افغانستان در بی نظمی کامل

افغانستان در بی نظمی کامل:
 آیا این همان چیزی است که آقای حامد کرزی می خواهد؟
منبع: نیویارک تایمز تاریخ نشر: ۵ آگست ۲۰۱۶
ترجمه: استاد محمد ظریف امین یار

پیشگفتار مترجم:
مطالعه این نوشته شما را قادر می سازد تا در مورد طرز سیاست گذاری در افغانستان و وضعیت سیاسی حاضر کشور بیشتر بدانید. نوشته بیشتر روی شخصیت آقای حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان و نقش آن در سیاست حاضر میچرخد. بعد از مطالعه شما خواهید یافت که آقای کرزی چه نوع سیاست مدار بوده و با استفاده از کدام سیاستها توانسته خود را بصورت دوامدار در معاملات بزرگ سیاسی کشور حفظ کند. درآیت رهبری، مهارت سخنرانی، زرنگی و همچنان نقشه‌ پردازی و حقه ‌بازی کرزی را در این نوشته می توانید دریابید.

در این نوشته شما از ناکارآمدی و عدم موفقیت حکومت وحدت ملی  نیز آگاه می شوید. اینکه حکومت وحدت ملی از با چه چالشها دست و پنجه نرم می کند در کدام وضعیت قرار دارد را نیز در لابلای این نوشته می توانید درک کنید.حکومت وحدت ملی در وضعیت وخیم و بحرانی قرار دارد و چگونگی نقش آقای کرزی در این حال، برای ثبات و بی ثباتی کشور مهم پنداشته میشود.در کل بنظر من ، نگارنده سعی کرده مقاله را به نفع حکومت وحدت ملی بنویسد و ناکارآمدی سران حکومت وحدت ملی را به دخالتهای  سیاسی آقای کرزی توجیه بدارد.اما در مجموع مطالعه این نوشته پر ارزش است. مطالعه کنید و لذت ببرید.     

سپاس
امین یار
۷/۰۸/۲۰۱۶
 
افغانستان در بی نظمی کامل: آیا این همان چیزی است که آقای حامد کرزی می خواهد؟
آقای حامد کرزی رییس جمهوری سابق افغانستان و رقیب حکومت وحدت ملی افغانستان کسی است که خوش دارد سیاست افغانستان را «مسابقه دویدن طولانی» عنوان کند.
 
در لست بازدید کننده گان روزانه آقای کرزی اشخاص مختلف مانند دلالان سیاسی محلی، بزرگان قوم، کارمندان حکومتی، رهبران مذهبی ، روحانیون ، هواداران و پیروان قدرت او شامل می باشند. استعاره روشن است «آقای کرزی هیچگاه دست از حرکتهای سیاسی و مانور های سیاسی بر نداشته و  بر نخواهد داشت.»

منتقدان سیاسی آقای کرزی به خصوص «آنهایکه با رییس جمهور داکتر اشرف غنی ارتباط نزدیک دارند آقای کرزی را به بی ثبات کردن حکومت متهم می کنند.» آنها می گویند «آقای کرزی با وارد کردن فشار های سیاسی بالای حکومت وحدت ملی دنبال بدست آوردن قدرت سیاسی در وضعیت بحرانی احتمالی میباشد.» آنها باور دارند که در حال حاضر آقای کرزی حدل اقل دنبال گسترده ساختن نفوذ سیاسی در حکومت حاضر می باشد.

آنها معتقد اند که «آقای کرزی بصورت دوامدار و فعال در پی تضعیف حکومت آسیب پذیر فعلی است.» آنها باور دارند که آقای کرزی سعی کرده یک «قدرت سیاسی و حمایتی جدا از حکومت» را تشکیل دهد تا بتواند بالای حکومت وحدت ملی فشار های سیاسی وارد کند. آنها می گویند باوجود نگرانی های که تظاهرات در وضعیت وخیم فعلی می تواند بخشونت انجامد، «آقای کرزی همواره تظاهرات بر ضد حکومت را حمایت و شعله آور کرده است.»  

