ټول افغان څیړنیزې مقالې
راهِ عملی ایجاد (اتاق فکر)
در مقالهٔ قبلی تحت عنوان (اطاق فکر، د فکر خونه یا (Think Tank) یعنی چه؟) در مورد ماهیت، وضعیت حالیه و ضرورت ایجاد اطاق فکر بطور مختصر روشنی انداخته شد. بعد از بالاشدن این بحث در بین نهضت وحدت ملی و ترقی افغانستان، نهضت تفاهم برای صلح، بازسازی و دموکراسی درافغانستان و اجماع بزرگ ملی افغانستان و همچنان در صفحات انترنیتی و رسانه های جمعی علاقمندی های زیاد و نظریات شفاهی و تحریری مختلف ظهور کرد. در صفحهٔ انترنیتی واتسپ اجماع بزرگ ملی افغانستان، دانشمند ساعی و پشتکار- حامد نظری مسئول کمیسیون مطبوع
د شخص فعــل او د "وول" مصدر استری شکل
شخص یا کس، آدم او بشر یا پوهیالی او عقلمند انسان؛ شخص د یو چا یا یو څه محرک، ممثل او استازی دئ چې فعل هغه ته ربط او اړه لری. فعل د وينا عمده عنصر او جزء دئ. فعل تر ټولو مهم د جملې د معنی اصلي برخه ته ویل کیږی چې یو د ترسره شوي کار یا حالت ښکاره کوي او پیغام لیږدونکی دئ. هر فعل په ټول حالاتو کې، یو ثابت جزء لري چې د فعل اصلي معنی په ځان کې ښیې او د ريښي په نامه ياديږي، د فعل ريښه، حال او ماضي ریښې له بدلون وروسته د نېول شوی زمان، عدد او شخص د ژبپوهنې ځانګړو اصولو په رعایت د تصریف وړ دئ. لکه:
د اروپایي ټولنې غړو هیوادونو د طالبانو حکومت د احتمالي په رسمیت پېژندنې په اړه بحثونه پیل کړي
د نړیوالو قوانینو له مخې د طالبانو حکومت په رسمیت نه پېژندنه حقوقي ستونزې:د دوسوو کلونو راهېسې له کله نه چې ملي دولتونه رامنځته شوي دي، د حکومتونو په رسمیت پیژندني او په رسمیت نه پیژندني د څرنګوالي په اړه د نړیوالو قوانیونو حقوق پوهانو ترمنځ تاوده بحثونو روان دي. پر پوهنتوني کچ د حکومتونو رسمیت پیژندلو په اړه د حقوقو پوهنځیو کې ډیر لږ بحثونه ترسره کیږي، که څه هم دا موضوع د خورا لوړ اهمیت څخه برخمنه ده. خو د دې پر ځاې ډیر بحثونه د دولت د
د کارمندانو ډسپلین څه شی دی؟ (تعریف، ډولونه، لاملونه، د جوړولو اهمیت)
د کارمندانو ډسپلین څه شی دی؟ انضباط په دې معنی دی چې یو منظم چلند چې د انفرادي، ټیم غړو او ډلو لخوا په یوه سازمان / اداره کې تعقیب شي ترڅو وروستي اهدافو ته ورسیږي. دا د هرې ادارې لپاره اړینه ده چې د همغږي صنعتي اړیکو ساتلو لپاره د ځینو اصولو او مقرراتو پیروي کولو یا د مناسب طرزالعمل تعقیب ته اړتیا رامینځته کیږي. دا به د یوې ادارې سره مرسته وکړي چې وده وکړي. د انضباطي پروسې هدف دا دی چې سازماني غړي / کارمندان د سازماني اهدافو ترلاسه کولو لپاره د ټیم په توګه یوځای کار کوي. ډسپلین څه
اطاق فکر، د فکر خونه یا (Think Tank) یعنی چه؟
در بین گروه های سیاسی، اجتماعی، علمی و اقتصادی، بالخصوص در نسل جوان موضوع ساختن و سازماندهی (اطاق های فکر) مروج گردیده است که بعضی از برخاستگان تازه کار با درک ماهیت تاریخی، روش فعالیت و ساحهٔ موثریت آن وقوف لازمی ندارد. امید است معلومات شتابندهٔ زیرین در امور عملی ممد دست اندرکاران شود. در طول تاریخ بشر و حتی قبل از میلاد تجمع گروه های تخصصی برای تحلیل مسائل و تقدیم پیشنهادات و راه حل های مشکلات به رهبران سیاسی و نظامی وجود داشته است. فلاسفهٔ شهیر یونان باستان مانند افلاطون و ارستو برای
