مقالې
دهندوانو اړیکی
دهند اړیکی له طالبانو سره داړیکو دپیاوړتیا خطر خپله دطالبانو یو شمیر هغه مداحان دی چې نه خپل ځان پېژنی او نه طالبان . داډله کنج وکناره کې ډیر بېرحمه خلک دی. دا نغاره چیان مستعار القابی چاپلو سان خو له ډیره پخوا په دې نا پایه کړکیچ کې بلد شوی او مهارت لری چې څه ډول طالب تیر باسی! ایا رښتیا دغه کوټوالان خلک دباور وړ دی؟او که همدغه کړکیچن ، سرتمبه، بیسواده، له حکومتولی او ملت سازی بې خبره په نړیواله کچه منزوی دی فکتو کرغېړنه اداره غوږونه لری او که ځانونه یې کاڼه اچوی ؟ دا د Indian Expres
د لاس انجلس د اور لمبې او د ځواکمنو بېوسي
د څلور نیم میلیونه نفوس په درلودلو سره، لاس انجلس له نیویارک څخه وروسته د امریکا د متحدو ایالتونو دوهم او د کلېفورنیا لومړنی ستر ښار دی. البته که د نښتو وړو ښارګوټو وګړي ورسره وشمارل شي چې ميټرو پالټن بلل کېږي، نو بیا یې نفوس لس نیم میلیونو ته رسي. د لاس انجلس ښار د ۲۰۲۴م کال بودیجه دیارلس میلیارده ډالره وه چې د افغانستان له ټولې کلنۍ بوديجې څخه څلور چنده زیاته ده. د متحدو ایالتونو څلورم مصروف ترین هوايي ډګر (LAX) په لاس انجلس کې دی چې تیرکال ۷۵ میلیونه بهرنیو او کورنیو مسافرو له دې لارې
داخبرې ، هغه خبرې او داټولې ګډې وډې القاعده او بیقاعده خبرې
ټول چینلونه نارې وهی چې مرواری لیلا یې وېوړه! ترمپ لا خبر نه دی خو دافغانانو په مېډیا کې هره شېبه او ګړۍ سکن کیږی . کله کته اوکله پورته ځې که موږ دومره باو ر په ترمپ کوو نوبیا دموږ دادومره هوښیارې دڅه لپاره؟ شل کاله ددالرو تور فرهنګ ، تور بازار ، حرص او آذ، ناوړه سیالی او بې ثباتی، رنج او محنت ، غلیظ افراط او تفریط چا دې لیوزلې ټولنې ته راووړ او څنګه یې راووړ؟ یوشمیر ددوه خرو داوربشو په وېش نه پوهیږی خو په تلویژیون دیوه هیواد په مستقبل باندې ګړیږی ما تر اوسه دا خبره دهېڅ افغان له خولې
لوږه او جګړه
لوږه، فساد، جنگونه او په نړۍ کې اقليمي تغییرات لامل شوي دي چې په نړۍ کې ډېر خلک د لوږې له بحران او مړينې سره مخ شي. همدا اوس د نړۍ د نفوس ۱۱ فيصده د لوږې سره مخامخ دي او هره شپه له اته سوه ميليونه ډېر کسان وږي ويده کېږي او د (ايف اي او) سازمان د شمېرو له مخې که چېرته امريکا متحده ايالات د خپلې نظامي کلنۍ بوديجې يوازې دوه فيصده هم مصرف کړي په نړۍ کې روانه د سوء تغذيې ستونزه چې هرکال ۱۷ ميليونه ماشومان په نړۍ کې سوء تغذيې نړۍ ته راځي تر ډېره حل کېږي او د ميليونونو ماشومانو ژوند ژغورلی کېدلای شي
محسن داوړ پاکستان ته!
