مقالې
روسیه او د اسلامي امارت رسمیت پیژنده
روسیه او اسلامي امارت رسمیت پیژندنه صافی روسي له څلور کلن ځنډ روسته د افغانستان اسلامي امارت په رسمیت وپیژند ،طالبان د روسي لخوا ددوی د حکومت په رسمیت پیژنده زیات خوښ او دا یوه ستره سیاسي بریا بولي . په دې کې شک نشته چې دا یو بې سارې ګام او لوي پرمختګ دی . د روسي له دې اقدام به نور هیوادونه هم تقلید وکړي او د طالبانو حکومت به په رسمیت وپیژني طالبان به کرار کرار له سیاسي انزوا بیرون شي. که څه هم د روسي او طالبانو نزدې کیدل به د امریکا لپاره سخته وې خو روسي په وخت خپل کار وک
فقر وبیسوادی
بیسوادی تهدید بزرګ وجدی علیه سلامت روانی و اجتماعی می باشد، چون افرادی که دچار فقر سواد هستند نمی دانند که از سلامت جسمی چگونه مراقبت کنند و نمیدانند که جامعه که در آن زیست دارند چه نیازی به این نسل دارد و هر فرد چه مسئولیتی در قبال جامعه خود. پیامدهای ناگوار فقر اقتصادی و فقر سواد در افغانستان. فقر یکی از معضله های بزرگ اجتماعی است حالا چه این فقر اقتصادی باشد چه فرهنگی و یا هم تعلیمی ابتدا باید بدانیم که فقر اقتصادی چیست؟ فقر در لغت نیازمندی و محتاجیت است و در اصطلاح آنست که
د ژنیو تړون وروسته د پېښو شالید ته کتنه
د ژنیو تړون وروسته د پېښو شالید ته کتنه یادوونه: د ژنیو تړون په اړه په تېره بیا د افغان نوي پښت د معلوماتو لپاره په رسنیو کې زیات مطالب نه دي خپاره شوي. ومې غوښتل په دې اړه لاندې لنډه لیکنه چې د خپلو معلوماتو او د انټر نیټ له زیرمو په استفادې تهیه شوې، وړاندې کړم: د ۱۹۸۸ م کال د اپریل په ۱۴مه، د افغانستان او پاکستان ترمنځ د ژنیو تړون (Geneva Accords ) د پخواني شوروي اتحاد او د امریکا د متحده ایالاتو په تضمین لاسلیک شو. په دې تړون کې لاندې څلور اساسي اسناد شامل ول: لومړی ــ
د پیښور د پښتنو پولیسو ویاړنې ؟
د پیښور د پښتنو پولیسو ویاړنې؟؟؟ د باچا خان د خاطراتو څخه یوه ورځ د پولیسو موټر جیل ته راغی ، چې له څلورو خواوو څخه دننه په پردو پو ښلی وو ،زما په پښو کې زولنې او په لاسو کې می هتکړۍ وي ، او تر غاړه می طوق وو ،د جیل په تنګو او لنډو جامو کې ، ما ته ځان عجیب و غریب ښکاریده ، خدای پوهیږي خلکو ته به لا څنګه ښکاریدم ،خو خیر، د یو پرده دار میرمن په شان یې په موټر کې کښېنولم ،دریا خان جیل ته یې روان کړم ،چې مونږ څنګه ورسیدو اور ګادۍ تللی وو ، شپه می پر ستیشن تیره کړه ،پولیسو نه زه
د خان عبدالغفار خان اندیښنه د ماشومانو د راتلونکي په هکله
د خان عبدالغفارخان اندیښنه د ماشومانو د راتلونکي په هکله: خان عبدالغفارخان دا درک کړی وو . چې د پښتنو د روښانتیا او ویښیدو له پاره تعلیم ډیر ضروری دی . او دا تصویر د ده د نیت ډیر ښه ښکارندویی کوي . ده به په هر ځای کې ماشومان راغونډ کړل او هغوي به یي علم او زده کړې ته هڅول . کله به چې افغانستان هم راغی په افغانستان کې به یې د ځینو مکتبونو څخه لیدنه او کتنه کوله او زده کونکو ته به یې ارزښتناکه خبری کولي او خپلي تجربی او خاطری به یې ورسره شریکولي . وایي چې ډاکتر خالق زیار د
