د مشفق حريتمل لخوا خپرې شوې لیکنې
مولاناجلال الدين بلخي(رح)
داسلامي نړۍ ستر عارف اوعالم مولاناجلا الدين محمد په ٦٠٤ هجري قمري (١٢٠٧م)کال زمونږدهيواد په لرغوني ښار بلخ کې زيږيدلى ده.پلار يې محمد بن حسن خطيبي چې په بهاءالدين ولد مشهور،اودپخپل وخت کې دبلخ له نومياليوعارفانوڅخه و. مولانا جلال الدين بلخي دلومړنيو مروجه ديني علوموزده کړه له خپل پلارڅخه پيل کړه اوکله چې هغه له بلخ څخه دچنګيزخان ديرغل اوپه يو بل روايت له خوارزم شاه سره دراپيداشويواختلافاتوله امله ظاهراً دحج په نامه بغدادسفر کاوه ،زوي يې جلال الدين هم ،چې د
ځينې تاريخي پيښې ///مشفق حريتمل
داسلام ستر لارښود حضرت مصطفى (ص) په ٥٧١ ميلادي کال داپريل په شلمه نيټه چې دربيع الاول له ١٢ مې نيټې سره برابره ده سهار مهال په شعب بنى هاشم په سوق الليل نومې سيمه کې وزيږيدچې اوس پکي ستر کتابتون ودان دى ،نيکه يې عبدالمطلب ورباندې(محمد)نوم کيښود اومور بي بي به يې ورته احمد ويلې. حضرت عثمان (رض)په ٢٤ هجري قمري کال دمحرم الحرام په لومړۍ نېټه داسلام دريم خليفه منتخب شو.
په افغانستان کې داسلام دزرينو وړانګو خپريدل///اورنګزيب ارشادبابکر خيل
داسلام ستر خليفه حضرت عمر (رض) دخلافت پر مهال دعربو غښتلى اوجنګي لښکر دساسانيانوزړه واکمني له پښو وغورځوله. دساسانيانو وروستنى واکمن دريېم (يزدګرد) تر دوه سترو جګړو ١٦هـ کال او٢٠ هـ کال وروسته خراسان ته راغى. احنف دقيس زوى، چې دحضرت عمرفاروق(رض) له خوادلښکرمشر ټاکل شوى و،دساسانيانو واکمن يزيدګرد تعقيب کړاوکله چې خليفه خراسان ته پسې راغى ټول خراسان يي فتح کړ.ددې سترخليفه دخلافت په وروستي وخت ٢٣ هـ کال کې دعربو يو شمېر جنګياليو دکرمان ترنيولو وروسته سسيتان هم
