مقالې
د قومونو یووالی
د قومونو یووالی. لیکواله : پښتنه کلیواله. یووالی د یوې ټولنې اصل جوړوي، که چېرې موږ نورو پرمختللو هېوادونو ته وګورو نو د ټولو قومونو د یووالي په اساس جوړ شوي، او پرمختګ یې کړی ، په نورو هېوادونو کې خلک ځانونه ی قومونو نه ویشي ، ځکه چې هغو ته خپل هېواد ګران دی او ملي ګټې ورته اړینې دي، د مثال په ډول هندوستان هېواد د سترو صنعتي او پرمختللو هېوادونو څخه شمېرل کېږي .
امریکامحور
اگر ویزای کشور هایی که ثبات و رفاه اجتماعی دارند، صادر شود، شک ندارم که حتی متعصب ترین طرفداران تاریخ های چند ده هزار ساله نیز با تمام توان خواهند کوشید ویزای کشور های آرام و مرفه را به دست آورند. چه قدر جالب خواهد بود! صف های دراز طرفداران تاریخ های چند ده هزار ساله که در هر گوشه ی اوهام تاریخ، مدینه فاضله را خواب می بینند و در غرور کاذب آن، رقابت های تفاخر جهان سوم نیز مود شده است، قصداً و عمداً مهاجر شوند. تحلیل های سیاس
د مشرانو په قدر پوهېدل!
د مشرانو په قدر پوهېدل! عبدالله وردک - انګلستان - آګست - ۲۰۱۸ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو، السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې روغ، جوړ، او په نېکو کارو لګیا وی. ګرانو او عزتمنو لوستونکو! زه د پیام افغان د تلوېزیون د محترم مشر عمر خطاب، د سپینو خبرو پروګرام، په منظم ډول سره ګورم. یوه ورځ، عمر خطاب، د خپل تلویزیون له لارې، د یوه خپل ملګري له خولې، یوه کیسه وکړه، چې ان شاءالله، د ځینو وروڼو او خویندو دپاره به څه نا څه ګټه ولري. کیسه په
له امریکایانو سره په مذاکراتو کې د قوي دیپلوماسي اړتیا
له امریکایانو سره په مذاکراتو کې د قوي دیپلوماسي اړتیا عبدالرحیم (ثاقب) لیکوال او سیاسي شنونکی د تیر ۲۰۱۷ کال د جنوري په شلمه د امریکا د متحده ایالاتو د ولسمشر په توګه د ډونلډ ټرمپ له واک ته رسیدو سره سم په افغانستان کې د امریکايي ځواکونو په اړه د سپینې ماڼۍ د وروستي دریځ تمه کیده. د تیر اګست په وروستیو کې د افغانستان او جنوبي آسیا لپاره د ټرمپ پوځي ستراتیژي د دغه منفي دریځ پیلامه وه چې په فغانستان کې د بمباریو په تشدید او په جنګي ډګر کې امریکايي ځواکونو ته د مزیدو صلاحیتونو
اندونیزیا کې د افغان او نورو هیوادونو د کډوالو د ژوند په اړه مستند فلمونو نندارې ته وړاندې شول
د نړۍ د بېلا بېلو کړکېچ ځپلو سیمو او هېوادونو نه انډونیزیا ته راغلي کډوال د دغه هېواد په مکاسار او جاکارتا ښارونو کې میشت دي. په دوی کې ډېری شمېر یې د افغانستان، عراق، ایران او سریلانکا دي. د جون شلمه په مناسبت چې د کډوالو نړیواله ورځ ګڼل کیږی، د جاکارتا د ګایتي انسټیټیوټ په اندونیزیا کې د میشتو کډوالو په اړه مستند فلمونه نندارې ته وړاندې کړل. په دغه فلمونو کې د کډوالو وضیعت ته کتنه شوې. د هغوۍ ورځنې ژوند او د اندونیزیايی وګړو سره د هغوۍ ملګرتیا او اړیکې یې په تصویر کې کښلي چې
طالبان له چاسره جګړه کوي؟
طالبان چاسره جګړه کوي؟ عجیبه ده طالبان او داعش چې د یوه نوم تر چتر لاندې جګړه کوي، موخه یې څه ده جګړه چاسره او د څه په خاطر یې کوي؟ طالبان په افغانستان کې د چا په وړاندې جهاد کوي؟ ددوی موخې دلته څه دي؟ موږ ټول ددې شاهد یو چې طالبانو تل ملکي خلک تر برید لاندې راوستې دي، تل یې د بېچاره او بېګناه افغانانو ژوند اخیستی ، او بیا یې په ډېرې بې شرمۍ د برید پړه منلې او ویلي یې دي چې دا برید د اسلامي امارت مجاهدینو تر سره کړ.
