ټول   BBC ازادي راډیو امریکا غږ ډیوه


ملګري ملتونه: طالبان باید افغانستان کې د بشري حقونو په اړوند خپلې ژمنې ترسره کړي

د بشري حقونو په نړیواله ورځ په افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي استازولۍ یوناما ویلي په افغانستان واکمن طالبان باید د بشري حقونو په اړوند خپلې ژمنې پوره کړي اؤ خلکو ته دې د هغوي بشري حقوق ورکړي.

10.12.2023 ډیوه

تل ابیب کې مظاهره شوې - حماس سره اوس هم د سلو نه ډېر اسرایلیان یرغمل پاته دي

په زرګونو اسرایلیانو د خالي/شنبې په ورځ په تل ابیب کې مظاهره وکړه او په غزه کې یې د حماس لخوا د یرغمل شویو کسانو د خوشې کولو غوښتنه وکړه.

10.12.2023 ډیوه

په ټانک ضلعه کې د ملېشه ځواک یو عسکر تېزندۍ کړی شوی دی

د خیبرپښتونخوا په جنوبي ضلعه ټانک کې، نامعلومه کسانو د ملېشه ځواک یو عسکر چې خپل کور ته په رخصتۍ راغلی و، تېزندۍ کړی دی. د دې عسکر کورنۍ مقدمه درج کړې او ویلي یې دي چا سره شخصي دښمني نه لري.

10.12.2023 ډیوه

امریکا ته د جنرل عاصم منیر سفر: دا لومړی ځل دی چې هغه د پاکستان د پوځ سرلښکر په حیثیت امریکا ته راځي

د پاکستان د پوځ مطبوعاتي ادارې (آی اس پي آر) ویلي دي چې د پوځ سرلښکر جنرل عاصم منیر نن د اتوار/یکشنبې په ورځ امریکا ته په رسمي سفر روان شوی دی.

10.12.2023 ډیوه

د فرنټير پوسټ ورځپاڼې مالک رحمت شاه اپریدی وفات شو - خبریالانو یې د پښتنو لپاره خدمات ستایلي

د خېبر پښتونخوا نه دخپرېدونکې مشهورې انګریزي ورځپاڼې "دي فرنټير پوسټ" مالک رحمت شاه اپریدی تېره شپه د پېښور په یو شخصي روغتون کې د ورپېښې ناروغۍ له امله وفات شوی اؤ جنازه یې نن د اتوار په ورځ په پېښور کې شوې ده.

10.12.2023 ډیوه

بلوچستان: بمي چاودنه کې د ترهګرۍ ضد محکمې د پولیسو افسر وژل شوی، دوه کسان ژوبل

د بلوچستان په خضدار سره کې د ترهګرۍ ضد محکمې د پولیسو ګاډي په بم الوځول شوی چې د پولیس په وینا دې چاودنه کې د سي‌ ټي ډي یو افسر یا ایس ایچ او وژل شوی دی.

10.12.2023 ډیوه

په قطر کې د افغانو نجونو او ښځو د تعلیم په اړه «د هغې تعلیم، د ټولو پرمختګ» په نوم غونډه روانه ده