د سیلابونو د کنترول طریقه
د ځمکي ګرمیدل او په نړی کي د اقلیمی بدلون له کبله د موسمي اورښتونو اوقات ګډوډ شوي او په همدي علت سیندونو کې د بحراني جریان (سیلابي) ورځی ډیري او د سیند د متوسط جریان ورځې کمي شوی دي. په دې معنی چې د پسرلي په موسم کې دوامداره سیلابونه راوځي خو ورپسې د دوبي موسم کې چي نباتات اوبو ته اړتیا لري او کروندي باید خړوب شي د سیند منځني جریان اصغري حالت ته غورځیدلی. د سیلابونو راوتل ویجاړونکي وي چي اکثره وخت ولسونو ته درانه مالي او ځاني تاوانونه اړوي. د نفوسو زیاتوالۍ، ښاري پراختیا، د آبګیر په ساحات
امریکا او مرکزي اسیا
په مرکزي اسیا کې د ډاډمن امنیت تر څنګ اقتصاد په ترقۍ او دخلکو ژوند ارامه دی . امریکا د یوه نړیوال حاکم اقتصادي او سیاسي ځواک په توګه هڅه کوې چې مرکزي اسیا بې ثباته کړې دې موخې ته د رسیدو په خاطر امریکا له بیلا بیلو وسیلو کار اخلي ، کله ګواښ کله اقتصادي فشار د ځینو په باور ان د وسله والو کروپونو تمویلول که څه هم امریکا دا نه مني چې ګنې دوی دې ناقانونه وسله وال تمویل کړې خو په افغانستان کې دامریکا د نظامي حضور پرمهال داسي شواهد موندل شوې دي چې یاد هیواد له ناقانونه وسله والو سره په تماس کې
آیا ایران به اټومي سیالي او د ملېشو سرپرستي پرېږدي؟
پارسیان چې ځانونه د کوروش کبیر، ساسانیانو، صفویانو، قاجاریانو او پهلویانو وارثین بولي، د ډېر لرغوني تمدن څخه برخمن دي. له همدې بابته، دوئ د خلیج کوچني هېوادونه د خپل کلتوري قلمرو برخه ګڼي او د فردوسي شاهنامې خو لا ډېر پخوا عربانو ته د خپلو سیالانو په سترګه نه کتل. له نن څخه درې کاله وړاندې، تهران د عراق سفیر ته په دې خاطر، اخطار ورکړی وو چې ولی یې بغداد کې د فوټبال د سیالیو په مهال د خلیج فارس په ځای، د خلیج عربي کلمه کارولې وه؟ د هجرت په ۱۵ کال (۶۳۶م) د قادسیې په جنګ کې د ساسانیانو مشري
د اسراییلو اتومي کړنلار
یوه تاریخي او ستراتیژیک ځغلنده کتنه اسراییل د نړۍ له هغو محدودو هیوادونو څخه دی چې یوه پیاوړې اتومي کړنلار لري، خو تر ننه یې نه دا کړنلار په رسمي توګه افشا کړی او نه یې د اتومي وسلو لرل تایید کړي. دا تګلار چې «ستراتېژیک ابهام» بلل کېږي، د اسراییلو د بقاء، بازدارندګۍ او سیمه ییز تفوق یوه حیاتي برخه ده. په دغه لیکنه کې د اسراییلو د اتومي پروګرام تاریخي رېښو، تخنیکي تاسیساتو، وسلو او نړیوال غبرګون ته کتنه شوې. لومړی ــ تاریخي شالید: د اسراییلو اتومي پروګرام په ۱۹۵۰مو کلونو کې د لومړ
جګړو ځپلی ولس او وچکالي !