د دولت او وګړو ترمنځ د ټولنیز تړون ارزښت
د یوه هیواد اغیزمنه پرمختیا د دولت او وګړو یا ولس ترمنځ له یوه پیاوړي تړون یا قرارداد سره اړیکه لري. هیڅ هیواد له سولې، امنیت او ثبات پرته وده نه شي کولای او پرمخ نه شي تللای. په یوه هیواد کې د پرمختیا د ممکن کولو لپاره له یوې خوا یوه داسی فعال دولت او بنسټونو ته اړتیا ده چې، د امنیت ټینګښت، د بشري حقونو ورکړې او ولسواکۍ ته ژمن وي او له بلې خوا یو داسی ویښ، لوستي، فعال او وطنپال ولس یا ټولنه په کار ده چې، د هیواد په پرمختګ کې رول ولوبوي. دولتونه د خپل هیواد د پولو او ځمکنۍ بشپړتیا
د شخص فعــل او د "وول" مصدر استری شکل
شخص یا کس، آدم او بشر یا پوهیالی او عقلمند انسان؛ شخص د یو چا یا یو څه محرک، مسبب، ممثل او استازی دئ چې فعل هغه ته ربط او اړه لری نسبت ورکوی. فعل د وينا عمده عنصر او جزء دئ. فعل تر ټولو مهم د جملې د معنی اصلي برخه ته ویل کیږی چې یو د ترسره شوي کار یا حالت ښکاره کوي او پیغام لیږدونکی دئ. هر فعل په ټول حالاتو کې، یو ثابت جزء لري چې د فعل اصلي معنی په ځان کې ښیې او د ريښي په نامه ياديږي، د فعل ريښه، حال او ماضي ریښې له بدلون وروسته د نېول شوی زمان، عدد او شخص د ژبپوهنې ځانګړو اصولو په رعایت د تص
بریکس سره د افغانستان اړیکې: چیلنجونه او ګټې!
که څه هم افغانستان په مستقیم ډول د بریکس سازمان غړی هېواد نه دی، خو د هېواد جغرافياوي او ستراتيژيک موقعيت ته په کتلو په دې سازمان کې د افغانستان غړيتوب د نړيوالې همکارۍ او اقتصادي پرمختګ په برخه کې د هېواد په ګټه تمامیدلی شي. بريکس (BRICS) يو نړيوال سازمان دی چې د نړۍ پنځه مهمو هېوادونو: برازیل، روسیه، هند، چین، او سويلي افریقا لخوا یې بنسټ ايښودل شوی دی چې د نړيوالې همکارۍ، اقتصادي پرمختګ، او سياسي استحکام د پیاوړتیا په موخه رامنځته شوی دی. د بريکس هېوادونه د نړۍ په کچه د اقتصاد په ډ
د چین متحرکه اقتصادي وده او له افغانستان سره یې د اړیکو نوی باب
د چین متحرکه اقتصادي وده او له افغانستان سره یې د اړیکو نوی باب لیکوال:ازاد خبریال اندیښمن ځاځی چین په اوسنۍ نړۍ کې یو له هغو هېوادونو دی،چې اقتصادي وده یې ورځ تر بلې د پرمختګ په حال کې ده.چين په ۱۹۷۸م کال کې د اصلاحاتو او ورخلاصون ګټوره ستراتیژي پیل کړه، چې په تېرو ۴۶ کلونو کې یې چين له يوه بېوزله او وروسته پاتې هېواده، د نړۍ پر دويم لوی اقتصادي ځواک بدل کړی دی.د چین دغه اقتصادي ودې نه یوازې چین ته ګټوره تمامه شوې، بلک
پښتنې قبیلې وپیژنی ۹۳۱ -ناصر )ناصري ، نا صران ،نا صریان)
نا صر چې په ناصری اوناصریانو سره هم شهرت لري له آره غلجي پښتانه دي چې ددې قبیلې دنسب شجره دخپل مشر نیکه نا صر ته رسیږي اوله همدې کبله دوی هم دخپل نیکه دنامه له کبله په ناصروسره یادیږي. داسې تاریخي روایتونه شتون لري چې دناصرمیرمنه دکسی غره دشیړانیو له قبیلې نه وه او پخپله ناصرهند ته ولاړ او هلته په یوه جګړه کې ووژل شو او مزاریې دهنددپنجاب دجلندر په ښار کې دی. ویل کیږي چې نا صر او هو تک د درخي زامن ، دبارو لمسیان او او دتوران کړو سیان دي او دواړه سره ورونه ول ، خو ځینې نا صر ان دا ادعا نه م
