د مصطفی عمرزی لخوا خپرې شوې لیکنې
نگرش نو بر شاهنامه و فردوسی
نگرش نو بر شاهنامه و فردوسی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی نگرش تقدس گونه بر میراث های گذشته، شاید نسبت به هرکجای دنیا، باعث تسکین روانی باشنده گان جهان سوم شود. برای ما که عادت کرده ایم هنگام کم آوردن، خود را در گذشته رها کنیم، «خود رهایی» در اعماق تاریخ که مسئله ی ماضی ست، آن مشغله ی ذهنی می آفریند که سهم عمده ی آن، تخیل به جای واقعیت می شود.در این که بخشی از دارایی های فرهنگی و تاریخی
تاریخ سر در گم
تاریخ سر در گم مصطفی عمرزی پیچده گی درک تاریخ در افغانستان، به ویژه آن چه عقب تر از دوران معاصر می رود، در کمبود یا نبود چندین مشخصه و مولفه است. جغرافیای سیاسی، هویت سیاسی، مقوله های حقوقی و مدنی، همه و همه به گونه ای که اتباع و کشور ها را معرفی می کنند، در بیش از یک قرن اخیر، شکل گرفته اند. بنا بر این، اگر مشخصه های قومی، زبانی و مذهبی، چنانی که در واحد های غیر سیاسی، معمول بوده، وجود نداشته باشند یا مبهم باشند، نمی توا
اتحاد شوروی در افغانستان
اتحاد شوروی در افغانستان (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی ظاهراً دوسیه ی اتحاد شوروی، مختومه شده، اما توسعه ی آن در جلد قدیمی(امپریالیسم روس) ما را در قرابت مرز هایی قرار می دهد که با جا گذاشتن تمام علایم قبلی، شباهت های آن در آسیای میانه را کاملاً بی شباهت از نسخه ی شوروی نمی سازد.هنوز هم تکدر تاریخی تجاوز اتحاد شوروی در حیاط ما باقی ست. پس از آن به اصطلاح مارش تعلیم و تربیه، در قعر جهنم ب
افغان زمین
افغان زمین (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی باور های سرزمینی(فرامرز ها) در گذشته ی مردمانی نیز وجود دارند که سوا از واحد های کنونی سیاسی خویش شناخته می شدند. در این کتاب، مفهوهم فرامرزی «من»، هرچند از خاستگاه افغانستان، اما در زمینه ی تنوع فرهنگی «ما» می چرخد.مانند اکثر پرداز های نوستالژیک، در تخلیقات این مجموعه همچنان تعادل را رعایت کرده ام. آوردن توام آن به حساب معنی، آشکار کننده است. در
تیمور لنگ؛ چهره ی هراس انگیز تاریخ
تیمور لنگ؛ چهره ی هراس انگیز تاریخ (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی بدتر از همه، تعریف جنایتکاران تاریخ در حوزه ی گرایش های قومی ست. در اوزبیکستان، یک مجسمه ی بزرگ تیمور لنگ به چشم می خورد که بعضی بی توجه بر فجایع تاریخی او، در برابر آن مدهوش می شوند. این بی خیالی که میانه ای با وجدان ندارد، ظاهراً به حدود اربعه ای دل خوش است که چند صد سال قبل در روزگاری که مرز ها به راحتی خورد و بزرگ می شدند،
افغان ها و انگلیس ها
افغان ها و انگلیس ها (معرفی کتاب) مصطفی عمرز ی شهرت جنگ های افغان و انگلیس، فراتر از مرز های ماست. حتی رهبران تحول اکتوبر 1917 در روسیه، اذعان می کردند که مبارزه ی ضد استعماری افغان ها در قرن نوزده، الهام بخش بسیاری از جنبش های آزادی بخش جهان بوده است. قیام معروف افسران هندی در 1856 با الهام از پیروزی افغان ها بر اردوی هندوس بریتانیا در جنگ اول افغان و انگلیس، صورت گرفته بود.با انکش
چنگیز خان؛ چهره ی خون ریز تاریخ
چنگیز خان؛ چهره ی خون ریز تاریخ (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی سه کتاب مرحوم استاد محمد احمد پناهی سمنانی در افغانستان، بسیار مشهور هستند. کتاب های «حسن صباح؛ چهره ی شگفت انگیز تاریخ»، «تیمور لنگ؛ چهره ی هراس انگیز تاریخ» و «چنگیز خان؛ چهره ی خون ریز تاریخ». این سه عنوان کتاب، نخستین بار در حاکمیت فجیع ملا برهان الدین ربانی در کتاب فروشی های شهر کابل، به فروش گذاشته شده بودند. از این میان، دو
