مقالې
عليين او سجين
گرانو معززو دوستانو ! غواړم د دی دوه ډير مهم مطلب په هکله خپل نظریات له تاسو سره شریک ، هغه دعلیین او سجین دو عالی قرآنی مفاهیم دی . عليين او سجين د قران عظيم الشان په آياتو نو کی يو دبل پسی ذکر شوی چی دواړو مفهوم او مطلب يو دبل په مقابل او ياهم يو دبل په خلاف ده . الف :عليين جمع د( علی ) چی اصل کی په معنی د پورته مکان يا هم دافرادو او اشخاصو لپاره چی په پورته او لوړ مقام يا ځای کی ژوند کوي . و هغه خلکو ته هم اطلاق کيږي چی هغوي په لوړو او مرتفع ځايو کی اوسي . اما دلته هدف ل
يوې مهربانې مور د سلو داعشيانو مور بوره کړه
MOAB څه پيغام لري؟ تيره پنجشبې ماښام امريکايې ځواکونو د ننګرهار د اچين ولسوالۍ په اسد خېلو سيمه کې د داعش پر مرکزونو ستر بمي بريد ترسره کړ. دغه بم چې امريکايي ځواکونو د ننګرهار اچين کې د داعش پر پټنځايونو غورځولی تر ټولو ځواکمن نااتومي بلل شوی، چې لومړی ځل يې امريکايي ځواکونه کومه جګړه کې کاروي. د افغان ولسمشر ویاند د داعش پوځي فعالیتونو ته په کتو د دغې ډلې د وسله والو پرخلاف د امریکا د پوځ له خواد دغه ستر بم د کارولو څخه دفاع وکړه او ویې ویل چې دا په دغه سیمه کې د
۲۰ ملیونه خلک، د مرګ او ژوند پر پوله
د بشري مرستو په برخه کې د ملګرو ملتو سازمان استازی استیون اوبراین د جمعې په ورځ( ۲۰/۱۲/۱۳۹۵) د دې سازمان د امنیت شورا غونډې ته و ویل چې، که د لوږې او قحطۍ له کبله هغه بشري ناورین ته رسیدګي و نه شي چې د پنځه هیوادو - یمن، سومالیا، نیجریه، کینیا او جنوبي سوډان خلک یې د لوږې له مرګوني ګوښ سره مخ کړي؛ ډير ژر به کابو ۲۰ ملیونه خلک خپل ژوند له لاسه ورکړي(الجزیره/۲۰۱۷/۳/۱۲). لوږه او قحطي په داسې حال کې له دغو هیوادو څخه غیږ تاوه وي چې نړۍ د پرمختګ او تکنالوژۍ وروستیو لوړو ته رسید
چند خط سرخ در ننگرهار
انکشاف رویداد های افغانستان از زمانی که در همسویی با جامعه ی جهانی، خوانده می شود، در تنوع ابعاد، به گونه ای ست که تحلیل مجزای آن از سیاست پردازی های دوستان خارجی، به درستی به نتیجه ای نمی رسد. نیاز های شدید افغانستان به کمک های بیرونی، به ویژه همکاری های گسترده ی مالی، فنی و نظامی آمریکا، ضرورت توجه ما را بر این نکته اهم می سازد که سوا از تجربه ی نادرست ستیز و تقابل غیر موجه در حاکمیت کرزی که تهدید جای خالی آمریکاییان را هشدار می داد، رفتار ما در انتخاب کار کردن و کنار آمدن با شرکای جهانی، ا
ښاغلی ولس مشر! آیا افغان رنځور ولس شپالس میلیونی بمب ته اړتیا لری او یا که "شپالس میلیونی" با کیفیته معارف او با کیفیته ښوونځیو ته؟
د افغانستان ښوهنیز وضعیت علمی ارزیابی ګانی او بیا دقیق او علمی ـ عملی اقداماتو ته اړتیا لری! دا چه مونږ لپاره کومه "روزنیز او ښوهنیز حقوق او قوانین" مناسب دی، یا دا چه مونږ څه رنګه "روزنیز او ښوهنیز حقوق او قوانین" ته ضرورت لرو، او یا دا چه زمونږ روزنیز او ښوهنیز نظامونه کومه کیفیت باید چه ولری، یو "تولنیز بحث"، یو "تولنیز خبری اتری" ، "جرګه پرې کول" او یا "پرې غږیدل" ته اړتیا لری! واضع خبره ده چې امنیت او ثبات د دولت او دولتداری لمړی مهم ګام دی! مګر دا هم باید واضع شی چ
ولی باید د افغانانو دپوهني بهیر له ننګونو ډک وی؟
په یو داسی حالت او وضعیت چې د افغان دولت تقریبا ټولو وازارتونو خپل بودجه، بلخصوص خپل انکشافی بودجه لپاره سمه او ګتوره د مصرف لاری نشی پیدا کولای، آیا ولی باید د افغانانو دپوهني بهیر له ننګونو ډک وی؟ مثلاً ښاغلی محترم احسان الله ولس يار له اروزګان څخه، په دی رابطه او یا په دی هکله داسی لیکی: "ارزګان:فعالېن وايي دپوهني بهیر له ننګونو ډک دی. داروزګان د ولایتي شورا د تیر په څير خپل دغونډو تالار ته دپوهني ریاست دمسؤلېنو په ګډون دیوشمیر نورو ادارو استازي هم وربللي وه خو دبحث
سرموخلاص شو طالبانو!
