ادبي ليکنې، او نثري ټوټې
نصواري
نسواري
ميسج
هره شپه به مې همداسې وه او هره شپه به انديښنو پسې اخيستی وم ،په تصور کې به مې ستا انځورونه جوړول او ورانول. ګرانې! هره شپه به چې شپه پخه شوه او خلک به ،د خوب په نيله سپاره شول ، او تورې شپې به خپله لمن وغوړوله ،زه به بيا د خيال په سمندر کې ډوب شوم او د تصور په ټال به وزنګيدم ستا هرې ادا به زما د زړه په خونه کې انګازې وکړې او په تصور کې به مې بيا ستا انځورونه جوړ او ړنګ کړل. ګرانې!ټول خلک به په خواږه خوب ويده شول خو مابه ستا يادونه لوبول د شپې توره لمن به خواره وه او ډو
دمينې محکمه - ژباړه فرشته بارکزۍ
د مينې د محکمې غونډه وه! عقل، چې ددې غونډې قاضي و، مينه يې محکومه کړه! او د ماغزو تر ټولو لرې واټن یعنې هېرولو ته یې واستوله زړه مينې ته د بښنې غوښتنه درلوده، خو د ټول بدن غړي ورسره مخالف و، زړه د مينې په پلوي پيل وکړ: ای سترګو: مګر تاسې نه وﺉ چې هر ورځ مو دهغه د لېدلو غوښتنه کوله؟ ای غوږونو ! مګر تاسې نه وﺉ، چې هر ورځ مو د هغه د غږ اورېدو غوښتنه کوله؟تاسې ای پښو! مګر تاسې نه وﺉ، چې تل به د هغې په خوا تلو ته تیارې وﺉ؟ اوس ولې په دې ډول ورسره مخالف ياست؟ ټولو غړو
صاف ستره ژوند((لیکوال بختیارځدران))
محمدالمنکدررحمحمدبن المنکدررح دمدینې منورې یوډیرسترعابداومشهورتابیعي و.راویت دی چې دمحمدبن المنکدرپلاردام المومنین بي بي عائشې رضی الله عنهاپه خدمت کې حاضر شو هغې ته یې خپل مشکلات بیان کړه او غوښتنه یې ترې وکړه چې دواده له پاره ورسره څه نغده مرسته وکړي .بي بي عائشې رض ورسره وعده وکړه چې هروخت پیسې لاس ته راغلې اول به یې تا ته درواستوم .ډيرزردیوه ځای نه ورته لس زره درهم راغله .بي بي عائشې رض وفرمایل چې څومره زر په ازمیښت کې ولویدم وروسته یې هغه لس زره درهم المنکدرته ورواستول . المن
دغرقاب په ویرڅوکرښې- داودعربزی
دغرقاب په ویرڅوکرښې داودعربزی ټکې شوې ټسکې شوې سوراوربلې لمبې شوېخـاونده رامـددشې سورتنورتـه وړکي لاړلپـه غرونوپه رغـونوکښته پورته وړکي لاړلغـرقابه ! بیاجګړه شوه دره نورته وړکي لاړلصفت الله غرقاب داڅلویزه دځوان شاعرد پښتوادب خوږ ژبي شاعر او د ادبي بنډارونومالګه ، ځواني مرګ صفت الله غرقاب ده غرقاب ته خدای ډېره ښه شعري پوه ورکړې وه چې اوس ددوستانو ترمنځ نه شته اوله دې فاني نړۍ یې سترګې پټې کړې انالله واناال
له تا سره مينه لرم - د زرلښت حفيظ ژباړه
