د ټول افغان لخوا خپرې شوې لیکنې
حنفي فقه او د سولې کاږه واږه پیچومي
چشم بد دور، زموږ په وطن کې د جنازو او هدیرو تر څنګ نن سبا د سرو کرښو هم ښه پریماني ده. چا ته جمهوریت سره کرښه ده، چا ته امارت، چا ته د شلو کالو لاسته راوړنې او دا دی اوس حنفي او جعفري فقهې هم سرې کرښې شوې. زموږ د جغرافیا د ارواښاد معلم صیب قادر خان، تکیه کلام رایاد شو چې د هر درس په آخر کې به یې ویل: (ګل د کدو ګل دی، یو پورته کوم لاندی تری بل دی) نن په قطر کې له طالبانو سره د افغان دولت د بی بنده بی سربنده ناستو پاستو او سیاسي چنو وهلو یوه میاشت پوره شوه. د هوټل په ښایسته تالارونو او لابي ګان
د امريکا نوې ستراتيژي د مذهبي جګړو له لارې د حکومتونو راپرځول
د توکم پالنې جګړې د امریکا په متحده ايالاتو کې ډېر پخوانی تاريخ لري او د پېړيو پېړيو په تېرېدو لا هم په امريکا کې تور پوټکو ته په ځينو ايالتونو کې په ښه نظر نه کتل کېږي، په دې اړه خبرې کول يو اوږد بحث او يوه اوږده موضوع ده. ددې خپل منځي تفرقو مشري په ډېرو مواردو کې سپين پوستو لوړ پوړو امریکايي چارواکو د خپل حاکميت د غځولو لپاره کوله . خو نن سبا چې د رنګ او توکم پر اساس جګړې کوم انتن نه ورکوي او خلک له هغو دورو راوتلي دي اوس امريکايي چارواکي او د دوی ځينې متحدين غواړي چې د مذهبونو پر بنسټ
د راتلونکي لنډمهاله حکومت مشر درانی، بارکزی که کابلی؟؟؟
له څو ورځو راهیسي په ټولنیزو رسنیو کې د راتلونکي لنډمهاله حکومت د مشر په اړه بحثونه او ځینې لیکنې کیږي، جالبه ده؛ پرته له دي چې د شخص او راتلونکي په اړه باوري معلومات ترلاسه شي، د خلکو د اذهانو د ګډوډولو لپاره ځینې نومورکي رسنۍ د خپل شهرت له امله ځینې وخت ناسم معلومات او اوازې خپروي. د لنډ مهاله حکومت لپاره د احمدشاه دراني نوم په خولو کې اوړي را اوړي، او ډیری لوړ پوړي افغان چارواکي او سیاستوال یې ګیچ کړي، دارنګه بهرني ډیپلوماټان هم نه پوهیږي چې دا څه ډول لوبه ده. د روان کال فب
د جګړې بدرنګ بیزونه او د ملي شتمنیو د لوټ غمخواره!
ورووستیو څلور لسیزو پرلپسي جګړو، ناخوالو، په کور دننه د پردویو اجنډګانو تعقیب، لاسوهنو، نیواک او یرغل په افغان خاوره کې د هر موجود وجود بی تعریفه کړې، هرې رنګینې خپله ښکلاه بایللي، هر خوند خپل رنګ ورک کړې او هر معیار د مروجو او منلو علمي او تاریخی مفاهیمو او ویوکو په خلاف کاریدلی او ورڅخه ناوړه ګټنه شوی. د بېلګې په توګه د لومړی افغان انګریز ملی غزاه اتل وزیر محمد اکبر خان بی ګوره، بی لقبه او بی رتبي دې مګر بچه سقاو او د تنظیمي جګړو ټول بدنامان، بلچاران او بګیلان د کابل په لوړو څوکو ک
مرز و بوم (معرفی کتاب)
تصور انسان از زنده گی به دو معنی گذشته و حال، او را در فضای میان آن ها اگر در تامل آینده امیدوار می سازد، عقبه ی آن، به ماضی ای نیز وصل است که وقتی تداعی می شود، در جا هایی که خوش باشد، عزت نفس می بخشد. یکی معنی معمول مرز و بوم، جای آرامش های آدمی ست. در ضرورت القای فرهنگ سازی های آن، گذشته های خوش مردم در مرز و بوم بزرگان و حیاطی که در فرصت های آن اندیشیده اند، این محدوده را نوعیت و ماهیت نیز می بخشد. در چند سده ی پسین، هرچند تعدی و هرج و مرج در سایه ی تنازع بیرونی در این م
بین الافغانی مذاکرات، د جمهوریت ظرف چې خالي به پاتی شي!