د افغانو نجونو او ښځو د تعلیم په لاره کې د چېلنجونو د مخنیوي په شریکو هڅو کې د قطر او انډونېشیا د بهرنیو چارو وزارتونو له خوا نن د دسمبر پر نهمه په ګډه په دوحه کې یوه غونډه روانه ده. په دې نړیواله غونډه کې به د طالبانو له خوا د افغان مېرمنو او نجونو پر زدکړو د لګېدلو بندیزونو او دې ته د حل لارو د لټولو په اړه یو شمېر نړیوال کارپوهان او د ځینو حکومتونو استازي خبرې کوي. دې غونډې ته "د هغې تعلیم، د ټولو پرمختګ" سرلیک ورکړل شوی دی چې د قطر د کړکېچ او بشري څېړنو د مرکز له خوا ترتیب شوی دی. مرکز پر خپله ویبپاڼه په یو بیان کې ویلي چې ورکشاپونه به یې د دوحه فورم د روان کال په غونډه کې د دسمبر له 10مې او 11مې جوړېږي. په بیان کې ویل شوي، په دې ورکشاپ کې به وتلي کارپوهان، د نړیوالو تنظیمونو استازي او د افغانستان له چارو سره اړوند کسان د افغان مېرمنو د تعلیم په لاره کې د پرتو خنډونو په اړه له ګډونوالو سره خپل نظریات شریکوي: "ددې ورکشاپ نتیجې به یوه ورځ وروسته په دوحه فورم کې پالیسۍ جوړوونکو او فکري مشرانو ته وړاندې کېږي، هغوی به روان کال د "ګډ راتلونکي جوړولو" په موضوع په دوحه کې سره راټولیږي". په بیان کې ویل شوي‌چې قطر او انډونېشیا پر ملتونو د تعلیم ژور اغېز او د زدکړو له لارې د افغان مېرمنو د بااختیاره کولو اهمیت ډېر ښه پېژني. په دې برخه کې به د ورکشاپ نتیجې د راتلونکو بنیادي سپارښتنو په توګه په دوحه کې په لوړه کچه جوړېدونکې دویمې غونډې ته وړاندې شي. د قطر «د شخړو او بشري څېړنو مرکز» وايي له جګړې، لوږې، قدرتي آفتونو، بې ځایه کېدو او جنسیتي توپیرونو پیدا شویو چېلنجونو ته به پاملرنه وشي او ورکشاب به پر دغو موضوعاتو یو ژور بحث وکړي او داسې تګلارو ته به وده ورکړي چې ښځو ته د تعلیم لاره برابره کړي: "د ورکشاپ بنیادي هدفونه په ځانګړې توګه د افغان مېرمنو تعلیم په برخه کې د چېلنجونو په ګوته کول، د نړیوال ملاتړ غوښتنه، د پوهې د تبادله کولو اسانتیا برابرول او د سپارښتنو را غونډول دي". ددې غونډې جوړوونکو ویلي په دې ورکشاپ کې به افغان، عرب او نړیوال تکنیکي ماهران، پوهان، فعالان او سیاستوال د حکومتي، غیرحکومتي، نړیوالو او علمي ادارو پوهان برخه واخلي. د کړکیچ او بشري څېړنو مرکز تر دې مخکې هم د افغانستان د حالت په اړه یو شمیر غونډې کړې دي. د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال شېر محمد عباس ستانیکزي د دسمبر پر اوومه په کابل کې یوې غونډې ته یو ځل بیا په افغانستان کې تر شپږم ټولګي پورته د نجونو پر تعلیم د خپل حکومت په بندیز باندې کلکې نیوکې کړې وې او ویلي یې وو چې د دې ستونځې له کبله ولس له طالبانو لرې کېږي. ستانیکزي دا د نجونو پر حق تېری او له هغوی سره ظلم بللی وو. د طالبانو حکومت د 2021م کال په اګست کې په افغانستان کې په دویم ځل د وسلو په زور له واکمنېدو وروسته تر شپږم ټولګي پورته او د 2022م کال د دسمبر په پای کې یې په پوهنتونونو کې د نجونو پر تعلیم بندیز ولګاوه. د دسمبر پر پینځمه د جنوبي افریقې د پخواني صدر او مبارز نېلسن منډېلا د لسم تلین په مناسبت غونډې ته د سولې نړیواله جایزه ګټونکې او د تعلیم لپاره مبارزه کوونکې ملالې یوسفزۍ ویلي وو، په افغانستان کې په میلینونو نجونې له تعلیمه د محرومه کېدو له کبله د طالبانو د جنسي اپارتایډ په قید کې دي او له نړیوالو یې غوښتي وو چې له افغانو نجونو سره ودرېږي.

09.12.2023 ډیوه

اڅکزی: که د دسمبر تر 15مې د چمن پرلت غوښتنې ونه منل شوې په ټولو سیمو کې پرلتونه پیلوو

