کال کې خپله لومړنۍ زده کړه د کابل د افغانانو په ابتدايي ښوونځي کې پیل او په ۱۹۶۴ کال يې د حبیبې لېسې څخه په اعلی درجه فارغ شو. نجیب الله په ۱۹۶۵ کال کې د کابل پوهنتون په M.P.C.B کورس کې شامل شو، په همدې کال کې يې عملي سیاست ته لاره پیداکړه او ددې کال په جریان کې ؤ چې دهمدې کورس د ۳۰۰ څخه زیاتو محصلینو هغه د حکومت سره د خبرو لپاره د هغه بحران په اړه چې د عقرب
د ښې مېرمنې ځنې ځانګړتیاوې یولسمه برخه
د ښې مېرمنې ځنې ځانګړتیاوې: (عبدالله وردک) یولسمه برخه - عبدالله وردک - انګلستان - سپتمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو اسلام علیکم و رحمته الله و برکاته! ډېرخوشحاله یم چه الحمدالله یوځل بیا د ستاسې په خدمت کې حاضرېږم. د قدرمنو وروڼو او خویندو څخه په ډېره عاجزۍ او درناوۍ هیله کوم چه ماته په قهر نشی، او دغه لیکنه په ښه دقت او غور سره ولولي، ځانونه ښه پرې پوه کړي، او ښه فکر پکې وکړي، او که چېرې په دغه لیکنه کې ځنې ټکي د دوی په نظر ګټور معلوم شي، نو هغه بیا د عمل په ډګر ک
د ښاروندۍ روزنه یا ټولنيزه استوګنولي
ژباړن : ثناءالله صالحي د شهروند کلیمه په دري ژبې کې له دوو کلیمو څخه جوړه ده چې یوه یې شهر او بله برخه یې د وند وروستاړی دی، د معین په قاموس(سیند) کې چې شهر د لویې ودانۍ، چې په کې لوی سرکونه، کوڅې، کورنه، دوکانونه وي اومملکت په معنا دی، دهخدا په سیند کې هم دوی معناوې لري، د بلد، مدینه او د مملکت، خاورې اوهېواد په مانا دی، په فارسي کې شهر د تبعه یا تابع په مفهوم او وند مالک په معنی په عمومي ډول د سیاسي ټولنې غړی هغه چاته ویل کېږي چې څوک په ښارکې اوسیږي په چارو کې ونډه ولري، لرغوني ی
د شهيد بهرام خيل صالحي ژوند او شاعرۍ ته لنډه کتنه
دشهيد بهرام خيل ( صالحي ) زوکړه دننګرهارولايت هغه ادب پروره او ارواپاله سيمه ده چې ډېر شاعرانو او ليکوالانو دلته خاپوړې کړي دګلورينو درو ل ه جلال او جمال يې په ځوليو ، ځلوليو رنګونه اخيستي چې بيايې دغزل ناوې ته دغه رنګونه په سترګو کې رانجه ، په لاسونو نکريزې ، په مخ خالونه اوپه تو اوربل ګلونه کړي دننګرهار له نامه سره زمونږ دروند پښتون کلتور او حماسو ډېرې کيسې تړلي دي . ننګرهار ولايت يوه ولسوالۍ دخوږيانيو په نوم ياديږي په کال (١٣٣٢هـ ش ) دهمدې ولسوالۍ دکمبودسيمى ديومخور شخص حاجي خدرخيل پ
آيا نثر نوی تعريف نه غواړي؟
سيدنظيم سيدي آيا نثر نوی تعريف نه غواړي؟ وړاندې تر دې چې د نثر پر تعریفونو او چوکاټونو وغږېږم غواړم د نثر په اړه یوه ټوکه ووایم: وايي په کوم صنف کې د ادبیاتو استاد له کوم زده کوونکي څخه پوښتنه کړې وه، چې نظم تعریف کړي، هغه هم په ډېرې مېړانې په ماشومانه انداز ورته ویلي دي نظم هغه دی چې خوږ وي، سندره وي او انسان ترې خوند واخلي، یعنې زموږ غوندې ساده روانې خبرې نه وي، د مرغلرو غوندې په تارونو کې اچول شوې وي. استاد ورته افرین ووایه او ورته يې وویل، نظم یعنې وزن او قافیه ل
دنیای شاه شجاع
(دیوان شاه شجاع درانی) ایفای نقش، اگر سیاسی باشد، تگرگی ست (ژاله) بر زنده گی که در شدت آن، ترسیم صورت، در خراش آسیب ها، به نمای مکدر تاریخی نیز مبدل می شود. در افغانستان ما در ادبیات منتقد، در جایی که خیانت به وطن، در پیوند با بیگانه خوانده می شود، شاه شجاع، خواسته یا ناخواسته، اصطلاح یا عبارتی ست که مثل می شود. در این کنایه،
راځی د منفي افکارو پرځای مثبت افکار خپل کړو!
