د مصطفی عمرزی لخوا خپرې شوې لیکنې
تنقید بی عارضه
تنقید بی عارضه مصطفی عمرزی ما از گفت و گو های خود، خاطرات ناخوش نیز داریم. یک دلیل آن، عوارضی هستند که هنگام نفی یا رد موضع طرف مقابل، ارائه می شوند. تاثیرات روانی این تقابل که گاه به خشونت هم کشانده می شوند، تبعات می یابند و اگر جلو آن ها گرفته نشود، به یک فرهنگ بد رویارویی مبدل می شوند. من با بیش از 15 سال کار فرهنگی، متوجه شده ام که اگر هنگام گفت و گو ها، به خصوص در جایی که در موضع مخالف واقع می شویم و خواسته
تجارت رسانه یی
تجارت رسانه یی مصطفی عمرزی فضای پس از حاکمیت طالبان، زمینه های زیادی را از جمله برای تجارت گسترده، آماده ساخت. یکی از موارد آن، تجارت رسانه یی ست که در حدود فعالیت نشریه ها، رادیو ها، تلویزیون ها و آژانس های خبری، صورت می گیرد. حکومت افغانستان که در امر فعالیت های رسانه یی، متعهد است، متاسفانه با ضعف دستگاه اداری خویش و نداشتن قوانین واضح که در آن ها صیانت منافع ملی، خط سرخ باشد، زمینه ی سوء استفاده های زیاد، از
شاه دو شمشیره
شاه دو شمشیره مصطفی عمرزی در مرکز شهر کابل، زیارتی قرار دارد که مرجع عام و خاص است. داستان ها و روایات زیادی وجود دارند که نسل اندر نسل، از این زیارت، بازگو می شوند. مانند تمام مکان های مقدس و مورد احترام، این زیارت در برهه های مختلف، مردم متدین ما را به سوی خود، کشانده است. بیش از 1300 سال از مرگ لیث ابن قیس می گذرد، اما جان نثاری ها و فداکاری های او برای گسترش اسلام، در وجود آرامگاه و شخصیتش، همچنان بر فروزند
پندار هاي انساني
پندار هاي انساني (فرهنگ هاي خير و شر) مصطفی عمرزی جامعه و مردمي كه متاثر از ارزش هاي انسانی باشند، پابند اصولی مي شوند كه احترام، اخلاق و نيكويي، از الگو هاي بارز آن ها شمرده شده اند. در چنين جامعه اي حدود، خطوط و مرزها مشخص و واضح هستند. شاملان در اين احاطه با باور و اعتقادي كه بر ايديالوژي ها چیره اند، مسبب بقا، سعادت و آرامش می شوند. بنا بر این، فروريزي و نابودي آن ها، جامعه را به س
پس از استعمال
پس از استعمال مصطفی عمرزی منظورم از عنوان این مقاله، پس از استفاده ی جنسی نیست. در این اواخر بعضی از هموطنان ما شکایت می کنند که تلویزیون محلی «یک»، مغرضانه به مسایل قومی، دامن می زند. من مدت کوتاهی در اوایلی که این تلویزیون، آغاز به فعالیت کرده بود، با آن همکاری می کردم، اما بعداً با تیره شدن مناسباتم با خلیل رومان که مسوولیت بخش خبر آن را بر عهده داشت، آن جا را ترک کردم. آن چه در همان زمان از آن جا برداشت کرده بودم، این
پديده هاي منفي و مثبت
پديده هاي منفي و مثبت مصطفی عمرزی در جامعه ي ما كه رواج نفي و انکار، حاكميت تمام دارد، درکی به درستی و گسترده گی به ميان نيامده كه مسایل را باید در ابعاد مثبت و منفي آن ها بررسي کنیم. سال هاي زيادي ست كه پديده هاي جالبي چون ويديو و تلويزيون در ميان مردم، مورد استفاده قرار دارند. در جامعه ي مذهبي و سنتي ما با نفي تصوير كه اصل بینش را زير پرسش مي برد، آن دو پديده از عقب ويترين فروشگاه ها تا منازل و اعدامگاه هايی كه در زمان
در توحش ایدیالوژیک
در توحش ایدیالوژیک (معرفی کتاب «د انقلاب قربانیان») مصطفی عمرزی در تنگنای بحران، بیش از چهل سال است که مردم ما قربانی می دهند. کثرت این تکرار، نام ها و شهرت های زیادی ست که چون انبوه می شوند، زود فراموش می کنیم؛ اما در سوی دیگر آن، کثرت نام ها و شهرت هایی هم انبوه می شوند که هرچند در تناسب مردم نیستند، اما با خلق بحران، خود را نیز غرق کرده بودند. از 7 ثور سال 1357 به این سو که
