samim samim
زه رفيع الله ستانکزی او د انجينر محمد جميل ستانکزي زوی یم، په کال 1986 زېږدي کې د لوګر ولايت، محمدآغې والسوالۍ د مغل خېلو په کلي کې زېږېدلی یم او ښوونيز ژوند مې په کوزې پښتونخوا پېښور کې پيل کړ، چې همهلته د محمديې عالي لېسې څخه فارغ او په کال 2002 زېږدي کې د کابل د ښوونې او روزنې پوهنتون، ژبو او ادبياتو پوهنځي، پښتو څانګې ته بريالی شوم او پر کال 2006 زيږدي کې ورنه فارغ شوم.
په پوهنتون کې د زده کړيالۍ له مهاله مې له ادبياتو سره مينه وه او وخت ناوخت به مې په ادبي بانډارونو کې برخه اخیسته او له هماغه وخت راهيسې مې ليکنې هم پيل کړې، چې تر فراغت وروسته مې (د ژباړې فن) په نامه يو اثر خپور شو. دا اثر د ژباړې په اړه کابو هر اړخيزه څېړنه رانغاړي او د مبتدي ژباړنو لپاره یې لوستل بې ګټې نه دي.
ورپسې مې دويم چاپ شوی اثر (قرآن او تخنيک) دی، چې ژباړه ده، ترکيې د ستر ليکوال شعبان دوغن په زړه پورې اثر دی.
1- د ژباړې فن
2- قرآن او تخنيک (ژباړه)
3- د ژباړې فن د دوهم ځل لپاره هم چاپ شوی دی.
د هېواد په بېلابېلو ادبي او کولتوري خپرونو کې مې بېلابېلې ليکنې خپرې شوي او د وېبسايټونو له لارې هم زما ليکنې تر ډېرو پښتنو رسېدلي.
چاپ ته چمتو اثار:
1- ذهني پياوړتيا
2- ماشوم روزنه
اوسمهال په يوې نا دولتي مؤسسه کار کوم، زما برېښليک پته : rafiullah.stanikzai@gmail.com ، او ګرځنده شمېره: 0093700308908 او 0093788308908 ده.
د فیس بوک پته : http://www.facebook.com/#!/rafiullah.stanikzai
د ژباړې فن
د ژباړې اړتيا
د ژباړې اړتياژباړه د هرې ژبې لپاره د يوې سترې روزونکې او مرستيالې په کچه ارزښت لري، هره ژبه د ژباړې په مرسته ژوندۍ پاتيږي او هم په هر ډګر کې خپل ځانته د پرمختګ لار اواروي، کومې ژبې چې اوسمهال د پرمختللو ژبو په کتار کې راځي، د هغوی د پرمخيون عمده لامل ژباړه ده، اوس ډېر ملتونه دومره ويښ شوي او د ژباړې په ارزښت دومره پوه شوي، چې د نړۍ هر ارزښتمن کتاب د چاپ سهله لاسه دلاسه خپلې ژبې ته ژباړي.په دې برخه کې غواړم لږې او ډېرې څانګې په ګوته کړم، چې زموږ ليکوال او ژباړونکي
دوبله او د ژباړې اړتيا
دوبله او ژباړه (Dubbing & Translation)دوبله او ژباړه د هنر هغه دوې څانګې دي، چې د تاريخ په اوږدو كې له مثبتو او منفي دواړو غبرګونونو سره مخ شويدي. يو وخت ژباړه د اصلي اثر د مسخ كولو په مفهوم كارول كېده، ژباړن او ژباړه د اصلي ليكوال او اصلي اثر تباهي بلل كېده، خو وروسته د پوهې او ټكنالوژۍ په پرمختګ سره دغه الواك تغيير وموند او ژباړې او ژباړن يو ځانګړى مقام ورخپل كړ.په سينمايي نړۍ كې د فلمونو دو
د ښې ژباړې لپاره ځينې لارښوونې
د ښې ژباړې لپاره ځينې لارښوونېد هرې ژبې ويونکي اړ دي، چې د نورو ژبو د ويونکو له تجربو او پوهې څخه ګټه واخلي او دهغو د پرمختګونو او برياوو تر سيوري لاندې ځانته د برياوو لارې جوړې کړي او دا برياوې يوازې او يوازې د ژباړې له لارې تر لاسه کيږي، چې زموږ نوی کهول هم دې ارزښت او اړتيا ته په کتو سره د ژباړې لمن نيولې او نن سبا خو د ژباړې کار ښه په ګړز روان دی، کله کله ډېره مينه هم سړی خرابوي، هغه داسې چې ډېری نوي ځوانان له ژبې سره د مينې له کبله؛ پرته له دې چې د ژباړې په هکله ځا