د چین کمونېست ګوند(CPC) ۱۰۳ کلن شو
د چین کمونېست ګوند(CPC) ۱۰۳ کلن شو لیکوال: ازاد خبریال او سیاسی شنونکی اندیښمن ځاځی د چین کمونیسټ ګوند د ۲۰۲۴زیږدیز کال د جون په لومړۍ نېټه ۱۰۳ کلن شو.له نن څخه شاوخوا ۱۰۳ کاله وړاندې په ۱۹۲۱ زیږدیز کال کې د چین د کمونست ګوند بنسټ کېښودل شو او په چین کې یې د چینایانو د هوساینې او چین د پرمختګ لپاره مبارزه پیل کړه . دا ګوند په ۱۹۴۹ زیږدیز کال کې واک ته ورسېد او شاوخوا ۷۵ کاله کیږي چې د چین د واک واګې یې په لاس کې دي . د چین کمونېست ګوند دغه هېواد په اوسني عصر کې د نړۍ پر یو
افغانستان د نړۍ هېپیانو جنت او کابل د هېپي ملنګانو مکه (دویمه او ورستۍ برخه)
د هېپیانو افسانوي مسیر د افغان محاصر تاریخ یو هېر شوي څپرکۍ د هېپې توري ایټمنولوجي او هېپیان څوک وود هېپي کلمې مانا یا د هېپي اصطلاح د انګلیسي کلمې „Hip“ هپ „ Hipster“ ٬٬ Hippie ٬٬ څخه اخیستل شوي ده. پښتو ژبې ته غوره ژباړه د نننۍ عصر یا ٬٬ معاصر ٬٬ یا د فعل صفت په بڼه کې ٬٬عاقل هوښیار٬٬ په مانا په ښه توګه ژباړل کیدلي شي. خو په اصل کې دغه اصطلاح په افریقایي امریکایې جاز موزیک ن
افغانستان د نړۍ هېپیانو جنت او کابل د هېپې ملنګانو مکه (لومړي برخه)
د هېپیانو افسانوي مسېر د افغان محاصر تاریخ هېر شوي څپرکۍ: د هېپیږم فلسفه او د هېپې انقلابي غورځنګ پیداېښت د شلمي پیړۍ یوه خورا مهمه کولتوري، سیاسي او ټولنېزه ښکارنده وه. په شپېتمو او اوویایمو لسیزو کې افغانستان د ټولنې نړۍ د هېپیانو یو ښکلی زرغون جن
د ادارې او سازماني چارو په همغږۍ کې پلان جوړونه او د هغې اهمیت
پلان څه شی دی؟ پلان جوړونه د اهدافو د پیژندلو او تعریف کولو پروسې ته ویل کیږي، د هغه د پلي کولو وخت سره د فعالیتونو مشخص کول، د مطلوب حالت ډیزاین کول او د اهدافو ترلاسه کولو لپاره د اقداماتو او وسایلو چمتو کول، او د لګښتونو دقیق اندازه کول او د لګښتونو توضیحاتو تنظیم کول. په لنډه توګه ویلی شو چې د یوې ادارې یا سازمان لپاره پلان د ملا د تیر حیثیت لري چې نوموړې اداره د پلان په وسیله خپل اهداف ټاکي او د پلان د عملي کولو په وخت کې خپل اهداف لاس ته راوړي . یو مدیر په خپل پلان کې دا شاملوي
په سازمان کې د بشری منابعو د اهمیت دلیل
د بشري سرچینو څانګه د ډیری سازمانونو لپاره یو له حیاتي څانګو څخه دی. په سازمان کې د بشري منابعو اهمیت د شرکت سره د کارمندانو اړیکې له ټولو اړخونو څخه معاینه کوي، په شمول د ګټو او زیانونو، روزنې، توپیرونو، ستاینې او غندنې، مکافات اومجازاتو او ګمارلو په شمول. په حقیقت کې د بشری منابعو څانګه څه معنی لري؟ بشري منابع یا HR یوه اصطلاح ده چې په یوه اداره کې د کارمندانو مدیریت او پراختیا تشریح کولو لپاره کارول کیږي. په عموم کې، په سازمان کې د بشري منابعو اهمیت په اړه، هر څه د کارمندانو د فعال