د امریکا شل کلن یرغل، نیواک او استعمار زموږ له ملت څخه د پیړیو خوښې، سکون، فرصتونه، ارمانونه او د ګډ سباوون او ګډ افغانستان جوړولو سپېڅلي هیلۍ تالا کړې، دربدره یې کړل، تر کورګډې ورسېدل او د یوه ملت هر جدجهد یې په بلواکۍ لاهوه او محکوم کړل.په همدې موخه امریکا او ملاتړو یرغلګرو سفارتونه ته یې په کابل کې موږ د جاسوسۍ د تولید ، د نفرتونو د خپرولو او د تپلواکۍ د دوام او روزلو ځالي بولو او پدې باور یو چې تر کله هم د دوی کرغېړن وجود پایته ونه رسیږی، د دې سفارتونو او سیاسي استازولیو شتون افغان مل
تکرار احسن
درنوشتۀ قبلی خود با تفصیل توضیح کرده بودم که انسان ها نه تنها ذریعۀ هویت شخصی شان شناسائی میشوند ، بلکه بوسیلۀ هویت های جمعی شان نیز مشخص میشوند. همین طورهرهویت جمعی ، خودرا بوسیلۀ یک سلسله مشخصات ، ازهویت جمعی دیکر مشخص میسازد. همۀ این هویت های ظهور یافته درطول تاریخ ، نتوانسته اند که بطور یکسان وبرای همیش پا برجا بمانند. شماری از آنها که توان سازگاری با روند تکامل جوامع بشری را نداشتند ، جبراٌ درتحت عومل نوظهوراز بین رفتند. از زمرۀ هویت های جمعی که تا هنوز بطور کامل منحل نشده اند ،
کاواکه حکومت او د کمرپرغاړه ولاړه کابينه
څو ورځې وړاندې حکومت دکابينې د تکامل لپاره دلس تنو نوماند وزيرانو نومونه په داسې حال کې اعلان کړل چې د ولس ،سياسيونو او د حکومت په جوړولو کې قربانيو ورکوونکيوڅهرو لخوا دنيمګړې کابينې پر ضد غوغاګانې پورته شوې . سره له دې چې په دې او دېته ورته لویو او وړو مسائلو کې د حکومت مشران د چاپه خوله پياز هم نه خوري خو نور پوهېدل چې که يې اعلان نکړي نو دحکومت په داخلي چوکاټ کې دمخالفتونو پر بنا جوړ شوي زخمونه به لا وشړېږي. زه پرته له دې چې د ښوونځي او پوهنتون په دورو کې د حکومت،حکومت دارۍ
د سپټمبر ۱۱مه، د یوه ملت او امت د کړاوونو او عزت له درېځه!
د سپټمبر ۱۱مه هسي د امریکایي امپرالیسټي نظم د ټېنګولو او امریکایي ښکېلاک او نېواک د غځولو او دوام ډرامه وه. امریکا د دغې جعلي او کاذبي ډرامي په پنځولو سره خپل ځان له کورني، نژادې او طبقاتي ماتېدو وساته، لویدېځه نړۍ ته یې له صلیبي جګړو وروسته یوځل بیا د یوالي، خوځښت او ګډ استعمارې درېځ خپلولو لاره پرانېسته او همدارنګه د ۲۱ پیړۍ له پیل سره یې د یوه امت د برم او د څو انساني تمدنونو د خپل اختیارې او ځانبساینې ټولي د انسانیت په ګټه هڅې یې خنثی او وټکولي.دوی منځنې ختېځ د دې جعلي پېښې ور
د سليمان لايق شاعري؛ ارزښتي جاج!