در برابر این همه اتهامات پاسخ آقای کرزی چه می تواند باشد؟ «آقای کرزی به طرز تمسخر آمیز به صراحت اتهامات را که گویا او در پی تضعیف یا ضربه زدن به حکومت وحدت ملی است شدیداً رد می کند.» اما در صحبتهای او یکنوع خنده کج مفهومی پنهان شده را می توان به سادگی یافت. او در باره حکومت حاضر چنین می گوید:« کسانی که توانایی سریع دویدن را دارا می باشند و موفقیت را می توانند بدست بیاورند و دیگرانیکه توانایی این کار را ندارند، نباید شکایت یا گیله ای از دیگران داشته باشند.»

بعد از بررسی و نظارت دقیق از جریانات مجالس، گفتمان های بیشمار و همچنان مصاحبه های آشکار و پشت پرده آقای کرزی می تواند گفت که «آقای کرزی تا هنوز هم از قدرت سیاسی فعال و گسترده برخوردار است».

گفته می شود که یکتعداد بازدید کنندگان بخاطر «استفاده از نفوذ سیاسی آقای کرزی» با او ملاقات می کنند. برخورد آقای کرزی با این نوع اشخاص کاملاً مرحمت آمیز می باشد یعنی اکثراً او تیلفون را بر میدارد و به وزیر، والی یا هم سفیر برای انجام کار مهمانان تماس می گیرد. «او تا هنوز هم با رهبران جهان ارتباطات موثر دارد و برای آنها بصورت دوامدار (هر هفته) نامه ها می فرستد.»

آقای کرزی تصمیمات سیاسی خویش را اکثراً در وقت نماز چاشت می گیرد. این زمانی است که مردم برای نماز جماعت گردهم می آیند و بعداً با آقای کرزی غذای چاشت را در منزل دوم صرف می کنند. دراین نوع ضیافت ها ،در یک روز معمول اشخاص نظیر کارمندان ارشد دولت سابق، جنرالان نظامی، قضات، متخصصین امور بانکداری، رهبران قومی، اعضای سابق طالبان،ملایان و داعیان از مساجد مهم کابل اشتراک کرده باهم صحبت های سیاسی می کنند.

آقای کرزی بعنوان «استاد حکایات و سخنرانی» در مقام عالی میز می شیند. در یکی از اینوع مجالس او در مورد پاسخ سوالی که «آیا کرزی دوباره به قدرت می خواهد بر گردد؟» حکایت را از مرچ و سبزیجات، برنج و مرغ پوخته شده آغاز کرده و چنین می گوید: «حالا باید برایتان واضح شده باشد که من اراده برگشت مجدد را ندارم.»

اما صحبتهای او برای تاثیر گذاری بالای مردم کاملاً فوق العاده بوده و او همواره با استفاده از مهارت سخنرانی فوق العاده با روحیه توانسته اذهان عامه را بخود جلب نماید. او با استفاده از حکایات جالب در مورد حکومت سابق به مردم بصورت موثر می فهماند که چرا مردم بالای حکومت وحدت ملی اعتماد ندارند. «یک وزیر سابق دولت که در حال‌حاضر به‌عنوان مشاور آقای غنی کار می‌ کند، تاکید داشت که آقای کرزی تنها جایگزین طبیعی و امید بزرگی برای ۹۰ درصد مردم کشور است که از دولت کنونی سرخورده شده‌اند». آقای کرزی این گفتگو را بدقت گوش می دهد و لقمه بعدی نان  را بر می دارد.  
 
آقای کرزی به ظاهر دیده می شود که زمینه این صحبت ها را خودش طرح می کند. چرا که اگر او نمی خواهد دوباره به قدرت بر گردد هدف از وارد نمودن فشار بالای حکومتی که نزدیک به مرز سقوط قرار دارد چه بوده می تواند؟ او از اینوع سیاستها چه چیزی را بدست خواهد آورد؟

آقای کرزی در یکی از مصاحبه های خویش که از طریق فیس بک بصورت زنده نشر شد درباره حکومت وحدت ملی چنین ابراز نظر می کند:«حکومت وحدت ملی در مرز سقوط قرار دارد.» هرچند در باره حکومت وحدت ملی و بحران ماه آینده کارمندان داخلی و خارجی در کشور نگرانی های همانند آقای کرزی دارند.
 