ستراتیژیک فکر څه شی دی؟ یو بشپړ لارښود
ایا تاسو کله هم فکر کړی چې ځینې اشخاص څنګه پیچلي حالتونه حرکت کوي او داسې پریکړې کوي چې داسې بریښي چې دوی د بریا په لور هڅوي؟ ایا تاسو هم فکر کړی دی - "دوی دا څنګه کوي؟" ښه، ځواب په ستراتیژیک فکر کې دی. مګر ایا تاسو پوهیږئ چې ستراتیژیک فکر څه شی دی؟ دا یوازې یو بزدلانه کلمه نه ده، یا د سوداګرۍ نړۍ کې شاوخوا غورځول شوې یوه زړه پورې جمله ده. دا یو مهم مهارت دی چې د ژوند په مختلفو اړخونو کې کارول کیدی شي، د شخصي اړیکو څخه تر مسلکي هڅو پورې. نو، د بریالیتوب په زینه د قدم وهلو لپاره، دا مهمه د
د بشري منابعو پلان جوړونه: تعریف، اهمیت، موخې، پروسه او شرایط
د بشري منابعو پلان جوړونه: تعریف، اهمیت، موخې، پروسه او شرایط نصیراحمد "څپاند" پدې مقاله کې به موږ د بشري منابعو پلان کولو په اړه بحث وکړو. 1. د بشري منابعو پلان جوړونې پیژندنه 2. د بشري منابعو د پلان کولو مانا 3. تعریف 4. اړتیا او اهمیت 5. موخې 6. سازمان 7. هغه عوامل چې اغیزه کوي 8. په مختلفو کچو کې د بشري منابعو پلان جوړونه 9. کمیتي او کیفیتي اړخونه 10. شرایط او نور توضیحات. منځپانګه: • د بشري منابعو پلان جوړونې پیژندنه • د بشري من
د افغانستان توپوګرافی
د ژوند چاپیریال د نړیوالی ورځی په مناسبت د افغانستان توپوګرافی د ژوند چاپیریال ککړوونکي له کتاب څخه افغانستان یو غرنی هیواد دی او ډیره برخه یې نږدی په سلو کې 80% سلنه په غرونو پټه ده د عرض البلد 29،35 او 38، 40 او د طول البلد په 74.55او60.31 کی موقعیت لری نیمه حاره استوایی ( sub tropical ) د اسیا په سهیل کی چې کاملا په وچې محدود دی د افغانستان ټول مساحت 653000 کیلومتره مربع ( 65.3000 میلون هکتاره ) ده شمال لوری ته ترکمنستان 744km، ازبکستان 137km، او تاجکستان1206 km ، ختیځ او سهیل
سیاه دانه یا Black Seed"
( سیا دانه ) یا "Black Seed" Nigella sativa لیکوال الحاج دیپلوم انجنیرسیدرقیب شاه ( هاشمي) Nigella sativa Plant *، د نباتاتو یو نسل دی چې په عام ډول "Black Cumin" یا "Black Seed" یا سیادانه په نوم پیژندل کیږي، سیاه دانه نورنومونه : پښتو: توردانه، کلونجی kalonji سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، سُنیز، شونیز، شونوز ، کمون هندی.جیرا، نایجیلا ، چارنوشکا charnushka په نوم هم پیژندل کیږي یو کوچنی بوټی دی چې اصلي ټاټوبی ختیځ اروپا (بلغاریا او رومانیا) او لوېدیځه ا
خوږه وله طبی نبات
خوږه وله طبی نبات Licorices لیکوال: الحاج دیپلوم انجنیرسیدرقیب شاه هاشمی په پښتو کې خوږه وله په دری ژبه شرین بویه په فارسی ژبه شرین بیان ، مَهْک، مجو (mej-jo) ،میجی ، په یونانی ژبه سوس ، په عربی ژبه عرق السوس ، به هندی يهتی، سانسګر يت يشی مدهو په انګلیسی ژبه Licorices نومیږی خود رو یه طبی نبات دی علمی نوم او صنف بندی یی : Scientific name: Glycyrrhiza Family: Fabaceae Higher classification: Papilionoideae Rank: Genus Genus: Glycyrrhiza; L Kingdom: Plantae
فضایی کثافت او فضایی غبار