د چارلس ډي ليکنه دزرلښت حفيظ ژباړه هو مونږ ټول سره را ټوليداى شو په زړونو کی يقين وکړئ چې ژوند ډير ښايسته دى په يو ټکی او هغه ټکی مينه ده دا ډيره خوږه کليمه ده په ټوله نړۍ کې خداې ج هر کله خپلو بندګانو ته امر کړى چې يو د بل سره مينه وکړئ مينه په لاس لمس کيداې نه شي خو په زړونو کی زر حس کيداى شي خدای ج فرمايلئ دی چی لری کړی ټول بديانی دزړونونه خو يو څه ته په زړه کی ځاې ورکړئ او داسې ورته هرکلې ووايي لکه دلمر زرينې وړانګي
سوله څنګه مينځ ته را تلاې شي؟
که مونږد بهرنيو هيوادونو د خلکو ژندانه ته نظر واچوو نو تجربی موږ ته ښيي چې په ټولنه کې تعليم او پوهه، بوختيا ،تجارت، ژبني او نژادي تعبضونو څخه مخ نيوی او دسياسي ګونددونو په مينځ کې سالم رقابتونه هغه عاملونه دي چې د ټولنې د بربادی مخه نيسي او له یې جنګ په امان ساتي، سواد هغه نعمت دی چې دټولنې غړي ته د ژوند او د ټولنې د پرمختګ عاملونه ور زده کوي او دا ورته ښيي چې څنګه وکولاې شي د ژوند په ډګر کې بر ی تر لاسه کړي، ددې تر څنګ تربيه هغه څه دي چې د تعليم نه مهم ګڼل کېږي چې په وړکوالي کې ماش
باباغرغرې
نن سهار وختي کارته روانه وم چې نری نری باران شو،دتالندې له ږغ سره مې زړه پړک واخيست ،اسمان ته مي کتل تکو تورو وريځو اخيستی و، لکه د کوچنيوالي په منډو شوم . کله چی زه وړه وم باران می خوښيدو، هر وخت چي به اوريدو،د کور په برنډه کي به يي سيل ته ولاړه وم .خو د باباغرغري له ادي ډيره ډاريدم، په مابه يي د باران خوند حرام کړ. مور به مې ويل چي اسمانونه اوه دي،د گڼ باران په وخت د باباغرغري ادي په تورو وريځو را سپره شي او په تراټ اول اسمان ته راکښته شي . دغ
فرهنګيان= پرنګيان
ګرنه لوستونكيه!!زما په ذهن كې تل داسې پوښتنې او معماګانې راپيدا كېږي چې د هغوى ځوابول او حلول په هغه وخت كې ما ته ناشوني وي، هو! له څه فكر وهلو وروسته ورته يو مات او ګوډ ځواب او حل راوباسم او د هغه پښتو متل: ((كه غر لوړ دى، پر سر لار لري.)) پر بنسټ خپلې هڅې پيل كړم.دا وار هم د نورو وارونو غوندې د ((فرهنګيان= پرنګيان)) له موضوع سره لاس او ګرېوان يم، نه پوهېږم چې دا موضوع څه ډول وڅېړم، ځكه چې زما تر اوسه څانګيزې (مسلكي) زده كړې كړې نه دي، د هماغه پوهنې له مخې به يې وڅېړم چې كومه زه تر اوسه
مينه څه ده
په لرغونې پښتو ژبه کې زړه د ((من)) په نامه راغلى، له دغه ((من)) څخه ((مينه)) راوتلې او د ((منل)) کړ يا فعل هم ترې جوړ شوى دى، ځکه چې کومه خبره زړه ته پرېوځي، نو د ((منلو)) جاج او مانا ترې زېږي. د زړو اروپايي ژبو ((منو)) د بنيادم اصلي او طبيعي نوم دى، ځکه چې د ((مينې)) او د مينه ناک زړه څښتن ګوښې انسان کېدى شي. د انګرېزۍ ژبې مين (Man) هم له دغه سلسلې سره تړاو لري، په پښتو کې د (مين، مينې او ماينې) خواږه وييونه هم د ((مينې)) له منځي (زړه او من) سره په کلکو مزو تړل شوي دي. (١)((مينې)) ته په