مقالې


دوکتورنجیب د خوشحال خان د شعر میړنی

دوکتورنجیب د خوشحال خان د شعر میړنی ډاکټرنجیب په را وروسته افغاني شخصیتونو کې داسې یوميړنی دی چې د پښتو ژبي د حماسي بډایه شعري شتمنۍ یوه عملي بېلګه او انځور يي ګڼلای شو. خوشحال خان بابا چې د بریتانيي د ختیځپوه مونټ سټوارت الفینسټون( Elphinston, Mount Stuart ) په وینا اثار يي یو بل پسې د افغان ملت پېژند انځوروي، پخپل شعر کې موږ ته یو میړنې راپېژني او وايي: ننګیالي د ننګ لپاره په هر څه لګوي اور چې په نام او ننګ اړ نه وي که تل ژوی مخ يي تور سر په دار لک شوی ښه دی نه ل

29.09.2025 سرلوڅ مرادزی

نامه‌ای از دخترای دره‌های هندوکش برای دختران جهان

نمی‌دانم تو که این نامه را می‌خوانی، در کجای این کره‌ی خاکی هستی؟ چند سال داری؟ آیا خوشحالی؟ آیا سالمی؟ آیا زندگی می‌کنی؟ پیرو کدام دین و مذهب هستی؟ راستش، پاسخ این پرسش‌ها برایم مهم نیست. مهم این است که تو، هم‌جنس منی. تو نیز انسان هستی. من واقعاً هم‌نوع خود را دوست دارم. دوست داشتن من فراتر از مرزهاست؛ بدون در نظر گرفتن دین، مذهب یا قوم. من از عمق دردها و رنج‌ها برایت آرزوهایی دارم. ای ظریف‌ترینِ آفریده‌ی جهان! ای شریف‌ترینِ مخلوقات روی زمین! آرزو دارم تنت سالم، دلت شاد، لبانت خندان و ز

29.09.2025 شکریه سخی زاده

لقمان حکیم

  د فارسی سر چینو څخه ژباړه ژباړن:سید عبیدالله نادر لقمان حکیم ، هاغه روښان ضمیره او با تجربه پیر، د داسی یو کس غلام وو ، چي هغي ډیر غلامان درلودل ، خو دده بادار ته لقمان حکیم د خپلي هو ښیارۍ ،پوهی فراست او نزاکت پوهیدنی په لحاظ ډیر ګران وو . بادار یي د غلامانو په ډله کې لقمان حکیم ته یو خاص نظراو په تیره ډیره مینه یي ورسره درلودله .تر دي حده پوري چي په دسترخوان به ډوډۍ راغله نو د لقمان حکیم بادار به ورته لاس نه کاوه چی مګر لقمان به ډوډۍ خلاصه کړه . ده به د لقمان حکیم

28.09.2025 سید عبیدالله نادر

بګرام

بګرام: بګ دغټ او ګرام دښار په معنی دی ډیر اوږد تاریخ لری. فکر کوم چې یونانی کلیمه ده ۱- بګرام د کوشانیانو د امپراتورۍ مرکز وه ۲-دبودایانو په وخت کې ددې سیمې د خلکو کلتوری او مذهبی دروازه وه ۳-د کوشانیانو تر وخت بیا تردې دمه ستره سیمه پاتې شوې ۴- دمست هندوکش غره لمنه ده چېرې چې سکندر مقدونی له کړکېچ سره مخ شو ۵-دورېښمو دشبکې يو ټاپو بلل شوی ۶-سوداګریز مدنیت ،بودایی مذهب نښانه او په سیمه با اهمیته دی نړیوال موقعیت لری ۷- دپخوانی شوروی او امریکا یانو د جګړ

27.09.2025 ع.شریف زاد

اساسنامهٔ حزب چیست و چه چیز را در خود می‌گنجاند؟

هر حزب سیاسی برای سازماندهی، فعالیت، شفافیت و تبیین اهداف خود دارای اسنادی مشخص است. اساسنامهٔ حزب در پهلوی مرام حزبی یکی از مهمترین اسناد حزب محسوب می گردد. اساسنامه آن سند رسمی و حقوقی حزب است که در آن ساختار، فعالیت‌ها، اصول و چگونگی وظایف یک حزب سیاسی تعیین می‌گردد. این سند حیثیت «قانون اساسی» حزب را دارد و همه اعضای حزب باید آن را بپذیرند و از آن پیروی کنند. به عبارت دیگر، اساسنامه سندی حزبی است که نشان می‌دهد یک حزب سیاسی چگونه ساخته می‌شود، چگونه کار می‌کند و چه اصول و وظایفی دارد.