همانطوریکه می دانید ضرب الاجل برای عملی کردن تعهدات سیاسی که در موافقتنامه سیاسی بین آقای داکتر غنی و آقای داکتر عبدالله توسط وساطت آقای جان کیری بعد از جدال انتخابات مصیبت بار ۲۰۱۴ میانجیگری شد، فقط اخیر ماه سپتامبر ۲۰۱۶ می باشد. تا اخیر ماه سپتامبر ۲۰۱۶ حکومت باید انتخابات پارلمانی را انجام داد، نظام انتخابی را اصلاح و قانون اساسی کشور باید بعد از برگزاری لویه جرگه سمت صدراعظم را برای آقای داکتر عبدالله رییس اجراییه حاضر قانونی و رسمی بسازد. اما اجابت به این تقسیم اوقات چند ماه قبل از امروز ناممکن بنظر می خورد ، بدین خاطر بود که آقای جان کیری تاکید بر دوام این حکومت برای ۵ سال کرد. آقای کیری گفت «بدون هیچ شرطی این حکومت دوام پیدا خواهد کرد.»
 
این فقط آغاز بحران است ! «باوجود افزایش تعداد عساکر آمریکایی و درگیری آنها در جنگ رویارویی با دشمن ، وضعیت امنیتی کشور به گذشت هر روز بدتر میشود.» در این اواخر طالبان قادر به گرفتن چندین ولسوالی جدید شده اند و توانسته اند به حکومت همواره تهدیدات جدید ایجاد نمایند.

آقای داکتر غنی که یک «تکنوکرات ثابت» است مجبور شده تا روی موضوعات امنیتی بیشتر تاکید کند. این علتی اساسی است که او «نتوانست ابتکارات و اصلاحات اقتصادی را تا هنوز عملی کند.» همانطوریکه شما می دانید حکومتش در اواخر توسط تظاهرات ملیت هزاره نیز به چالش کشیده شد. در این تظاهرات هزاره ها حکومت را به «تبعیض سیستماتیک» متهم کردند.

تظاهرات اخیر توسط حملات انتحاری اخلال شد و باعث مرگ حد اقل ۸۰ تن گردید. مسوولیت انجام حملات انتحاری بر تظاهرات جنبش روشنایی را گروه داعش بعهده گرفت. حالا مدیران تظاهرات جنش روشنایی حکومت را به «سهل انگاری در وظیفه حفظ امنیت مظاهره متهم کرده» و می گویند که حکومت عمداً این کار را انجام داده است. آنها برای برآوردن شدن تقاضا هایشان به آقای غنی یک ضرب الاجل تازه صادر کرده اند. این ضرب الاجل نیز یک ضرب الاجل همانند ماه سپتامبر برای حکومت وحدت ملی می باشد.

علاوه بر این یک «تظاهرات جدید نیز محتمل الوقوع است!» احتمال میرود این تظاهرات خطرناکتر از تظاهرات جنبش روشنایی باشد. سرچشمه این تظاهرات از شمال کابل می باشد. مدیران این تظاهرات تاکید بر خاکسپاری مجدد و با احترام کامل «پادشاه رهزن شمال» که صد سال پیش از امروز توسط حکومت به «جرم خیانت ملی» از بین رفت را ، دارند. در میان افرادیکه تاکید بر خاکسپاری حبیب الله خان کلکانی (مشهور به بچه سقاو) دارند قوماندان شبه نظامی شمال افغانستان موجود می باشند. «آنها بالای حکومت آقای غنی باور ندارند.» آنها نیز ضرب الاجل ماه سپتامبر را برای سران حکومت وحدت ملی تعیین نموده اند.  

کارمندان حکومت وحدت ملی «آقای کرزی و متحدان آن را متهم به دست داشتن در این تظاهرات می کنند.» اما آقای کرزی می گوید «او هیچگاه درتلاش سقوط حکومت نیست و نیت برگشت به قدرت را نیز ندارد.» او می گوید «من در این رابطه هیچ تردیدی ندارم.»

آقای کرزی می گوید که «او فقط دنبال تصدیق مشروعیت حکومت بعد از ماه سپتامبر ۲۰۱۶ می باشد.» «او اعتقاد دارد که یگانه راه مشروعیت دهی حکومت برگزاری لویه جرگه توسط رهبران قومی از سراسر کشور می تواند باشد.»

