مقالې


دفکری مالکیت او تالیف حقوق (د کتاب ورځ)

فکری مالیکت اود تالیف حق (افغانستان کی د کتاب ورځ) کتاب خپرول، اختراع، ساینسی فرمول، فلم، مقاله او ډیر نور ټول فکري ابداعات او معنوی شتمني بلل کیږي. له دې امله چی شتمنی ده، نو د مالکیت د حق مفهوم ورسره تعلق پیدا کوي. فکري شتمني هغه څه دي چی له فکری حالته مادی او فزیکی حالت ته اوړي او د بشریت د خیر او سعادت، روحی خوشحالی او کلتوری زیرمې په توګه پیژندل کیږي. دا حق د محصول دخاوند دی. ډیرو هیوادو کې د فرمول او اختراع حق تر یوې مودې دهغه لومړنی مالک پورې اړه لري، وروسته بیا د ټول بشریت

23.04.2023 پوهاند محمد بشیر دودیال

د څېړنیزو یا تحقیقاتي میتودونو پېژندنه

د تیر په دوام( دوهمه برخه) د مونګراف، تیزس یا د تحصیل د پای د رسالې معلوماتي ساحه: مخکې له دې چې تاسی د زده کړو په پای کې د مونوګراف یا د تحصیل د پای پر رساله څېړنه پیل کړۍ، ښکاره خبره ده چې تاسی به د څېړنې موضوع د خپلو مسلکي معلوماتو، پوهې او یا زده کړې په څانګه کې غوره کوۍ. همدغه د زده کړې څانګه یا د پوهنو په یوه ځانګړی برخه یا مضمون کې ستاسی پخواني معلومات او پوهه په حقیقت کې ستاسې د معلوماتو او پوهې حوزه یا ساحه جوړوي. دیوه څېړونکي یا محقق د معلوماتو ساحه چې په اصل کې

23.04.2023 پوهنمل دکتوراندوس رحمت ځواکمن

اشرفی مالخولیا سوی

نن می په تاند کی داشرفی یا غنو دکماقلی بیان ولید. هلته می ځواب ولیکو. مګر تاند دافغان امریکایانو او که خداسته دامریکایی افغانانو ځاله ده. کله چی می ددوی په رهیری انتقاد کړی وی هغه دخپلی پاڼی نه حذف (دیلیت) کړی وی. په دی هیله چی زما لیکنه به بیا لیری کړی نو هغه لیکنه می دلته کټ او پیست کړه چی اقلا زما دزړه ددرد خبری ورکی نسی. زه له خپل دین او وطن سره مینه لرم او همدی لیونی مینی مجبور کړم چی له مجاهدینو دوه واره ځان ګوښه کړم (په پیښور او کابل کی). دمجاهدینو تجربی او دطالبانو داولی دوری

21.04.2023 طاهر ثابت

ساینسپوهانو علمي څېړنه کې موندلي، سخته روژه د زده کونکو ښوونېزه سویه لوړوي

په اروپا کې ډیر مسلمان زده کونکي روژه نیول خورا جدي نیسي. د روژې مبارکه میاشت د نړۍ اټکل1,8  میلیارډو مسلمانانو لپاره د هر کال په څیړ بیا پیل شوي او په ورستۍ لسېزه کې ده. روژه د اسلامي جنټرۍ(هجری) نهمه میاشت ده. روژه د نړۍ ټولو مسلمانانو ته یوه سپیڅلي میاشت ده. د اسلام دین له پېنځو رکنونو څخه یو رکن روژه دی. له همدې امله روژه د اسلام دین یوه لازمي مهمه برخه ده. رمضان د عبادت، رحمت، برکت، مغفرت او د سپما خېرښېګڼو وخت دی. د همدې میاشتې په بهیر کې مسلمانان د لمر راختلو څخه تر لمر لویدو پورې روژه

19.04.2023 سراج الحق ببرک زی ځدراڼ

سکولار ها بیماران روانی هستند

سکولاریزم ادامه و دنباله جاهلیت گذشته می باشد با این تفاوت که سکولاریزم همه انواع جاهلیت گذشته را در خود جمع نموده و با این خصوصیت و ویژگی، شکل مترقی، تکامل یافته و پیشرفته ای داروینیستی از جاهلیت را، به خود گرفته است و یا بنا بر تعبیر دیگر، در کله ای نیمچه سکولار های وطنی ما، باداران شان مغز کله ای خر را، در لفافه سکولاریزم، پیچیده و کشت نموده است. مثلا : سکولارها علاوه از یاوه سرایی و یاغی گری و بذله گویی و تناقض گویی و...علاوه ازین همه: - مانند قوم شعیب علیه السلام،

19.04.2023 عبدالخالق صارم

خط بریل یا خط آمدی (؟!!)

