روانې چارې او بېلابېل
دوکتورنجیب د خوشحال خان د شعر میړنی
دوکتورنجیب د خوشحال خان د شعر میړنی ډاکټرنجیب په را وروسته افغاني شخصیتونو کې داسې یوميړنی دی چې د پښتو ژبي د حماسي بډایه شعري شتمنۍ یوه عملي بېلګه او انځور يي ګڼلای شو. خوشحال خان بابا چې د بریتانيي د ختیځپوه مونټ سټوارت الفینسټون( Elphinston, Mount Stuart ) په وینا اثار يي یو بل پسې د افغان ملت پېژند انځوروي، پخپل شعر کې موږ ته یو میړنې راپېژني او وايي: ننګیالي د ننګ لپاره په هر څه لګوي اور چې په نام او ننګ اړ نه وي که تل ژوی مخ يي تور سر په دار لک شوی ښه دی نه ل
نامهای از دخترای درههای هندوکش برای دختران جهان
نمیدانم تو که این نامه را میخوانی، در کجای این کرهی خاکی هستی؟ چند سال داری؟ آیا خوشحالی؟ آیا سالمی؟ آیا زندگی میکنی؟ پیرو کدام دین و مذهب هستی؟ راستش، پاسخ این پرسشها برایم مهم نیست. مهم این است که تو، همجنس منی. تو نیز انسان هستی. من واقعاً همنوع خود را دوست دارم. دوست داشتن من فراتر از مرزهاست؛ بدون در نظر گرفتن دین، مذهب یا قوم. من از عمق دردها و رنجها برایت آرزوهایی دارم. ای ظریفترینِ آفریدهی جهان! ای شریفترینِ مخلوقات روی زمین! آرزو دارم تنت سالم، دلت شاد، لبانت خندان و ز
بګرام
بګرام: بګ دغټ او ګرام دښار په معنی دی ډیر اوږد تاریخ لری. فکر کوم چې یونانی کلیمه ده ۱- بګرام د کوشانیانو د امپراتورۍ مرکز وه ۲-دبودایانو په وخت کې ددې سیمې د خلکو کلتوری او مذهبی دروازه وه ۳-د کوشانیانو تر وخت بیا تردې دمه ستره سیمه پاتې شوې ۴- دمست هندوکش غره لمنه ده چېرې چې سکندر مقدونی له کړکېچ سره مخ شو ۵-دورېښمو دشبکې يو ټاپو بلل شوی ۶-سوداګریز مدنیت ،بودایی مذهب نښانه او په سیمه با اهمیته دی نړیوال موقعیت لری ۷- دپخوانی شوروی او امریکا یانو د جګړ
آیا به راستی او رفت
آیا به راستی او رفت عبدالخالق صارم ............................................................... در این شک نیست که مسلمانان بخاطر شهادت برادر مجاهد ابوعبیده، واقعا غمگین شده اند و جوانان و مجاهدین به جای اشک، خون می گریند و قلب های همه از غم و اندوه میسوزد، زیرا ما لشکری از سپاهیان خدا را از دست داده ایم، اما این غم و رنج ما، با یاد آوری ارزش شهادت و درجه شهداء در میزان خدا و اینکه شهادت، تاج قهرمانان و محصول عبادت صالحان است، تسکین می یابد. و باید گفت که ابوعبیده
نوي حالات، باګرام او د ټرمپ ګواښمنه ژبه!
نوي حالات، باګرام او د ټرمپ ګواښمنه ژبه! د انګریز سلطان چارلز دریم سره تر کتنې وروسته، ټرمپ د انګریز د لومړي وزیر کیېرسټارمر په ګډ رسنیز کنفرانس کې وویل: هوډ لري د باګرام هوايې اډه بیرته ونیسي. د شنبه په ورځ د سېپټمبر په ۲۰ یې بیا پخپل ټروټ سوسیال کې تکرار کړه« که افغانستان د بګرام هوايي اډه بېرته هغوی ته، د امریکا متحدو ایالتونو ته، چې جوړه کړې یې ده، ور نه کړي، بد شیان به پېښ شي.» د ټرمپ دا ګوښمنه ژبه، په ۲۰۰۱ کال د جورج ډبلیو بوش(زوی) هغه څرګندونو ته ورته پاتېږي چې د هغه مهال طالب
د ولس زور، د خدای زور دی !