25.09.2025 نور محمد غفوری

آیا به راستی او رفت

آیا به راستی او رفت عبدالخالق صارم ............................................................... در این شک نیست که مسلمانان بخاطر شهادت برادر مجاهد ابوعبیده، واقعا غمگین شده اند و جوانان و مجاهدین به جای اشک، خون می‌ گریند و قلب های همه از غم و اندوه می‌سوزد، زیرا ما لشکری از سپاهیان خدا را از دست داده ایم، اما این غم و رنج ما، با یاد آوری ارزش شهادت و درجه شهداء در میزان خدا و اینکه شهادت، تاج قهرمانان و محصول عبادت صالحان است، تسکین می یابد. و باید گفت که ابوعبیده

22.09.2025 عبدالخالق صارم

نوي حالات، باګرام او د ټرمپ ګواښمنه ژبه!

نوي حالات، باګرام او د ټرمپ ګواښمنه ژبه! د انګریز سلطان چارلز دریم سره تر کتنې وروسته، ټرمپ د انګریز د لومړي وزیر کیېرسټارمر په ګډ رسنیز کنفرانس کې وویل: هوډ لري د باګرام هوايې اډه بیرته ونیسي. د شنبه په ورځ د سېپټمبر په ۲۰ یې بیا پخپل ټروټ سوسیال کې تکرار کړه« که افغانستان د بګرام هوايي اډه بېرته هغوی ته، د امریکا متحدو ایالتونو ته، چې جوړه کړې یې ده، ور نه کړي، بد شیان به پېښ شي.» د ټرمپ دا ګوښمنه ژبه، په ۲۰۰۱ کال د جورج ډبلیو بوش(زوی) هغه څرګندونو ته ورته پاتېږي چې د هغه مهال طالب

22.09.2025 سرلوڅ مرادزی

د ولس زور، د خدای زور دی !

یو سور خلقي مې د پوهنتون د زمانې اشنا دی چې اوس هم نور محمد تره کی، خلاق رهبر او د شرق نابغه ګڼي. هر هغه کس ته د اشرار او مرتجع په سترګه ګوري، څوک چې خلقي نظام په کچه کاڼي تلي. لاکن اشنا مې په وطن میین او په انډیوالۍ کې بېخي نامي کس دی. کله چې د کرونا شیشکه په ځنګندن شوه نو په ډېرې بیړې عمرې ته لاړ؛ چې بېرته راستنېده نو داسې بونډۍ شانتې ږیږه یې هم پریښې وه. څه وخت وړاندې یې راته وویل: « یاره؛ په دې ورځو کې زموږ جومات ته د تبلیغیانو ګشتونه زیات شوي او هرځل چې راشي د سه روزې بلنه راکوي، نه پوهې

20.09.2025 ولي الله ملکزی

افغانستان کي د بګرام د پوځي اډی اړوند

افغانستان کي د بګرام د پوځي اډی اړوند، د امریکا د ولسمشر ښاغلي ډونلټ ټرمپ د ورستیو څرګندونو په اړه د افغانستان د ملي پرمختګ غورځنګ اعلامیه: افغانستان په تاریخ کي هر ځل بهرنۍ لاسوهنو، سیمه ایز نظامي تصادمونو او کورنی اندوخړ ته چي له امله يی زمونږ هیواد او سیمه د نړیوالو لویو ځواکونو د نظامي تقابل نقطه ګرځی هغه ډلي لار هواروي چي دلته د پرمختک مخه نیسي، دیکتاتورانه او استبدادي واک چلوي خپل وطن ورانوي، خپل هیوادوال وژني، ښوونځی تړي، د ویښتیا، او افغانستان کي د یو مقتدر نظام او عادلانه زعامت د

20.09.2025 د افغانستان ملي پرمختګ غورځنګ

پراخه لید !

مونږ د ښه لید او د زړه په سترګو لید سره په ډیرو حقایقو پوهیږو ،او پوهیدلای شو ،او یا د ډیرو حقایقو درک کولای شو ،که مونږ په روښانه نظر،د زړه سترګي خلاصی کړو نو کولای شو د خپل ضمیر تیاره کونجونه وګورو او خپل نقایص درک کړو ،د ښه لید له پاره سیاحتونه مشاهدات سفر او ریاضتونه او سختی ګالل او سیر و سلوک لوی اثر لري ،او دا د لوړو مدارجو ته د رسیدو لوړې پوړی دي ،او د انسان د معنی ته درسیدواو بشپرتیا لوی اثر غورځوی ،نو مونږ ته په کار ده چې د مطالعی او لوست تر څنګه ، تر یوه حده سیر او سفر ولرو او دا عم

20.09.2025 سید عبیدالله نادر

د دوه ورونو په زړه پوری کېسه !