خط برجسته برای نابینایان که اکنون به نام خط بریل شناخته می شود، گویا که لوئی بریل فرانسوی آن را در سال ۱۸۲۱م اختراع نموده باشد، این خط از ابتکارات مسلمانان می باشد که توسط زین الدین الآمدی در قرن هفتم هجری، و 550 سال پیش از لوئی بریل، اختراع گردیده است. زین الدین الآمدي، کیست؟ او، علی بن احمد بن یوسف مشهور به زین‌الدین حنبلی آمدی است. زین‌الدین آمدی مهندس، لغوی و فقیه حنبلی بود و منسوب به شهر آمد که مربوط اقلیم دیار بکر که در شمال شرقی سرزمین شام قرار داشت و در جغرافیا

17.04.2023 عبدالخالق صارم

اهمیت تکنالوژی[نرم افزار] در شبکه های اجتماعی

مقدمه: محتوا ی کاربرد شبکه های اجتماعی در افغانستان چگونه باید استفاده میشد. قدرت نظامی ٫ قدرت توجه وقدرت روانی معیار عملکرد تکنالوژی معلوماتی٫ چگونه تسلط برای افغانستان بکار بردند چرا تلویزیون ملی٫ فسبوک وتویتر حکومت مزدور و القابی محض ناکام بود؟ وزارت مخابرات درکل چه مسئولیتی داشت ؟ امنیت ملی حمد الله باید نرم افزار شبکه های معلو ماتی میدانست . امیرزی سنگین ومعصومه خاوری وزیران اسبق مخا براتبرای ملت چه پیغامی دارند و از کدام سافت ویر؟ بلی ٫در طول تاريخ همه انسان‌ها براي رسيدن به كمال در

17.04.2023 ع.شریف زاد

منځنی ختيځ د نوي بدلون پر لور

له کلونو کلونو لفظي شخړو ، جنجالونو او لانجو وروسته د منځني ختيځ هېوادونه اوس دې ته لېوال شوي دي چې خپلمنځي ترينګلې او خړپړې اړيکې ښې کړي او د پخلاينې او دوستي پر طرف ګامونه واخلي. د سياسي اړيکو دا تغيير د ۲۰۲۰ زېږديز کال له (ابراهيم هوکړه ليک Abraham Accords) را وروسته پيل شوی دی چې پکې د ابراهيمي اديانو (اسلام، مسيحت او يهوديت ) د دينونو د پيروانو تر منځ لومړنۍ د سياسي اړيکو د جوړېدا په طرف ګامونه واخيستل شول په دې هوکړه ليک کې د عربي متحده اماراتو، اسرايلو او اسرايلو او بحرين ترمنځ اړيکې پ

16.04.2023 محمد سليم سليمان

اگر محمد بن الهیثم نمی بود، ما وشما امروز کمره های تصویر برداری و فلم برداری نداشتیم

ابن الهیثم کیست؟ او محمد بن حسن بن الهیثم البصری است که در سال۳۵۴ هجری قمری در شهر بصره تولد گردید و بعد ها به قاهره رفت و در همان جا در سال 430 و در سن 76 سالگی وفات نمود. - ابن الهیثم، ریاضی‌دان، طبیب، و فیزیک‌دان، و دانشمند حساب، هندسه، مثلثات و الجبر بود که اورا پدر نورشناسی مدرن، می نامند. - ابن الهیثم، نخستین دانشمند فیزیک نور در جهان، مخترع ذره‌بین، و نخستین محقق ویژگی‌های نور، و نخستین اندازه گیرنده سرعت صوت، سرعت نور و محیط کره زمین با استفاده از واحد اندازه‌گ

15.04.2023 عبدالخالق صارم

د خلیل کعبه

درنو لوستونکو! نن د داسې یوې خونې د عظمت او مظلومیت داستان در سره شریکوم چې ډیره لرغونې، بیحده سپیڅلې او زیاته منلې ده. دغه کوټه له نن څخه نژدې څلور زره او درې سوه کاله پخوا، ابراهیم خلیل الله په سپینې ږیړې او د هغه ځلموټي زوی، اسماعیل ذبیح الله په تنکیو لاسونو جوړه کړیده. لکه چې پوهیږو، کفن تک سپین دی، خو زښته زیات ډاروونکې دی؛ په عین حال کې د دې خونې غلاف بیا تک تور دی، مګر ډیر زړه راښکونکی دی. دا خونه او د هغې حرم د امن، توحید او د حنیفو خلکو د زړونو قبله ده. هره ورځ پنځه ځلې پاو باندې یو