حقیقت خورشید
حقیقت خورشید (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی سوژه يي شدن ارزش هاي ملي در جوي كه نفهمي گفتاري نيز معمول شده، اين را تقاضا مي كند تا در یک سرزمين با نام و نشان تاريخي، دنبال نشاني هايی باشيم كه وقتي بازار بي مضموني «گل» کرد، شهرت های مهم نباید مضمون كمسوادان و آن اقشاري شوند كه گذاشتن كامنت/ ديدگاه هايی با عصبيت قومي را در ترويج فرهنگ ابتذال در دنیای مجازی كاشته اند.اگر ناهنجاری ها مجوز نمی
دینیات معقول
دینیات معقول (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی در قرن بیست و یک، همچنان نیاز های دینی داریم. اصولاً دین به منظور برآورد تعادل روانی انسان نیز در نظر گرفته شده است. مجموعه ی اخلاقی آن که همیشه به خوب تاکید و بد را مردود می شمارد، وجه تمایز اساسی آن با سایر پدیده های فرهنگی ست. در دین مبین اسلام، دعوت به تعقل، آن قدر صراحت دارد که اکثر آیه های شریف با تاکید به عقل، پایان می یابند. چنین سفا
رسانه ها، مدیریت و نوسان ها
رسانه ها، مدیریت و نوسان ها (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی در دو دهه ی پسین، رشد سرسام آور رسانه ها به همان میزان، تنوع کاری و فرهنگی نیز ایجاد کرده است. جوانان زیادی از دختران و پسران افغان، عرصه ی ژورنالیسم افغانستان را آن قدر رنگین ساخته اند که اگر به لحاظ کار، نو نباشد، اما خیلی زیاد و متنوع است.پیشینه ی رونق رسانه یی کشور(کثرت) به سلطنت اعلی حضرت شاه امان الله(رح) بر می گردد. در دهه
ناکامی
ناکامی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی بُن بست های ایجاد شده یا عمدی، بالاخره افغان ها را بر سر چهار راه دیگری قرار داده اند که حق شان نبود. امید ها در نزدیکی های دو دهه، اما از نفس افتیده اند. در جریان تنقید سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حکومت های پساطالبانی، افغان های زیادی سعی کرده اند آشکار بسازند که نباید به ادامه ی تورید نسخه های آماده ی حکومتداری، واقعیت های داخلی افغانستان، فراموش شوند.
در محور بنیان اندیشی
در محور بنیان اندیشی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی تا انتشار این کتاب هم یقین دارم که حوزه ی تحقیق، تاریخ و ادبیات ما از تحلیل های «بنیان اندیشی»، اکثراً خالی ست؛ زیرا پرسش های زیادی بی پاسخ مانده اند. یک نوع تقابل فرهنگی که در میان بحث های سیاسی، زبانه می کشد، در خلط بی ربط مفاهیم، افغانستان را با تمام سنگینی سجل بین المللی، به حاشیه می برد. رسوب ذهنیت های مخرب که به نام ت
طرح حمله
طرح حمله (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی باب وود وارد، چهره ی شناخته شده ی ژورنالیسم امریکا و جهان است. او در یک مشارکت حرفه یی با کارل برنشتاین، در آشکار ساختن ماجرای واترگیت، نقش اساسی داشت. پس از آن که آشکار شد ریچارد نکسن، از روسای جمهور امریکا، سعی کرده بود از مسایل درونی حزب رقیب، سر در آورد، باب وود وارد و همکارش به این تخلف پی می برند و آن را رسانه یی می سازند. این افشاگری، رییس جمهور
فصلنامه ی بنیان اندیشی