یو سور خلقي مې د پوهنتون د زمانې اشنا دی چې اوس هم نور محمد تره کی، خلاق رهبر او د شرق نابغه ګڼي. هر هغه کس ته د اشرار او مرتجع په سترګه ګوري، څوک چې خلقي نظام په کچه کاڼي تلي. لاکن اشنا مې په وطن میین او په انډیوالۍ کې بېخي نامي کس دی. کله چې د کرونا شیشکه په ځنګندن شوه نو په ډېرې بیړې عمرې ته لاړ؛ چې بېرته راستنېده نو داسې بونډۍ شانتې ږیږه یې هم پریښې وه. څه وخت وړاندې یې راته وویل: « یاره؛ په دې ورځو کې زموږ جومات ته د تبلیغیانو ګشتونه زیات شوي او هرځل چې راشي د سه روزې بلنه راکوي، نه پوهې
افغانستان کي د بګرام د پوځي اډی اړوند
افغانستان کي د بګرام د پوځي اډی اړوند، د امریکا د ولسمشر ښاغلي ډونلټ ټرمپ د ورستیو څرګندونو په اړه د افغانستان د ملي پرمختګ غورځنګ اعلامیه: افغانستان په تاریخ کي هر ځل بهرنۍ لاسوهنو، سیمه ایز نظامي تصادمونو او کورنی اندوخړ ته چي له امله يی زمونږ هیواد او سیمه د نړیوالو لویو ځواکونو د نظامي تقابل نقطه ګرځی هغه ډلي لار هواروي چي دلته د پرمختک مخه نیسي، دیکتاتورانه او استبدادي واک چلوي خپل وطن ورانوي، خپل هیوادوال وژني، ښوونځی تړي، د ویښتیا، او افغانستان کي د یو مقتدر نظام او عادلانه زعامت د
د کونړ د زلزله ځپلو لپاره؛ په کلېفورنیا کې یو میلیون او اته لکه ډالرې راټولې شوې
د کونړ د زلزله ځپلو لپاره؛ په کلېفورنیا کې یو میلیون او اته لکه ډالرې راټولې شوې ولي الله ملکزی د دنګو غرونو، څپاندو سیندونو او په باغي نښترو پوښلی کونړ، د اګست په وروستنۍ شپې د خونکارو ټکانونو شاهد وو. هلته په شنو درو کې ژوند وو، سکون وو، شور وو، زوګ وو او طبیعي ښکلاوو د زمان سندرې زمزمه کولې. خو د سترګو په رپ کې، دغه هرڅه په کنډوالو بدل شول، رڼې او خوږې چینې بندې او په ځای یې له سترګو څخه د اوښکو سیلابونه وبهیدل. ډله ایز قبرونه وکیندل شول؛ ګلالي ماشومان یتیمان، بوډاګان بې اس
بازار یوتیوبران در خدمت طالبان وسایر ګروه ها چه پیامی دارد؟
«قال النبی علیه السلام:» شر العلماء من زار الامراء وخیر الامراء من زارالعلماء ونعم الا میر علی باب الفقیر ؤبس الفقیر علی باب الامیر رسانه و حوزه عمومی پیدایش فنآوری و رشد روزافزون XوY شبکههای اجتماعی، نوع تازهای از روابط بین فردی وجمعی را در جوامع انسانی به وجود آورد ه است خوش بختانه یا بدبختانه که بر پایه مشارکت همهگانی بناء شده است. شبکههای اجتماعی، به عنوان فضاهایی در دنیای مجازی که برای ارتباط میان افراد مختلف، با سطوح گوناگون دسترسی به وجود آمدهاند. ایج
ځوانان څنګه کولی شي د څو قطبي نړۍ لپاره لاره هواره کړي؟
لومړی به له هرڅه مخکې د څو قطبي نړۍ په اړه لنډ وليکو: څو قطبي نړۍ د نړیوال سیاست هغه حالت ته ویل کېږي چې پکې د نړۍ ځواک او واک یوازې د یوه یا دوو لویو زبرځواکونو پر ځای د څو بېلابېلو هېوادونو او قدرتي بلاکونو ترمنځ وېشل شوی وي. په دې مانا چې نړیوال ډګر یوازې د یوه مرکزي ځواک تر سیوري لاندې نه وي، بلکې څو هېوادونه په یو وخت کې د سیاست، اقتصاد، ټکنالوژۍ او پوځي ځواک په برخو کې د مهمو لوبغاړو په توګه خپل رول لري. په څو قطبي نړۍ کې نړیوال ځواک په بېلابېلو هېوادونو لکه امریکا، روسيه ،چین، اروپ
د نیویارک ټایمز ورځپاڼې وروستي راپور؛ د ژورنالیزم له معیارونو سرغړونه که د افغاني فرهنګ او مذهب ضد دریځ!
