روانې چارې او بېلابېل
افغانستان عمدا نړیوال اود اسلامی امارت یو شمیرنابلد سیاستوال داقتصادی او سیاسی انزوا لوری ته بیایی
لوبه کې دواړه لوری دخیل دی چې دا ستره بې سیاستی ده کله چې د افغانستان د اوسني اسلامي نظام مهم او لوړ پوړی مسؤلین دا وایی چې د افغانستان له خاورې څخه هیڅ هیواد ته ګواښ نه شي متوجه کيدای او نه هم چاته په خپله خاوره کې اجازه ورکوي چې د ګاونډیو، سیمې او نړۍ د هیوادو پر ضد فعالیت وکړي ولې دا کار باالقوه له مشروعیت څخه وروسته د منلو،خبرو اترو او جوړجاړی وړ ده نه اوس . بله خبره داده چې اسلامی امارت باید منحیث دیوه غښتلی،په ټولو مسایلو وارد او اګاه نظام په توګه عمل وکړی نه د یوه کلیوال سړی کانه چې چا
ازادي
د ازادۍ او خپلواکۍ د پاره ازاد ذهن او فکر بايد جوړشي او وجود ولري . څو چې انسان فکري او ذهني ازادي ونه لري د ازاد تصميم او پریکړې ظرفيت نه شي پيدا کولئ ، بلکې دنورو د مستقيم او يا غير مستقيم تر قيد او امر لاندې به ژوند کوي . فکري او ذهني ازادي په علم ، پوهه ، معلوماتو ، اطلاعاتو او د ځان ، چاپېريال او طبيعت د رازونو نه د خبرېدو په بنياد حاصليږي ، نه په جهالت ، سرتمبګۍ ، ناپوهۍ ، بېعقلۍ او انفغاليتوب سره . ازادي د عقل تقاضا ده ، نه په احساساتو او جذباتو عکس العمل ښکاره کول .
دمطبو عاتود ورځې اهمیت
Good Planets hard to replace Treat kindly! اقراء رهروان نیست گهی تند وگهی خسته رود رهروان است که آهسته وپیوسته رود مطبوعات چې ځواب ویونکی،اعتماد،نقد،عمومی افکارو،اعتدال،ښاری حقوقو،خپلواک لاس رسی او په اطلاعاتو باور، اود بشپړ اخلاق سره تړاو ولری. نه یو هانس ګوتنبرګ په یوه ماشین معجزه کړې ده او نه د بل زاړه په خوله چې دمطبو عاتوله آزادی څخه خبرې کوی د دولسیزو ستمګری ، بې عدالتی ،بربریت،عامه وژنې،دیوې بشپړې کتلې له منځه وړل څخه پېښمانی باندې خبرې کول اصلا مطبوعات دی. له ب
مزاحمت!
۱۳۷۳ کال وو. د پښتونخوا د سوات جنتي درې په مټه کې مو د یوې غونډۍ په لمن کې اړولي ول. غونډۍ د ناجو په ګورو او نورو ونو پوښلې وه. تر غونډۍ لاندې د سوات سیند مخ پر ځوړي بهیده. طبیعت دلته د ښکلا خپله ټوله زیرمه کارولې وه. د دې کوچني کلي پر سر کې، جومات اباد وو چې درې خواو ته يي لوډسپیکرونه لګېدلي ول. سهار وختي به چې لوډسپیکرونو کې د کلي ملا اذان پیل کړ، پاس غونډۍ کې به لومړی سولنډیانو او ګیدړانو هغه بدرګه کړ. د سولنډیانو او ګیدړانو په ځواب کې به د کلیو سپو هم غپا پیل کړه او ورپسې به د کلي ماش
شهید محمد داوذ خان په تصمیم او ایمان باورمن وه
موږ باید داومنو چې ملی او اسلامی دانش او بینش هېڅ وخت په هېڅ صورت احسا ساتی فتنې او ابزار نشی منلی غنی دافغانستان بیرغ مچو کاوه خو کله چې رشتیا دسوګند د عملی کېدو وخت راخی نو بیاتښتی! زموږ فرهنګ کې دلاف او باټ ګراف لا ډیر لوړ پاتې دی غني ډیر ګواښیده اما پوهه او اکاډ میک ترم ته دغه خبره اعتبار نه لری .داډېر اسانه کار دی چې د ارشد ،تحلیلګر ،دسیاسی مسایلو کار پوه دا اوهغه القابو کې يو څوک خان راوپېژنی نو له لیکواله نیولې بیاتر بېسواده پورې دغه عادت موږلرو نړی داوخت! هیچا پر دې کار نه دی کړی چې و