که طالبان هوښیاردي ، نو خپل حکومت ورته وروسپارئ ، د پښتون ژغورنۍ مخکښ غړی د طالبانو په اړه د پاکستانی د چارواکو وروستیو څرګندونو ته په غبر ګون کې وییلي :چې که طالبان په رښتیا هم هوښیار او ځیرک دي ، نو پاکستان دي ورته د خپل حکومت واک وروسپاري ، څه موده وړاندی د پاکستان بهرنیو او کورنیو چارو وزیرانو یو شمیر رسنیو سره په خبرو کې طالبان هوښیار خلک یاد کړي ،او ویلي يې دي چې دغه ډله تر پخوا ډیر ښه شوي ، بل ځای په خپل فیسبوک پاڼه کې محسن داوړ لیکلي : ترهګر طالبان د پاکستان په بیلو بیلو ښ
تودې خبرې،ترخې خبرې، کږې خبرې
داخبرې دافغانستان په درد نه خوری داهسې دوخت سوزول، ځان ښودنه او ماشومانه حماقت دی . وایی ږیره دما اوواک یې دملا!یوشمېر کار پوهانو ، سیاستوالو ، شننونکو، خمیره کونکو، مطالعاتو او مذاکراتو تش په نوم تیر ویستونکو دغه مجهوله لوبه دومره بې ارزښته کړې چې له ګونګوسیو هم ټیټه برخه کې کاغ ! کاغ! کاغ! نارې وهی لنډه داچې دوی بسترې همدغو چینلو کې اچولی څوک اند وایی، څوک فلهذا، څوک تک تک څًوک تنش او څوک بیا دګوړې حلوا…….نو قطری بغلاوه، دشلمو ، عصریه ، قهوه او لویديځ ستایله منیو ته نوبت هم نه رسیږی . م
ګوندي فعاليتونه او دموکراس
ټول پوهيږو چې د بريالۍ سياسي مبارزې له پاره غښتلي ګوندي سازمان ته اړتيا ده. د يوه غښتلي مبارز سياسي ګوند جوړول ټاکلي مرام غواړي چې عملي کول يې په علمي بنسټ سنجول شوې ستراتيژي او د هغو په چوکاټ کې روځنيو تکتيکونو ته ضرورت لري. دا ډول غښتلى مبارز سازمان د خپل ژوند د دوام او مبارزې د اغيزمنتيا له پاره د داخلي سازماني ژوند معينو اصولو ته هم اړتيا لري چې د ګوندي غړو او ټولو ګوندي سازمانونو په زغرد ګډون او موافقه جوړ شوي او منل شوى وي. د يوه ښه منل شوي ګوندي مرام، تشکيلاتي اصولو (اساسنامې) او د
علمي بحث، ژبه څه ده ؟
ژبپوهنه: د ژبې تاریخ او تواصل (اړیکي)/ تفاهم ـ"communication" ژبه څه ده ؟ ژبه یوه ځانګړې انسانی مشخصه او ایجاد شوئ مجموعی سیستم دئ، چي د غږونو یا اصواتو او علائمو یاخطی نښو په وصلولو سره کلیمې او د هغو لویه مجموعه چي دجملاتو او صرف څخه عبارت دئ, رامنځته کوي. ژبه د صوتونو او علائمو یو متداوم او وده کوونکی، مجموعي سیستم دئ, چې اصلي هدف یې د انسانانو ترمنځ د اړیکو او متقابل تفاهم د تامین څخه عبارت دئ. په دې سیستم کې هره علامه (نښه) ټاکلې معنی او مفهوم لرئ. ژبه د انسانانو ترمنځ د اړیک
تاریخ میلادی، مانند انجیل، تاریخ تحریف شده است!
