د ټول افغان لخوا خپرې شوې لیکنې
چين او د سوريې بحران
پيکېنګ او دمشق د اړيکو اوږده او نرمه سابقه لري. ددې دواړو هېوادونو د اړيکو د پيل داستان په ۱۹۴۶ کې د چين نيشنلېسټ دولت لخوا د سوريې په رسميت پېژندلو او په ۱۹۵۶ ميلادي کال کې د دواړو هېوادونو د سفارتي اړيکو په پيل کېدو سره را شروع شوی دی چې د لسيزو په تېرېدلو او د سوريې د داخلي جنګونو سره،سره لا تر اوسه هم ښې او تقريبا پیاوړې پاتې شوې دي.چين د يوه اقتصادي ځواک په توګه د سوريې له داخلي جګړو مخکې ددې هېواد د تجارت يو عمده او اصلي شريک و.او د يوه ځان ساتي هېواد په توګه د خپل خارجي سياست د اص
د فوکوشيما اتومي بټۍ د ويجاړېدو داستان او خطرناکې اغېزې یې
د ۲۰۱۱ د مارچ په يوولسمه نېټه د جاپان فوکوشيما ایالت د ريشتر ۹ درجې زلزلې ولړزاوه او ورپسې دسونامي له امله په دې سيمه کې د (فوکوشيما) په نامه د اتومي انرژي د لومړۍ بټۍ ماشين الات له کاره وغورځېدل او د رادیو اکتيفو مضرو موادو د خپرېدو لامل شول. څېړونکي دا پېښه د چرنوبيل د اتومي بټۍ له پېښې وروسته په نړۍ کې دويمه ستره اتومي فاجعه ګڼي. دا مضرې وړانګې ان تر کيلومترو ،کيلومترو پورې خپرې شوې. جاپان د مضرو وړانګو څخه د ژغورنې په خاطر ددې بټۍ تر شل کيلومتري ټول د اوسېدو ځايونه خالي کړل او ان
غربی ها برای دریدن انسانیت، این چنین زوزه می کشند !
در کشورهای عقب مانده، مرتجع و وحشت زده غرب حتی پاپ، شوالیه، نماینده پارلمان، نخست وزیر، کارگردان، تهیه کننده، بازیگر، مجری، معلم، آواز خوان، پلیس، کشیش، داکتر، شاروال، دکاندار، راننده، استاد، انجنیر، وکیل مدافع، قاضی، هنرمند، رقاصه و... فرقی نمی کند، در هر بخشی از این جامعه آفت زده، هر کس به خود حق دریدن انسانیت را به بدترین و شنیع ترین شکل ممکن می دهد!سال هاست که زالوهای چون دموکراسی، حقوق بشر، آزادی و امثال آن، خون انسان هارا درآنجا واین جا مکیده است !سال هاست که دیگر ساکنان متروکه های مت
سوله ييزه هستوي انرژي او پرمختللي هېوادونه (لومړۍ برخه)
په دې وروستيو وختونو کې مالي بحرانونو او ساري ناروغيو نړیوال اقتصاد ته ډېر زيان اړولی دی. حتی پرمختللي هیوادونه لا نشي کولی په بشپړ ډول له دې بحران څخه روغ ووځي او ور اوښتي تاوانونه جبران کړي. همدارنګه دا وضعیت د بين المللي سیاسي او ټولنیزو کړکیچونو له امله لا پسې خراب او بدتر شوی دی. د نړۍ د هېوادونو تر منځ جهاني همکاري او همغږي تر بل هر وخت په ناسم وضعيت کې قرار لري؛ اوږدمهاله اړيکې او شراکتونه تر ډېره محکم نه پاتې کېږي. نو له مشکلاتو څخه د وتلو لپاره اقتصاديکارپوهان وايي چې د وضعیت د
نژاد پرستی در ادبیات فارسی
(از هدایت و علوی تا درویشیان و بادکوبه ای) فرج سرکوهی پستی نوشته است در باره سخنان هنرمند بوشهری سعید شنبه زاده و منکر نژادپرستی اتنیکی در ایران شده. پس از نقدها و کامنت های بسیار پذیرفت که اشتباه کرده است. من زیر پست جدیدش این مطلب را نوشتم که در اینجا می آورم: خوشحال ام که نوشته پیشین خودرا به نقد کشیدید.این صفت حمیده ای است بی گمان. من فقط برای محض آگاهی شما – و نه نقد آن نوشته – چند نمونه از چند نویسنده ایرانی وابسته به نسل ها و گرایش های مختلف را در اینجا می آورم تا به تا