د هند،چين او روسيې اوسنيو نږدې اړيکو ته لنډه کتنه
د ريک RIC په نامه مثلث چې د (روسيه،هند او چين) د انګرېزي نومونو له لومړيو توريو اخيستل شوی دی ؛ د يادو دريو هېوادونو د اقتصادي، نظامي او سياسي اړيکو مثلث دی چې له کلونو کلونو راهیسې ګډې سياسي او اقتصادي غونډې او ناستې کوي او د ګډو همکاريو تړونونه لاسليک کوي، خو په دې وروستيو کې يې اړيکې تر بل هر وخت ډېرې نږدې شوې دي، په ځانګړي ډول د روسيې - اوکراين د روان کړکېچ په جريان کې کله چې امريکا او ناټو له پرلپسې او سختو فشارونو او ګوتڅنډنو سره، سره چين او هند دې ته قانع نه کړل چې د اوکراين په کړکېچ
دسرګی لاوروف د مشروط ډوله وړاندیز ژمنه
ما دمنځنی آسیا دنیمه اشغالو هېوادونو په څېړنه کې دروسانو کاواکه دېپلو ماسی ته لنډه کتنه کړې ده چې د ټول افغان له لوری خپره شوې ده د روسا نو سیاست او دېپلوماسی د کمونیزم له سقو طه کوږ ووږ دی او دمظلوم ولس افغانستان ها تر اوسه پکې چلیږی چې ڼړۍ کې بې باوره شوی دروسانو سیمه ایزه لوبې یواړخیزه دی او کمزوری ابعاد لری.وایی چی کومه زمانه ابو عبدالله الفارسی د بلخ قاضی وه یوخل یو عالم په کومې خبرې باندې ډېر ناراض او خفه شوی وه اوقاضی ته یی یو ډېر نهایت درجه تریخ خط ولیکه قاضی په ځواب کې وفرمایل ستا خط
د امان الله خان مالی او اقتصادی ریفورمونه
( دغازی امان الله خان د درناوی د اونۍ په مناسبت) د پاچا امان الله خان د اصلاحاتو په تطبیق کی یو غوره ګام په مالی چاروکی سمون او نوښت و. پاچا د اقتصادی زیربنا په اهمیت پوهید او اقتصادی استقلال یی د سیاسی استقلال ملاتړ باله. دغه پاچا د ډیرو نورو اقتصادی تدابیرو او پروژو ترڅنګ، بانکنوټ نشر کړ او پخوانی جنسی مالیات یی په نقدی واړول، دا اقدام هم مودی او هم د دولت د خزانی لپاره ګټور و. د ملت د اکثریت (بزګرانو شپنو او پیشه ورانو) په وړاندی یی پخواني درانه بارونه سپک کړل، جنسی مالیات، د خرید
دوژنې په هکله بشپړ کلام
ومن یقتل مومنا متعمدا فجزاءوجهنم خلدا فیها وغضب الله علیه ولعنه واعدله عذابا عظیما « سورة نساء۹۲» فا یق نه پوهیږی چې دا څو لسیزې ملګروملتواو جګړه ایزه بلا او بد ترو څه کول ؟ چا یو بشپړ ملت د وژنو مسلخ باندې بدل کړی وه . ولې دبشرحقوق شغالان په اوږده خوب کې په غارکې ورک ول ایا داټولې مزورې ،کرکجنې ، تبا هی او بدمرغی د همدې یوشمېر تش په نوم سیاستوالو ، شنونکو، کارپوهانو غلط وړاندیزونه نه دی نو فایق خان دچا په استازیتوب د ملګرو ملتو په سازمان کې دپاکستان بمباری غندی او ملګرو څنګه ده ته اج
دمطبوعاتو ورځ