اما گفته می شود «تاکید آقای کرزی برای برگزاری لویه جرگه پلان طرح شده او برای دوباره برگشتن به قدرت یا هم بدست آوردن نفوذ بیشتر در حکومت حاضر است.» این در حالی است که آقای کرزی روابط خوب و احسنه با رهبران محلی و  قدرت فوق العاده موثر از ناحیه مردمی دارد اما «آقای غنی رهبران محلی را نتوانست حفظ کند و آنها را از خود دور ساخته است.»

در کندهار مردی با قدرت که گویا از جانب آقای کرزی حمایت می شود با نماینده داکتر غنی در مورد چگونگی مصرف مالیات پرس و پال کرده و نگرانی خود را ابراز نموده است.  یک قانون گذار شمال کشور که از جانب حکومت برای بازدید کردن کرزی منع شده بود می گوید که «حکومت وحدت ملی سعی می کند پایه مردمی او را بصورت بسیار سیستماتیک تضعیف کند و روابط بین آقای کرزی و او را قطع کند.» اگر وضعیت همچنان ادامه پیدا کند او امکان دارد از رخصتی های خود بیرون از کشور دوباره بر نگردد. این دروضعیتی است که آقای کرزی پلان خود را در این مورد بطور واضح ابراز نمی کند.

اگر بحث تلاش ، جدوجهد موفقیت سیاسی و دست آورد مطرح گردد، «واضح نیست که آقای غنی قادر به اخذ نمره شود.» چه چیزی می تواند دلیل عقلایی آقای غنی خلاف کرزی باشد؟ مثلاً غنی می تواند استدلال کند که بنیاد نا امنی ها و بحرانهای سیاسی امروزی را کرزی نهاده است و اینکه «آقای غنی رییس جمهور یک نظام کاملاً مملو از فساد و متکی بر کمکها است میراث آقای کرزی می باشد.»  
 
گفته میشود «آقای کرزی مصروف بکارگیری از روابط اجتماعی گسترده خویش جهت تبریه و روشن کردن رژیم ۱۳ ساله خویش است.» او نزدیک به ریاست جمهوری زندگی می کند. او می گوید که تقسیم اوقات او با مقایسه به آنزمانی که رییس جمهور کشور بود حالا اندک تغییر کرده است. او در وقت چاشت حالا بیشتر وقت برای استراحت کردن را دارد اما در اوقات صبح همچنان مصروف می باشد. وی به نبست وقتی که رییس جمهور بود حالا تعداد بیشتر از مردم را ملاقات می کند. براساس اوسط که توسط دفتر او محاسبه شده او درمدت یک ماه بیش از ۴۰۰ نفر را دیدار میکند. معمولاً در ایام عید آقای کرزی درهای خود را برای بازدید کننده گان عام باز می کند و در این دوران تقریباً در حدود ۶۰۰۰ نفر را می بیند.


از همان لحظه زمانی که وقت صبح آقای کرزی خانه را ترک می کند دو دختر کوچک او نزدیک لباسهای او قرار گرفته و همرای رییس جمهور سابق کشور می خواهد بازی کند. آقای کرزی یک شخص «متحرک» می باشد. او خوش دارد همواره در حرکت باشد. کرزی که ۵۸ سال دارد خود را فوق العاده فعال توصیف می کند. او از لحاظ جسمی لاغر اما چست و فعال می باشد. او ۴ یا ۵ گلاس کافی اسپرسوز(Espressos)  را در یک روز می نوشد.

آقای کرزی تا هنوز هم با گروهای مختلف مردم مثلاً بزرگان ولایت ارزگان و یا هم با محصلان جوان که برای ارایه تحقیق جدید خود با او ملاقات می کنند، بصورت عادی و بطور مشتاقانه ملاقات می کند. «آقای کرزی آنها را آنقدر می خنداند که از خنده های زیاد آشکهای آنها میرزد.» «وقتی آشکهای آنها میرزد کرزی برایشان دستمال کاغذی پیش می کند.» در یکی از ملاقات های اخیر که یک گروه مردم از افغانستان مرکزی تشریف آورده بودند او برایشان دستمال کاغذی پیشکش نمود.

کرزی چه چیزی را از این همه جستجو می کند؟ «کارمندان غربی در کابل می گویند که رییس جمهور پیشین افغانستان آقای کرزی استاد تاکتیک و استاد سیاست می باشد.» او باالعموم نیاز ندارد تفکرواضح از چیزی را که می خواهد داشته باشد. او قادر است بالای حکومت از نوع فشار های کوچک وبزرگ وارد کند یا در آتش تیل پرتاب کند و یا هم آقای غنی را فشار دهد تا اشتباه وخیم را مرتکب شود.
 
