مقالې
فرض عین
فرض عین: یو موټرسایکل والا يي درولي وو او ورسره جنجال يي وو. ما هم له چیک پاینټ (د تلاشي پوسته) سره موټر کرار کړ هنداره مي کښته کړه. سلام علیکم عسکرجان وعلیکم سلام خوب هستین.اینمي نفر بود که دیروز سر وزارت مخابرات حمله کرده بود؟ موټرسایکل ولا وخندل او عسکر له شرمه سر ټیټ کړ، هیڅ يي ونه ویل زه هم په خپله لاره روان شوم. د غلطیو تکرار، تکرار او بیا هم تکرار اشتبا نه بلل کیږي. نو څه شي بلل کیږي؟ قصدي عمل بلل کیږي، ځکه له اشتباهاتو زده کړ
څوک په قانون کودتا کوي، ولسمشر غني که مخالفان؟
په داسې حال کې چې لا هم د ملي شورا د اوولسمې دورې پرانيسته نه ده ترسره شوې؛ ولسمشر غني تېره ورځ په ارګ کې د ملي شورا له نویو وکيلانو سره په خبرو کې ويلي هر هغه څه چې د افغانستان اساسي قانون څنډې ته کوي، یوه کودتا ده. نوموړي نويو وکيلانو ته په خطاب کې ويلي چې د ملت تالار باید د کشکمش پر میدان بدل نه شي، هره ستونزه چې لرو باید په&nb
د سولې مشورتي که د حکومت فرمايشي لویه جرګه؟
په داسې حال کې چې په راتلونکو څو ورځو کې به کابل د سولې مشورتي لويې جرګې شاهد وي؛ د حکومت منتقد سياسيونو او طالبانو له دغې جرګې سره خپل مخالفت اعلان کړی دی. افغان حکومت دغه جرګه د سولې لپاره يو تاريخي ناسته بولي، په ځانګړې توګه ولسمشر غني دغه جرګه د سولې لپاره د حدودو ټاکلو لپاره مهم فرصت ګڼي. تېره ورځ ولسمشر غني د لويې جرګې تالار ته ولاړ او د جرګې له ترسره کوونکي او تنظيموونکي کمېسيون له غړو سره يې د جرګې د ترسره کېدو پر څرنګوالي خبرې وکړې. ولسمشر غني د جرګې په تالار کې ويلي، ا
تناقضات زنانه ی ارگ
خرید کاپی تذکره ی زنان و دختران افغان در بدل 500 افغانی، تفسیر و تعبیر اعمال به اصطلاح خانم اول افغانستان را متفاوت کرده است. از آغاز ریاست جمهوری داکتر غنی تا کنون، تبلیغات زنانه یی حکومت پیرامون رولا غنی، بی بی گل را به گلی تشبیه می کنند که گویا سر سبد زنان افغان شده است. خانم عرب تبار و غیر مسلمان رییس جمهور تحت عواطف افغانی مردم ما بسیار نکوهش نشد، اما اخبار&
د روان مصيبت نه دتل دپاره د خلاصون لاره
ډېرو کنفرانسونو ، جلسو ، بيانيو ،ليکنو ، تبصرو اوسياسي بحثونو مې نفس تنګ او زړه مې يې خولې ته راووست . حتمي به تاسو هم د داسې حالت سره مخامخ ياستئ. لاکن د افغانستان د مصيبت او تراژيدي د ختمولو د پاره نه يوه واحده نسخه وړانډې شوه او نه مؤثره دوا . حالات ورځ په ورځ نور هم خونړي او د کنترول نه په وتو دي . د يوم البتر کيسه روانه ده . خو زما فقير او حقير په نظر د افغانستان د معضلې دائمي حل او ددې منجلاب نه راوتل په دوو بعدونو کې دئ : ۱-خارجي ۲- داخلي په خارجې ب
د سردارداودخان اووه کلن اقتصادي پلان او دثور کودتا اغيزې