۱۴ـ۰۴ـ۲۰۱۷ سرموخلاص شو طالبانو! دشپې درۍ نیمې بجې کېدونکې دي خوب مې الوتی دی مابایدپه دغو ورځوکې دمسکوغونډې لپاره څه لیکلي وای خوڅوورځې مخکې مایو دوه لیکنې دنن ټکي اسیاویبپاڼې ته ورولېږلې هغوی خپرې نه کړې، وېل ستادلیکنوځیني ټکي زموږ دنشراتي پالیسي سره سمون نه خوري. ماتکرارورته ولیکل، چې دمهرباني له مخې هغه ټکي ماته راپه ګوته کړئ خوله بده مرغه ترنن ورځې یې ځواب نه دی راکړی باید زیاته کړم چې ماپه لیکنوکې په طالبانوټینګارکړی و، چې ژر ترژره دپنجابیانو دتسلت له ساحې څخه خپل مشران کوم
امریکا از بجای بمب از عقل کار بگیرد!
گفته میشود که امریکا در افغانستان عزیز، در ننگرهار، در ولسوالی اچین، به ساعت ۷:۳۰ عصر بیست وچهارم حمل ۱۳۹۶ با 'بزرگترین بمب غیراتمی' خود افراطیت داعش را در افغانستان هدف قرار داد. بمب جیبییو ۴۳، که به آن لقب "مادر تمام بمبها" دادهاند، برای هدف گرفتن غارها و تونلهایی استفاده شده است که شبهنظامیان داعش در آنها پنهان شده بودند. امریکا میگوید این بمب، با ۹ متر طول و حدود ۱۰ تن وزن، برای آن طراحی شده که منطقه وسیعی از اهداف داعش ر
مبارزه د څه له پاره؟
سیاست علم دی او د سیاسی ګوندونو جوړول او چلول د سیاست جز دی. سیاسی مبارزه چې په دموکراتیکو شرایطو کې د خبرو او مطبوعاتو له لارې په سوله ایزه توګه پرمخ وړل کیږی، ټاکلی هدفونه لری او باید وئې لری. بې هدفه هڅې او بې پلانه او پروګرامه لاس او پښې غورځول، تشکیلات جوړول او پړسول او یو له بله سره ستړي کوونکی بحثونه کول وخت او انرژی ضایع کوی، ستړیا را ولی، خو په لازمه چټکۍ مو هدف ته نه رسوی. هغوی چې د ټاکلی هدف په لور د مبارزې له پاره د وړو سازمانو او لږو ملګرو په هڅونه، لارښونه او تشویق کې بریالی نه
پـټـې مـلي ګــټـــې
«کله چې د مينې قدرت د قدرت په مینه برلاسی وي، نړۍ به پـه سوله پوهه شي.(جیمي هيندریکس:امریکایی سندرغاړی او غزل لیکونکی۱۹۴۲ـ۱۹۷۲) پټه دپلوماسي له پیل نه د ۱۹ پیـړۍ د پاې د ورو ستنیو کالونو پورې مخفـي موضوع وه. داسې فکر کیده چې دپلوماسۍ د ملي ګټو سره تړاو لاره، او ځـکـه غوره وګڼل شوه چې د ملت د ګټې له امله دې پټه وساتله شي. یانې ولس دې خبر نشي. په بین المللي سیاست کې ګڼ شمیر پټ تړونونه شته چې د پټې د