بایډن که ملا برادر؛ کوم یو جدي دی
د ماسکو ناستې ته تر ډیره تمې نه وي، یوازي د جوبایډن پر اداره او د بین الافغاني خبرو د چکټیا په موخه ناسته ترتیب شوې وه. د ماسکو ناسته کې له افغان سیاسي مشرانو سره د طالب مشرانو سوړ چلند هغوی لا زیات د راتلونکي په اړه نهیلي کړل، حامد کرزی، د اهل تشیع، تاجکو او ازبکو مشران فکر کوي چې طالبان بیاځل د واک انحصار ته ځان چمتو کوي. ماسکو غونډه کې د استاد سیاف، عطاء نور، صلاح الدین رباني او تورن اسماعیل نه ګډون، د امریکا بدې ارادي ښيې. د امریکا نوې اداره د پوځیانو ایستلو په اړه
څوک په افغانستان کې د استراليايي ځواکونو په جنګي جنايتونو پرده غوړوي؟
په ۲۰۱۶ ميلادي کال کې د استراليا د خاصو ځواکونو يوه پوځي کيون فراسټ په افغانستان کې د استراليا د جنګي جرمونو څخه پرده پورته کړه او ويې ويل چې د رابرټس سمېت په نامه يوه استراليآيي پوځي په ۲۰۱۲ زېږدي کال کې د ارزګان ولآیت کې د يوه بندي وګړي لاسونه ور تړلی له يوه لوړ پاڼ څخه یې ښکته غورځولی او په شکنجه کولو یې وژلی دی. په داسې حال کې چې همدې پوځي د ښو جنګي کارنامو په ترسره کولو سره د استراليا تر ټولو لوړ جنګي مډال هم ګټلی و.د کيون فراسټ دې ادعا شور او ځوږ جوړ کړ ، خبري رسنيو ته خبره راووته ا
د افغاني جګړې څو مجهوله معادله
په افغانستان کې د سولې او جګړې معادله څو مجهوله ده، ځکه پیچلې او ګرانه ښکاري، اما د هرې څومجهوله معادلې په څیر د حل لاره لري: د جګړې د معلومو ګډون کونکو څخه، نامعلوم ګډون کونکي هم معلومولی شو. ټول جګړه کونکي، چې د جګړې له ډګر څخه ووځي، په میدان کې سوله پاتې کیږي. د جګړې دوې اساسي مخالفې خواوې: یوې خوا ته طالبان او بلې خواته امریکا جمع د افغانستان، په اصطلاح، اسلامي جمهوریت دي. عام ولس- څرګند د امریکایي اشغال ضد دریځ لري. شمالي ټلواله، د خپلو ټولو اپوزیسیوني اکټونو سره سره، د افغان حکو
ولی مو ژوند په کړاو دﺉ؟
په نړۍ کې زیاتره خلک له خپل ژوند څخه شکایت کوي.چې ګڼ شمېر یې،زموږ په ټولنه او چاپیریال کې ژوند کوي.څوک له خپلې کورنۍ څخه شکایت کوي،او څوک له خپلو نږدې ملګرو څخه،او همداسې زیاتره ستونزې دي چې خلک ترې شکایت کوي.که چېري دې ستونزو ته په جدي او سم ډول فکر ونه شي،د نورو ډېرو ستونزو او ناروغیو سبب ګرځي.او په راتلونکي کې ژوند سخت او بد حالت ته ځي.آیا کله مو په دې اړه فکر کړې دﺉ؟ لومړي: ستونزه د څه له امله پېښه شوې ده؟ دوهم:هغه ستونزه چې زموږ ژوند یې په کړاو او سخت
سیه روی شود هر که در او غش باشد!
از دیرباز دغدغهء اکثریت و اقليت بر سر زبان ها بود و تیکه داران قومی از اقوام مختلف، ادعای اکثریت و اقلیت را سر می دادند. بعضاً تمام بار ملامتی بر شانهء پشتون ها گذاشته می شد و چنین پنداری وجود داشت که پشتون ها عامل اصلی تبعیض سیستماتیک بوده و در تمام سرشماری ها دست باز داشته اند و اطلاعات را در این خصوص، مورد دستبرد قرار می دهند؛ اما واقعیت امر این است که در تمام پروسه های ملی، اکثریت اقوام- به شمول پشتون ها- مورد دستخوش قرار گرفتنه اند. پُر واضح است که در جوامع انسانی وجود اقوام مختلف و متفا
در یک سالگی هیاهویی پوچ دولت انتقالی برای بازگرداندن طالبان!