لسيزې مخکې استاذ جليل ځلاند لاندې شعر ته طرز جوړ کړ او خپله يې وويلو، دا آهنګ وروسته بيا هر چا ترنم کړ خو په کوم انداز او جنون او په کومې ادا چې استاد ځلاند ويلی و هيچا بيا هغسې ونه ويلو: ای شعله ی حزين ای عشق آتشين ای درد واپسين اين شور تست يا که جنون سرشکها يا شعر من که ميدهدم سوز جاودان ديگر نبويمش شبها نجويمش رازی نگويمش تا در فراق و ناله و درد و شکنجه ها آهسته طی کنم ره خاموش رفتگان... عشق د ژوند
په افغانستان کې سوله زموږ سوله ده
سرچینه: دجرمني ډې ولټ ویبپاڼه لیکوال: داروپایې ټولنې دبهرنیو چارو او د امنیتي سیاست استازی، د اروپایې کمیسیون د ریئس مرستیال او د هسپانیې د سوسیال ډموکراټ ګوند غړی ښاغلي یوسفبورغیل ژباړه: سراج الحق ببرکزی ځدراڼ په افغانستان کې سوله زموږ سوله ده ٬٬له ډیرو کلونو کړکیچ ورسته وسمهال د نوې پیل لپاره چانسونه شته د اروپایې ټولنې د یوه پیاوړي ډیپلوماټ٬٬ په اند. کله چې د افغانستان په تاریخ کې یو نوې باب پرانستل کیږي، اروپایان نه شي کولي یوارې ننداره چیا
تنقيدي زاويه؛ د غني خبرې او جرګه!
استاد سياف دريځ ته راغی، د دولت رئيس يې مخاطب کړ: ته زيربنايي کارونو ته ډېره لېوالتيا لرې چې بندونه جوړ کړې، فابريکې جوړې کړې، د دې ملک اوبه چې بيرون ځي دا مهار کړې، دا به ټولې تاسو ته وليکل شي، خو دا يو يې هم ستاسو نوم تلپاتې کوي نه، که هر وخت تاسو وتوانېدئ چې دا د وينو بهير بند کړئ هلته به ستاسو نوم تلپاتی وي. کله چې محمد اشرف غني دريځ ته راغی استاد سياف ته يې وويل چې استاد تاسو د افغانستان يو بنسټ يئ، خدای مو همېشه لره، او چغه يې کړه چې ان شاالله مونږ به وينه ختمه کړو... غ
مشورتي لویه جرګه، د غني نوې ډرامه
یو ځل بیا نوې ډرامه، نندارې ته وړاندې کېږي او دا ځل د پاتې ۴۰۰ طالب زندانیانو د خوشې کولو په نوم د عامه اذهانو د اغفال غولوونکی حرکت، چې د دې ترڅنګ بله موخه یې له بهره د څو راغلیو ټامیانو د جېبونو له ډکولو بل څه نشي کېدای. ډېره عجیبه ده، چې د ۴۶۰۰ طالب زندانیانو د خوشې کېدو په پار، چې ځینې رپوټونه یې له ۴۰۰ مطلوبو بندیانو پرته، شمېر۵۱۰۰ تنه ښيي، ولې له خلکو سره سلا مشوره ونشوه؟ آیا هغوی هم ستاسو د سرې کرښې یوه برخه نه جوړوله؟ ټول پوهېږو، چې جرم، جرم دی زیات او کم یا ښه
د افغانستان د ناکامولو او د سولې د سبوتاژ جرګه!
د طالبانو له لوری په یوه کال دننه کې دوه ځلی اوربند کول، یوه اونۍ د تاوتریخوالي د کمښت اونۍ په نوم ته غاړه ښوول او تر ټولو مهمه افغان حکومت داسي مهال د یوه طرف په توګه پیژندل چې اسلامي ګوند، جمعیت ګوند او د هېواد په کچه لسګونه مطرح سیاستوال او ولسي شخصیتونه د حکومت مشروعیت ننګوی او د ۱۳۹۸ کال بدنامۍ او له درغلیو ډکي ولسمشریزی ټاکني، تر ټاکنو وروسته غوبل، په یوه ښار کې دیوال په دیوال د دوو حکومتونو اعلان او تر ټولو مهمه داچې نړۍ او حتا د ډاکتر غنی ستراتیژیک ملګرې امریکا نوموړی ته د بریا مب
پر عایداتي سرچېنو د فاسدینو ولکه د هېواد اقتصادي بحران ګواښ
د هر هېواد تولیدي سرچینو بډاینه او د صادراتو کچې لوړوالی، پر وارداتي توکو د مالیو وضع کولو په ګډون له ګڼو نورو سرچینو د عوایدو لوړول د اقتصاد په بډاینه او پر ځان د بسیاینې کې ستره ونډه بشپړوي او دې برخې ته ځانګړې پاملرنه د هر د نظام واکدارانو اساسي دنده ده. له بده مرغه په افغانستان کې د تیرو څه باندې څلویښت کالونو بحران او بدبختۍ کې هیڅ واکمن هم د هېواد د خزانې خوندي ساتنې او پر ځان د بسیاینې هیڅ کوم اړخ ته ځانګړې پاملرنه نه ده کړې بلکې تر دې چې د همدوي ناکارۍ او ناغیړۍ له امله ټول شت
د پنجاب د غصب او یرغل پر وړاندې چوپتیا مرګ ده!