14.04.2023 ولي الله ملکزی

ټامس ویست دزلمی خلیل زاد پیښې کوی

ویل کیږی چې د افغانستان لپاره د امریکې ځانګړی استازی ټامس ویسټ د دریو هېوادونو په نوي سفر بیا روان شوی چې هدف یې د ملګرو ملتونو په نوم د دایمی نغارې، ډهل او سورنی ،په دفترونو کې چې د افغانو ښځو پر کار د اسلامی امارت بندیز یوه کورنۍ لانجه ده غږ پورته کړی . ولې پوښتنه دا ده دا ښاغلی په کوم نصاب علایقو خواخوږیو دڅه ډول پرېکړوخبره کوی ، کومې تګلارې، سیاسی تعامل له امله پیدا شویوګونګوسیواوبن بست ، هیاهو او په لوی لاس دلاسوهنو دسیسو ته دحل لارې لټوی!دا په حقیقت کې د کړکېچونو لاره پیدا کول دي چې دا

14.04.2023 ع. شریف زاد

جرمني کې د کډوالۍ سیاست او د کډوالو ادغامولو ستونزې

سریزه:د بشریت تاریخ د پیلیدو راهېسې د انسانانو مهاجرتونه شتون لري. د بشر تاریخي خوځښتونو شالید ته په کتو سره کډ‌والي یا مهاجرتونه په منظم ډول یوه تکراري ښکارنده ده. د بشریت په تاریخ کې کډوالۍ هېڅکله د یوې استثنایې پدیده په توګه نه ده راڅرګنده شوي. مېګریشن یا مهاجرتونه د بشري تاریخ د بنسټېزو عنصرونو ګڼل کیږي. په نولسمه پیړۍ کې شاخوا 52 میلیونو اروپایانو له اروپا څخه کډوال شول، یوازې  32میلیونه اروپایان امریکا ته کډوال شول.په 1850-189

12.04.2023 سراج الحق ببرک زی ځدراڼ

عاطفی ذکاوت

(Emotional Intelligence/EI) انسان د زمکې پر مخ یو متکامل او بااحساسه ژوندی موجود دی چې د خپل، هوش، ذکاوت او شعور له امله ، له نورو ژویو سره ټوپیر لري. انسان د آګاهانه کار او د ژبې د کارولو د اوصافو په لرلو دژوند ډیرو برخو کې پرمختګونه وکړل. د انسان دماغ یو پیچلی خاصیت او ډیره لویه توانایی لري. د انسان د نورو ځانګړتیاوو ترڅنګ؛ د ده یوه ځانګړنه د احساس اوعواطفو لرل دي. عواطف د پېښو د درک، دپدیدو د پیژند او د چاپیریال د بیلابیلو مسایلو او دریځونو سره د انسان هغه چلند دی چی ده ته له فردی

10.04.2023 پوهاند محمد بشیر دودیال

د مکالمې ملکه

د مکالمې ملکه زما د خوب کوټه د یوې غونډۍ پر سر او پراخه کړکۍ لري. سهار وختي زه او مرغان له خوبه یوځای پاڅيږو. زما په کوټه کې لا چوپتیا وي، خو بیرون مرغان په تودو سندرو او یوبل ته په پیغامونو سهار پیلوي. د بېلابېلو مرغانو په سندرو فضا دومره توده وي چې سړی فکر کوي د ښار د ګڼې ګوڼې په کومه کوڅه کې تېریږي. کړکۍ ته مخامخ یو طوطې وزمه مرغه چې زه يي وینم؛ د دنګې ونې پر سر غږ پیلوي او بل مرغه چې لږ لیری او ما ته نه ښکاري د ده په ځواب کې په ورته انداز ځواب وايي. دا سوالیه او ځوابیه

08.04.2023 سرلوڅ مرادزی

د افغانستان او ترکيې اړيکې (دويمه برخه)

د ترکيې او افغانستان د اړيکو په زاړه باب وغږېدلو په نوي باب له غږېدلو مخکې بايد له يوې اصطلاح سره اشنا شو چې هغې ته عمومي ډيپلوماسي Public diplomacy ويل کېږي . په ترکيه کې د رجب طيب اردوغان په مشري د حکومت له پيل څخه را وروسته ورته ډېره توجه شوې ده او ترکيه د خپل شاوخوا په ټولو هېوادونو کې د عمومي ډيپلوماسي له لارې هڅه کوي چې د ترکيې په اړه د نړۍ او په ځانګړي ډول د سيمې او ګاونډيو هېوادونو په خلکو کې د ترکيې په اړه مثبت نظرونه زيات کړي او په اصطلاح خلکو ته ترکيه ډېره ښه معرفي کړي او په دې کار