د پښتونخوا ملي عوامي ګوند مشر محمود خان اڅکزي ويلي چې د چمن پرلت غوښتنې پر حق دي او حکومت دې بايد ددغو په ﺯﺭګونو خلکو غوښتنې ومني، وايي که حکومت يې غوښتنې نه مني ګوند به يې له اتحادې ګوندونو سره په ګډه په ټول بلوچستان کې احتجاج شروع کوي. محمود خان اڅکزی د شنبې- خالي په ورځ په چمن ښار کې له تېرو 50 وﺭځو روان احتجاجي پرلت ته ورغلی وو او د حکومت خلاف یې سختې خبرې وکړې. د پرلت ګډونوال د افغانستان او پاکستان پر پوله د ابادو قومونو تګ راتګ بې وېزې او بې پاسپورټه غواړي. محمود خان اڅکزي رلت ته د پښتون ژغورنې غورځنګ د ورغلي مشر منظور پښتین پر موټر ډزو ته په اشارو وویل، هیڅوک حق نه لري چې د خلکو لارې وتړي، وایي، "کومې ټکان [ډزې] چې شوي دي د دې ایف ای آر باید چې پر ډي سي، کرنل او بریګېډیر وشي، که زموږ یو بچی ضایع شو ذمه واره یې دوی دي".  منظور پښتین په چمن پرلت کې تر څو ورځو تېرولو وروسته د دسمبر پر څلورمه په تربت کې د بلوڅانو احتجاجي پرلت ته روانېده چې وایي په چمن کې یې پر موټر عسکرو ډزې وکړې، خو د بلوچستان د اطلاعاتو وزیر جان اڅکزي ویلي وو، "هغه خپل ساتونکي لري کېدای شي هغو ډزې کړې وي". اڅکزي د چمن احتجاج کوونکو ته وویل، د چمن په پرامن پرلت کې شريکو په زرګونو خلکو غوښتنې نه منل حکومت د سيمې خلک دې ته مجبوﺭه کوي چې په ﺭا ﺭوانو ټولټاکنو کې له برخې اخیستلو انکاﺭ وکړي او د خپلو حقوقو دپاﺭه يوه ستره مباﺭﺯه پيل کړي چې د ده په وینا هغه به د سخت احتجاجونو په شکل کې وي.  د پښتونخوا ملي عوامي‌ ګوند مشر وویل،‌ د دسمبر تر 15مې پوﺭې که حکومت د پرلت له کمېټۍ سره په خبرو کې حکومت د دوی غوښتنې ونه منلې، "بيا موږ په ټوله صوبه کې احتجاج اعلانوو چې د هرې ضلع د کمشنر دفتر مخته به احتجاجې پرلت وهو او په ټوله صوبه کې به احتجاج کوو بيا موږ خپل پوره حق غواړو".   د پاکستان حکومت د کال 2023م د اکتوبر پر درېمه له پاکستانه د ناقانونه غېرملکي وګړو د ايستلو او تګ ﺭاتګ قانوني کولو پريکړې اعلان کړی وو، له دغې پرېکړې سره سم یې د نومبر له اولې نېټې له افغانستانه په راتلو پاسپوﺭټ ﺭژيم عملي کړی دی. د حکومت ددغې پرېکړې په ضد ال پاﺭټيز تاجر لغړي اتحاد له تېرو پینځوس وﺭځو په چمن کې احتجاجي پرلت شروع کړی دی او له حکومته د دغې پرېکړې د بیرته اخیستلو غوښتنه کوي او وایي د چمن شناخت کاﺭډ او سپين بولدک په تذکره دې دوی ته د تګ ﺭاتګ اجاﺯه وﺭکړل شي.  د بلوچستان حکومت وياند جان اڅکزي تور پورې کړی چې سياسي او مذهبي ګوندونه چمن پرلت د خپلو سياسي ګټو دپاﺭه کاﺭوي. جان اڅکزي د شنبې- خالي په ورځ د کوټې په پریس کلب کې خبري غونډې ته وويل چې حکومت د چمن خلکو دپاﺭه د ﺭوﺯګاﺭ ﺯمينه برابروي، وایي د چمن ماسټر پلان کې کاﺭوباﺭ شروع کوي او د بېوﺯلو خلکو دپاﺭه د ﺭاشن وﺭکولو بندوبست به په ﺭا ﺭوانو لسو وﺭځو کې کوي  خو د چمن خلک- چې اکثريت په پرلت کې هره وﺭځ ناست وي- وایي دوی خيرات نه غواړي او يواځې پر چمن دﺭواﺯه له مخکې ﺭوان ﺭوﺯګاﺭ غواړي، وایي حکومت مخکې هم ورسره وعدې کړې وې خو پوره یې نه کړې، وایي دوی يواځې د پاسپوﺭټ پرېکړه بیرته اخیستل غواړي. د چمن پرلت وياند عبدالصادق اڅکزی وایي، "دغه پینځوس وﺭځې چې په ﺯﺭونو خلک پر پرلت ناست دي، د دې يواځینۍ غوښتنه دا ده چې دې ته ﺭوﺯګاﺭ وﺭکړل شي، دوی ته پر چمن دﺭواﺯه د تګ ﺭاتګ اجاﺯه وﺭکړل شي". محمود خان اڅکزي پرلت ته وويل چې د پاکستان او افغانستان تر منځ‌ پر چمن پوله د خلکو تګ راتګ په پاسپورټ ورته منظور نه دی، وایي "د ډيوﺭنډ په لاسليک کې هم ليکل شوي دي چې پر دغه کرښه قبایل اﺯادانه تګ ﺭاتګ کوي خو څه پېښه شوې ده چې دلته اباد قبایلو دپاﺭه اوس پاسپوﺭټ لاﺯمي کوې".  د سيمې سوداګر وایي د پاکستان حکومت پر هغو خلکو پاسپوﺭټ عملي کوي چې د ﺯﺭګونو په شمېر هره ورځ سپين بولدک «وېش منډۍ» ته د کاﺭوباﺭ دپاﺭه ځي او ګټه پاکستان ته ﺭاوړي، خو پرلت کوونکو اوس د دواړو هېوادونو تر منځ لویه لاﺭ هم بنده ساتلې ده چې له وجې یې هر ډول تجاﺭتي او ټرانزیټ چاﺭې په ټپه ولاړې دي.

