مقالې
په جنوب ختیځه آسیا کې د چین پرمختګونه ـ د استرالیا او هند اندیښنې
لس کاله دمخه دا ناشونې وه چې دا انګېرنه شوې وای چې د استرالیا او هند حکومتونه به خپله ګډه همکاري له اقتصادي راکړې ورکړې سربیره په نظامي چارو کې هم پراخه کړي. خو د چین ګړندي پرمختګونو او په ځانګړي ډول په جنوب ختیځه آسیا کې یې مخ په زیاتیدونکي نظامي نفوذ دا دوه هیوادونو اړ ایستي چې دې برخه کې د پام وړ بریا ترلاسه کړي او له یو بل سره د اقتصادي همکارۍ سربیره په نظامي برخه کې هم خپلې هڅې ګړندۍ کړي. په تیرو لسو کلونو کې په
د زابل جنایت، پټ لاسونه او مخنیوی یې
د طالب او امریکا د سولې له تړون وروسته، طالب سړیخور هېڅ شرعي دک او دلیل نه لري چې له افغان دولت سره خپله جګړه روا یا جهاد وبللای شي، ځکه چې له تړون وروسته طالبان ان د کافر وژلو ته فتوا نه لري او شریعت یې مخه نیسي۔ له همدې امله په زابل کې د دېرشو سرتېرو وژن نه یوازې یو وحشت دی، بلکې غیر اسلامي، غیر شرعي او یو غیر انساني کړن دی۔ ان شاالله چې طالب سړیخواره به تر دې نور هم ذلیل او په آخرت کې به ځواب ته راکش شي چې په کومه ګنا مو مؤمنین ووژل۔ که طالب د خپلې ځناورۍ د توجیه کولو لپاره کوم شر
بې شموله او ټولشموله شعار
سیاست مخ او څټ نه لری! خو په افغانستان کې هرڅه لری یو ښکرنه لری هغه په دې مانا چې په دوه سری دملی وحدت حکومت په سیاست کې دجان کری په زورټاکل شوی اماتور پخوانی اجرایه ریس اودلا اودلا ډنډورې لا دوام لری اومرور شوی چیغی دی او نارې ، ګواښ دی او ځواک پک مې لیدلی وه خو نه ماغزه وتلی ! عبالله عبالله باید دا ومنی چې سوله دملت حق دی ،دعدالت برکت او دعلم فضیلت.سوله کې انحصار نشته داظهاراتو سمون ور سره خوندی کیږی وایې چې یوخل دقریشود دو قبیلو ترمنخ اخ اوډب شو ابو سفیان خبر شو اوهغو ته لاړباکفایته م
تا که دیر نشده، باید به خود امد!
حوادث روزهای اخیر باید آنهای را متوجه و به خود آورد که نمیگذارند کشتی توفان زده کشور از تلاطم هیبتناک به ساحل برسد. آنهایکه در قصرهای غرب کابل، منازل لُکس و محاط به سیم خاردار وزیراکبرخان، هوتل های مسکو و اسلام آباد با هم جمع میشوند، به نامهای (سیاسیون) وغیره هنوز هم اشتیاق زراندوزی هرچه بیشتر، تجمل پرستی و فساد را در سر دارند؛ آنان شایستگی، توانایی و لیاقت رهبریت کشور راندارند. کشوری مانند افغانستان وملت نجیب و باهمت، ولی زجر دیده ی چون مردم باعزت ما ضرورت به چنان زعامت و حکومتی دارد، که شای
د امريکا د ونډو بازارغورځیدلی؛ پړه يې پر چا ده؟
د امريکا د ونډو بازارغورځیدلی؛ پړه يې پر چا ده؟ د ناول کورونا ویروس د خپرېدو له امله د نړۍ په لر او بر کې اندېښنې مخ پر زیاتېدو دي او د ونډو پر بازار يې هم سيوری غوړلی دی. په دې وروستيو ورځو کې د امريکا د ونډو بازار بې کچې ډېرغورځېدلی او د اسهامو بازار شاخصونه يې د مارچ له ۹مې نېټې څخه تر ۱۸ مې نېتې پورې څلور ځله له ټاکلې اندازې څخه ټيټ شوي دي. د امريکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په خپله ټويټرپاڼه کې وويل ،هغه ويروس چې له چين څخه راغلی، د امريکا پر اقتصاد يې منفي اغېزه کړې ده. په