ما د کونړ د زلزلې په هکله د نیویارک ټایمز ورځپاڼې وروستې راپور ولوست. خبریالې یې فاطمه فیضي د (عایشې) په نوم یو خیالي کرکټر سره خبرې کړی وی او په ډیرې سپین سترګۍ سره یې ترې د ښځو پر وړاندې داسې انځور لیکلې و چې ګواکې د زلزلې وروسته د ښځو پر وړاندې غیر انساني چلند ترسره شوی وي. د نوموړي راپور عنوان «په افغانستان کې د زلزلې وروسته ډیری نارینه ژغورونکو نارینو ته نجات ورکړو او ښځې یې پر ځای پریښودلې وی». که د دې راپور عنوان ته وګورو، له ورایه په کې د تعصب، مبالغې او په یوه سیمه او قوم د تور لګونې
لحد ته! یا د مزار ډبره
ټیټ یی مــــــه بولــــه ، کالـــبد می ای لحده یو جــهان د خــــاطــــــرو ،درته راغــــــلی چی غمګین خاطر یی نوري زخمی نه کړی لـــه دنـــیا نه ، په تــوبــــــــــو،درته راغلی خـــلایـــقو ، د عـــالـــــم نه زړه نــــــــیولی په ســوچــونــو اندیشـــــنو ، درته راغــــلی ډک بـــــارونه یــــــــی، راوړي لـــــه فراقه په انبــار انبــار، غـــمودرته راغـــــــــــلی د عـــدم لــــــــه منزلونو،ســــــــتړی شوی په ســـکروټو ، په اغزو درته راغـــــــــلی
د اوبو لګولو سنتي او عصري سیستمونه
د اوبو لګولو سنتي او عصری سیستمونه اوبه لګول په کرنه کې د نباتاتو د ودي او د کرنیزو محصولاتو د تولید لپاره د ځمکې په اوږدو کې د اوبو رسول او خپرولو ته ویل کیږي. یا په بل عبارت د اوبو له منبع څخه په مصنوعي ډول کرنیزو ځمکو ته د اوبو رسول د اوبو د لګولو یا Irrigation په نامه یادیږي. د نړی د انسانانو د ضرورت وړ نږدي نیمايی خوراکي توکي د کر کیلی څخه لاسته راځي، که څه هم په نړي کي د کرني وړ ځمکي یواځي 15 سلنه آبي ځمکي دي چي د اوبو لګولو د سیستمونو د لاري اوبه کیږي او پاتي 85 سلنه په للمي (د
خانواده شاهی اردن، از پدر و پدر کلان، وطن فروش هستند
خانواده شاهی اردن، از پدر و پدر کلان، وطن فروش هستند عبدالخالق صارم ............................................................... قسمت سوم در ادامه گذشته 4-حسین بن طلال بن عبدالله اول بن حسین بن علی بعد از طلال بن عبدلله اول، وظیفه مزدوری برای بریتانیای اشغالگر، به طور میراثی برای فرزندش حسین بن طلال رسید، در این سال ها که دیگر تمساح های بریتانیای اشغالگر برگشته بودند، و میراث این غول بیابانی، برای دیو های دیوانه آمریکایی رسیده بود و حامی باند اشغالگ