مخالفان رئیس جمهور غنی مخالفان مردم فقیر افغانستان اند!
نخست باید با نگاۀ ژرف و عمیق، خارج از هر نوع تعصب و تبعیضی به مشاهد و بررسی گرفت که این همه مخالفان رئیس جمهور غنی کی ها اند، چه میخواهند، آیا آنها واقعاً مخالفان مردم فقیر افغانستان اند و یا خیر؟ ثانیاً باید به بررسی و مشاهده گرفت موضوعی را که چرا و روی چه منظوری یک عده اشخاصی که در هفده سال اخیر از راه های غیر قانونی و نامشروع خودشان را در داخل کشوری فقیری چون افغانستان به ثروت و سرمایه های غیر قانونی رسانیده اند، به مقابل یک رئیس جمهور عالمی که در راۀ مبارزه با فساد اداری و در راۀ
د پاکستان د پارليماني ټاکنو درسونه
د دې لیکنې موخه داده چې که ممکنه وي زموږ خلک، سیاسي ډلې او شخصیتونه د پاکستان له پارلیماني ټاکنو څه درسونه اخیستلای شي. هیله ده دا ټاکنې، د پخوانیو ګوندونو او درنو سټو ماته، لاملونه یې د سیاسي علومو په رڼا کې زموږ د خلکو په یو څه ویشتیا کې برخه ولري. له افغانانو سره مرسته وکړي چې سیاسي ګوند، دندې او اصول یې، قومي ټیکداران او ځان غوښتونکي ښه وپیژني او سیاسي شعور یې لوړ شي. په پاکستان کې ټاکنې وشوې، زاړه ګوندونه او سياستوال پکې&nb
سریال ایرانی «شیوع»، دهن کجی آشکار است
همزبانی، همسایه گی و اشتراکات، مقولات مهم تداوم گفتمان دلخواه التصاق اند. هرازگاهی که چند محافظه کار داخلی می خواهند با ظرفیت پایین خویش برای درک واقعیت ها و عناصر سیاسی، دنبال توجیه باشند، چند قید بالا آنان را کمک می کند کم نیاورند؛ اما سال هاست که مقولاتی چون همزبانی و امثالهم در حاشیه ی واقعیت های
چند خط سرخ در ننگرهار
یادآوری: پس از حمله ی نیرو های امریکایی با مادر بمب ها در ننگرهار، در مقاله ای که اینک بار دیگر تقدیم می کنم، هشدار داده بودم که نباید ولایتی به اهمیت ننگرهار را دست کم بگیرند. توجه ناچیز به سطح ولایت های درجه دو یا درجه سه، ننگرهار را که از چند بُعد بسیار مهم است، به هرج و مرج می کشاند. تراکم نفوس، صنعتی بودن، سطح بلند زنده گی شهری، فعالیت های فرهنگی، عواید فزون مالیاتی و گمرکی و از همه مهم تر این که در جغرافیای اکثریت (پشتون ها)، محوریت
سالم تنقید او یا ښکاره تخریب!