ګرانو لو ستونکو انسان یو اجتماعي موجود دی دغه راز ټولنیزواواجتماعی اړیکو ته اړتیا لري الله پاک خپلو بنده ګانوته دډیرو ستر نعمتونو ترڅنګ یی فکر، شعور، ټاکنه اود انتخاب صلاحیت او توانمندی هم ورکړی همدارنګه که چیری مونږ مثبت فکر، مثبته ټاکنه وکړو کیداشی پایلی هم مثبتی وی همدارنګه مثبتو افکار په خپلولوسره کولای شو ټولنیزی اړیکی پیاړی کړوله هغه کسانو سره ناسته ولاړه او ملګري وکړو چې مثبت فکر کوي.څرنګه چی په هره ټولنه کې منفي افکار کولای شي د هغې ټولنې مثبتی کړنی له مینځه یوسی، څرنګه چې هر قوم خپل
استاد سعدالدين شپون
دطنز نړیوال تاریخ کتاب له څلورم ټوک څخه محمودنظری سعدالدين شپون انځور ۱۹۳۳ م- استاد سعدالدين شپون د ارواښاد قاضي برهان الدين زوى په کال ( ۱۳۱۱ ه ل ) د كندز په خان آباد كې زېږېدلى دى. د ادبياتو له پوهنځی څخه تر فراغت وروسته یې په پښتو ټولنه كې رسمي دنده پيل كړه. په کال (۱۳۴۴ ه ل ) كې امريكې ته لاړ او هلته يې د نقد او ښكلو هنرونو په برخه كې ماستري واخيسته. يو كال وروسته، چې بېرته هيواد ته راستون سو، په كابل پوهنتون كې استاد وټاكل سو او دغې دندې ته يې د داوود خا
د ښه مېړه ځنې ځانګړتیاوې
د ښه مېړه ځنې ځانګړتیاوې: (عبدالله وردک) لسمه برخه - عبدالله وردک - انګلستان - سپتمبر - ۲۰۱۷ ګرانو او قدرمنو لوستونکو اسلام علیکم و رحمته الله و برکاته! ډېرخوشحاله یم چه الحمدالله یوځل بیا د ستاسې په خدمت کې حاضرېږم. د قدرمنو وروڼو څخه په ډېره عاجزۍ او درناوۍ هیله کوم چه ماته په قهر نشی، او دغه لیکنه په ښه دقت او غور سره ولولي، ځانونه ښه پرې پوه کړی، او ښه فکر پکې وکړی، او که چېرې په دغه لیکنه کې ځنې ټکي د دوی په نظر ګټور معلوم شی، نو هغه د په عمل کې پیاده کړی. د یادو
لغمان کې د نږدې١٣٠٠میلیونه افغانیو بېلا بېلې ټولګټې پروژې روانې دي
مهترلام، ۵ سپټمبر ۲۰۱۷ز : د لغمان ولايت د اقتصاد رياست سرپرست انجنير محمد دين وايي چې همدا اوس په ټول لغمان کې د نږدې ١٣٠٠میلیونه افغانیو په ارزښت د بېلا بېلو ټولګټو پروژو چارې روانې دي. نوموړي په یوه غونډه کې د ولایت پر انکشافي بهیر لنډه رڼا واچوله او ويې ویل چې همدا اوس په لغمان کې د ۴۲ بېلا بېلو ټولګټو پروژو چارې روانې دي. په ۴۲ پروژو کې یوازې ۳۵ پروژې په وروستیو څلورو میاشتو کې پیل شوې دي. د محمد دین په وینا چې په همدې میاشت کې یواځې د برښنا امریت اړوند د ۱۷۲ میلیونه افغ
دنګ، دنګ چنارونه چې راپریوتل!
د اختر ورځ وه. د لغمان والي لخوا بلل شوي وو. د مهترلام ښار په جامع جومات کې مو د لغمان ولایت والي سره یو ځای د اخترلمونځ ادا کړ. له خلکو سره مو روغبړ وشو او یو بل ته مو اختر مبارکۍ وویلې. له جومات نه راووتو او د والي عبدالجبار نعیمي دفتر ته راغلو. تر لږې ناستې وروسته، وویل شول چې هغو کورنیو ته به د اختر مبارکۍ ته ورځو چې بچیان یې د وطن په دفاع کې شهیدان شوي دي. کاروان تیار شو. کاروان د والي په مشرۍ د ملي امنیت رئيس، د لغمان امنیې قوماندان، ولایتي شورا غړيو او ځينو نورو کسانو په ملتیا رو