09.12.2023 ډیوه

د بې درکه بلوچانو د پاره په اسلام اباد کې خاموش احتجاج په 13مه ورځ هم روان دی

د پاکستان په سرښار اسلام اباد کې له تېرو ديارلسو ورځو راهيسې د لادرکه شويو بلوڅانو د کورنيو خاموش احتجاج روان دی. مظاهره کوونکي په سخت ژمي کې د نيشنل پریس کلب مخې ته په خیمو کې ناست دي، په لاسونو کې یې ليکلې لوحې يا پلې کارډونه نیولي او د هغو ورکو بلوڅانو د راپيدا کولو غوښتنه کوي چې د دوی په وينا د حکومتي ادارو لخوا په زوره لادرکه کړی شوي دي. دا احتجاج کوونکي وايي غږ اوريدلو ته یې څوک هم تيار نه دي  او تر اوسه لا دوی سره هېڅ يو حکومتي چارواکي اړیکه نه ده نیولې. دوی ژمن دي تر څو چې یې بې درکه عزیزان خوشي شوي نه وي د خپلو غوښتنو او احتجاج نه به په شا نه شي. سایره بلوچ چې دوه وروڼه يې، اصف او رشيد بلوچ  د تېرو شپږو کلونو راهيسې لادرکه دي وايي د بلوڅانو خبره اوريدلو ته په پاکستان کي هيڅوک تيار نه دي. سايره بلوچ وي او ای ډيوه ته وايي، "زمونږ عزيزان دې بازياب کړی شي او بلوچستان کي چې کومې د بشري حقونو سرغړونې روانې دي د دې په ضد دې ګامونه پورته کړی شي، که پاکستان دا کار نه شي کولی نو نړيوالې ادارې ولې په دې هر څه غلي دي". د سایره بلوچ په وينا د غزې پټۍ نه "زياته نسل کشي" په بلوچستان کي کيږي. هغه وایي‌ د غزې د بشري حقونو سرغړونو بانېي خو دا ادارې خبرې کوي خو د بلوچستان لپاره ولې غږ نه شي پورته کولی. خو د پاکستان پوځ او امنيتي ادارې پرله پسې  د لادرکه خلکو د کورنيو دا تورونه ردوي او وايي دا بې درکه کسان کېدای شي د بلوچ بېلتون خوښو په ډلو کې ورګډ شوي او امنيتي ادارو سره وخت په وخت په نښتو کې وژل شوي وي او يا افغانستان او ايران ته تښتېدلي وي. په دې وروستيو کې د کورنيو چارو نګران وزير سرفراز بګټي اسلام اباد هايکورټ ته ويلي وو چي په لادرکه خلکو کې هغه کسان هم شامل کړی شوي دي څوک چې د کور نه مرور وي او يا افغانستان ته تللي دي. د اسلام اباد په احتجاجي کېمپ کې ناسته د لادرکه جهانزيب مور وايي، د تېرو اتو کلونو راهيسې په سړکونو لوغړيږي خو اواز یې څوک نه اوري. هغه وي‌ او اې ډیوه ته وايي: "زما زوی د اتو کلونو راهيسې لادرکه دی او  مونږ د کوټې، کراچۍ او اسلام اباد په سړکونو لوغړېږو خو غږ مو څوک هم نه اوري. په دې ميندو خويندو او ماشومانو باندې رحم وکړئ او زمونږ خلک بازياب کړئ". د لادرکه بلوڅانو د کورنيو غړو د پاکستان په ټولو ادارو بې باوري څرګنده کړه او ويې ويل چې چرته نه ورته هيله وه هغه دروازه یې وټکوله خو چرته نه ورته هم انصاف ور نه کړل شو. د يو بې درکه تن راشد حسين ورېره ماهزيب بلوچ وايي "تره مې د تېرو شپږو کلونو راهيسې لادرکه دی او دې وخت کې مونږ هر هغه دروازه وټکوله چرته نه راته د انصاف لږه ډېره هيله هم وه خو تر اوسه پورې مونږ ته دا پته نشته چې راشد ژوندی دی او که مړ". د بلوچستان د لادرکه خلکو غږ پورته کوونکی تنظیم وایس فار بلوچ میسینګ پرسنز او د پښتون ژغورنې غورزنګ مشران دعوه کوي چې د زرګونو په شمېر بلوڅان او پښتانه په زوره لادرکه کړی شوي دي. خو په دي اړه جوړ حکومتي کميشن او چارواکي بيا د دې شمېرو سره اتفاق نه کوي او وايي  حکومتي کميشن ته په دې اړه 8696 د لادرکه خلکو درخواستونه راغلي وو چې پکې 6513 حل کړی شوي دي او 2219 اوس هم تر څارنې لاندې دي.