عبدالله به د ټاکنو پایلې مني، بله لار نه لري
ځیني افغان شنونکي په دې اند دي چې دوستم، محقق، کریم خلیلي، فضل احمد معنوي او د دې ډلې څو نور کسان عبدالله لمسوي چې د ټاکنو د پایلو له منلو انکار ته ادامه ورکړي او د دوی په باور، ښای له دې لارې به د ولسمشر غني په مشرۍ دولت ساز ټیم چې ټاکنې يي ګټلي، اړباسي چې له اساسي قانون او د ټاکنو له اصولو او قوانینو وراخوا د ۲۰۱۴ کال د ټاکنو په شان دوه سره حکومت چې نوم به یي د «ملي یووالي حکومت» پر ځای «ټولشموله دولت» او په پلي کولو کې به يي خلیلزاد د جان کیري رول لوبوي، ومني. ځیني نور افغان څېړونکي وا
کورنا؛ د عبادت له ادا کول د ژوند تر مصوونیته
ژباړه، لیکنه او تصرف: عبدالرحمن فرقانی کورنا باید د الله تعالی پر تقدیر باندې د کلک ایمان ترڅنگ جدی ونیسو. د کورنا سره باید د احساساتي برخورد پرځای منطقی برخورد وکړو، تر څو ځان په خپل لاس هلاکت ته ورنه کړو. په دې برخه کې د نقل(وحې) لارښونه عقل ته چې د وحې پر احکامو د پوهېدو لپاره تر ټولو مهمه وسیله ده، دا ده، [ولا تلقوا بایدیکم الی التهلکه..] یعنې پخپله ځان د مرگ خولې ته مه اچوئ! یا په بل عبارت پخپل لاس ځان مه وژنئ!. په کار ده، چې د نړیوالو صحي سییستمونو او نظامونو وقایوي لارښ
له پښتنو نه د علمی لیکنی په هیله
سلامونه او د نوی ورځی په هیله د پښتنو دښمنان پښتنو ته افغان غول وایی. که څه هم دا د هغوی نادانی ښیی خو متاسفانه ځینی پښتانه لیکوالان د خپلو لیکنو د کم علمی په خاطر هغوی ته ښه سند ورکوی. زما په ګمان دا لیکوالان د روشنفکری ادعا به هم لری خو روشنفکره د ستری علمی پانګی نه ورسته د خپلو زده کړو په هکله فکر کوی او بیا يوی اصیلی نظریی ته رسیږی. ډیره د خپګان ځای ده چه په همدی پاڼه کی ځینی پښتانه یا کم علمه مقالی لیکی او یا خو بی بنیاده نظریی ورکوی. اول. څوک چه په اسلام او یا
سیاسي خیاطان !
ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د خیاطانو ټکی، نن سبا په ځینو لیکنو کې، ډېر تر سترګو کیږي. زه ددغه ټکي په اصلي مفهوم، نه پوهېدم. خو کله چې په افغانستان کې، د ټاکنې نتیجه اعلان شوه، او چې کله مې، د ځینو افغانانو خبرې واورېدلې، نو هغه وو، چې زه ددغه ټکي په اصلي معنا، سم پوه شوم. غواړم، دغه خبره، د لمر په شان ټولو ته واضح او روښانه کړم، چې زما مقصد، هغه قدرمن خیاطان نه دي، چې دوی، خلکو ته جامې ګنډي. زه هغوی ټولو ته، د زړه له کومي احترام لرم. پدغه لیکنه کې زما یوازینی هدف، سیاسي خیاطان
طالبه که ته وښویدلې ، غاښونه زما وزي
اسلام ورک او په مسلانانو نړۍ ډکه ده ، مسلمانان دعوا لري چه اسلام د هرمشکل له پاره حل لري ، د اسلام دین یګانه د حل لار ګڼي ، او لوی لوی ملایان دا دعوا هم لري چه : د قران ، د الحمدالله سورت د هر مرض علاج دی ، بېله د مرګ نه، دیني طالب او سیاسي طالب ټول په دې عقیده دي چه اسلام د هر (اخلاقي ، حربي ، سیاسي ، صحی او طبي ، زراعتي ، فامیلي )خرابۍ او مشکل د حل لپاره ، قران د حل لاره ښودلې ده که تاریخ راواخلو او تېر ادیانو تاریخي کړنو ته په تېز او ژور نظر وګورو نو عیسوي ملایا