یک سال پس از توافق آمریکا و جریان تروریستی طالبان، سپس آغاز مذاکرات بینالافغانی، با تغییر قدرت در کاخ سفید مذاکرات متوقف شد. گویی به ناگهان، همهٔ بازیگران صحنه، نقشهای نمیهکاره خود را رها کردند و صحنه از هیاهویی پوچ خالی شد. نمایندگان طالبان برای کسب تکلیف روانه پاکستان شدند. نمایندگان بی اختیار ارگ وسپیدار آچمز شده، درسکوتی رقتانگیز منتظر دستور بعدی بیحرکت ماندند. یک سال پس از توافقات دوحه، طالبان مسرور از قدرت، به عملیات نظامی علیه نیرویهای آمریکایی پایان دادند، اما عهد و اخ
خپل ځانته ړاندهء او ولس ته بينا یان
په دري کې یو ضرب المثل یا متل لرو چې وايي ( کورِ خود بیناءِې مردم ) = یعنې هغه څوک چې خپل ځانته ړوند وي ،خپل عیبونه نه ويني مګر د خلکو عیبونو ته ښه بينا وي او سترګې ېې ټېغې ختلې وي چې څنګه د اشارت په ګوته نیوکې وکړي له دې نه ناخبر چې څلور ګوتې ېې بیرته ځان ته متوجه وي!!!!دا متل د ډيریو سیاستمداریانو باندې که د هیواد دڼنه دي او که باهر صدق کوي.د مثال په ډول په دا ۳۰-۴۰ کالونو کښې هغه راهبران ، تنظيمونه ، ډلې ټپلې او ... چې د سوپر پآورانو او سيمه ایزو ګاوڼدیانو له خوا د ګوډاګیانو او خود
دالمان یو نامتو اونیز اخبار(die ZEIT) «دي څیت» څخه
دالمان یو نامتو اونیز اخبار(die ZEIT) «دي څیت» چي په «هامبورګ» کي خپریږي پر۱۸سمه دفرورۍ ۲۰۲۱ کي دیوې ژبڅېړني له مخه لیکي: (پریویشتمه دفبروري دمورنۍ ژبي نړیواله ورځ ده چي له دې جملې نه ئې ډېري ژبي ترخطر لاندي دي. ۷۰۰۰ ژبي په نړۍ کي تر دې دمه شتون لري،چي له دې نه ئې ۳۸۰۰ ژبي په ډول ډول رقمو سره تر خطر لاندي دي.) او بیا لیکي: (۲۸۳۵ ژبي ترخطر لاندي نه دي. ۱۴۱۷ ژبي ترخطرلاندي دي داځکه چي اکثریت دځوانان ئې لا خبري په کوي،خو هلکان ئې څومرخیال نه ساتي. او۱۷۶۸ ژبي ډېرترخطرلاندي دي، ځکه ځوانان خبري
د لیرې واټن زده کړو تاریخچه
په لیکه(انلاین) زده کړو ته؛ پر انټرنیټ زده کړې هم وایي چې e-learning یې مشهور نوم بلل کیږي ( ځینی محققین ددې دواړو ترمنځ په توپیر ټینګار کوي). د لیرې واټن زده کړې (Distance learning) هغه ډول زده کړو ته ویل کیږي چې د سُنتي زده کړو پر خلاف د مختلفې جغرافیه (د ټولګي حاضرې څځه بغیر) یا لیرې واټن څخه ترسره کیږي یا هغه زده کړې چې د ښوونکي او زده کونکي ترمنځ فزیکی واټن موجود وي چې یو او بل لمس کولې او لیدلې نه شي (بغیر د کوم وسیلې) هغه ته د لیرې واټن زده کړې وایي چې مختلف ډولونه لري، انلاین زده کړی
په پښتو ژبه کې د لومړي ځل لپاره د ''قواعد الافتاء'' کتاب چاپ شو
د افغانستان د پوهنتونونو د شرعیاتو پوهنځیو د (فقه او قانون/ اسلامي تعلیمات) څانګو او د دیني مدرسو د فقهې، افتاء او قضاء د تخصص د برخې محصلینو لپاره په اصول افتاء کې د «قواعد الافتاء» په نامه کتاب چې د لوړو زده کړو د کریکولم او درسي نصاب مفرداتو ته په کتو لیکل شوی، له چاپه راووت.دا کتاب د شرعیاتو پوهنځي استاد مفتي فضل هادي سالک لیکلی.قواعد الافتاء په اصول افتاء کې په پښتو ژبه لومړنی کتاب دی چې د هېواد مشهورو علماوو، پوهاندانو، او دوکتورانو پرې تقریظونه لیکلي او د کتاب متانت او علمي اړخ