په تیرو ۲۰ کلونو کې تل د ډيورنډ پر فرضي کرښه میشتو ولسونو د پاکستان د سرحدی سرغړونو، افغان ضد کړنو او دوامداره یرغلونو څخه شکایتونه کول. ولې دغه رویه پر تیرو ۸ کلونو کې تر ټوله سپکه بڼه او ناوړه بدلون کړې، د بېلګي په توګه پاکستان پردې موده کې لږ تر لږه ۲۷ ځای سرحدی بریدونه مات کړې او له ۵ تر ۲۰ کیلومیترو يې افغان خاوره غصب کړې، پر ۱۷ نقطو کې یې د افغان خاورې دننه ستراتیژیک امنیتي او دفاعي تاسیسات جوړ کړې، کلونه کېږي چې له ننګرهاره، تر کنړ او کندهاره په پرلپسي توګه افغان خاوره پر توغند
د افغانستان د اولين جمهور ريیس محمد داوود خان سره زما ليدنه
نيټه او وخت: د غرمی نه پس د دووبجو او ديرش دقيقونه تر څلورو بجو او شل د قيقو پوری چی ۱۱۰دقيقی کيږی. د اکتوبر ۳۱ نيټه ، ۱۹۷۷م کال زرجان بها د پرډو په پوهنتون کی پروفيسور انديانا، متحده اضلاع د امريکا هغه وخت چې زه دکابل پوهنتون د انجينری فاکولتی ريیس وم خبرشوم چې د ملګريو ملتو له خوا د «په پرمختیا کې د ساینس او تکنالوجي رول » تر سرلیک لاندې یو کنفرانس جوړېږي چې بیا وروسته دا کنفرانس په ۱۹۷۹ کال کی په ویانا کې جوړ شو. دا هغه وخت وا چې سوړ جنګ د غرب او شرق په منځ
پوښتنې تشويشونه
حکومتونه د هيواد د پرمختګ او ولس د سوکالۍ لپاره هڅې کوي، سترې پروژې د همدې سترو موخو لپاره پر لار اچول کيږی، و بشپړيږی، زموږ هيواد هم-که يوازې د مرحوم رباني د حکومت دوره له دې مستثنی وي- په نژدې ټولو دورو حکومتونو کې ولو که جنګ جګړې به وې، د ملت د رفاه لپاره لاس په کار شوي دي.ځينې پروژې خو خورا حياتي وې، او حتی د لسيزو له تيريدو وروسته يې هم اړتيا محسوس شوې، او که اوس هم عملي شي، نو هغه ګټې به ورڅخه تر لاسه شي، چې د پروژې د پلان پر مهال يې توقع کېده.د طالبانو د حکومت له نسکوريدو وروست
د افغانستان بانک وژغورئ!
د افغانستان بانک د هېواد د اساسي قانون پر بنسټ یوه خپلواکه عامه اداره ده. چارې او کړنې یې باید د اړونده قوانینو په رڼا کې تنظیم او تر سره شي. د تېرو کلونو را په دېخوا حکومت د افغانستان بانک خپلواکۍ ته درناوی کړی او د اړونده مسولینو له لوري کوښښ شوی چې د افغانستان بانک چې یوه ملي اداره ده له سیاسي مسایلو لرې وساتي. که چېرې د افغانستان بانک خپلواکۍ ته درناوی ونه شي او یا سیاسي ملحوظات تو ته ځای ورکړل شي، د افغانیو ارزښت او نرخ به د دوستمي پیسو ارزښت وي او که چېرې وړ او په شرایطو مناسب افراد یې
هوښیارخان دبخت په څپو کې
لیکونکي: Brüder Grimm ژباړن: رڼاګل اریوبزی دکوچنیانوله پاره لنډه کیسه هوښېارګل دخپل بادار سره۷کاله کار وکړ،نويوه ورځ یي ورته وويل:« باداره! زما وخت پوره شوی دې، اوس غواړم چې بیرته خپل کور او مور ته ولاړشم. ما ته زمامعاش راکړه.» مالک ورته وویل چې.« تا زما سره په رښتيا او په اخلاص کار وکړ. څنګه چې کار هغسې معاش.» ده نوکرته د سرو زرو يو غټ غونډاری ورکړ، چې د هوښېارګل د سر په شان غټ و. هوښېارګل د جيب څخه دسمال راوایست او د زرو غونډاری يې پکې وپيچې، پرا وږه يی کښيښود ا