سالم تنقید او یا ښکاره تخریب! عبدالله وردک - انګلستان - آګست - ۲۰۱۸ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وی. ګرانو او عزتمنو لوستونکو! د سالم تنقید او ښکاره تخریب تر منځ ډېر لوی فرق دی. قدرمن وروڼه او خویندې، باید ددې استعداد او پوهه ولري چې سالم تنقید د ښکاره تخریب نه جدا، او هغه هېڅکله یو له بله سره ګډ نکړي. الحمدالله، مونږه ټول په ترتیب سره، مسلمانان، او افغانان یو. نو د ښکاره تخریب خو باید هېڅ س
د طالبانو د کویټې شوار ته د ISI د غړي اخطارونه
د طالبانو د کویټې شوار ته د ISI د غړي اخطارونه محمد ننګیال تقریباً څه کم دوه اونۍ وړاندې امریکې په افغانستان کې د سولې د راوستو لپاره له طالبانو سره مخامخ خبرو ته چمتوالی وښود او عملي بڼه یې هم ورکړه. د دواړو غاړو ترمنځ دغې ناستې د منطیقې په استخبارتي کړیو په خاصه توګه د پاکستان په ISI باندې اوربل کړی دی، شپه او ورځ پدې تکل کې دي چې څنګه وکولی شي چې د خپلو داخلي او بهرني ملګرو پر مټ دغه د سولې پروسه ناکامه کړي. د د طالبانو د کویټې د شورا یو جګ پوړي غړي چې د طالبانو د واکمنۍ
استرالیا وايی د ملګرو ملتونو د نړیوال مهاجرت تړون په اوسنۍ بڼه نه لاسلیکوي
د دغه هیواد د کورنیو چارو وزیر پیټر ډوټن په باور د ملګرو ملتونو د نړیوال مهاجرت نوی طرحه شوی تړون د استرالیا له ملي ګټو سره په ټکر کې دی او له همدې امله د استرالیا حکومت به دغه تړون په اوسني شکل کې لاسلیک نه کړي. دغه تړون د ملګرو ملتونو د غړو هیوادونو لخوا په دې موخه طرحه شوې چې د نړي په کچه د کډوالو لپاره د مهاجرت یو خوندي او منظم سیستم رامنځته شي، د نړۍ د کډوالۍ بحران حل شي او همداراز د کډوالو په وړاندې په شته اوسنۍ نړیوالې حکومتدارۍ کې اصلاحات رامنځته کړي. د دغه تړون وروستن
د تخصص رښینئ انځور
د تخصص رښتینئ انځور: متخصص: زه متخصص یم. عام وګړئ: ډېره ښه ده. څومره بهرنیان درته د درملنی لپاره راځی؟ متخصص: هیڅ بهرنئ نه راځی. عام وګړئ: ستا څومره ناروغان بهرنیو ډاکټرانو ته ځی. متخصص: هره ورځ سلګونه او زرګونه. عام وګړئ: تخصص چا درکړئ ده؟ متخصص: خپل دولت. عام وګړئ: همدا دولت دی تخصص منی؟ متخصص: هو کی. چی نه یی منی نو ولی یی راکوی. عام وګړئ: که همدا چارواکئ دی ناروغ وی ته یی درملنه کوی که بهرنیو ډاکټرانو ته ځی؟ متخصص: که رښتیا
عبدالله د پېژندپاڼو په اړه، له خپل واک پورته غږیږي!
عبدالله د پېژندپاڼو په اړه، له خپل واک پورته غږیږي! عبدالله عبدالله چې د دولت د یوې څانګې یانې حکومت او هلته هم د یوې برخې مسوولیت چې له اره مشورتي ځاګړتیا لري، په تېرو دریو کلونو کې يی د جهادي مافیايي کړیو په مرسته د خپل مسوولیت او واک پورته ادعاوې کړی چې وروستۍ هغه يي د بریښنايي پېژند پاڼو د ویش سره مخالفت او دښمني ده! ازادۍ راډیو سره خبرو کې د اجراییه ریاست مرستیال ویاند امید میثم وايی«د دغه بهیر په اړه سیاسي ګوندونه، پارلمان، مدنې ټولنې او ټول خلک رضایت نه لري او باید دا بهیر
وطن و مرز های احمدشاه
شعر فانتزی و شعر ریالیستی، به دو طبقه ی آفرینشگران تعلق دارند. یکی گروهی که همه چیز را در دنیای خیال می سازند، اما گروه دیگر، آن چه را دیده اند در دنیای خیال رسم می کنند. کُل دیوان اشعار احمدشاه بابا (به کوشش مومن موحد) را بررسی کردم. تلاشم برای یافت نام «خراسان» به جایی نرسید. این تفحص بیشتر بر اثر روده درازی بی خردانی ست که با تخلص های «خر-آسانی» در حال چرا در وادی جهالت اند. اگر تعبیر افغان ستیزان از ا
لنډه کیسه ، دغزني شنه کوتره ، د ګوانتانامو په زیړو جامو ... !!
