نجيب نايل
زه نجيب الله نايل د ارواښاد حاجي رئيس خان زوى چې نقريباً پر ١٣٦٠ لېږديز لمريز کال د زړه ته راتېرې سيمې پېښور د ګلبهار په سيمه کې زېږېدلى شم، خو له آره د ننګرهار ولايت د سپين غره د لمنې د کږې د خوږياڼيو ولسوالۍ د زاوې د کلي اوسېدونکى يم.
لومړنۍ زده کړې مې د پېښور د افغان کمېشنرۍ د زندۍ پنډغالي (کيمپ) په ښوونځي کې ترسره کړي او تر کډوالۍ وروسته مې پاتې زده کړې په جلال آباد ښار د مياعمر په عالي لېسه کې تر دولسم ټولګي پورې بشپړې کړي دي.
له پېنځو کلونو راهيسې د ژورنالېزم په ډګر کې منډې رامنډې وهم او په دې برخه کې مې له بېلابېلو رسنيو سره ژورنالېستيکي چارې ترسره کړې دي چې ښې بېلګې يې د ولس غږ خپرونه، نننى افغانستان مياشتنۍ مجله، پانګه مياشتنۍ مجله او نور يادولى شم.
کله نا کله يو نيم مات ګوډ شعر هم ليکم چې له نېکه مرغه يوه شعري ټولګه چې (لکه ګل شونډې، لکه پاڼې سترګې) نومېږي، چاپ شوې ده. د دې تر څنګ مې په ژباړو کې هم يوه نيمه ليکنه ژباړم چې آرماګدون: درېيمه نړيواله جګړه چې يو ديني څېړنيز او سياسي ډوله کتاب دى، هم ژباړلى دى. د ژورنالېزم په برخه کې مې خپله هم ليکنې کړي دي او د نورو ژورنالېزم پوهانو ليکنې مې راژباړلې دي چې په دې برخه کې مې درې د ژورنالېزم کتابونه راژباړلي چې يو د ايران د وتلي ليکوال او ژورنالېست ډاکټر يونس شکرخواه يو چې پاړسي نوم يې (خبرنويسى مدرن) نومېږي، پښتو (نوې خبرليکنه) ته راژباړلى دى، يو بل کتاب چې ژورنالېستيک لارښود نومېږي، بېلابېلې د ژورنالېزم په اړه لارښوونې لري چې د ځوانو ژورنالېستانو لپاره يو ګټور کتاب دى او يو بل کتاب چې (د راپورليکنې بنسټونه) نومېږي، هم راژباړلى دى.
ژورنالېزم
د داستاني خبر سبک
په روايي_ داستاني (Narrative) سبك سره د يوه خبر برابرول او تنظيم د لنډې كيسې او داسې غوندې وي. په دې سبك كې ليكوال په دقيقه توګه د كيسه ليكنې له ټولو تخنيكونو (شخصيت ښودنې، صحنه وړاندې كولو، ځايونه او د اوج له نكتې) څخه ګټه اخلي، په دې توپير سره چې ټول هغه څه چې وايي رښتيا او حقيقت لري او برعكس ذهني رومان او داستان نه وي.د كارولو ښه وخت يې هغه دى چې تاسې يو ډراماټيك خبر (Dramatic Story) د لوستلو لپاره لرئ. په دې ډول خبرونو كې خبريال يا ګزارشګر جزئيات بيانوي او د خلكو كردار نم
ښه خبر او خبرليكنه
له دې څخه تېرېږم چې خبر NEWS ته ولې خبر NEWS وايي، د كومو وييونو د سر ټكي دي او يا هم په پښتو او نورو ژبو كې له كومو وييونو سره ورته والى لري، نو يو څه درسره په ښه خبر او خبرليكنې تم كېږم. خپله خبر هغه جمله ده چې ولې؟ څنګه؟ چېرته؟ او كله؟ ته له ځانه سره ځواب ولري. د ساري په توګه: پرون مازيګر د وينې د سرطان له امله يو تكړه شاعر حميد د جلال آباد د عامې روغتيا په روغتون كې هغه مهال خپل روح خداى ته وسپاره چې كوروالاوو يې ده ته په بيه د وينې اخيستو توان نه درلود. دا يوه خبري جم
خبري کنفرانس
کنفرانس يا پوهنغونډه هغه ناسته يا غونډه ده چې په يوې ټاکلې موضوع په کې د نظر د څښتنانو له خوا بحث کېږي. دغه غونډې کله په څېړنيزو او تحقيقاتي مسايلو څرخي؛ کله، کله علمي او فرهنګي موضوعات څېړي او کله هم پر ښوونيزو، ميتوديکي او يا پر نورو ټولنيزو مسايلو او چارو رڼا اچوي.خو که له خپله سرليکه لېرې ولاړ نه شو، نو ويلى شو چې مطبوعاتي يا خبري کنفرانس چې له نامه څخه يې څرګنده ده د خبري ناستې يا غونډې هغه شکل دى چې په کې خبريالان يا مطبوعاتيان په يوې ځانګړې موضوع کې معلومات تر لاسه کوي
د راپورليکنې کړنلاره يا طرزالعمل
د داستان ليكنې له تخنيكونو څخه بايد ګټه واخيستل شي.جملې او پراګرافونه بايد لنډ وي، زيات را نه وړل شي او هره جمله بايد له (15 _ 20) پورې كليمات ولري كېداى شي يوه جمله له پنځلسو څخه كمه او له لسو كليمو څخه جوړه شي.جملې معلومې وليكئ، نه مجهولې.هغه جملې مه كاروئ چې لوستونكو ته مغشوشتيا او تشويش وړ ګرځي.املايي او ګرامري سموالى مو باوري كړئ، يانې خبر مو له ابهامه پاك كړئ.له كليشه يي كليماتو څخه ډډه وكړئ.له پراګراف ليكنې وروسته ښه فكر وكړئ چې دا پراګراف د ګ