د آلمانی یوهانس ګوتنبرګ (۱۳۹۸-۱۴۶۸م.) له خوا دچاپ د ماشین اختراع، یو لوی فرهنګی انقلاب و چې د خلکو پر ژوندیی ډیر ژور اغیز وکړ. البته ترده ۴۰۰کاله مخکې په چین او بیا کوریا کې د چاپ د ساده تنخیک لپاره هڅې شوی وې، خو ګوتنبرګ د چاپ وسیله یوه نوی پړاو ته ورسوله. په چین کې داسی پاڼې وموندل شوی چې په ۸۶۸م. کال کې طبع شوې وې. دګوتنبرګ ماشین پیچلی او له ستونزو ډک و، توري یې بی سایزه او کلکول یی سخت کارو، خو بیا هم دچاپ په صنعت کی یو پرمختللی ګام و. ده دلومړی ځل لپاره په دغه کتاب د انجیل د کتاب څو پاڼې
د قبرس پوهنتونونه که د زرداد پاټک
له پلار مې اورېدلي ول، ویل به یې چې د مجاهلینو وخت کې به د مشرقي خواته تلې، لغمان ته نه رسیده د زرداد پاټک ؤ، زرداد د اوکومتیار (حکمتیار) یو قومندان ؤ، دې پاټک جلا قانون درلود، له دې پاټک تېرېدل هومره سخت ول لکه پل صراط چې تېریږې، هر مسافر به چې تیریده اړ ؤ چې د پاټک لپاره هومره خرچه پرې کړي چې پاټکوال یې غواړي، که به یې غږ وکړ چې لس روپې واچوه په کار وه چې بې له عذر یې ورکړې، که په لومړي امر مو پیسې نه ادا کولې، دا پیسې دوه برابره کېدې، مثلا: ویل به یې چې زر افغانۍ ورکړه، که تا ویل چې دا زیا
آیا انسانیت د دین ځایګی دی؟
نن سبا د ځینې خلکو ترمنځ تبلیغات او یا شعارونه ښکته پورته کې کېږي چې: دین مې انسانیت او انسانیت راته له دین څخه مهم دی. د اړیکو او تعامل نښه باید انسانیت وي نه دین. دین د انسانانو ترمنځ کرښه راښکلې، هغوی یې تقسیم او په طبقو وېشلې دي او... ولې آیا په رښتیا هم همداسې ده؟! د دې بحث په دوام کې باید لاندېنیو پوښتنو ته ځواب وویل شي: ۱- دغسې بحثونه ولې په ټولنه کې مطرح شوي دي؟ ٢. دین څه شی دی؟ ٣. انسانیت څه شی دی؟ ۴. دین او انسانیت په خپلو کې څه نسبت او اړیکه لري؟ د ل
د پنجاب او پښتنو وروستۍ جګړه چې د دواړو برخلیک ورپورې تړلی دی
وايي ډاګټر نجیب ته وویل چې خوست او کونړ یې ونیول اوس به څه کېږي؟نجیب ورته وویل: ټول وطن دې ونیسي، بېرته به یې ترې ونیسو خو چې یو متر ځای رانه ونه نیسي.ورته ویې ویل دا یو متر ځای چېرته دی چې ته یې نیولو ته دومره اندېښمن یې؟نجیب ورته وویل دا د جومات ممبر دی، که دغه ممبر د پنجابي لاس ته ورغی، بیا د وطن خیر نشته چې همداسې هم وشول. زه پوره مطمین نه یم چې د افغانستان پخواني ولسمشر ډاکتر نجیب الله ته دا منسبوبه کیسه او ډیالوګ به څومره کره او رښتینی وي، خو د افغانستان د خپلواکۍ له
د پاکستاني پوځ او امریکا په وړاندې د ازادۍ غورځنګ
پاکستان کې د پوځ، امریکا او انګریز څخه د خپلواکي غورځنګ ورځ تر بلې لاپسې پراخیږي. د امریکا په ښکاره او بربنډه لاسونه او د پاکستاني پوځ په زور، د لومړي وزیر عمران خان له واکه مخکې تر وخته ګوښه کېدا، د هغه پلویان اړ کړل چې د پوځ او امریکا د داسې سازش په وړاندې لاریونونو او پرلتونو ته راووځي او د ازادۍ دا غورځنګ چې د PTM (د پښټنو قومي غورځنګ) او د بلوچستان د خپلواکۍ غورځنګ لخوا پخوا پیل شوی وو، لاپسې وغځوي. د اپریل په ۱۰ مه د دوشنبې په شپه د عمراخان پلویان د اسلام اباد او د پاکستان د نورو ښا
د پاکستان په سیاست کې د پوځ دودیز لاس!
