کمپيوتر
د کمپيوټر جوړښت
A. کلکالي يا د کمپيوټر پرزې((Hardware B. پوستکالي يا د کمپيوټر پروګرامونه(Software) C. لخت افزار(Firmware) A: د کمپيوټر پرزې يا کلکالي (Hardware): د کمپيوټر ټول هغه ميخانيکي او اليکترونيکي پرزې دي چې د ليدو او لمس کولو وړ وي.کله چې د کمپيوټر ظاهر ته وګورو کېدای شي چې زموږ تصور دا وي چې ټول کارونه همدا پرزې سرته رسوي.مګر کمپيوټر د پروګرامونو په مرسته خپلې دندې سرته رسوي.پروګرامونه او پرزې يو دبل لازم او ملزوم دي.پروګرامونو، پرزو ته روح
كمپيوټر څه شى دى؟
زموڼږ د هېواد ۹۰ % وګړي خولا دا نه پېژني چې كپيوټر څه شى دى ، يا خو ډېرو خلكو ته يوه معجوزه ښكاريږي، داسې هم ډېر دي چې تر اوسه يې د كمپيوټر مخ هم نه دى ليدلى ، بيا د خواښينۍ خبره خولا دا ده چې نړۍ د هرې شېبې په تېرېدو سره د پرمختګ يوه نوي معما لټوي ، نړۍ د د هرې شېبې په اوږدو كې د پرمختګ د يوې نوي زلزلې په لټون كې دي، د دا سې زلزلې چې ښور يې ټول جهان وښوروي،خود افسوس ځاى دا دى چې مونږ نه يوازې پرمختګ لټوو بلكې د دې كلمې د نوم څخه مو هم ب
کمپيوټر څه ته وايی؟
که چېرې د کمپيوټر پيښليک ته پاملرنه وشي نو په لمړيو کې کمپيوټر د شمير د مسايلو د سرته رسولو لپاره په کار وړل کېده او له همدې کبله د کمپيوټر يا شميرونکي په نامه نومول شوی دی. مګر له شک پرته د نن ورځې کمپيوټرونه د شمير پر مسايلو برسيره په
د کمپيوټر ډولونه
دا هغه کمپيوټرونه دي چې دتورو او اعدادو په مټ کار کوي او په ټوليزه توګه د ګټې اخيستو وړ دي.په دې ډول کمپيوټرونو کې بايد ټول کميتونه د (Digit)په توګه څرګند شي.کمپيوټر ته لمړني ورکړل شوي معلومات د تورو اعدادو او نښو څخه تشکېل شوي او هغه پايله چې د کمپيوټر په مټ ښودل کېږي هغه هم د تورو او اعدادو په بڼه وي او له همدې ډول کمپيوټرونو څخه ډيره ګټه اخيستل کېږي. د رقمي کمپيوټرونو پايله د قياسي کمپيوټرونو په پرتله دډېر دقت لرونکې وي. قياسي کمپيوټرونه(Analog Computers):
وينډوز څه شي دي؟
ډېره ساده ژبه پوه کړو چې وينډوز څه شي ته وائي؟ لکه څنګه چې تلوېزون چالان کړئ نو تر څو پورې چې مود انتن مزې نه وي لګولی نو تر هغې پورې په تلوېزون باندې هيڅ هم نه ښکاره کېږي نو په همدي ډول د کمپيوټر د چالان کولو لپاره هم د Operating System ضرورت وي چې هغې ته وينډوز ويل کېږي.
دويندوز ميديا پلير ۱۱ ستونزه اوحل لاره
پوستکالیو له لړی څخه د ویندوز دیوه نوي پوستکالې چې دWindows Media Player 11 په نوم یادېږي دیوې ستونزې یا وټ په هکله درته څه لیکم.