د کابل حکومت، اصطلاح څوک او ولې کاروي؟
لږ وخت مخکې مې «ایا سوله ممکنه ده؟» تر سرلیک لاندې یوه لیکنه چې څو بریښناپاڼو او فیسبوک کې خپره شوې، تر سترګو تېره شوه. دلته د لیکنې د نورو برخو په ښېګڼو او بدګڼو تبصره نه کوم، بلکې غواړم د یوې زړې او اشنا اصطلاح د«کابل حکومت» په اړه چې په نسبي توګه دې لنډه لیکنه کې نهه (۹) ځلې د کابل حکومت، یو ځلې کابل کې د اشرف غني حکومت او یو ځل هم (کابل کې مشران) په بڼه کارېدلې، یوه لنډه تبصره ولرم. باید هېره نه کړو چې په سیاسي لیکنو سربېره حتی په عامو لیکنو کې هم، هره کلمه او اصطلاح ټاکلی بار او
زمونږ کلي او بانډې
درویشتمه برخه ارواښاد مرزا جمعه ګل خان ساپي الحاج مرزا جمعه ګل خان ساپی د ملک محمد شریف خان ځوی د فتح محمد خان لمسی په کال ۱۲۸۱ ه ش د لغمان ولایت د عمرزیو د خیراباد په کلي کې په یوې منوره کورنۍ کې سترګې دنیا ته خلاصې کړې دي ۰ خصوصي زد ه کړې یې د دري ژبې په ادبیاتو ،فقه ، صرف نحوه او نور دیني علومو کې د لغمان او ننګرهار په ولایاتو کې د مشهورو علماوو څخه ترلاسه کړې او تر هغه وروسته بیا د کابل د سروبي په ولسوالۍ کې د مامور په توګه ولس ته د خدمت جوګه ګرځیدلی دی۰ مد
ملی بنسټونه باید ونه ځپل شي
احتیاطی - اضطراری وضعیت، دقدرت لپاره سیاسی سیالۍ او هواریدونکی بحرانونه باید وګړنیزه پیاوړی اراده او ملي بنسټونه ونه لړزوي ! *** افغانستان داسې هیواد، او افغانان داسې ملت نه دی چې ژر حل کیدونکی کړکیچونه او هواریدونکي بحرانونه یې واڼې وتښتوي. افغان ولس خپل ولسي نرخونه، ملي یووالی او کلک هوډ لري، چې په سختو حالاتو کې د ستونزو په وړاندې دریدلي دي. له څو ورځو را هیسې یو څو (سیاسیونو) په خپلو ناسنجول شویو اقداماتو او د نړۍ په ډیرو هیوادو کې د ( COVID-19) په نوم وایرس خپریدو په خلکو کې اندی
د کورونا د وبا یا اپیدیمي د خپرېدو مخنیوی
ځیني خلک خصوصا د طلوع پردیپاله تلویزیون ویندویان تل د افغانستان له دولتي مسوولینو غوښتنه کوي چې له ایران سره پوله باید وتړل شي. پدې حساس وخت کې د پولې تړل هېڅ امکان نه لري ، ځکه چې هلته زمونږ دوه درې میلیونه خپل اتباع د مهاجرو په شکل اوسيږي . په کوم وجدان او منطق د خپلو هېوادوالو د راتګ مخه نیسو. هلته ټول افغانان هم په کورونا ویروس ندي اخته شوي . هغوي له ډېره مجبوریته پدې سره ژمي کې تاوده کورونه ، کار او عصري ژوند پرېږدي او د خپل پلرني وطن غېږې ته ځانونه رارسوي. مونږ دا حق نه لرو چې د هغوی پر
د اشرف غنی تاریخی مسئولیت
سلامونه او د نوی ورځی په هیلهڅو ورځی مخته می د خپلو ویروونکو خیالاتو او اندیښنو لکبله څو ټکی په دی پاڼه کی ولیکل ترڅو د کابل اداره ورته غوږ شی. خو له بده مرغه هغسی ونسول. هیله ده په دی پاڼه کی د کابل د اداری مدافعین زمونږ هیلی مسئولو کسانو ته ورسوی.موږ نه پوهږوایا غنی د خپل مشر نجیب لیاره غواړی؟ایا امریکایان د فلفین د مورو د سلکلن جنګ مادل په افغانستان کی تطبیقوی او د غنی نه د یوی وسیلی په توګه استفاده کوی؟ایا غنی د میرمن غنی تر تاثیر لاندی د امریکایی سپینپوستو افراطی عی