اما «داکتر غنی نیز بدون منابع نیست!» غالباً بیشتر موفقیت و عدم موفقیت غنی  منحصر به این خواهد بود که «او چقدر می تواند اپوزیسیون های سیاسی خود را از آقای کرزی دور نگهدارد» و «آقای کرزی را حد اقل بصورت نسبی به حاشیه براند.»

آقای کرزی انتقاد قوی و تیز خود را بعنوان گناه بزرگ خویش بخود ذخیره دارد: او می گوید «این فوق العاده نگران کننده است که ما بالای ایالات متحده آمریکا متکی باشیم و بقای خود را از امریکا جستجو کنیم.»

آقای کرزی کسی است که به «سفیر امریکا به مناسبت ۴ جولایی گل میفرستد و همچنان سپاس نامه برای سفیر بابت تشکری از او می فرستد.» او در یک مصاحبه خود که با نیویارک تایمز بود، چنین گفت: «امریکایی ها که شعار بینادی آنها دموکراسی می باشد، در افغانستان شرم دموکراسی را بوجود آورده اند.»

او می گوید که «خودش بطور بنیادی خلاف حضور آمریکایی ها در افغانستان نیست. او می خواهد آمریکا بیش از این مردم ملکی افغانستان را بمباردمان نکرده و همچنان از دخالت در امور سیاسی کشور خود داری کنند.» او «آقای جان کیری را متهم به دخالت در امور سیاسی افغانستان و بوجود آوردن حکومت غنی می داند.»

«این دیگر یک دخالت آشکار در امور کشور و نقض استقلالیت افغانستان می باشد»، آقای کرزی در یک مصاحبه گفت. «به افغانستان نظر بیاندازید: ما بجز از «افتخارات ملی و استقلالیت» دیگر چه داریم؟ حالا اگر کسی از یک کشوری بنام امریکا بیاید و از کشور ما استفاده کند و مدت حکومت ما را مطابق خواست های خویش تعیین کند. «این بجز از یک توهین آشکار چه چیز بوده می تواند.»

جریان بازدیدکننده گان آقای کرزی همچنان ادامه پیدا می کند و آقای کرزی آنها را با مثالهای جالب سرگرم می سازد که بعضاً این جریان درست همانند «مزایده برای خریداری» بنظر می خورد. در یکی از ضیافت های چاشت او در باره حکایت مسافران خسته شده را نقل می کند «این داستانی از مسافران خسته در بیابان می باشد که از فاصله ‌یی دور شعله‌های آتش را می‌بینند و صدای نواختن طبل به گوش آن‌ها می رسد. در آنجا مردانی در حال اجرای رقص ملی اتن هستند. مسافران تصمیم می ‌گیرند که شب را در آنجا سپری کنند و برای اینکه میزبان با آنها احساس راحتی بیشتری داشته باشد، در رقص به آن‌ها می‌پیوندند.» اما رقص همچنان ادامه‌ پیدا می‌کند. «یکی از مسافران که عاقل تر از بقیه بود دریافت که این رقصی دیو و شیطان است و تمام شب ادامه خواهد داشت. بعداً آقای کرزی به مهمانان می گوید «صبح که برسد، هیچ نشانه ‌یی از رقص با دیوها وجود نخواهد داشت.» آقای کرزی سکوت می کند و می گوید «ما در رقص دیو گرفتار آمده‌ایم، زمانی که خورشید بالا بیاید، دیوها رفته‌ اند اما ما هنوز در همین سرزمین خشک باقی مانده‌ایم.»

منبع:

http://www.nytimes.com/2016/08/06/world/asia/afghanistan-hamid-karzai.html?_r=0


یاداشت:      
نگارنده این نوشته مجیب مشعل می باشد. این گزارش با همکاری ماتیو روزنبرگ(Matthew Rosenberg)  از واشنگتون و جواد سخنیار(Jawad Sukhanyar)، محمد فهیم عابد(( Mohammad Fahim Abedو زهرا نادر ( Zahra Nader)از کابل  تهیه شده است.