د کونړ د زلزله ځپلو مرسته، د ایمان نښه او د ضمیر غږ
د کونړ د زلزله ځپلو مرسته، د ایمان نښه او د ضمیر غږ ولي الله ملکزی تېره شپه پاو کم دولس بجې، د کونړ، نورستان او ننګرهار ولایتونو پراخې سیمې یوې بوږنونکې زلزلې ولړزولې. د دې کرښو تر لیکلو پورې، د کونړ د پېچ، نرنګ، څوکۍ او نورګل په ولسوالیو کې ۹۳۰ تنو خپل ژوند له لاسه ورکړی، ۳۲۰۰ تنه ټپیان شوي او شېبه په شېبه دغه شمېره مخ په بره روانه ده. ترټولو زیاته بربادي د مزار درې د غازي آباد، ارېت، شوماش او وایګل په کلیو کې رامنځ شوې او د ډبرینو کورونو ۹۰ سلنه یې رانسکوره او ړنګه شویده. البته
د تذکره لیکلو د فن په اړوند :
د تذکره لیکلو د فن په اړوند یو تذکره لیکونکي ته ښايي ،چې د تذکرې د لیکلو قواعد او دستوري ورته څرګندي وي ،او د تذکره لیکلو د فن په رڼا کې خپله تذکره ولیکي ، بله دا چې د شاعرانو، ادیبانو او لیکوالانو په هکله یي معلومات ډیر وي .که د ادیبانو، لیکوالانو او شاعرانو په هکله په زړه پوري معلومات ولري ،دا به د ده دتذکری قدر هم ډیر کړي .او پر اهمیت به یی اغیزه وکړي ،او که د شاعر داسي شعرونه، ادبی ټوټۍ ورسره وي چې هغه د چا لاس ته نه وي ورغلي ، نو د اهل ذوق د خاوندانو د پاره چې د هماغه شاعر
خانواده شاهی اردن، از پدر و پدر کلان، وطن فروش هستند
خانواده شاهی اردن، از پدر و پدر کلان، وطن فروش هستند عبدالخالق صارم ............................................................... قسمت دوم در ادامه گذشته 2- عبدالله اول بن شریف حسین بن علی. بعد از شریف حسین، وظیفه مزدوری برای بریتانیا و یهودیان اشغالگر، به طور میراثی برای فرزندش عبدالله اول بن حسین رسید، او کشور اردن را با کمک بریتانیایی ها تأسیس کرد و این کار به لطف روابط نزدیک و صمیمی عبدالله اول با بریتانیا و رهبران یهودی انجام گرفت که بعدها خاک فل
د افغانانو کمزورې تاریخي حافظه!