د افغانستان معاصر سياسي تاريخ د نفوسو له لږوالي سره سره د پېښو او واقعاتو له پلوه يو ډک او شتمن سياسي تاريخ دى، چې د ګاونډيو هيوادونو له سياسي تاريخ سره کاملاً توپير لري. دتاريخ او جغرافيې پوهانو افغانستان د استعمارګرو ځواکونو د تګ او راتګ ستراتيژيک پُل، د ورېښمو د لارې د تقاطع ځاى، د نړۍ بام، د هنـد د دروازې، د اسلامي نړۍ دختيځې دروازې، د تمدنونو څلورلارې، دنړيــوالې سوداګرۍ دلويې لارې او ځينو نورو د آسيا دزړه په نومونو سره نومولى دى. دا چې تل افغانستان د جيوپوليټيک ارزښت څخه برخمن ؤ؛
د اندیښنې وړ څو پوښتنې
د اندیښنې وړ څو پوښتنې بي بي سي لیکي، دوی ته یوې باوري سرچیني ویلي چې اندونیزیا او ازبکستان په خپلو خاورو کې طالبانو ته د دفتر د پرانیستو وړاندیز کړی دی. همدارنګه زیاتوي چې د ولسمشر سلاکار فضل محمود فضلي هم دوی ته ویلي، ښه به دا وي چې د سولې خبرې د قطر پر ځای کوم بل هېواد کې وشي. خو پوښتنه دا ده، د طالبانو اصلي مشرتابه چې افغانستان کې جګړه مخې ته وړي، د هیبت الله اخوند په مشرۍ ښکاره کویټه او اسلام اباد ته تګ راتګ لري او هلته استوګن دي؛ خو د سولې خبرې اترې نه دې مشرتابه سره او نه پ
په ژبه کې باید انارښي (ګډوډي) واکمنه نه وي
ډاکتر ماخان میږی شینواری په ژبه کې باید انارښي (ګډوډي) واکمنه نه وي دا تر اوسه ماته تجربو ښوولې، چې ناسم څه ټولنه زر خپلوي، ځکه چې نوي وي اود دې په هکله بیا هرڅومره هلې ځلې چې وشی، ډېر یې ډېرې ستونځمنې بیرته سمیږي. په پښتو لیکل اوکه پښتو سوچه کول. هر څه چې شونتیا لري، باید په پښتو شي او په انډوله پښتو، که نه د یو څه له پاره باید د پښتو یو نامناسب ناانډول پیدا نه کړو، چې دا کار مو په لیکنو کې ډېر کیږي او ما لیکنې هم پرې کړي. زه په دې ډول لیکنوکې سوچبوچ ځانله یم او
سیاسي ګوندونوته یوه کتنه! - شپږمه برخه
سیاسي ګوندونوته یوه کتنه! - شپږمه برخه عبدالله وردک انګلستان - اپریل - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! له بده مرغه، ځینو افغانانو، هر وخت د بهرنیو په مټو، خپل ځانونه واک ته رسولي، او بیا یې د هغوی په مرسته خپل بېچاره ولس، له خاورو سره برابر کړیدی. د خلق ګوند، هم د روسانو په مټو، خپل وطنوال، بندیان، او شهیدان کړل، او نور یې ډله ایز مهاجرت ته مجبو
د سولې سم ګرامر، خو ناوړه شننه
د پوهاند استاد یون په ځواب کې وایي ویښیاري (هوښیاري) داسې ده لکه نېکر ۔ باید تل یې ولرې، خو دا اړینه نه ده چې خلکو ته یې ور وښیې!۔ همداسې باید د هر سړي د خپلې ژبې ګرامر یا پښویه زده وي، خو دا چې سړی د ولسمشر غني د سولې ناره واخلي، تر پښوییزو دویونو (قاعدو) یې تېره کړې او دلیل ووایي چې سوله بې عزته او با عزته نه وي، نو سړی باید پوه شي چې خپل منطق، دک او دلیل يې باید تر هر څه وړاندې وارزول شي۔ د نظام او ولس غلیمان تور لګوي چې ګواکي ولسمشر غني سوله نه غواړي، دسولې د نارې ګرامر
سوء استفاده از ارزش ها