پاکستان کې سیاسي کړکېچ د کمښت او حل پرځای، لا ژور او پراخیږي. پاکستانی پوځ به دا ځل د مارشالا او ښکاره کودتا پرځای، د عمران خان په مشرۍ ملکي حکومت پرځوي او بیا به ورته د دیموکراسۍ د نجات په نوم پرتوګ وراغوندي! د پاکستان په ۷۰ کلن تاریخ کې پنځه ځلي تېر ملکي حکومتونه تر خپل قانوني وخته د مخه د پوځ د لاسوهنې او مارشالا په لاس نسکورشوي او پوځي کودتاوي د پاکستان د بدرنګ تاریخ یو منل شوی دود دی. په پاکستان کې د واک پر سر اوسني کړکېچ هغه مهال لا ژور شو چې عمران خان د فبرورۍ په ۲۳ مه، ماسکو ت
د ښځو د زدهکړې حق د اسلام له نظره
ښځه او نر د انساني ټولنې دوه عزتمند غړي دي چې دواړه یو له بل سره مرسته کوي. د انساني ټولنې د دغو دوه غړو له پاره د هغوی د کار ډگر معلومول، د یوې سالمې پوهې او روزنې په واسطه لاسته راځي، نو ویلای شو چې زدهکړه د انساني ټولنې اړتیا ده او پرته له پوهې هیڅ یو نه شي کولای خپل کار په ښه ډول سمبال کړي او نه هم یو له بل سره د مرستې جوگه کېدلای شي. د انساني ټولنې دې اړتیا ته اسلام د لومړیتوب حق ورکړی او الله(جل جلاله) چې د انساني ټولنې د اړتیا پوره کولو له پاره کوم حکمونه رالېږلي دي، په هغې کې یې د ټو
دغلط اقدام غلط انجام
یو وخت په ایران کې دا قانون وه چې، که څوک به ماښام مړ کېده نو دکور خاوندان به پخپل وخت ویده کېدل او دمړی مراقبت او ساتنې لپاره به یې یو څوک په اجاره باندې نیول یوځل کور کې دښځې او مېړه ترمنځ جګړه و شوه اوښځې دخپل مېړه د ډارولو لپاره خپل تنفس یا ساء بنده کړه مېړه فکر وکړ چې ښځه مړه شوه نو دساتنې لپاره یې یو څوک راوغوښت اوخپله خوب ته لاړ. نیمه شپه کې دغه ساتونکی دمړی سرخواته لاړ او زمزمه یې پیل کړه. ښځې وویل د مړی پر سر غزل ویل شرافت نه وی سړی ځواب ورکړ دا دکوم ځای شرافت دی چې یو مړی دې دژوندیو
برگشتی به نامه سرگشاده یکسال قبل ، به کشیش جوبایدن
یک سال قبل از امروز و در 7 حمل سال 1400 ، نامه ای سرگشاده ای به جوبایدن ، نوشته بودم ، اکنون بعد از گذشت یک سال به آن نامه که مراجعه نمودم ، متوجه شدم که فقره های 4 ، 7 و 8، تحقق یافته است ، نخست آنچه را که تحقق یافته است ، از نظر می گزرانیم ، سپس متن نامه را مطالعه می کنیم ، و در اخیر ، بالای فقره شماره 8 اندکی مکث ، می کنیم ! 4- آزادی زندانیان بگرام . 7- فرار ملیشه های آمریکایی و همپیمانان صلیبی اش از افغانستان . 8- افشاء شدن سیمای اصلی شعارهای دروغین آمریکایی و رسوا
د فساد انجام
تېر پسى .... د قرانکریم له مطالعې نه داسی ښکاري چې هر قوم ته چې نبي راغلی او خلک یې د خدای بندګۍ او د اسماني دین تعلیماتو ته دعوت کړی دی نو چا چې د نبی دعوت منلی دی، الله پاک نجات ورکړی دی خو چا چې د نبی دعوت نه دی منلی او په فساد اخته شوی دی او د خلكو مالونه، عزتونه ، او نفسونه په کې لوټل کېږي ، وینه تویدنه ، چور چپاول ، غلا ، رشوت ، عیاشي او فحاشي په کې روانه وي نو انجام ، مسیر او عاقبت یې ښکاره او معلوم دی ، هلاکت ، تباهي او داسی بربادي چې هغوی یې د فساد د کولو په وخت کې تصور هم نه شي
تفرقه اندازی یکی از خنجر های جنگ فکری !