د مارچ د اتمې نېټې- د ښځو د نړیوالې ورځې په مناسبت
د ښځو حقوقو ته غاړه ايښودل تاریخي حکم دي! د میلادي جنتري د مارچ د مياشتې په اتمه نېټه چې معمولاً د لمریزې هجري جنترۍ د حوت د میاشتې له اتلسمې نيټې سره سمون خوري، په ټوله نړۍ کې ښځې او دښځو د حقوقو پلویان سرکونو ته راوزي، مارشونه او مظاهرې کوي، په لویو هالونو کې غونډې او په وړو مجلسو کې د مارچ اتمه نېټه د ښځو د نړیوالې ورځې په نوم نمانځي. په دې ورځ د کال تر نورو ورځو زیات د نړۍ ښځې یو له بله سره خپل پیوستون ښکاروي، په ټولنه کې خپل ځان او حضور څرګندوي، د خپل موجودیت او ټولنیز مناسب ځای
کـنړ ـ لکه خونه بې میړونه
دادی کلونه کیږي،چې اورو : پر کونړ باندې د کرښې له ها خوا راکټونه اوریږي، د افغانستان ،په اصطلاح اسلامي جمهوریت یې بیا د رسنیو له لارې غندي او یا د محب په څیر چارواکي، د ځوانۍ څو احساساتي خبرې هوا ته خوشې کړي. دا په داسې حال کې ،چې ا.ا.ج. «ملي اردو»،«ملي پولیس» او «ملي امنیت»لري؛ د ځان ساتنې له پاره یې د پنځوسو هیوادونو پوځونه هم په خپل سر ودرولي دي؛ د یواځني نړیوال ځواک سره یې امنیتي تړون هم لاسلیک کړي دی؛د پاکستان سفارت په کابل کې او د افغانستان سفارت په اسلام آباد کې او زیات شمیر قونسلګري
ولې به په راتلونکي کې په نړۍ کې ترهګريزې پېښې زياتې شي؟
ممکن نړيوالې ترهګريزې پېښې او پر وړاندې یې مبارزه په راتلونکو کلونو کې لا پسې ډېره شي او شدت پيدا کړي، دا چې ولې به دا ترهګري پېښې اضافه کېږي ، لاملونه یې څه دي؟ يو ډېر اوږد بحث دی چې په يوې لنډې مقالې کې ټول په جزياتو سره نشي خلاصه کېدای. خو موږ لته ددې سببونو څخه په يوه مهم او قوي علت خبرې کوو چې تر نورو ډېر مهم او اصلي لامل دی.له دې سببونو څخه يو لامل د هغو تورنو کسانو پر وړاندې چې په ترهګريزو پېښو کې نيول کېږي د ناټو او په ځانګړي ډول د امريکا توند ،سخت او بشري ضد چلند دی چې دوی يې
آشتی ملی
تعریف و ماهیت آشتی ملی: آشتی اصطلاح معمول است که در زنده گی روزمره مردم بکار می رود و به معنا و مفهوم سازش و دوستی پس ازپرخاش، قهر و نزاع می باشد. اولین اقدام برای حل مشکل بعد از قهر و جنگ جانبین و یا جوانب متعدد عبارت از آشتی آنها است که قدمه های بعدی ایجاد و استحکام باورها مانند تفاهم، صلح، مصلحت و دوستی از همین بابِ نخستین میگذرد. همین اصطلاح در فلسفه، تیولوژی و علوم سیاسی نیز مورد استعمال قرار می گیرد. اصطلاح آشتی ملی در علوم سیاسی عبارت از جور آمدن، روبوسی، در بغل کشی
پښتانه نارې وهي د اتحاد
خو څوک لاړل په جهاد څوک پر الحادد جهاد رهبران غواړي خپل نفسونهملهدان هم نيم شېرين شول نيم فرهادهاغه دوه ميليون شهيد مجتهدين ولشمشېر زني واي مونږ کړ ملک آزاد!ملټيپل، ټريپل ډبل شول جاسوسانمارشالان، ټروريستان کړي پف او بادد سیاف د تش په نام اتحاد څه کړي ؟ثروتونه د عرب او غرب فسادپښتانه په خېل او زي کښې دي نښتيولسمشر دی سمبول تش په نوم ښادرښتیاني وحدت رازده کړئ له هزارهله همزه نه تر الف شول ټول آبادامنیت، پوهې، تکنيک پسې ها ځغلينه چسپک، نه