تروریزم صلیبی و یهودیزم آدم کش، تنها تورات و انجیل را نه، بلکه همه چیز را تحریف نمودند، و همه چیز را دزدی نمودند! - فكر اختراع كمپیوتر را از محمد بن موسی الخوارزمي، دزدی نموده به چارلز بابیج انگلیسی، نسبت دادند. - اختراع کمره عکاسی را از محمد بن الهیثم، دزدی نموده به آیزاک نیوتن انگلیسی، نسبت دادند. - فکر اختراع اینترنت را از محمد بن موسی الخوارزمي، دزدی نموده به تیموتی برنرز لی بریتانیایی، نسبت دادند. - کشف قوه جاذبه زمین را از عبدالرحمن الخازني، دزدی نموده به
د افغانستان او سوریې ترمنځ ؛ پېوندونه او پېغورونه
له هرڅه وړاندې، د زړه له تل څخه دعا کوم چې د کون او کائناتو ستر واکمن دې ۲۰۲۵ میلادي کال زموږ د نړېوال کلي د اته میلیارده انسانانو لپاره د سولې د وږمو، ترانو او نغمو کال وګرځوي. درې اونۍ وړاندې په سوریې کې د حافظ الاسد او بشار الاسد د خونکاري رژیم ۵۴ کلنه اوسپنیزه واکمني د تاریخ په تورې تاخچې کې مهرو لاک شوه. په دمشق کې د صیدنایا زندان چې په بشري مسلخ سره شهرت لري، د نړېوالو خبري آژانسونو د راپورونو له مخې په ټولې دنیا کې دریم خطرناک زندان وپېژندل شو. دلته په تیرو دیارلسو کلونو کې له یولک څخه
شعرونه
غزل
هڅې په وریځو کی پرواز می د دنیا هیله وه په کورنو کی می انــــډول د پرمختیــا هیله وه لاس انجـلس هــم اوس په اور کـــــی لامبــي د ګناهونو ډک ښـــارو کی می ګډا هیـــله وه نورپدی لاره کی می یو کس هم ژوندی ونه لید که څــه هم ژوند کی می تر تله د فنا هیله وه نور سلینـــا او مرینــه ته به ژوند لاړ نه شم پدي ښــــاروکی می تر تــله د خنــدا هیله وه هڅی خـــــالد به قیــــــامت ته څه توښــه ولرم چی د دنیـــا نه می یـــوازی د عقبی هیـــله وه د لاس انجلس د سوځ
ګیله
پرېشانۍ مې د دوست هسې رنګ پرېشان کړم نپوهېږم چې په څه ډول یې بیان کړم کلی کور راته له یو مخې سور اور شو لیوني غوندې اوس مینه د بیابان کړم زما ژوند او مینه غبرګ سره تړلي بې له مینې راته ګرانه ده ګوزران کړم خلک ښه دي یو ارمان نیم لري ژوند کې زه په ژوند کې د ارمان پسې ارمان کړم یو سپېرې سپۍ مې دی لاس هسې څټلی چې مې لاس ګټې ته یوسمه تاوان کړم چې مې دوست ته ځان د زړه نه ورنږدې کړم دوست د زړه په غمرازۍ دښمن د ځان کړم چې مې لاس ګلو ته یوسمه اغزي شي
غزل
د ژوند او د رڼا ترجماني کوي لګيا دے دا څوک دے چې زما ترجماني کوي لګيا دے نړۍ کښې د بدلون د رڼاګانو مبلغ دے زمونږ د پښتونخوا ترجماني کوي لګيا دے وران شوے مې تصوير نړۍ ته بيا سموي ګرځي د فکر د بابا ترجماني کوي لګيا دے د خپل ګرېوان شلېدلي ټول تارونه ئې راټول کړل په ښار کښې د بېديا ترجماني کوي لګيا دے د پاکې عقيدې او نظريې څښتن دے ژوند دے د حسن د ادا ترجماني کوي لګيا دے دا څوک دے دا د کوم ځاے دے دا څۀ وائي څۀ غواړي د زړونو نا اشنا ترجماني کوي لګيا دے
موږ او تاریخ
د ۲۰۲۵ نوي کال په مناسبت: نوي له زوړه څخه ژوند واخیست تېر د راتلونکي سره وند واخیست وستون يي وشو د پرېکون محفل کې سپینو د تور سره پیوند واخیست د لرو بر ترمنځ توپیر ختم شو اسمان له ځمکې نه پېژند واخیست څوک د تاریخ په ژبه نه پوهېږي چا د تاریخ پیغام څرګند واخیست د جهالت پر خرو سپاره روان دي دوی له تاریخه کله پند واخیست د وخت کاروان سره چې یوځای نه ځي هغوی د ټول عالم ریشخند واخیست څوک ننداره کوي د نورو د ژوند چا له ژوندونه څخه خوند واخیست