صحرایې کیدل څرنګه رامنځ ته کیږي او کومي ناوړی پایلې لري؟ دې مسلکي پوښتنې ته به په یوه بله ورپسې لیکنه کې ځواب ورکړم، خو اوس د یوه راپور پر بنسټ د هلمند په ځنو ولسوالیو کې ستونزمن چاپیریالي حالت ته یو ځغلنده نظر: څو ورځې دمخه مې د بي بي سي پښتو تلویزیوني خپرونو په لړ کې، د هلمند په ځنو ولسوالیو کې د اوبو د کمښت او د ځنو پخوانیو زرغونو باغونو او کروندو، په شاړو بیدیاوو د بدلیدو یو راپور ولید. دا راپور زما لپاره د طبیعي سرچینو او چاپیریال ساتنې د یوه متخصص په توګه ډیر دردوونکی او
شعرونه
د تاریخ ګواهي
د تاریخ ګواهي ژوند مو تېریږي په خیالي دنیا کې غایه د ژوند مو افسانو وړې ده د خپل غفلت او ناپوهۍ له لاسه د ژوند توښه رانه پردو وړې ده څه که شملې دي پر سرونو دنګې پنجاب پښتو له پښتنو وړې ده عام قتل ګډ دی د پښتون په کاله د پښتون توره تربګنو وړې ده د بې دینۍ ټاپه په نورو لګۍ خپله ملا د دین ابرو وړې ده رسم و رواج، ایین هستي د عجم عربو ټوله په جګړو وړې ده یو د ساقي پیاله کې خوند پاتې دی نورو پیالو مزه اوبو وړې ده مراده پرېږده د روڼتیا خبرې
مثنوی:ــ دځان سمون
نــوروتــه وعــظـونـصیحـت به څه کـم چي خــپـله ګـمـراه، ځان بــه اصلاح نه کم آسان دي نــوروتــه ویــل او لارښــوول ویــل بـــولـــه ډېــرآســــان تــــرڅــه کـــول دنــفـس ســره جــهــاد دا لـوی جهاد دی لــــه ځــانــه پایــله ول لـــــوی ابـتـــکـاردی کــه اصلاح وم بـل خـپله اصلاح کـیږي حاجت ووعظ ته نسته ځان ستا هنداره کیږي که خپله اصلاح نه وو ښه خبره موناسمه دا ښــــــه خـبره مــو وي ځکه کله آغـېـزمنه
(د اوبو لپاره اوښکې)
یادښت: د بی بی سی پښتو پاڼې کی می دا سرلیک ولید(د اوبو لپاره اوښکې) ، نو دا لاندې کرښې مې تورې کړې!!درنښت:متقاعد ډ.حمیدالله زړور ساپی (د اوبو لپاره اوښکې) زمونږ د هیواد هلمند کښې ولسوالۍ د نوزاد!! کلی هرمز!!! له کلیوالو تش سوی دی؛کڼډوالې پاته دي،لکه د وطن نورې لرې پرتې سیمې!!!! ولې؟ !دا ځکه چې اوبه نشته .. (و جعلنا من المآء کل شی ءِِ حی) اوبه د ژوند ماده ده څوکاله مخکې همدلته شپه او ورځ د جبار قهرمان او پرنس! هاري جګړې وې!! اوس د بی بی پایندو هیڅوک ندی
دالهی قدرت:
دچنـجوڅخه راووځـي ښـایسته شـوپــرکان لــه غــوزونه ئې پیداسي پتنګان له هګۍ څخه پیداسي ښایسته ښکلي مرغان پــه رنګارنګ بڼـوسنبال پرنده ګان مــاران هــم وي ښایسته راووځي له هـګۍ نـــورئې زېــږه وي بـیـا په بـیـابان هـم کـبان دي رنګارنګ راووځي له هـګۍ ځـیـني زېـږه وي هـم لکه حبوان قـدرت درب ته ګـوره،چي څنګه ئې پیداکي ځیني هسي ځیني داسي دی نظم علی شان
د ژوند تحفه
ژوند یو تحفه د طبیعت ده یوځل پر چا ریښتیا پرچا رویا تېرشو مفهوم د ژوند دی یو پېچلې تعبیر چا ته تیاره چا ته رڼا تېرشو بهیر د ژوند د درېدلو نه دی د ډېرو وخت په نن سبا تېرشو د ژوند لذت کې هیڅ کمی نه ښکاري څه که بېخوند پر ما او تا تېرشو ګیله له نورو یو عبث فکر وو ژوند په ګیلو کې بې معنا تېرشو د نورو ژوند وو، ننداره وه زموږ د نندارو ژوند هم په غلا تېرشو راته په بله دنیا ژوند وعده شو وعدو کې ژوند رانه وړیا تېرشو د نقد، نسیا په انتخاب کې ملا
د ماضي یارانه
د ماضي یارانه ورکه دې اینده کړه، د ماضي په یارانه کې لاړ در نه وختونه، د نیکونو افسانه کې واوښتې پېړۍ او د حجر زمانه تېره ده اوسې لا په فکر، د حجر په زمانه کې ذهن دې مصروف دی، د اوهامو تعبیرونو کې لاس و پښې دې بند دي، د دودونو زولانه کې خیال کې د جنت، خو ژوند کوې په دوزخونو کې دوو دې دا دنیا کړه د عقبی په نذرانه کې تېر شو مرادزیه وخت دې کوڼ ولس ته سندرو کې زیات څه پاتې نه دي نور د عمر خزانه کې جار دې شم ساقي له غم مې بیا پنا راوړې ده زیات کړه یو
ستر آرمانونه!