پی گیری دوسیه های جرم
پی گیری دوسیه های جرم مصطفی عمرزی مهمترین تلقی از آثار افشاگر تاریخی، نباید محدود به نوستالژی/ تداعی بماند. تداوم خیانت ها، جنایت ها و جفا ها به دلیل اغماض محکمه ی افرادی نیز صورت گرفته که بیشتر در تحولات کودتایی که آن ها را انقلاب عنوان می کردند، به مردم و کشور، آسیب زده بودند. هرچند کتاب هایی که در مسئله ی تعقیب دوسیه های مجرمان مربوط به تحولات کوتایی، منتشر می شوند، معدود اند، اما آن را جداً مطرح کرده اند. حدا
خواست بي جا
خواست بي جا مصطفی عمرزی پس از فراغت از صنف سياست كه از زمان شمول در آن، از شاگردان تنبل و ضعيف بوده اند، تاكنون نیز نشانه ي واقعي از اميدواري ها براي اخذ نمرات عالي، به چشم نمي خورد. در اين كه از شاگردان ناكارآمد صنف سياست استند، نبايد بسيار عضه خورد؛ زيرا اين نصاب در فرهنگ ما وجود نداشت. بل در خلوت های آن، غمی فربه می شد که حالا به نام حمیت دینی، بیش از همه نمره دارد. شایقان این راه، تلاش می کنند به جبران خبط های به اص
احیای اُبُهت
احیای اُبُهت (نیاز به اصلاحات سیاسی) مصطفی عمرزی بعضی هموطنان دلخور استند که چرا به گونه ی کامل، جلو فرهنگ سازی های مغرضانه و ضد افغان ها و پشتون ها گرفته نمی شود؛ اما آنان متوجه نیستند که تمام دشواری ها از طریق فرهنگ سازی، رفع نمی شوند. تا جایی که در جریان کار های من و آن بزرگان ما استند که همیشه و با واکنش های به موقع، نگذاشته اند زهرپاشی مخالفان تعمیم یابد و یا آن انتظارات شان برآورد
انديشه هاي جانوري به نام انسان
انديشه هاي جانوري به نام انسان مصطفی عمرزی یک مقوله است که «انسان، حیوان ناطق است!» در زنده گي او شايد در تمام آن بر دو مورد، بیش از همه حكايت شود كه يكي خوشي و ديگري غم نام دارد. تا جايي كه به زنده گي حيوانات مربوط است، اين طبقه، خوشي ها و غم هاي خود را در راستای چريدن، فرار، آزادي و سفر، خلاصه مي كنند. حیوانات نظر به اوضاع جسمي و فزيكي و كلاً در گونه هاي اهلي، وحشي، مضر و بي آزار، تقسيم مي شوند. گونه ي بي آز
بخش تولید در تلویزیون
بخش تولید در تلویزیون مصطفی عمرزی نشر برنامه های تولیدی، مهمترین فعالیت رسانه ها را تشکیل می دهد. به خصوص شبکه های تلویزیونی با ایجاد دو بخش خبر و تولید، به انجام این مامول می پردازند. بخش خبر با پوشش رویداد ها و تهیه ی برنامه های خبری(گزارش ها) و بخش تولید با تهیه ی برنامه هایی که غیر اتفاقی اند، فرهنگ سازی می کنند. شبکه ی «رادیو- تلویزیون باختر» در سایه ی اهداف نهایی نشراتی خویش با تمرکز در بخش تولید، به اهمیت
اشک و لبخند
اشک و لبخند مصطفی عمرزی برگ های بسیاری از سیاهروزی ها و بی خانمانی های ما، محتوای کتابی ست که از سی سال بدین سو بر حجم آن افزوده می شود و پایانی ندارد. آن برگ ها افزون بر نکته ها و نماهایی هستند که با این بهانه نیز گوشه هایی از آن ها را به تصویر می کشیم. گذر از رنج ها، تجربه ای ست که در پهنای زمین، در کمین است. کسی نیست که در آن شناخته نشده باشد. در داستان های اندوه، کودکان کارگر و رنج های شان، پاسخ مرارت هایی هس
از خاطرات فرهنگی