استفاده های سیاسی و ابزاری از ارزش های تاریخی و فرهنگی، به خصوص لویه جرگه، حتی شامل چپی ها و راستی های دوران بحران می شود. در طول نضج تاریخی این پدیده ی مقدس که به گونه ای اصل آسمانی «شورا» در قرآن کریم را توجیه می کند و با منطق آن در جامعه ی اسلامی ما تعمیم می یابد، افزون بر راهگشایی، سوگمندانه کسانی را نی
چیزشناسی
در بحران سیاسی سالیان اخیر، بحران اعتماد نیز به دغدغه ی خاطر مردم ما مبدل شده است. حضور طیف به اصطلاح تکنوکراتان، افغان ها را امیدوار کرده بود که با کنار ماندن آنان از زمینه ی ویرانگری و کشتار، احیای پُل های فکری با قبل از هفت ثور، پیش از همه به تطهیر سیاسی می انجامد؛ هرچند بودند و استند کسانی که صادقانه سعی کردند افغان ها از هر طیف و هر گروه قومی، به خصوص بی طرف ها با راهیابی در سیستم، طرف مردمی را سنگین بسازند، اما جاذبه های قدرت، امکا
مناقشه
مناقشه: د ښوونځي دوران هم ډیر ښه دوران دي، دولس کاله ډیر وخت دي. ملګري او ټولګیوال دومره ډیر وخت یو ځاي سره تیروي لکه د یوي کورني غړي او وروڼه. په دي دوره کي ټوکي، خنداوي، خوشحالي خفګان او ډیرنور خواږه ترخه ښه پریمانه وي. د ټولګیوالو ترمنځ ښه په درز رقابت روان وي کله د نمرو په سر سرونه هم سره ماتیږي او کله بیا ښکلیو نجونو په سر هلکان یوبل ته ګواښونه کوي- دا عشق هم ډیره لویه بلا ده تر مرګه سړي نه پریږدي. دا جهان دي خداي له عشقه پیدا کړي- د جمله وو مخلوقاتو پلار دي دا (رحمان بابا)
د سولي هڅي که د استعمار نوي توطيي
زمونږ هیواد افغانستان ډیر ویاړلی مګر د غم لړلو پیښو ډک تاریخ لري، د افغان هیواد د خپل حساس ستراتیژیک او تاریخي موقعیت په اساس ډیرځله د جګړې ،استخباراتي دسيسو او پرديو د تګلارو د عملي کيدو ډکر ګرخيدلی، پښتون اولس هرځل د پردیو اهدافو قرباني شوی، دتاریخ په اوږده مسیر کي څو څو ځلي افغانستان دبهرنیو دښمنانو له لوري د نامعلومه جګړې په لومه کې راګیر شوی دی. افغان پرګني او ولسونه د لسیزو راهیسې د یوسولیز ژوند ته دلاس نه رسیدو په علت د نړئ د سیاسې، او اقتصادې ودې څخه ایثار پاتي شوي دی، چې د مل
د فکر سمون
د فکر سمون: خيني خلک دا متل کوي: خدايه ! عمر دي د سپي راباندي تیر کړ او سوال به د سړي رانه کوي ( په اخرت کي). مطلب يي دا وي چي خداي دي په هغه دنیا د سپي غوندي چلند راسره وکړي او پوښتنه دي نه راڅخه کوي. د انسان مغز هم یو عجیب او غریب قدرت لري، کله انسان تر عظمته رسوي او کله يي همدا خپل فکر دومره ذلیل کړي چي د سپي په ژوند خوشحاله وي. انسان د خپل فکر بنده دي او کله چي د سړي فکر د سړي نه وي نو سړي هم سړي نه پاتي کیږي. او کله چي سړي سړي پاته نه شي نو بیا په پلار، نیکه او پنځه زره کلن تاریخ
سیاسی ګوندونو ته یوه کتنه! - پنځمه برخه