فصلنامه ی بنیان اندیشی (معرفی یک نشریه ی مهم) مصطفی عمرزی فصلنامه ی بنیان اندیشی شماره های 1، 2، 3، 4، 5 محل چاپ و انتشار: جمهوری اسلامی ایران در شماره های 2 و 3، نوشته های من(مصطفی عمرزی): «تنقید تاریخ در افغانستان» و «تمایز تاریخی». اهل تامل، وقتی به صراط مستقیم می رسد، نیاز به بازتاب آن دارد. یک نوع کار روشنگر فرهنگی که به دنبال آگاهی های ژرف به دست م
کرونولوژی سقوط
کرونولوژی سقوط (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی در میان کتاب هایی که خیلی مبرا از دروغ ها، جعلیات و بهتان هستند، یکی هم کتاب «افغانستان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا سقوط شمال به دست طالبان»، نوشته ی ارکانحرب دگرجنرال عبدالرووف بیگی از نظامیان تحصیلکرده و اوزبیک کشور ماست. پس از مطالعه ی این کتاب، آن قدر نشانی کرده بودم که وقتی پایان یافتند، متوجه شدم اقتباس آن ها در یک مقاله، آن را شبیه یک کت
پور خرد
پور خرد (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی درونمایه ی تاریخی در جغرافیای رواج زبان دری(تاجکستان، افغانستان و ایران) در کشور تاجکستان در حالی که با خط سیرلیک(رسم الخط روسی) سال هاست جزیره شده، پس از استیلای شوروی و همچنان پی توجیه کمونیسم، اینک فارسیسم را نیز به خاطر تشدید بحران قومی، مطرح ساخته است.کشور ما پس از رقابت منفی به خاطر ساخت عمق تاریخی که حالا جعلیات حوزه ی تخلیق را به جای تاریخ، م
شانس های اتفاقی
شانس های اتفاقی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی با چاپ و انتشار کتاب «احمد شاه مسعود به روایت همسرش»، آن رُخ سیاسی این پرونده نیز رونما شد که در سایه ی نیرو های خارجی، مثال ها دارد. ظاهراً نشان دادن چهره ی دیموکراتیک از تنظیم هایی که پس از سقوط طالبان، همه کاره ی حکومت شده بودند، یک نیاز مبرم اکثر اعضای آن ها برای آینده ی سیاسی بود. تا حالا که فاطمه، دختر برهان الدین ربانی در دوبی، در تجارت سک
پی آمد تصویر
پی آمد تصویر (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی ساده ترین معنی این گزیده/ عنوان، عبارت از تبیین داده هایی ست که از طریق هنر هفتم، می یابیم. چند سال قبل، بعضی از نزدیکانم که سال ها در کشور های مرفه، زنده گی کرده بودند، از اثرات و تبعاتی می گفتند که گاهی ناخودآگاه، دچار شده بودند. این پذیرش، بیشتر در عرصه ای صورت می گرفت که داده های هنری را تصویری- صوتی می سازند.در هنر هفتم، بارگذاری ایده ها از
به ادامه ی خیانت ها
به ادامه ی خیانت ها (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی زد و بند های سیاسی از سال ها به این سو، شمال افغانستان را ناامن ساخته اند. با سقوط حکومت شهید داکتر نجیب الله، ساخت انواع عمدی حکومت های محلی تا مانع اقتدار مرکزی حاکم بر کُل کشور شوند، جزو استراتیژی روس ها بود. به ادامه این خیانت، حاکمیت های محلی تنظیمی، تغییر چهره می دهند و با داعیه ی قومی، ظاهر می شوند. تداوم چنین تحول ماهیت، اما نیازمند ه
سیر فرهنگی
سیر فرهنگی (معرفی کتاب) مصطفی عمرزی سیر فرهنگی، اندیشه ی دایم کسانی ست که وقتی فراتر می اندیشند، فرامرزی می شوند. در سیر فرهنگی، لطف زیاد وجود دارد. ضمن اشباع و اقناع اذهان و معنویات، افق های فکری گسترده تر می شوند؛ هرچند از این پدیده، استفاده ی سیاسی نیز می شود. مثلاً به نام حوزه ی اشتراکات فرهنگی، بار ها دچار تعدی سیاسی شده ایم. در تنازع سیاسی ما، رد استخبارات کشور های همسایه، در همه