اوږد ښکرې وينډوز (Longhorn Windows)
که په کمپيوټر له څو کلونو راهيسې کار کوی نو ډول ډول وينډوز پروګرامونه به مو ليدلي وي د يو وينډوز د ستونزو په ليدو سره به ستړي او د بلې وينډوز راتګ ته به سترګې په لاره پاتې شوي ياست چې دا ستونزې مو ليرې شي بيا د نوې وينډوز په راتګ به ستاسو ځينې ستونزې پوره شوي وي. د مايکروسافټ ورستنې وينډوز XP نوميږي، که څه هم يوه بريالۍ
د کنترول برخه (Control Unit)
۱ :ددستورونو سرته رسول ۲ :د ورودي معلو ماتو کنترول او لارښوونه ۳ :د چارو لپاره د منطقي او حسابي برخې خبرول ۴ :په لنډ مهاله او اوږد مهاله ساتنځي کې د معلوماتو د ساتلو اداره کول ۵:د پايلو د ښودلو لپاره د خروجي وسايلو چمتو کول ددې برخې کړنه په لاندې ډول ده: ۱:دا برخه(د کنترول برخه)له ورودي وسيلې څخه دستور ني
د FAT او NTFS فايل سيسټمونو تر منځ توپير
پدې ليکنه کې به د دې دوو سيسټمونو تر منځ توپيرونه او د هغوى څخه د ګټې اخيستنې په کړنلارو خبرې وکړو: FAT فايل سيسټم څه شى دى؟ نوموړى فايل سيسټم له File Allocation Table څخه اخيستل شوى چې د (فايل جدول شوې برخه) مانا لري، دا سيسټم په 1981م کال منځ ته راغى، دا سيسټم د کمپيوټر په نړۍ کې ډېر پخوانى او کارېدلى سيسټم شمېرل کېږي ځکه چې په ډېرو کارکوونکو سيسټمونو (Operating Systems) لکه Windows NT، Windows 98، MacOS او ځينو نورو سيسټمونو لک
په کمپوټر کې د ويروس د شتون نښي نښانې
پلوه که چیرې ستا سو په کمپیوټر کې ویروس شتون ولری نو څنګه پوهیدای شۍ چې زما کمپیوټر په ویروس ککړ دی یوڅو اړین ټکي درپه ګوته کوم. د کمپیوټر ویروس یو ډیر زیا نمن شی دی.ځکه ډیر ځله د کمپیوټر کارونکي ته د ویروس دشتون معلوما ت نه کیږي او کله چې کارونکی د ویروس په شتون پوه شي نو وخت له وخته تیروي او ویروس خپل کار کړی وي.داسې ډیرې نښې نښانې شته چې له پلوه یی تا سې په کمپیوټر کې د ویروس دشتون شک کولای شی. لاندینۍ نښې نښا نې اړینه نه ده چې خا مخا به دویروس له شتون نه پیدا شوې
په ځانکاري ( اتوماتيک )ډول XP وينډوز نصبول
نږدې کښينئ او دا ډول پوښتنو ته ځواب ووايئ تر څو ستاسو په کمپيوټر کې وينډوز نصب شي. د دې له پاره تاسو بايد د XP وينډوز Support د فولډر د اوزارو څخه کار واخلئ چې د يو Cab د فايل څخه کار اخستل کيږي ترڅو په ځانکاری ډول وينډوز نصب کړي نو په لاندې ډول عمل وکړئ: ١. د XP په سی ډی کې لاندې ځای ته لاړ شئ: Support\tools\ ٢. د deploy.cab فايل په zip magic يا winzip&
د چارو سرته رسوونکې CPU
CPU د پراسسر په نامه هم يا ديږي CPU او پراسسر ددې پرزو لپاره سم نومونه دي او په دې کتاب کې له دواړو نومونو څخه ګټه اخيستل شوې ده. د لاندې دلايلو له مخې دې پرزې ته د CPU نوم ورکړل شوی دی: څرنګه چې دا برخه Data پراسس کوي نو CPU پراسسر دی.پراسس يعنې له يوې برخې څخه بلې برخې ته د ديتا ليږدول او په هغه د منطقي او حسابي چارو سرته رسول.Ø CPU يوه برخه ده چې له ميلونونو ترانزستورونو څخه جوړه يوه ټوټه ده.Ø CPU يوه مرکزي برخه ده
د کمپيوتر په اړه لنډ معلومات:
كوو. په ساده عمليو کې لږاو په ګرانو معادلاتو کې ډېر وخت ته اړتيا ده ، په دې عملیاتوکې تر ټولومهمه خبره دقت او د عمل چټكتيا ده، د دې اصولو په نظرکې ساتلو سره پوهان د داسې يو ماشين په لټه كې شول چې تر څو وكولای شي پورته یاد شوي عمليات په چټكۍ سره سرته ورسوي، چې با لآخره دا كار د يوه ماشين يعني كمپيوټر د منځته را تګ سبب شو مګرv دا پدې مانا چې نه يواځې په محاسبه كې بلكې د ژوندانه په ټولو چارو كې د آسانتياوو رامنځته كولو په خاطر ورځنې ګټه اخستل کېږي.vل
كمپيوټر بوهنه
وروسته، د دغې جوړې شوې نظريې پر بنسټ د انجنيرۍ په مرسته د كمپيوټر پرزې او سافټويرسمون را منځته كوي او بيا د تجربې لپاره پرې آزموينه ترسره كوي او څرګندوي، چې اصلي پايله لاسته راغلې كه نه؟ پدې ډول سره دا هم شونې ده، چې د تجربو په نتيجه كې كومه نوې نظريه رامنځته شي. كمپيوټر پوهنه په لاندې څانګو وېشل شوېده سافټوېر پراختيا Software Development د سافټوېر پراختيا لپاره د سافټوېر د سګښت، د مختلفو تخنيكونو لوست
خبراوسی دکنفيکروايروس په شپږومياشتوکی (نه ارب ډالره ) ونړۍ ته تاوان ورساوه
نړۍ کی 10 لکه کمپیوټرانوته زیان ورساوه، داکیډوچی مشهوره په کنفیکر سره دی دکمپیوټرپه تاريخ کی تر (ایس کیو ایل سلمر) وایروس وروسته ترټولوخطرناکه وایروس دی، دسایبرکمپنۍ مشرافسر ښاغلی (هایپوهن) دبې، بې ، سي سره په خبروکی وویل: په نړۍ کې ددې وایروس له کبله دزیان اټکل مشکل دی، خوزماپه اندتر 90 لکه زیات کمپیوټران ئې زیان کړیدی؛