جنیوا کې د تامیل پناه غوښتونکو د خوشې کیدو غوښتنه شوې
یوې تامیل توکمه محصلې د ملګرو ملتونو د بشر حقونو په غونډه کې د ګډون پرمهال استرالیا کې د دوو تامیل پناه غوښتونکو د خوشې کیدو غوښتنه وکړه. تامیل زده کوونکې (رینګا انپاکومار) د سه شنبې په ورځ له استرالیا څخه جنیوا ته سفر وکړ او هلته یې د ملګرو ملتونو د بشر حقونو په ۴۳مه غونډه کې د ګډون پرمهال د هغو دوو تامیل پناه غوښتونکو د خوشې کیدو لپاره غږ پورته کړ چې له تیرو ۱۰ کلونو راپدیخوا د استرالیا په بیلابیلو مهاجرت توقیف خون
د بنګله دیش پولیسو اووه تنه روهنګیايي کډوال په یوه برید کې وژلي
د بنګله دیش پولیسو تیره اوونۍ د دوشنبې په ورځ په یوه بیانیه کې وویل چې په (کاکس بازار) کې د یوې چاپې په ترڅ کې ۷ تنه هغه روهنګیايي وګړي د پولیسو سره د نښتې په پایله کې وژل شوي چې د نشه یې توکو او خلکو په قاچاق دخیل ګڼل کیدل. په کاکس بازار کې سلګونه زره هغه روهنګیايي کډوال ژوند کوي چې دوه نیم کاله مخکې د د میانمار د پوځې بریدونو او تاوتریخوالو له امله د دغه هیواد له رخاین ایالت څخه وتښتیدل او بنګله دیش ته کډه شول.
ملبورن کې د پناه غوښتونکو په ملاتړ لاریون ترسره شو
تیره اوونۍ د استرالیا په ملبورن ښار کې د هغه هوټل مخې ته سلګونو خلکو لاریون ترسره کړ چې دا مهال پکې هغه کډوال او پناه غوښتونکي توقیف ساتل کیږي چې د مهاجرت د پخواني درملنې قانون په اساس له سمندري توقیف خونو څخه د روغتیايي مسایلو په خاطر استرالیا ته انتقال شوي. دغه لاریون د استرالیا د کډوالو د عمل ایتلاف لخوا د فبروري په ۲۹مه نیټه د ملبورن په پریسټن سیمه کې د مانترا هوټل مخې ته په لاره اچول شوې وه. په دغه هوټل کې له تی
دسولې په اړه اړین ګامونه
دافغانستان دسولې روانې پروسې ته هیلې اوامیدونه ورځ تربلې زیات شوي. کله چې دطالبانو اوامریکاترمنځ دسولې تړون لاسلیک شو نو دغه امیدونه لاوغوړیدل. دغه جنګ دامریکاپه شمول طالب اودولت ترمنځ ترسره کیدو اوس مهال له امریکا سره تړون لاسلیک شو. طالبان او دولت لادخبرومیزته نه دي ناست . غواړم په دی لیکنه کې دواړو لوروته یوڅه سپارښتنې وکړم ترڅودهیوادوالو هیلې اوامیدونه دسولې په برخه کې لاوځلیږې اودنامیدۍ ښکارنه شي .ځکه په مطبوعاتو کې ددواړو لوروخبروته که فکروکړ نو بیا دا سوله پروژه ښکارې نه
طالبانو د اسلام اباد په ډاډ امارت غوښت!
د روان عیسوي کال د مارچ په ۱۱ مه (د ۱۳۹۸ کال د کب ۱۹ مه)، د ملګرو ملتو امنیت شورا د رایو په اتفاق پریکړه وکړه چې ملګري ملتونه «د افغانستان اسلامي امارت » په رسمیت نه پېژني او امنیت شورا د «اسلامي امارت» د بیا واکمنېدو ملاتړ نه کوي! دې پرېکړې د طالبانو هغه خیال پلو چې افغانستان کې يي د اسلامي امارت د بیا واکمنېدو په تړاو واهه، په پوره نهیلۍ او مایوسۍ بدل کړ. طالبانو د امارت د واکمنۍ لپاره، دوه لسیزې افغانان د جنګ په بټۍ کې نني کړل. د افغانانو د کړاو او د نړیوالو مرستو په پیسو یې جوړشوي