د ژباړې پړاونه او څوک بايد ژباړه وکړي
د ژباړې پړاونه Steps of Translationلومړى پړاو: د لغاتو ژباړه Translation of Wordsد ژباړې په ډګر کې تر ټولو لومړى پړاو شمېرل کيږي؛ ځکه چې ژباړن هغه متن؛ چې غواړي ويې ژباړي بايد هغه له پيله تر پايه پورې په کره او دقيق ډول ولولئ. دا لوست په دې مانا نه دي، چې د متن څخه دې څه زده کړي؛ بلکې په دې مانا دي، ژباړن پوه شي، چې په ټول متن کې يې څومره او کوم لغات نه دي زده او د هغو د مانا ترد پيدا کولو لپاره اړوندو قاموسونو ته
د ژباړې بنسټونه
د ژباړې بنسټونه The basics of Translation 1- اصلي متن دې د ټوليز درک او اصلي فهم لپاره دوه يا درې ځلې ولوستل شي. 2- د هغو لغاتو په مانا چې نه پوهېږي، هغه بايد ياداشت کړي او پېچلې جملې يې بايد په وړو جملو تجزيه شي، چې اصلي مانا ته ورسيږي.3- د لغاتو د پيداکولو لپاره دې د هغې ژبې منل شوی قاموس وګوري؛ يانې د عبارتونو او اصطلاحګانو د پيدا کولو لپاره دې د اصطلاحګانو قاموسونه
شعري ژباړه او محدودیتونه یې او جوړښت
شعري ژباړهپښتو ژبې ته له ژباړې لړۍ د شعر پيل شوې، چې ابو محمد هاشم د خپل استاد ابن خلاد يو عربي شعر په پښتو کړی: ژبه هم ښه وينا کاندې چې يې وينهد خاوند په لاس کې زر او درهمونهژبور ورله ورځي وينــــــايې اروي؟د درهم خاوندان تل وي په وياړونه؟يانې د شعر لومړنۍ ژباړه هم له دغه مهاله پيليږي، ښايي تر دې دمخه به هم ژباړه وه؛ خو له موږ سره يې اسناد نشته، دا خبره د دې لپاره کوو، چې د هاشم زيد سرواڼي دا ژباړه پخه او هنري ښکاري، لکه څنګه چې هر کار په
د ژباړې نور ډولونه
د غربي (لويديزوالو) انديالو له انده د ژباړې ډولونه:د لوېديځې نړۍ له انديالو څخه يو هم نيومارک دی، چې په خپل کتاب (To Translation Approaches) کې يې د ژباړې لپاره دوه نوي سرليکونه وړاندې کړي دي، چې پيامي ژباړه او مانايي ژباړه ده.که څه هم د نيومارک ډلبندي د ټولو انديالانو د منلو وړ نه ده؛ خو د نيومارک مفهومونه د ژباړې له ډولونو سره مطابقت لري، هغه ليکي: ((پيامي ژباړه کولای شي، چې د اصلي متن د لوستونکو په شان د ژباړل شوي متن پر لوستونکو اثر وشندي؛ خو مانايي ژباړه تر ه
د ژبې له پلوه د ژباړې ډولونه
د ژبې له پلوه د ژباړې نور ډولونه: ۳- د بهرنۍ ژبې څخه کورنۍ ژبې ته ژباړه: له هغې ژباړې ته وايې، چې له يوې بهرنۍ ژبې څخه کورنۍ ژبې ته کيږي، په دې ډول ژباړه کې بايد ژباړن د دغو هېوادونو له کلتور، عنعنو، دوددونو او ورځنيو اصطلاګانوسره بلد وي، پر ګرامري او نحوي بلدتيا سربېره ژباړن ښايې د ليکوال سبک، د ليکلو نېټه او نوراړين اړخونه وپېژنې د نمونې لپاره به د انګليسي ژبي شاعر Celine Dion د يوه شعر پښتو ته راوړاوو: Real Emotion
ګړنۍ او ژورنالېستيکي ژباړه
ګړنۍ (شفاهي) ژباړه:شفاهي ژباړه هغې ژباړې ته ويل کيږي، چې يوازې په ګړنۍ توګه سرته رسېږي نه ليكنۍ. په ټوليز ډول ګړنۍ (شفاهي) ژباړه له دوو برخو څخه جوړه شوې وي: د وينا ژباړه او د مرکې ژباړه. ۱- د وينا ژباړه: هغې ژباړې ته ويل کيږي، چې يو ويناوال خپله وينا اوروي او يو بل كس يې نورو اورېدونکو ته وينا د اورېدونکو په ژبه اړوي، چې دا ژباړه ډېر تکرار، تمرين او مهارت (تکړه توب) ته اړتيا لري او پر درېيو اصلونو سرته رسېږي.
