بېلابېلې ټولنيزې ليکنې
د پښتو ژبژغورنې ملي غورځنگ مشرتابه ته وړانديځ
داچې دپښتو ژبژغورنې ملي غورځنگ په ډير لږ مهال کې لوالتيا ډيره کړه دا يوه اړتيا انگيرل کېده ، تشه وه چې بايد ډکه شواى واى خو د رب پر سترې لورينې دا تشه مخ په ډکېدو ده اوس مهال يې مينه پال ، مينه وال ، او ليوال يې مخ پورته کېدو دي نو له دې سره د غورڅنگ پازه هم ډيريږي او بايد د مېنه والو وړانديځونو ته هم ځير وي رغنده نيوکوته هم ځواب ولري دا غورځنگ د خپل کار د ژبې دپالنې لپاره د هېواد اساسي قانون ١٦ ماده د استدلال لپاره وړاندې کوي ماده په دې ډول
محصولات هاریایی و عاریایی
نوشتن پیرامون زشتی ها و فسادی که در حاکمیت های بازار آزاد بر مردم ما حواله کردند، مقال بزرگ است که به صورت مستقل، چیزی بیشتر از شاهنامه ی فردوسی خواهد شد. تنوع زشتی ها، فساد، خیانت ها و ابتذالی که نتیجه اش نوعی از دارایی های نازل شده اند، باور هایی را زاده اند که اگر بسط یابند، آستان بوسی بیگانه نیز تا جایی ن
مدرسه و مكتب
نوشته ی محمد اسماعیل یون برگردان از پشتو به دری: مصطفی عمرزی یادآوری: اين مقاله در اوج قدرت طالبان نوشته شده بود؛ زمانی كه آنان نام مكتب را به مدرسه تغيير دادند و كمپاين عام ضد مكتب ها آغاز يافت. اين مقاله با نام مستعار در مجله ي «هيله» به نشر رسيده است. اینک ترجمه ی دری
ادبي ټوټه
یوه ادبي ټوټه ساعت د شپې له دریوو اوښتي خوب له سترګو الوتی له ځایه پورته شوم له کړکۍ نه د باندې نری باران د یو نیم لاروي په لاس نیولې چترۍ لمندوي د لارې پر سر لګېدلي څراغونه ځای ځای رڼا لګولې او لاره داسې نه ښکاري لکه یوه عمومي جاده . بېرته راستون شوم د کمپیوټر د میز خوا ته په یاد مې شول چې فیسبوک کې ولیکم یوه خبره پخه خبره : باران اوري خو لکه زموږ د کلي باران سېل نه جوړوي پ
مکافات و مجازات
اصولی که بر اساس آن ها، مردمان یک کشور، اتباع نامیده می شوند، در متن موضوع، عبارت از تعهد به منافع مردم، ارزش های همه گانی، تمامیت ارضی، باور ملی و احترام به زیست باهمی اند. بنابراین باید طبق قاعده ی مکافات و مجازات نیز محک زده شوند. در حاکمیت رییس جمهور کرزی، با چهره ها، افراد و اشخاصی مواجه شدیم که با تمام توان برای خدشه دار کردن تاریخ افغانستان، هویت افغان ها، تحریف ارزش ها، توهین و هتک حرمت به اقوام، فعالیت های مختلف سی
پښتوژبه په سيمه کې له ځانگړى ارزښت څخه برخمنه ده
پښتوژبه نن په افغانستان ، پاکستان او په سيمې کې خپل ځانگړى ځاى لري گڼ شمير ويناوال لري پوره د يو(ملت) ژبه ده، که څه هم داپښتون ملت ويشل شوى خو پښتو ژبه يې يوه ده نن ورځ په رسنيز چاپيريال کې پوره او غوښن ځاى لري، خو د حکومتونو او د ځينوناپوهو پښتنو له خوا پامه غورځولې ده ځينې سياسي ، کورني او بهرني لاملونه هم شته چې د پښتو د ودې او پرمختگ په لاره کې خنډ دي دا يوڅو د گوتوپه شمير ورځې کيږي چې د فيسبوک له لارې د ژبژغورنې ملي غورځنگ پرنوم
زلزله: د زلزلې په وخت کې بايد سړی څه وکړي چې ځان د خطر څخه وژغوري؟