د ویرې علاج
کله چې د نفس تصور او خیال د یو ناوړه آینده پیښې چې په دفعې د هغې باندې قادر نه وی وکړی په دا وخت کې نو په نفس باندې خوف او ویره طاري کیږي او په زړه باندې تکان، خفګان او غم او په اندامونو باندې ویره ده. تشنج او ارتعاش راځی. ویره د بدن د پاره زیات خطرات پیدا کوي او ډیر کرته پخوا د وقوع د هغه واقعې چې سړی ئې د بدن عواقبو ځنې ویریږي مهلک عواقب پیښوي. مثلآ سړی که په یوه دشته او صحرا کې روان وي او په زړه باندې ئې دا ویره راشي چې دلته په کوم پړانک او یا لیوه راشي او ما به وخوري او دا خوف
سیمای زن افغان در حماسه و تاریخ اثر پر بهای تاریخی – ادبی
از مدتهاست که می خواستم دَین خود را در برابر یک نویسنده و محقق با رسالت افغانستان ادا نمایم. ولی متأسفانه مصروفیت های بیشمار فرصت آنرا برایم میسر نمی نمود. و اما حالا تمام امور را کنار گذاشتم و خواستم اولتر از همه این وظیفۀ وجدانی ام را انجام بدهم. سخن از کاندید اکادمیسین جناب اعظم سیستانی میباشد. کسی که با تلاش یک محقق رسالتمند، با وظیفه شناسی یک هموطن دور اندیش و دور نگر و با اعتقاد راسخ به تساوی حقوق زن و مرد خواسته است تا کارنامه های زنان افغانستان را ثبت و از فراموشی تاریخی نجات بد
چرا آقای سید هاشم سدید و همقطاران وی در راه صلح بین الافغانی سنگ اندازی های محیلانه می نمایند؟
چند روز قبل یک پیشنهاد صلح بین الافغانی از جانب یک هموطن ما به نام "سر سپین کچکول"، تحت عنوان "طـالــبــانـو تـه د صلحــې وړانـديز" به طالبان و جامعه ای مدنی افغانها تقدیم شد، که مورد استقبال بحث اجتماعی یک تعداد زیادی از افغانهای صلح دوست و خیر اندیش ما قرار گرفت. یکی از افرادی که محیلانه در رابطه ای وارد کردن مصطلحات ناماموس ایرانی، ایرانی خواندن سید جمال الدین افغان و غیره همچو مسایل با سفسطه سرایی های مخصوص صفحاتی را سیاهی دار نموده اند، نیز داخل این بحث اجتماعی گردیده موضوع صلح
د امریکا دریځ کې د یو بل خطرناک ټکي ظهور!