09.12.2023 ډیوه

د پاکستان بهاولپور ژوبڼ کې پړانګانو سړی مات کړی

د بهاولپور ژوبڼ په کال 1940 کې د بهاولپور نواب جوړ کړی وو، او د 12 پړانګانو او ازمريانو په ګډون پکې ګڼ ځناور او مرغان موجود دي

09.12.2023 ډیوه

د بنګله دېش د حکومت مخالفو ګوندونو اعلان کړی چې د اینده میاشت په عامو انتخاباتو کې به برخه نه اخلي

د امریکې د ایلي نای سټېټ یونېورسټۍ د سیاسیاتو د څانګې استاذ علي ریاض وايي بي اېن پي ځکه په انتخاباتو کې برخه نه اخلي چې د انتخاباتو دپاره د نګران حکومت د جوړېدو او ځینې نورې غوښتنه یې نه دې منل شوې

09.12.2023 ډیوه

افغان طالبانو وايي په مسولینو د امریکې د "بنديز اقدام غندو"

د انساني حقونو د عالمي منشور د 75 کلیزې په مناسبت، د امریکې د خزانې وزارت، د جمعې په ورځ په خپل بیان کې وویل د طالب چارواکو فریدالدین محمود او د خالد حنفي نومونه د بندیزو د فهرست دپاره ډېزېګنېټ یا نامزد شوي دي

09.12.2023 ډیوه

ملګري ملتونه: په غزه کې يو ځای هم خوندي نشته

د اسرایل پوځ په لويديځه غاړه کې د کډوالو په کېمپ د فلسطيني وسله والو  په شک کې د ګرفتاريانو دپاره چاپه وهلې، او د صحت وزارت ویلي، د وسله والو سره نښته کې شپږ فلسطينيان وژل شوي هم دي

09.12.2023 ډیوه

سرفراز بګټي: د 480000 څخه زيات غېر قانوني کسان د پاکستان نه بېرته تللي دي

د پاکستان لخوا اعلان شوې نېټې وروسته د پاکستان په بېلابيلو ښارونو کې د غېر قانونه غېر ملکيانو نيولو لړۍ پېل شوې او پاکستان وايي، د غېر قانونه غېر ملکیانو د ايستلو پرېکړه يواځې د افغان کډوالو دپاره نه ده د ټولو غېر قانونه غېر ملکيانو دپاره ده

09.12.2023 ډیوه

رپورټ: طالبانو د داعش یو وسله وال وژلی او یو شمېر نور يې نيولي

طالب چارواکي په افغانستان کې د وسله والو د موجودګۍ خبره او د امریکې تشویش ردوي وايي امنیتي ځواکونو یې د داعش د حملو صلاحیت ختم کړی دی

09.12.2023 ډیوه

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more