زلزله: د زلزلې په وخت کې بايد سړی څه وکړي چې ځان د خطر څخه وژغوري؟ ډېر څه وخت وړاندې ما د زلزلې د منځ ته راتلو، وجې (علتونو)، ډولونو، ساحو او وختونو په برخه کې يوه ليکنه د انترنټ په مختلفو مخونو (ساېټونو) کې په ليکه کړې وه. دا چې د دغې طبعي افت څخه سړې څنګه ځان د مرګ څخه وژغوري، خپلو هيوادوالو ته په لنډ ډول د يو څو کړنو هدايت کوم: د زلزلې په وخت کې د ټولو نه ډېر مهم د ژوند ژغورنې چال چلند دی. نو ځکه د زلزلي تر اغيزې لاندې ساحو کې دا ډېر ضرور دی، چې وګړي دغه مهمې کړنې په نظر کې وني
ښاغلی مټیق - د ماشومانو لپاره ناول
Uښاغلی مټیق ( چونګښه) لیکوال : پاول وان لون د ماشومانو لپاره ناول پښتو کوونکی : یوسف هېواددوست کاکا طوطي او ټولو لګ لګانو ته ډالۍ ژباړونکی : زموږ د وخت ټولو چونګښاو ته ډالۍ لومړۍ برخه یو مهم راز همدا چې ښوونکی ټولګې ته راننوت ،په قدم وهلو یې پیل وکړ ، یو ناڅاپه ودرېد او زده کوونکو ته یې وویل : (( زه یو مهم راز لرم )) .هلکانو ژر خپل رنګه پنسلونه پر میزونو کېښودل او په حیرانتیا سره یې ښاغلي فرانس ته وکتل . سیتا وپوښتل : (( ښاغلی فرانس تاسو څه مهم
که زه کاندید وای ; د کډوالو بېرته راتلل
د کډوالو بېرته راتلل په افغانستان کې د سولې د تامین او د افغانستان د حیثیت د ساتلو له پاره یوه خورا مهمه خبره ده. د دې تر څنګ چې په ګاونډیو هېوادونو کې د ملیونونو کډوالو حضور د دغو هېوادونو په لاس کې د افغانستان پر ملت او دولت د فشار راوړلو یوه خورا اغیزمنه وسیله جوړوي، د افغانستان دښمنان او د دولت وسله وال مخالفین هم د کډوالو په منځ کې د سربازنیونې پراخه سرچینه لري. همدا راز د کډوالو&
د جهانی صاحب د ځړاب په هکله
د سیاه سنګ انتقادی مقالی ته می د جهانی صاحب ځواب ولوست. زما غبرګون دا دی چی کاشکی داسی چټیاتو ته یی دومره درنښت نه وای ورکړی چی ټکی په ټکی یی رد کړی د خپل شعر نه دفاع وکړی. شاعر د کوم سیاسی ګوند رییس یا ویاند نه دی او هیحکله دا مجبوریت نه لری چی خپل شعر د کومی سیاسی اصولنامی سره مقایسه کړی چی د کوم برګراف او کومی حاشیی نه یی سر نه وی غړولی. د جهانی صاحب دی کور ودان وی چی د پامیر په باره کی یی هم شعر ویلی او دکونړ انځورنه یی هم کارولی دی. خو دښتیا خبره دا ده چی که دده ټول شعرونه هم یوازی د کند
د جنګی جنایتکارانو اتهامنامه؛ قضایی شننه
قضاوتپوه محمد سلیمان د جنګی جنایتکارانو په اتهامنامه کې د مسوول مدعی العموم د وجدان په حکم، بشري احساس او د قانون په ړنا کې د دردیدلي او کړیدلي ولس دردونه په پوره دلایلو سره چي د زړه نه راخوتيږي د قضا لور مقام ته وړاندي کړی ده. د تجربې او مسلک د ښه وړتیا پر بنا، د لاندي ټکو ته د هر حقوقپوه پام راګرځي، او د دعوا د جرم او مجرم
سازمان هاي اجتماعي
از جمله ي ده ها وسيله اي كه امروزه به واسطه ي آن ها، شماري بي سواد، پول به دست مي آورند، سازمان هاي اجتماعي اند. همين حالا تعداد زیاد اتحاديه ها و نهاد هايی وجود دارند كه با نام هاي خيلي بزرگتر از كار، به اصطلاح خودشان مصدر خدمت می شوند. اداراتی با شماري از ماموران تاريخ گذشته ي دولتي كه همه جا را فراگرفته اند، مثل
د ګیرې له برکته!