د امریکا دریځ کې د یو بل خطرناک ټکي ظهور! د ډونالډ ټرمپ په ټاکنې سره د امریکا په بهرنۍ پالیسي کې یو خطرناک ټکی لېدل کیږي چې پخوا هغه د رونالډ ریګان او جورج بوش(زوی) په پالیسیو کې چې په توندۍ اوسخت دریځۍ کې نوم لري، نه وو لېدل شوی! د اپریل په څلورمه د سوريی د ایدلیب ولایت په خان شیخون سیمه کې یوه پېښه رامنخته شوه چې ویل کیږي هلته کیمیاوي ګاز کاریدلی او ۸۹ تنو پکې خپل ژوند له لاسه ورکړ. له پېښې وروسته د لویدیځ په مشرۍامریکا او انګریز وویل چې د سوريي حکومت پخپلو مخالفینو او عامه وګړو
طـالــبــانـو تـه د صلحــې وړانـديز
منلو افغان طالبانو وروڼــو اسلام علیکم! د ۲۰۰۱ زییز د اکتوبر په ۷، په افغانستان بانـدې د امریــکې له بربڼډ یرغــل راهیسې څه د پاسه ۱۵ کالونه تـیر شول. د دغه اوږد یرغل ستراتجیک ګټه پـخــپلـه امریکې او برتانوي پاکستان ته رسیدلې ده او غـټــه بدبختي یې په ټــول (لــر او بـر) افغانستان کې پښتون مـلــت ته رسـیـدلې ده. اوس چـیـن او روسـیـه هــم
له خپله حده تير شو، پدرام څه غواړي؟
وروسته له هغې چې په ولسي جرګه کې د بدخشان استازي لطيف پدرام تېره اوونۍ وویل چې ډیورند د افغانستان او پاکستان ترمنځ د رسمي پولې په توګه پېژني او د افغانستان حکومت هم باید رسماً دا کرښه د دوو هیوادونو ترمنځ منل شوې نړیواله پوله وپېژني؛ اوس يې ويلي چې هند او افغانستان د ده د وژلو هڅه کوي. نوموړي يوې پاکستانۍ ورځپاڼې ته ويلي وروسته له دې چې د دیورند کرښې په اړه یې لانجمنې څرګندونې کړي، د هند استخباراتي اداره (را) او د افغانستان د ملي امنیت ریاست د ده د وژلو هڅه کوي. پاکستانۍ ورځپاڼې (تریبیون) تير
آیا ترجمه نمودن نام آقای "سر سپین کچکول" از جوانب آقایان سدید، هاشمیان، کاسی و نوری آزادی یک نوع بی نزاکتی نیست؟
موضوع از این قرار است که چندی قبل به تاریخ سوم اپریل ۲۰۰۱۷ م. شخص محترمی تحت عنوان "طـالــبــانـو تـه د صلحــې وړانـديز" مضمونی کوتاهی نوشت، که با ابراز نظریاتش، مخلصانه افغانها را با جملات چندی به صلح تشویق می نمود. افغان تحرک نیز نظر به لزوم دید صلح بین الافغانی، به تاریخ سوم اپریل ۲۰۱۷م. ، یعنی در عین روز پیشنهاد صلح آمیز هموطن محترم ما آقای "سر سپین کچکول" را تحت همان عنوانی" آیا د ښاغلی سرسپـین کـچـکـول د صلحــې وړانـديز یو مدبر وړاندیز دی؟" ، از کانال پورتال محترم ټول افغان به
د دیورند: توره کرښه یوه انګریزي غیرانساني هڅه
دویم څــــــپرکی نامنــــــــلې کرښـــــه ، نا منـــــــلی تــړون لاردکرزن به ویل چې : «
در بارۀ وحدت دو (سه؟) حزب
وحدت بین حزب ملی ترقی وطن، حزب مردم افغانستان و حزب متحد ملی و مشکلات آن در این روزها رسانه ای شده است. در این مورد اعلامیه وحدت خواهان، نگاهی به اعلامیه وحدت خواهان، وحدت له چا سره او په څه ډول؟، (اعلامیۀ دوم) ومضامین دیګر را از طریق صفحات فیسبوکی عدۀ از اعضا و فعالین و ویبسایت های پیام ملی، مهر وطن و بامداد را مطالعه نمودم. در این سلسله من هم لازم دانستم که از طریق مطبوعات نظر شخصی خویش را ابراز و با دوستان شریک سازم، تا مسئولیت خویش را ادا نموده باشم. چنانچه میدانیم که بتاریخ 30 اسد
افغانستان غواړي په ټولنه کې د اندونیزیا په څیر د معتدل اسلام ترویجول زده کړي
په اندونیزیا کې د هغه هیواد له دولتي مشرانو سره د لیدنو کتنو تر څنگ ښاغلی غني په خپل سفر کې د استقلال جومات ته هم تللې وو چې د اسیا په جنوب ختیځ کې تر ټولو ستر جومات دی. ښاغلي غني د جاکارتا په استقلال جومات کې د اندونیزیا د اسلامي مشرانو سره خبرې وکړې چې د هغه سره په کتنه کې د اندونیزیا د علماو د شورا رئیس، د اندونیز د پراخې اسلامي ټولنې رئیس، د وحید انستیتوت رئیس او د استقلال د ستر جامع جومات امام حاضر وو. د افغانستان د جمهور رئیس سره د اندونیزیا د اسلامي ټولنې د مشرانو له کت