د دوه ورونو په زړه پوری کېسه د فارسی ادب څخه ژباړه ژباړن:سید عبیدالله نادر دوه ورونه د یو بل تر څنګه په هغه کروندې کښي چې د پلاره ورته میراث پاتي وو،یو ځای ژوند کاوه .او د یو بل تر څنګه یې ځانونو ته کورونو جوړ کړي وو ، او ښه او ښکلی ژوند یې تیراوه. يو څه مودې د ژوند تیرولو څخه د یو بل تر څنګه وروسته یوه ورځ په یوه مسله باندی د دي خواږه ورونو په مینځ کښي اختلاف پيدا شو. کوچنې ورور د خپل د مشر وروراو د خپل ځمکې تر مینځه یو کانال و ایسته،او هغه یې د اوبو څخه ډک کړ ، په دي نیت

20.09.2025 سید عبیدالله نادر

د اوبو لګولو د عصري سیستمونو ډولونه

په تیر پسي..... دویمه برخه د اوبو لګولو د عصري سیستمونو ډولونه: قطره يي سیستم (( Drip Irrigation System: په قطره يي سیستم کي اوبه د پایپونو په ذریعه چي د بوټو څنګ ته نږدي ایښودل کیږي او د یو څڅوونکي آلي (قطره چکان) په واسطه چي د کنترولر رول لري مستقیمآ د نبات ریښي ته رسول کیږي د اوبو لګولو په قطره يی سیستم کي ددي دپآره چي اوبه په پایپ کي جریان پیدا کړي د کم فشاره پمپ څخه ګټه اخلي،.د قطره يي سیستم موثریت په دي کي دي چي د بوټي (نبات) د ضرورت وړ اوبه په دقیق ډول تنظیمیږي او اوبه

14.09.2025 عبدالسمیع واحدي

د سیاسي ګوندونو په جوړولو او فعالیت کې د مرام اهمیت او ضرورت

انسان له اوله په ټولنیز ژوند کې د ګډو موخو لپاره د ډلو، ټولنو او اتحادیو جوړولو ته اړتیا لرلې ده. سیاسي ګوندونه د انسانانو د ګډ ژوند او سیاست د تنظیم له اړتیاوو څخه منځ ته راغلي. که تاریخ ته وکتل شي، د سیاسي ګوندونو جرړې د یونان او روم د لرغونو تمدنونو په زمانه کې موندل کېږي، خو هغه وختونه یوازې د اشرافو او ځانګړو طبقو ډلې وې، د نن ورځې په معنا منظم ګوندونه نه وو. د ملګرو د موندلو او د ډلو ‌جوړولو د اړتیا په دوام د بورژوازي نظام په دوران کې د دموکراسۍ له ودې سره جوخت د سیاسي ګوندونو د جوړ

13.09.2025 نور محمد غفوری

د کونړ د زلزله ځپلو لپاره؛ په کلېفورنیا کې یو میلیون او اته لکه ډالرې راټولې شوې

د کونړ د زلزله ځپلو لپاره؛ په کلېفورنیا کې یو میلیون او اته لکه ډالرې راټولې شوې ولي الله ملکزی د دنګو غرونو، څپاندو سیندونو او په باغي نښترو پوښلی کونړ، د اګست په وروستنۍ شپې د خونکارو ټکانونو شاهد وو. هلته په شنو درو کې ژوند وو، سکون وو، شور وو، زوګ وو او طبیعي ښکلاوو د زمان سندرې زمزمه کولې. خو د سترګو په رپ کې، دغه هرڅه په کنډوالو بدل شول، رڼې او خوږې چینې بندې او په ځای یې له سترګو څخه د اوښکو سیلابونه وبهیدل. ډله ایز قبرونه وکیندل شول؛ ګلالي ماشومان یتیمان، بوډاګان بې اس

11.09.2025 ولي الله ملکزی

د سیاسي ګوند اساسي او تشریفاتي سندونه

د یوه سیاسي ګوند او د هر سیاسي او ټولنیز سازمان د جوړولو لپاره عموماً یو لړ اساسي اسنادو او اداري- تشریفاتي کارونو او توافقي لیکل شویو شیونو ته اړتیا وي. دا اسناد د هر هېواد او یا په یوه هېواد کې د مختلفو تاریخی دورو د قوانینو او ټاکنیزو کمیسیونونو له مخې یو له بل سره لږ یا ډیر توپیر کولی شي، خو په عمومي ډول په هر حال او هر وخت کې د ګوند او سازمان د جوړولو له پاره ځینې بنسټیز سندونه او نور تشریفاتی لیکلی شیونه او یا جوړکړی څیزونه اړین ګڼل کيږي. دا اسناد په ټوله کې کولای شو په دوو برخو وویشو:

10.09.2025 نور محمد غفوری

بازار یوتیوبران در خدمت طالبان وسایر ګروه ها چه پیامی دارد؟

«قال النبی علیه السلام:» شر العلماء من زار الامراء وخیر الامراء من زارالعلماء ونعم الا میر علی باب الفقیر ؤبس الفقیر علی باب الامیر رسانه و حوزه عمومی پیدایش فن‌آوری‌ و رشد روزافزون XوY شبکه‌های اجتماعی، نوع تازه‌ای از روابط بین فردی وجمعی را در جوامع انسانی به وجود آورد ه است خوش بختانه یا بدبختانه که بر پایه مشارکت‌ همه‌گانی بناء شده‌ است. شبکه‌‌های اجتماعی، به عنوان فضاهایی در دنیای مجازی که برای ارتباط میان افراد مختلف، با سطوح گوناگون دست‌رسی به وجود آمده‌اند. ایج

08.09.2025 ع.شریف زاد

ځوانان څنګه کولی شي د څو قطبي نړۍ لپاره لاره هواره کړي؟

لومړی به له هرڅه مخکې د څو قطبي نړۍ په اړه لنډ وليکو: څو قطبي نړۍ د نړیوال سیاست هغه حالت ته ویل کېږي چې پکې د نړۍ ځواک او واک یوازې د یوه یا دوو لویو زبرځواکونو پر ځای د څو بېلابېلو هېوادونو او قدرتي بلاکونو ترمنځ وېشل شوی وي. په دې مانا چې نړیوال ډګر یوازې د یوه مرکزي ځواک تر سیوري لاندې نه وي، بلکې څو هېوادونه په یو وخت کې د سیاست، اقتصاد، ټکنالوژۍ او پوځي ځواک په برخو کې د مهمو لوبغاړو په توګه خپل رول لري. په څو قطبي نړۍ کې نړیوال ځواک په بېلابېلو هېوادونو لکه امریکا، روسيه ،چین، اروپ

08.09.2025 حميدالله بسيا

د نیویارک ټایمز ورځپاڼې وروستي راپور؛ د ژورنالیزم له معیارونو سرغړونه که د افغاني فرهنګ او مذهب ضد دریځ!

ما د کونړ د زلزلې په هکله د نیویارک ټایمز ورځپاڼې وروستې راپور ولوست. خبریالې یې فاطمه فیضي د (عایشې) په نوم یو خیالي کرکټر سره خبرې کړی وی او په ډیرې سپین سترګۍ سره یې ترې د ښځو پر وړاندې داسې انځور لیکلې و چې ګواکې د زلزلې وروسته د ښځو پر وړاندې غیر انساني چلند ترسره شوی وي. د نوموړي راپور عنوان «په افغانستان کې د زلزلې وروسته ډیری نارینه ژغورونکو نارینو ته نجات ورکړو او ښځې یې پر ځای پریښودلې وی». که د دې راپور عنوان ته وګورو، له ورایه په کې د تعصب، مبالغې او په یوه سیمه او قوم د تور لګونې

08.09.2025 شاکرالله وفادار

لحد ته! یا د مزار ډبره

ټیټ یی مــــــه بولــــه ، کالـــبد می ای لحده یو جــهان د خــــاطــــــرو ،درته راغــــــلی چی غمګین خاطر یی نوري زخمی نه کړی لـــه دنـــیا نه ، په تــوبــــــــــو،درته راغلی خـــلایـــقو ، د عـــالـــــم نه زړه نــــــــیولی په ســوچــونــو اندیشـــــنو ، درته راغــــلی ډک بـــــارونه یــــــــی، راوړي لـــــه فراقه په انبــار انبــار، غـــمودرته راغـــــــــــلی د عـــدم لــــــــه منزلونو،ســــــــتړی شوی په ســـکروټو ، په اغزو درته راغـــــــــلی

05.09.2025 سید عبیدالله نادر

د اوبو لګولو سنتي او عصري سیستمونه

د اوبو لګولو سنتي او عصری سیستمونه اوبه لګول په کرنه کې د نباتاتو د ودي او د کرنیزو محصولاتو د تولید لپاره د ځمکې په اوږدو کې د اوبو رسول او خپرولو ته ویل کیږي. یا په بل عبارت د اوبو له منبع څخه په مصنوعي ډول کرنیزو ځمکو ته د اوبو رسول د اوبو د لګولو یا Irrigation په نامه یادیږي. د نړی د انسانانو د ضرورت وړ نږدي نیمايی خوراکي توکي د کر کیلی څخه لاسته راځي، که څه هم په نړي کي د کرني وړ ځمکي یواځي 15 سلنه آبي ځمکي دي چي د اوبو لګولو د سیستمونو د لاري اوبه کیږي او پاتي 85 سلنه په للمي (د

04.09.2025 عبدالسمیع واحدي

OK
This site uses cookies. By continuing to browse the site, you are agreeing to our use of cookies. Find out more