اهدا : د میوند دملالې په نامه ------------- داڅو ورځې کیدې چې دکلي سپي ته مې چورت خراب و ، دری څلورکاله وشول چې مشرخدای پار ماما یې په غاړه کې دده په وینا قیمتي غاړکۍ او زموږ پرهغې طوق لعنت وراچولی دی ، زه نه پوهیږم چې خدای پارماما ته ولې زموږ دا بې وایې ډنګرسپی یوشی ښکاري ، هروخت یې چې غاړه کۍ ته وګوري ، نو له رازه ډک سرورته وښوروي : ـ ځه بچ
د وینې د لوړ فشار ناروغې
د وینې د لوړ فشار ناروغې (hypertension). د وینې د لوړ فشار ناروغې (hypertension) سره مبارزه ضرور باید وشې! په ټوله نړۍ کی د دوینې فشار ناروغۍ دانسان د مرګ اساسې علت دی، د نړیوال روغتیایی سازمان له قوله د دغۍ ناروغۍ څخه هرکال په نړۍ کې ۱۷،۳ میلیونه خلک مری. دغه ناروغۍ د مرګ اساسې خطرناک عامل بلل کیږې. دوینې فشار څه ته وایی؟ د وینې فشار د زړه هغې قوی ته ویل کیږې چې د هغی په وسیله وینه په رګونو کی حرکت پیدا کوې. د وینې نورمال فشار ۸۰/۱۲۰ اټکل شوې دې د وینې لوړ فشار یوه مز
پاکستان کا مطلب کیا هې
لوی څښتن په نړۍ کې په میلیاردونو خلک پیدا کړي دي. په لکونو قومونه یې د نړۍ پر مخ خواره کړی دي او په میلیاردونو څېرې یې یو له بله توپیر کړی دي، تر څو یو له بله یې توپیر وشي. دغو خلکو او قومونو بیا د نړۍ جغرافیه د قوم او ملت پر بنسټ سره وویشله، سلګونه هېوادونه یې پکې جوړ کړل او هغوی ته یې د خپل ملت او یا قوم نوم ورکړ. د بېلګې په ډول که موږ د ارمنستان نوم اخلو نو سم د لاسه پوهیږو، چې د ارمنیانو هېواد ارمنستان یادوي، یا هم څوک د روسیې څخه بحث وکړي نو، پوهیږو چې د
عمران خان او میخاییل ګرباچف
په پاکستان کی عمران خان نیازی په داسی وخت کې په ټولټاکنو کې بریالی اعلان شو ، چې په خپله د پاکستان بیړۍ د سترو توپانونو سره مخامخ او د ډوبیدو ګواښ یی وار په وار زیاتیږي. دا د پاکستان په لنډ تاریخ کې د مارشال ایوب خان ، یحیی خان ، غلام اسحق خان څخه وروسته پښتون دی چی د واک په ګدی کینی. خو هر پښتون چی په پاکستان کې واک ته رسیدلي تر پنجاپیانو زیات ، پښتنو ته زیان رسولی او په مقابل کې یې پنجاپي استعمار ته خدمت کړی دی. وبه ګورو چې نوموړي هم د پنجاپ استعماري ګټو ته ژمن دی او که غواړي په