مونږ درنــو درنـــــو، بارونو ته پـــیدا یو مونږه ســــترو آرمــــانونو ته پـــــــیدا یو چې رڼا د مـــــعرفت هر خوا خوره کړي مونږه داســـي لوی کارونو ته پــــــیدا یو چې ورمیږ د غلیم مات په یوه سوک کړي داسي کلکو، ګــــــذارونو ته پــــــــــیدا یو چې په څو ټکو، بیدار کړي ضـــــمیرونه مونږه داسي شــــعارونو ته پــــــــــیدا یو چې اسـرار د دي چـمن ساتي په زړه کې مونږه داسي پټ رازونــــو، ته پـــــیدا یو چې د درد څریکه ،د زړه په غوږو اوري مونږه داســ
د ارواښاد عبدالرحمان بابا له دیوان نه د اوبو یو نظم
ما څو کاله مخکې د ارواښاد عبدالرحمان بابا له دیوان نه د اوبو یو نظم انتخاب کړی و ؛اوس چېې بیا لکه د تل په شان داوبو لانجو زور اخیستی ، بیپاسه او نمکحرامه ګاوڼډیان د خپلو بی آبیو پړه پر افغانانو اچوی! ؛په دې مینځ کې د فقید ناکامورا یا کاکا مراد څخه هم الهام نه اخیستل کیږی؛دا دی دځینو ملګرو او دوستانو په فرمایش هغه د بابا نظم یو وار بیا درپه یادوم په درنښت متقاعد ډ.حمید الله زړور ساپیمړی کتاب ۱۳۸لمبرنظم،د (ي )توري رديف د ډاکټر حمیدالله زړهءور صاپي انتخاب هر چې کښت ېې په بارا
وروستي غورځنګ
پخپل خوښه په ځنځير تړلی ښه یم نه د بل واک کې چې نوم باندې ازاد یم بې له قیده ژوند مې روح سره اخښلی زه په دې ګنا عمرونو کې برباد یم ابا سیند غوندې مې وینه په څپو ده متانت کې مستحکم لکه شمشاد یم سرښندنو قربانیو کې پوخ شوی که د نورو وي هېرشوي ستا به یاد یم چې سرونه اسماني کاڼو ته نیسي زه د داسې سرسپارلي پښت اولاد یم د پنجاب په وړاندې توره د غورځنګ یم په دې عظم کې محکم لکه پولاد یم د هندوانو جنګ به هېر کړې ورځ په لار ده ړنګونکی هغه زه ستا د بنیا
هرشی خپل مقام لري
هرمسجد بـه کله مسجدالاقصی سي کـه څـه هــم شـکل ورنـګ ئــې داشــنا سـي هـرروړن کلام به آیات دقرآن نسي که څه هم ډېــرمنطـق اودلـیل پکښې پیدا سي هره ولاړه توره خونه به کعبه نسي کـه څـه هــم تــوره مکـعـبي اوپــه طــلا سي هـرساروان بـه ویسي قـرنـي نسـي که څه هم زېږېدلی،روزېدلی د یمن په صحراسي دا څېزونه چي دلته یاد سوه په دلیل هــریـولوړارزښت لرې مقام ئې بې بها سي