د ګیرې له برکته! عبدالله وردک انګلستان - دسمبر - ۲۰۱۸ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! غواړم، چې د ژوند یوه ریښتنۍ کیسه درته وکړم. ځنې وروڼه او خویندې به وایي، چې دغه کیسې به څه وخت خلاصېږي؟! ان شاءالله چې تاسې هم زما په شان سپین ګیري شئ، نو بیا به تاسې هم خپلې ریښتنۍ کیسې کوئ. تر ټولو لومړی، زه غواړم دغه نقطه په ښه توګه واضح کړم چې په دغه لیکنه ک
د ماشومانو د برخلیک دښمن مو وپيژنئ
ژباړه او زیاتونه: محمدالله آرین هر مور او پلار هیله لري چې بچي يي درس ووايي او کله مو هم دا ارمان نه دی کړی چې زموږ بچيان دې درس نيمګړی پريږدي او کار دې وکړي ، خو له دې ټولو سره سره له ځينو تنکيو ځوانانو او ماشومانو درس پاتې شي او کار ته مخه کړي. په افغانستان کې په خاص ډول د کار بازار له ډيرو ستونزو سره مخ دی ماشومان خو څه کوې لويان په کاري چاپيريال کې له ګڼو ستونزو سره مخ دي، بله بدي داده چې زموږ په ټولنه کې ماشومان يوازې شاقه يا سخت کارونه نکوي بلکه نشه يي توکو ته مخه کوي، د م
مکلفیت او د کار قوه
مکلفیت د اجباري کار هغه حالت دی چې د یو هېواد ټول (یا ځینې) وګړي د دولتي دستګاه خدمت ته راځي. عموماً مکلفیت د نظامي خدمت له پاره کارول کېږي. د نړۍ په کچه د مکلفیت تاریخ تر پخوانیو تمدنونو پورې رسېږي. د هامورابي پاچاهي(۱۷۹۱ ق.م – ۱۷۵۰ ق.م) هغه لومړی دولت دی چې د مکلفیت ذکر یې د قانوني موادو په توګه تر موږ رارسېدلی دی. په افغانستان کې د امیر شیرعلي خان د پاچاهۍ پر مهال د افغانستان د منظمې اردو بنسټ کښېښودل شو چې هم تعلیم ورکول کېده، هم یې خپل ځان
د زړه ماتول او د هغه درملنه!
د زړه ماتول او د هغه درملنه! عبدالله وردک انګلستان - دسمبر- ۲۰۱۸ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو، السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د زړه ماتول، یوه ډېره پېچلې موضوع ده، چې هغه ښې هر اړخیزې، څېړنې ته اړتیا لري. کنه، کېدای شي چې د زړه ماتول، د نورو شیانو سره غلط، او اشتباه شي. غواړم، ګرانو او قدرمنو لوستونکو ته، هغه څه ولیکم، چې د زما په نیمګړي ذهن کې راګرځي. زه له ټولو لوستونکو، او په
د کوچنیانو لپاره یوه لنډه کیسه
کدو ډیر دروند دی عمران د مکتب له همصنفیانو سره له ښوونځی بهر یو لنډ سفر درلود. په لاره کی ورته ښوونکي ووییل چی موږ او تاسو به نن د کدوانو یو پټی ووینو. زده کوونکي ډیر خوشحاله شول او په لاره کی چی کله ښوونکي ورته ووییل چی دوی کولای شی له ځانه سره یو یو کدو کورته هم راوړي، نور هم خوشحاله شول. عمران او رسول چی ډیر نږدي ملګري وول له ځانه سره هود وکړ چی دوی به یو غټ کدو له ځانه سره کورته یوسي چی ټول خوشحاله کړي. وروسته له نیم ساعته دوی پټیو ته ورسیدل او عمران منډه
د پنجابي پوځ الحاد ولې پښتانه تباه کړل
زه غواړم تا ووژنم. ته مړ شوې. زما او ستا د کورنۍ يا قوم دښمني شوه. هغوی ما وژني يا مې نېږدې د کورنۍ غړی. زه نه غواړم زه يا مې عزيز ووژل شي نو تا نه وژنم. زه غواړم ستا په ناموس تېری وکړم; مال درنه واخلم . . بيا هم پورته کيسه! دا ځل زه پوليس يم; عسکر يم . . . ستا د وژلو حکم را سره دی. که تا ووژنم نو زما کورنۍ او ماته مسوليت ندی راجع. هو که ما حکم جعلي جوړ کړی وي بيا به حکومت سپيناوی وکړي. تاته او حکومت ته مجرم يم. دا هم ونشوه ! دا ځل تا وژنم. مال او هر څه د
د وطن د ټولو لانجو دايمي د حل طرحه
څه کول پکار دي چې مسوليت ولس ته راجع او په په پرېکړو کې دخيل شي . - ولايتونه, والي او د ولايت اړوندې ادارې دې لغوه شي. - ولسوال او د ولسوالۍ ښاروال دې د رايو له لارې وټاکل شي. د ټاکلو معيارونه دې ورته مرکزي حکومت وټاکي. - د ولسواليو شمېر دې 249 وي چې د ولسي جرګې د وکيلانو له شمېر سره سم وي. - هره ولسوالي به لکه يو فدرالي ايالت داخلي خود مختاري لري. - د تجزيې وېرې نشته ځکه يوه ولسوالي ځان په بېل هېواد نشي بدلولی. د مرکزي حکومت زور پرې بر وي. - پدې
د افغان ملت ګوند لنډه تاریخچه
کله چې په کال ١٩٦٤ کې اساسي قانون سياسي احزابو ته د فعاليت اجازه ورکړه په پایله کې يې درې ډوله سياسي تحريکونه رامنځته شول لکه اخواني، کمونستي او ناسيونالست. افغان ملت ګوند د ارواښاد انجينرغلام محمد فرهاد لخوا په کال ۱۹۶۵ کې تاسيس شو. فرهاد صاحب د ولسي جرګې وکيل او د کابل ښاروال پاتې شوی وو. ډير لوړاو پاک شخصيت يې درلود او د خدمتونو نه يې حتی مفکوروي مخاليفين هم انکار نشي کولی. افغان ملت ګوند د ولس له مینځه زیږیدلی ګوند وو او د ولس د فکر ترجماني یې ک
په مناسب وخت کې اقدام کول!