د فظا ککړتیا د اول ځل لپاره په کال ۱۹۵۷ کی د سپوټنیک سټلایټ په پورته کولو سره شروع شوه چی یواځی او یواځی ۳ هفتی یی په فضاً کی کار وکړ، او شاید ددی مخکی هم شوی وی، ځکه چی انسان د ځکګی پر مخ ډیرۍ اتومی تجربی کړی چی شاید یو څه اندازه کرد اړ فوسیلونه یا وړی زری پورته فضا ته پورته شو ی وی چی مثال ی د پاسکال بی اتومی تجربه ده. نو تر دی دمه ۲۵۸۵۷ اجسام په فضا دی شتون لری چی د ځمکی څخه په مختلفه اندازه کی مدار وهی او له جملی څخه یی ۵۴۶۵ یی فعالعه مصنوعی سپوږمکی یا سټلایټونه دی، په داسی حال کی چی
په افغانستان کې د اقلیمي بدلون اغېزې او د اوبو نیمګړی مدیریت
که د اقلیم او هوا ترمنځ توپیر لږ روښانه کړو، نو په اسانه ټکو ویلای شو چې اقلیم په اوږده، یا د شاوخو دیرشو کلونو په موده کې د هوا منځنی حالت دی. خو هوا په یوه ځانګړې سیمه کې د اتموسفیر فعلي یا اوسنی حالت دی چې ، زیاتره د یوې شپې- ورځې په اوږدو کې د هوا د مهمو عناصرو لکه فشار، د تودخې درجې، لنده بل، باد، او وریځو حالت څرگندوي. اقلیمي بدلون په دی معنا دی چې د تودوخې، ساړو، وچکالۍ او لنده بل یا اورښتونو منځنې حد کې بدلون راځي او زیاتوالې مومي. د ځمکې له جوړښت راهیسي اقلیمي بدلونونه ډی
چین نړۍ ته د سوله ایز پرمختګ پیغام ورکونکی هېواد
چین نړۍ ته د سوله ایز پرمختګ پیغام ورکوونکي هېواد لیکوال او شنونکی : ازاد خبریال او د سیاسي چارو شنونکی اندیښمن ځاځی مقدمه چین نه یوازې خپله پر سوله ایز پرمختګ باور لري بلکې نړۍ ته هم د سولې او سوکالۍ په فضا کې د پرمختګ پیغام ورکوي. د دغې خبرې ښه ثبوت اورپا ته د روانېمۍ میاشتې په پنځمه نیټه د چین د دولت د رئیس شي جین پينګ سفر دی. د چین د دولت رئیس شي جین پينګ له تېرو پنځو کالونو را په دې خوا په لومړي ځل اورپا ته سفر کوي او د سفر لومړی تم ځایې یې د فرانسه پ
فډرالېزم: خیالي طرحه د تجزيې له ارمان سره
په دې وروستیو کې دپرځول شوي جمهوري نظام ځینې قومي سیاستوال، چې له هېواده وتلي، په داسې حال کې د فډرالېزم طرحه وړاندې کوي، چې د واک پر مهال یې فډرالي طرحه په کلکه ردوله، لکه سرور دانش، خو اوس پرې لیکنې او شننې لیکي او د ټولنیزو رسنیو ځینې چلونکي یې زمزمه کوي. سرور دانش او له هېواده وتلي ځینې نور قومي سیاستوال لمړني فډرال غوښتونکي نه دي، بلکې ځینو قومي سیاستوالو له وړاندې د هویت پېژندنې او قومي سیاست ( Identity and Ethnic Politics ) کړی او په ترڅ کې یې د فډرالېزم غوښتنې کړي، لکه طاهر بدخشي، سلط
روغ او خوشحاله ژوند !
ایا روغتیا او خوښي هغه څه ندي چې موږ ټول يې هیله لرو او غواړو یې؟ خو پوښتنه دا ده چې څرنګه یې ترلاسه کړو. ایا د ډیرو شتمنیو په لرلو سره؟ په مشهور کیدلو سره؟ یا د ټولنیزو رسنیو په کانالونو کې د ډیرو مینوالو په لرلو سره؟ څیړنې ښیي چې خوښۍ له دې ټولو سره هیڅ تړاو نلري او په بشپړ ډول له نورو عواملو سره اړیکې لري. د ښو اړیکو په درلودلو سربیره، ستاسو د بدن دننه ماشین یا موتور ته پاملرنه یو ډیر مهم فاکتور یا لامل گڼل کیږي. راځئ چې دلته د همدغه داخلي ماشین د ښه جوړولو لپاره، دغو ا