08.04.2023 محمد سليم سليمان

ملي محور

د پیرنګیانو د واکمنۍ په تاریخ کې، یو هندو پنجابي او دوو مسلمانو پنجابیانو داسې سیاسي معجزې نندارې ته وړاندې کړې چې د بالیوډ په فلمونو کې هم چا نه وې لیدلي. تیره اونۍ د سکاټلند نشنل ګوند، حمزه یوسف د خپل لومړي وزیر په توګه وټاکلو. ۳۷ کلن حمزه چې د همجنس ګرایانو د واده کلکه ننګه کوي، پلار ېې د پاکستاني پنجاب، مور یې د کینیا او میرمن یې فلسطینۍ ده. له ده پنځه میاشتې وړاندې، د انګریزانو محافظه کار ګوند هندو مذهبی ریشي سوناک چې مور او پلار یې له هندي پنجابه راغلي؛ د صدراعظم په توګه وټاکلو. په سبا

06.04.2023 ولي الله ملکزی

اگر محمد بن موسی خوارزمی نمی بود، ما و شما امروز کمپیوتر و اینترنت نداشتم

........................................................خوارزمی کیست؟ او محمد بن موسی الخوارزمی( ۱۸۵–۲۳۳ ه ق) ریاضیدان، ستاره‌شناس، جغرافیه دان، فیلسوف و مؤرخ و همه‌چیزدان مسلمان بود که در منطقه خوارزم که اکنون به نام خیوه شناخته می شود و در جغرافیایی معاصر در کشور ازبکستان و در 600 کیلومتری شمال بخارا قرار دارد، به دنیا آمد و بیشتر عمر خود را در بغداد و در کتابخانه بیت الحکمت سپری نمود. جرج سارتن، در کتاب مقدمه ای بر تاریخ علم، نیمه اول قرن نهم میلادی را (عصر خوارزمی) می‌نامد

04.04.2023 عبدالخالق صارم

د افغانستان او ترکيې د اړيکو تاريخي شاليد

د افغانستان او ترکیې اړیکې اوږده مخينه لري، که څه هم چې دا هېوادونه له جغرافیوي اړخه له یو بل څخه لرې دي، خو ملتونه یې د فرهنګي، نژادي، مذهبي او تاریخي مشترکاتو په درلودلو سره ډېر نږدې دي . په۲۰۰۱ زېږديز کال کې په افغانستان کې د نویو سياسي تحولاتو رامنځته کېدلو راپدېخوا کابو دوه لسیزې د افغانستان په سیاسي، اقتصادي، فرهنګي او نظامي برخو کې ترکيې خپله ونډه ادا کړې ده . د ترکیې هېواد د افغانستان دولتي مشرانو لپاره تل د یو باور وړ او د تېرو شلو کلونو د تحولاتو له بهير څخه اصلي ملاتړی هېواد وو. تر

04.04.2023 محمد سليم سليمان

په خاوروکې ویده شهنشاه

دروم قیصر د حالاتو دمعلومولو لپاره خپل یو کس مدینې منورې ته واستاوه هلته چې ورسېد دیو چا څخه یې پوښتنه وکړه ستاسو دمعظم شهنشاه بنګله چېرې ده؟ هغه ځواب ورکړ چې موږ خلک دشهنشاه دمحل ،معظم او اوچتو الفاظو سره بلکل نا آشنا یو مانا دا دغه فرهنګ سره نابلد یو ته ووایه چا سره غواړې وګورې؟ قاصد وویل چې دمسلمانانو د پاچا سره! هغه وویل موږ سره دپاچا په نوم ةوک نشته یوازې زموږ یو خادم دی چې زموږ دمعاملاتو انتظام کوی او دهغه نوم عمر (رض) دی ۶۴۴م هغه په قصر او یا ماڼۍ کې نه اوسیږی بلکې په یوه څپره کې ا

01.04.2023 ع.شریف زاد

د عبدالروف بېنوا لنډه پېژندنه، رسمي دندې اوآثار

د هېواد نامتو او بریالی دیپلومات، لیکوال او شاعر؛ عبدالرؤف بېنوا د ۱۲۹۲ل. د وږي د میاشتې په لومړۍ نیټه ( =د اګست ۲۳ مه، ۱۹۱۳م.) دهغه مهال د کندهار په پخواني ښار کې مبارکې خرقې ته نږدې د "سید حسن کوڅه" کې په یوه منوره کورنۍ کې نړۍ ته سترګې پرانیستې او ماشومتوب یې همالته تیر کړ. د عبدالرؤف بینوا پلار مفتی عبدالله ۳۳ کاله دکندهار ښار په محکمه کې مفتی و. نیکه یې ملا عبدالحق اخوند هم په کندهار کې یوه مشهوره او پېژندل شوې څیره وه چې په (استاد کُل) باندې مشهور و. عبدالحق اخوند د ۸۵کالو په عمر وفات ا

01.04.2023 پوهاند محمد بشیر دودیال

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more