سیاسی ګوندونو ته یوه کتنه! (پنځمه برخه) عبدالله وردک انګلستان - اپرېل - ۲۰۱۹ ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله(ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ. ګرانو او قدرمنو لوستونکو! کله چې د خلق ګوند په ټول ملک کې خپل کنترول ترلاسه کړ، نو بیایې سمدلاسه، په ټولو مهمو حکومتي ادارو کې د خپل ګوند غړي وګومارل. د خلق ګوند په نسبي توګه زیات پوه او مسلکي کدرونه نلرل، او د دوی مقررۍ ډېرې بې انصافه وې. دوی ته ګوندي سابقه، او
بنګله دیش کې لسګونه روهنګیايي کډوال له قاچاقبرو ژغورل شوي
د بنګله دیش پولیس وايي تیره شنبه ورځ یې ۱۱۵ روهنګیايي کډوال چې په پام کې وه د قاچاقبرو لخوا د کب نیونې په کوچنیو کښتیو کې مالیزیا ته قاچاق شي، ژغورلي، خو په دې تړاو دوی د هيڅ کوم شکمن قاچاقبر په نیولو نه دي توانیدلي. د روهنګیايي کډوالو دغه ډله د بنګله دیش د (کوټا پلانګ) مهاجرت کمپ سره تړاو لري چې میانمار سره پر پوله موقعیت لري او د نړۍ تر ټولو ستر مهاجرت کمپ بلل کیږي. د بنګله دیش د پولیسو افسر انور حسین په دې اړه وویل، د روهنګیايي کډوالو دغه نوې ډله په داسې حال کې وژغورل شوه چ
روهنګیايي کډوال د انساني قاچاق له مخ په زیاتیدونکي خطر سره مخ دي
د انساني قاچاقبرو له منګولو ژغورل شوې روهنګیايي کډوال ضیا الرحمن وايي، کله چې ده د بنګله دیش په کاکس بازار مهاجرت کمپ کې ژوند کولو د انساني قاچاقبرانو لخوا اختطاف شو او وروسته په راتلونکو دریو میاشتو کې چې به دی له یوې سیمې نه به بلې ته وړل کیدو نو د قاچاقبرو یوې ډلې به بلې ته پلورلو. نوموړی وايي، دی مالیزیا ته تر رسیدو او له ژغورل کیدو مخکې ټولټال اووه ځله پلورل شوې. نوموړی وايي، له کاکس مهاجرت کمپ څخه هغو خلکو وتښتولو چې ځانته یې کډوال ویل او په کمپ کې يې له دوی سره شریک ژون
اصلاح مدیریت، نه تغییر نظام!
نارضایتی از شیوه ی مدیریت سیاسی، موج انتقادات را برانگیخته است. این در حالی واقع می شود که در جو کمپاین ها، هرچند با تعویق انتخابات، اما آزمندی هایی که در دسته ها و گروه ها، نوع دیگر انحصار را نوید می دهند، صلاح دیدگاه ها و انتقاداتی را نیز ستر کرده اند که با ماهیت اصولی ارائه می شدند. نظام کنونی جمهوری اسلامی افغانستان، حاصل 18 سال توافق سیاسی، جمعی، فرهنگی افغان ها در زمینه ی فرصت هایی ست که جامعه ی جهانی فراهم آو
د بخمل او ململ سیاست
د ۶۲۷ میلادي کال د مارچ په میاشت کې چې د هجرت د شپږم کال د ذی القعدې له میاشتې سره سمون خوري، حضرت محمد (ص) د مکې له قریشو سره د حدیببې د سولې د تړون په پار، خبرو ته کښیناست. کله چې وثیقه جوړه او د لاسلیک وخت شو نو د قریشو نماینده اعتراض وکړ چې د محمد رسول الله په ځای دی، محمد بن عبدالله ولیکل شي ځکه چې موږ تا د رسول په صفت نه منو. صحابه ډیر په قهر او له خپلو ځایونو پاڅیدل او له حضرت پیغمبر څخه یې وپوښتل چې آیا تاسو په حقه پیغمبر نه یی؟ دوئ ځواب ورکړ (هو، زه رسول الله یم) مګر د یو ستر مصلحت پ