انساني ژباړه او ډولونه یې
انساني ژباړههغې ژباړې ته ويل کيږي، چې د انسان له خوا د خپلو ټولو امکاناتو په کارولو سره سرته رسيږي؛ يانې د لومړنۍ ژبې ټول متن په خپل واک کې اخلي او ښه يې لولي تر لوستلو وروسته يې موخنۍ ژبې ته اړوي. دا ژباړه بېلا-بېل ډولونه لري: الف: د ژبې له پلوه:۱- ګړنۍ (شفاهي) ژباړه ه ۲- ليکلنۍ ژباړه ۳- له بهرنۍ ژبې څخه کورنۍ ژبې ته ژباړه ۴- له کورنۍ ژبې څخه بهرنۍ ژبې ته ژباړه ۵- له بهرنۍ ژبې څخه بهر
د ژباړې ډولونه او ماشيني ژباړه
د ژباړې ډولونهد ژباړې د ډولونو په اړه ډېر څه ويل شوي دي، چې هر چا له خپل ليد لوري د ژباړې ډولونه وړاندې کړي دي، موږ دلته ژباړه په ټوليز ډول په دوو لويو برخو وېشو:۱- انساني ژباړه۲- ماشيني ژباړهاو دا هر يو ډول په خپله په ډېرو ډولونو وېشل کيږي، چې په خپل وار سره به وړاندې شي. ماشيني ژباړهد کمپيوټر او انټرنټ د رامنځ ته کېدو څخه کابو )۷۰( کاله کيږي، چې تر دې دمه يې په نړۍ کې داسې بدلون رامنځ ته کړی
د ژباړې ارزښت او ژباړه د پوهانو له انده
د ژباړې ارزښتژباړه د تاريخ په بهير کې د پاملرنې وړ ګرځېدلې او د اړيكوزلو )ارتباطى وسايلو( د سرليک په توګه د وګړو د پاملرنې وړ ګرځېدلې ده. نن ورځ د ژباړې له ارزښت څخه سترګې نه شو پټولای، د ژباړې د اهميت په اړه يوازې دومره وايو، که چېرې ژباړه نه وای؛ نو له نورو ملتونو څخه به مو هېڅ ډول پوهه او معلومات نه درلودل؛ ځکه چې انسانان د يو او بل علم او فن ته اړتيا لري او له بلې خوا د ډېرو ژبو د شتون له کبله نشي کېداى، چې نيغ په نيغه له هغه څخه ګټه واخستل شي، له دغه ځايه ده، چې پرته
د ژباړې شاليد په افغانستان او پښتو ادب کې
افغانستان او د ژباړې شاليدژباړې د نورو ښکارندو) پديدو( په څېر له پيدايښت راهيسې ډېر اوږده پړاوونه وهلي. لومړنی ژباړن ليولوس اندرو نيکوس و، چې د هومر مشهور اثر يې)اودېسه( په لاتيني ژبه وژباړه، وروسته له هغه څخه ژباړې په ورو-ورو ډول پراختيا او چټکتيا موندله او د نړۍ مشهورو ليکوالو لکه سيرون، کاتول د يونان د ارستو، اپلاتون او هيبوکريت فلسفسي اثار په عربي ژبه د امويانو خلافت ته وژباړل. د کره او رښتينې ژباړې کار د عباسيانو د خليفه ابو جعفر منصور دوانيقي د خلافت پر مهال پيل ا
ژباړه، د ژباړې شاليک او عباسيان
ژباړه ژباړه د علم د عامېدلو او د فکر د خورېدلو يوه داسې وسېله ده، چې علم او پوهه نړيواله کوي، فکر او فن د انسانانو ترمنځ شريکوي. ژباړه قفل شويو ذهنونو ته د لا غزېدا او پراخېدا لار اواروي او انسان د نويو فکرونو، علمونو، پوهې او .... څخه خبروي. د علامه رشاد په وينا ژباړه د مدنيتونو تر منځ د لېږد- رالېږد يوه اغېزناکه وسيله ده، چې ملتونه او وګړي په فکري او ذهني لحاظ سره تړي او تر ډېره يې د خپلمنځي احساساتو څخه خبروي او له همدې لارې ځانته د پرمختګ دريڅې پر
د ژباړې فن، يادښت، سریزه
د ژباړې فن چه ليکوال يې رفيع الله ستانکزى دى په ۱۳۸۶ كې د صميم ادبي ټولنې له خوا خپور او پدې وروستيو كې په بازار كې يې موندل ګران شويدي او له بلې خوا ژباړوته هم ډيرو خلكو مخه كړې ده نو ما لازمه وبلله چه دا كتاب خپل بلاګ ته پورته كړم ، هيله ده چه ژباړونكو ته ګټور پېښ شي ... دصميم ادبي ټولنې يادښتعلامه رشاد بابا به ويل كه غواړئ، چې ژبه موپياوړې او بډايه شي ،ژباړه وكړئ ،ژباړه دملتونو ترمنځ ديوبل د فرهنګ دپېژندلو ستره ا