........................................................ إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا يَسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ يُذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَيَسْتَحْيِي نِسَاءَهُمْ إِنَّهُ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ. سوره قصص، آیت 4 . ترجمه: همانا فرعون در زمین (مصر) تکبر و گردنکشی آغاز کرد و میان اهل آن سرزمین تفرقه و اختلاف افکند، طایفهای از آنها را سخت ضعیف و ذلیل میکرد، پسرانشان را میکشت و زنانشان را ( برای خدمت و بهره کشی جنسی) زنده میگذاشت، زیرا
د زده کړو په هکله ناسم سیاست او زیانونه یې
زده کړي د یوه ماشوم او ټولنې د ودي او پرمختګ کیلي ده. کوم ماشوم چې غوره زده کړو ته لاس رسی لري، هغه په راتلونکې کې له ډیرو چانسونو برخمن کیږي. له زده کړو شاته پاته کیدل، زیاتره د نابرابرو چانسونو په معنا دی. په ټولنیز ګډ ژوندانه کې له چانسونو استفاده د ټولنیز دریځ او موقف سره هم تړلي دي. په افغاني ټولنه کې ټولو وګړو ته له کلونو راهیسي، د غوره زده کړو، برابرو روغتیايې اسانتیاوو او کار مساوی حق او چانس نه دی ورکول شوی. همدا نابرابري او نا انډولي بیا په خپل وار د یوه وګړي ټولنیزه ا
افغانستان کې پر ټول شموله حکومت جوړېدو د اسلامي هیوادونو د سازمان وروستۍ نغاره
د اسلامي مرستوتش په نوم سازمان غړو هیوادونو د بهرنیو چارو چرګانو په ګډې کټکټا کې په افغانستان کې د ټول شموله ادارې پر رامنځته کېدواوس په عین سندره ټينګار کړی دی دادی د اسلامي هیوادونو د مرستو سازمان ډوډۍ خورو ۴۸مه غونډه په لافو اوپټاکو په داسې حال کې پای ته رسیږی چې دوی هم داروپا داتحادیی، د ملګرو ملتو سازمان،دبشر حقوقو عین خبره کاپی کړې ده توپیر یی یوازې اسلامی کلیمه ده دغه غونډه د تېرې اونۍ د سې شنبې او چهارشنبې په ورځو په اسلام اباد کې وشوه چې شامحمود قریشی ورته ډېر خو شاله وه . دسازما
بازیهای سیاست دو گانه امریکا
از زمان روی کار آمدن قدرت طالبان هفت ماه میگذرد در کابل از نقطه نظر سیاسی تا به امروز، یک دوگانگی خاص مستمر در رفتار این جریان و ایالات متحده نمایان شده است. در این میان بارها و بارها شاهد آن بودیم که طالبان قصدا در مسایل کوچک مقاومت میکنند ویا اصلا نمیداند در برخورد با طیفهای مسایل کوچک مختلف افغانستان و خصوصاً قشر زنان داشته و به همین دلیل انتقادهای رسانه ای ٬توطیه وبهانه های زیادی در داخل و خارج این کشور علیه آنها شکل میگیرد. تحلیل عجولانه نخواهد بود اگر بگویم در اروپا٬ سازمان ملل و حتی د
دیپلو ماسی ومنفعت ان
« رفتن به پای مردم بیگانه در بهشت – حقا که با عقوبت دوزخ برابر است» علامه اقبال هدف توماس ویست در دیپلوماسی از(همه) کیست وارز یابی (منفعت) درین رابطه چیست؟ توماس ویست، نماینده ویژه آمریکا برای افغانستان میگوید ادامه دیپلوماسی با طالبان به "منفعت" همه است.ولی چگونگی انرا نمیداند. او در میزگردی در کنفرانس امنیتی مونیخ با موضوع "پس لرزههای افغانستان: از خاکستر تا خاکستر؟" گفت که شش ماه از گرفتن قدرت توسط طالبان گذشته است و باید ببینم که دیپلوماسی چه دستاوردی داشته است. آقای
حمله روسیه بر اوکراین ، عورت غرب شرارت پیشه را قسمت پنجم
- رئیس جمهور اوکراین ، نفیر عام اعلان می کند و از مسیحیان و یهودیان جهان ، دعوت می کند که باید داوطلبانه در جنگ اوکراین علیه روسها اشتراک نمایند ، حتی وی یهودیان را به یاد منطقه بابی یار ، انداخت و گفت که بابی یار در شهر کیف یک مکان تاریخی یهودیان است که سالانه هزاران یهودی برای عبادت به آنجا می آیند و هزاران یهودی در این مکان توسط نازی ها کشته شده اند ، حتی رئیس جمهور اوکراین فرمان صادر نمود تا یک سپاه خاص از جنگ جویان بیرون مرزی تشکیل گردد . و این نفیر عام رئیس جمهور اوکراین ، توسط غرب