آزمویل سوي خبري
په خوله کي که غاښ خوږوي طعام کله خوند کوي دهـررنګه خـوړوخـوند به ځکه درنــه ورک وي بې شـرمه بې حـیا کـس، غــیـرت کله پـېـژني مړې سترګي څوړمغزی دهرناکس فرمان به وړي ترورخ تیري اوبـه کښـت ته کـلـه ســود لــري هرشی لري خپل وخت چي هوښیارئې فهم لـري که بد ګړې بدبه مومې که ښه کړې ښه به مومې وبه نه رېبې غــنـم چي اوربـشي دي کـرلي وي هوښیار نه خطاوزي که خطاوزي پرخوله مښلي په ژوندکي ملا تړلی په ډېرفهم سره ژوندکيږي مــڼـه له (ولي) نه غـوښتـل لـــویــه نا فـهـمـي ده هرفن چي په کا
غزل
ځه کنه نن خو اظهار وکړه اخري کلاس دے زما د مينې اقرار وکړه اخري کلاس دے ستا د نظر هره ادا زما د مينې په نوم په خپل زړګي دې اعتبار وکړه اخري کلاس دے خامخا راشه په وختي بس کښې له کلي خوږې مۀ ايسارېږه تلوار وکړه اخري کلاس دے خداے خبر بيا به کله وينو د يو بل سره مونږ ماته خبره په جار وکړه اخري کلاس دے داسې لاړ نۀ شې زۀ درځم دواړه اوباسو تصوير خېر دے لږ شان انتظار وکړه اخري کلاس دے زۀ درله نخښه د خپل لاس درکوم غزل د زرياب تۀ خو هم ماله څۀ يار وکړه اخري ک
اجیر ملا
د ملا د واکمنۍ په زمانه کې نجونې بندې دي د کور په جېلخانه کې دروازې د پوهنتون ښوونځي تړلي شاکیلي ده د سیا (۱) په جیب خانه کې د پنجاب او د عربو دوستي ګرمه د وطن اولاد ورشمېري بیګانه کې د فتوا خپسې ولس دی زوندۍ کړی قانون غیب دی د ملا په زیرخانه کې مټکور او منجمد فکر ازاد دی ازاد فکر دی ولچک او زولانه کې په دېرو او په حجرو کې خوښي بنده خرمستي ده د جومات په پسخانه کې د اجیر ملا دغې نېرنګ ته ګوره تېروي ځان د مذهب په بهانه کې مرادزی چې د ملا س
(یوه ګړۍ یا یو ساعت مخکې کیږي؟)
ڼن شپه یوه ګړۍ یوروپ کښې وخت په شا ځي که پرون وې دوه بجې ڼن یو ساعت بیا ځي! له پنځوس کلونو دلته رواجی تخنیک دی ګواکې خلک به انرژئ ته په سپما ځي ډیري ځوانان به یو ساعت خوب کم کړي کاروباري خلک به کار ته وارخطا ځي په ڼنۍ نړۍ کښې یوه ګړۍ ډیر ټایم ده! تشیال بیړۍ خو سیکڼډ کې تر فضآء ځي د انسان د زړه ټوپونه ملیسکڼډ کښې که په ځير ورته غوږ نه شې ؟په یوه سا ځي! که هر څومره بدلون راشي په دنیا کې پښتانه به مستقیم د خپل بابا ځي * ډیر افسوس پر هغو میندو او ما
د لاله ګل د وادۀ سهره
د ژوند د ښائستونو د ارمان ډولۍ دې راوړه په څومره ارمانونو د جانان ډولۍ دې راوړه د مور او خاندا دا د خوب تعپير دې ترينه جوړ کړو خپل کور ته د سپوږمۍ د خور په شان ډولۍ دې راوړه ستا ژوند ستا زلميتوب ستا د خوبونو تصويرونه د خپل وجود کلبوت له د ايمان ډولۍ دې راوړه د حسن د جلال او د جلال د حسن سېورے پښتونه ياره خپل ځان ته د ځان ډولۍ دې راوړه د بخت ستورے دې دغسې بېدار وسه لاليه! د خپلې سپومۍ کور ته د اسمان دولۍ دې راوړه جواد دے که عقېل که نور د کور وګړي ښاد دي
اعجاز
زه چې وینم داسې وخت په پښتون راغی چې کاروان د زماني سره اوس تلی شي په پېړۍ پېړۍ په خوب ویده ملت نن له خوب پاڅید اوس په ویښو کې شمېری شي د انګریز په لاس پاشلي، تیت ولسونه په خیبر جرګه کې بیرته ټولېدی شي که پښتون يي د اسلام په نوم دوکه کړ د پنجاب اصلي څېره اوس ښه لیدی شي د جرګې پرېکړې چې کله عملي شي پنجابی به په پنجاب کې لیونی شي پښتنو ته بل میرویس په نصیب راغی په پنجاب کې ناست ګورګین له منځه وړی شي د منظور هره خبره معجزه ده چې د مړ پښتون تر غ