از خاطرات فرهنگی مصطفی عمرزی در بیش از 15 سال کار فرهنگی مستمر، خاطرات جالبی هم دارم که مربوط این عرصه می شوند. یک نوع آن، شامل چاپ کتاب هایی می شود که با ضعف بودجه، سعی می کردیم از انتشار نمانند. از این قرار که متاسفانه دست تنگی های اقتصادی اجازه نمی دادند کتاب ها را با کیفیت و معیار لازم چاپ و نشر کنیم. اختیار اندازه ی A5، کاغذ متوسط و کوچک کردن حروف، برای آن که به حجم کتاب یا قیمت بالا منجر نشوند، از ناگزیری های ما بود
هرچند دیرهنگام و مزرورانه
هرچند دیرهنگام و مزرورانه (پیرامون کتاب «مداخلات فرامرزی و فاجعه ی سقوط جمهوری افغانستان») مصطفی عمرزی تحولات پی در پی و سریع که بیشتر محصولات رویداد شوم هفت ثور بودند، موقع ندادند تا به عوامل بحران که ناشی از تحولات پی در پی بودند، چنانی که در خور آنان بود(محاکمه و جزا) پرداخته شود. از بخت بد، چون تمام جریانات منفی در زمینه ی اقتدار تاریخی و سیاسی پشتون های افغانستان(قوم اکثری
علایم شرک اخوانی
علایم شرک اخوانی مصطفی عمرزی در این که ستمیان افغانستان در چند جلد درآمدند و هر کدام راه و روش جداگانه اختیار کرده اند، تردیدی نیست؛ اما پنهان نماند که باور های آنان که به نام فرهنگ، توجیه می کنند، همیشه بر وحدت قومی متمرکز اند؛ اما اگر خالی از اغراض و اغماض بر حقوق دیگران هم نباشند، بیشتر خودشان را منحرف می کنند. در تازه ترین اتفاقات دنیای سقوی، تورن اسماعیل که اخوانی با طهارت شمرده می شود، انتخاباتی را نفی کرد
تپه ي نارنج
تپه ي نارنج مصطفی عمرزی سیر طولانی آیین بودائی باعث شده تا در اطراف و اکناف کشور با آثار گوناگونی نیز آشنا شویم که شماری در وجود تندیس ها و شماری در وجود معابد و استوپه ها خلاصه می شوند. با فرمانروایی کوشانی ها، افغانستان شاهد قوام بیشتر بودیسم می شود. فرمانروایان کوشانی- به ویژه کنشکا- با تاثیری که از این آیین یافته بودند، می کوشند بودیسم چنان چه مذهب رسمی دولت آنان بود، گسترش یابد. کوشش ها و کشش های آنان نشانه
بوستان بد شکل و بی حال مطبوعات کشور
بوستان بد شکل و بی حال مطبوعات کشور مصطفی عمرزی در طی تحول نه چندان ناگهانی، در پهلوی سایر تغییرات و نمایشات، عرصه ی رسانه های کشور، به ویژه بخش مطبوعات، چنان دچار تغییر و سوء شکل می شود که بی مانند بود. صد ها نشریه و مجله در سال های اول حکومت بعد از رژیم طالبان که اضافه از 300 عنوان آن ها، تنها در کابل به میدان می آیند، ظهور می کنند. اگر از ولایات صرف نظر کنیم، اما پس از مدتی، شبیه یک پروسه ی مقطعه یی، از بیش از 300 نش
از يك سوراخ، بيست بار گزيدن
از يك سوراخ، بيست بار گزيدن مصطفی عمرزی مردم ما مي گويند: «آدم از يك سوراخ، دوبار گزيده نمي شود.» در كنار آوردن اين مطلب كه مردم ما به آن اعتقاد دارند و در زنده گي به آن توجه مي كنند، نمي توان نيانديشيد كه زمامداران ما چرا از اين همه فرهنگ و اندرز تجربه شده، چيزي نمي دانند؟ دانستن اين فرهنگ، هيچ نيازي به حضور در مكتب و پوهنتون ندارد. چرا از اين تجربیات غافل شده اند؟ اما ما تغافل را ناشي از عواملي چون خودفروشي،گر
از هنر های مردم ما
از هنر های مردم ما مصطفی عمرزی سرزمین ما، همان گونه که تاریخ طولانی، مردم سلحشور و مذهبی آن شهرت دارند، به خاطر داشتن کالای های مختلف سنتی، از جمله قالین و قره قل نیز مشهور می باشد. این فرآورده ها مهمترین تولیدات صادراتی کشور را نیز تشکیل می دهند. در این کنکاش برنامه ی «مستند باختر»، سراغ یکی از آن فرآورده های داخلی می رویم و خواهیم دید که سرگذشت آن چه بود و آینده ی آن از چه قرار است؟ پوست قره قل از حیوانی به نا