په مناسب وخت کې اقدام کول! عبدالله وردک انګلستان - نومبر - ۲۰۱۸ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! په مناسب وخت او مناسب ځای کې، مناسب اقدام، ډېرې دنیوي ستونځې په ښه توګه حل کولای شي. نو لدې کبله، مناسب اقدام، په مناسب وخت، او مناسب ځای کې، باید حتمي او ضروري، په لازمه توګه تر سره شي. غواړم، د پورتني عنوان د تاىٔید او تصدیق له پاره دغه لاندې مثالو
یوه لنډه کیسه
زموږ استاد ؤ. یو زوړ سړی چی له موږ زیات نه پوهیده، خو هغه دوکتورا درلوده. زموږ صنف ته راغی او شروع یی وکړه چی پښتو څنګه ژبه ده. که څه هم چی موږ په ډیرو شیانو پوهیدو خو هغه موږ ته یوه نوی لاره وښوده. د هغه لاره دا وه چی هر وخت باید شاګرد ته وخت ورکړل شی چی خپله خبره وکړي. که څه هم زموږ دا خبره نه خوښه نه شوه خو موږ ولیدل چی د هغه په خبرو کی رښتیا پرته ده. هغه ټولو ته ښه او روښانه راتلونکی غوښتله. هغه غوښتل چی ټول شاګردان په ټولو شیانو پوه شي خو موږ ویل چی هغوی ته بایده هومره وښودل چی په کتاب ک
پوهنوال دوکتور سید محمد ټینګار له دې نړۍ سترګې پټې کړې
انا لله و انا الیه راجعون پوهنوال دوکتور سید محمد ټینګار په رښتیا ټینګار و. پوهنوال دوکتور سید محمد ټینګار ټینګ انسان، ټینګ ملګری، ټینګ مبارز، ټینګ عالم، ټینګ افغان او بالآخره ټینګ انسان و. پوهنوال دوکتور سید محمد ټینګار د هلمند په ولایت کې زیږیدلی او په عالی نمرو د لیسې تر سرته رسولو وروسته یې د کم وخت له پاره د ښوونکي دنده سرته ورسوله او بیا یې د کابل پوهنتون د اقتصاد په پوهنځي کې لوړو زده کړو ته دوام ورکړ. له پوهنځي څخه د لوړو نمرو په اخیستلو د لیسانس د دیپلوم تر لاسته راوړو وروسته
د انګلستان تعلیمی اسناد - د دویمې برخې پاته برخه
د انګلستان تعلیمی اسناد! د دویمې برخې پاته برخه عبدالله وردک انګلستان - نومبر - ۲۰۱۸ ګرانو او قدرمنو لوستونکو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ، او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! د انګلستان په پوهنتونو کې، محصلین، د زده کړې، په آخریني کال کي د (Final Year Project)، په نامه یو مضمون لري، چې د هغه اهمیت، د ۲ مضامینو، د اهمیت سره برابر وي. نوټ: که چېرې تاسې زما دویمه برخه په غور سره لوستلې وي، نو تاسې ته به
پښتو « پشتو
پښتو/ پختو/ پشتو پښتون / پختون / پشتون به خوانندگان عزیز،ادیبان وپژوهشګران ! ایا زبا نهای پشتو و دری/ فارسی قرابت خونی دارند ویا از هم بیګانه اند !؟ زبان پشتو وزبان دری/ فارسی ، بادلایل مقنع ادبی ، علمی و منطقې به مثابه دختر ان ودو خواهر ، متولد از مادرباستانی (آریک / پشایې ) مادرزبانهای هند واروپایې چشم به جهان ګشوده اند و دریک جغرافیه خاص، درزمان معین با هم یکجا زیسته وهم بازی اند که: ریشه های مصادر ، چګونګی افعال یکسان وګاهی هم معانی ومفاه