د افغانانو کمزورې تاریخي حافظه! تاریخي حافظه د یو ملت د هویت، پیوستون او د راتلونکي لپاره بنسټ ګڼل کېږي. یو ولس هغه وخت د پایدار او پرلپسې پرمختګ جوګه کېږي چې له خپلې تېرې ماضي زده کړه وکړي او خپلې تېروتنې بیا بیا تکرار نه کړي. په دې کې هیڅ شک نشته چې افغانان د تاریخي حافظې جدي ستونزه لري. د نظامونو د تسلسل نشوالی او بیا بیا سقوط د تاریخي حافظې په کمزورتیا کې ټاکونکی لاس لري! په دې لیکنه کې به د دې ستونزې یو لړعواملو، اغېزو او حل لارو ته ځغلنده کتنه ولرو. زموږ هېواد د تاریخ په اوږ
خانواده شاهی اردن، از پدر و پدر کلان، وطن فروش هستند
خانواده شاهی اردن، از پدر و پدر کلان، وطن فروش هستند عبدالخالق صارم ............................................................... قسمت اول نخستین خیانت این خانواده وطن فروش به امت اسلامی، این است که این خانواده، با جعل یک نسب نامه و شجره تقلبی، خود را به علی بن أبی طالب رضِي الله عنه، پیوند زده اند. همچنانکه این خانواده وطن فروش، از پدر و پدر کلان، هم توبره و همآخور با اسرائیل بوده و در راه خدمت به آمریکا و اسرائیل از هیچ خیانتی به مردم فلسطین و امت اسلامی،
دموکراسي څه شی ده او سوسیال دموکراسي څه ته وايي؟
دا سوال د ډیرو ځوانانو پر مخ کې پروت او مطرح دی. د دموکراسۍ په اړه ما ډیرې مقالې لیکلې. په هغې لړ کې مې په ۲۰۱۱م کال کې یوه لیکنه د «دموکراسي (ولسواکي)» تر سر لیک لاندې نشر کړې ده. په هغې کې د دموکراسۍ یا ولسواکۍ په اړه بنسټیز علمی معلومات وړاندې شوی دی. هلته مې لیکلي چې د دموکراسۍ اصطلاح یوناني جرړې لري چې له دوو اجزاوو، (dēmos) ډیموس (خلکو) اوکراتوس (kratía) (حکومت کولو) څخه جوړه شوی ده. لغوی معنا یې په پښتو ژبه کې د ولسواکي یا پر خلکو باندې د خلکو حکومت کول دي. ولسواکۍ ته مختلفو کسانو او ع
په ښاري پراختیا کې د ترانسپورت رول
محمد سليم سليمان ښاري پراختیا د ښارونو د اقتصادي، ټولنیز، چاپیریالي او ټیکنالوژیکي پرمختګ یوه مهمه برخه ده. د ښاري ژوند کیفیت او د ښارونو فعالیت د ښاري ترانسپورت د سیستم له پرمختيا او پراختيا سره مستقیم تړاو لري. په حقیقت کې ښاري پراختیا او پرمختيا د سيکې يو اړخ او ترانسپورت د سيکې بل اړخ دی چې یو له بله پرته، نه شي بشپړېدلی. د کابل ښار ښاري پراختیا- پرمختيا او ترانسپورت هم يو له بله سره ډېر تړلي دي. د کابل اود هېواد د نورو لويو ښارونو نفوس د کډوالو په بيرته راستنېدلو سره په دې وروستي
غازی امان الله دافغانستان مدبر او پرمختګ پالونکی زعیم
که دامان الله خان ماستر پلان عملی شوی وای افغانستان به له خپل همزولی جاپان هېواد څخه متمدن وای له بده مرغه …… دغازی امان الله خان واکمني په افغانستان کي د سیاسي او ټولنیزو بدلونونو له امله دسیاسی ثبات، اقتصادی پراختیا، سیمه ییز او جیو پولتیک سره مخ شوه د (سره او تور استعمار ) تر منځ داهمیت وړ وه، چي په کي د افغانستان د ترقی او پرمختګ کولو هڅې په پراخه کچه پیل شوې ولې …..خو نوموړی په بشپړه توګه په دې موخه کي بریالی نه شو، ځکه چې د انګرېزانو د تورې توطیې او حبیب الله غله کلکاني او د هغه
د هېواد د سیاسي قشر ړوند لرلید!
د هېواد د سیاسي قشر ړوند لرلید! په ټولو هېوادونو کې سیاسي قشر(۱) د هېواد په چارو کې یو لړ ګډې انیښنې، شریک لرلید، شریک مفاهیم او ګډې دندې لري. همدارنګه دا سیاسي قشر د هېواد د چارو د ښه پر مخ بېولو لپاره، د مثبتې او جوړونکي سیالۍ تر څنګ، ځینې توپيرونه هم لرلی شي چې په لویه کې د هېواد د ملي ګټو او ملي اندیښنو پر محور راڅرخي. زموږ د هېواد همدغه سیاسي قشر، په تېر او اوس کې د یادو چارو په تړاو له بحث او شننې، تل څنګځن تېرشوي. دوی دا ملي ستونزه او غوټه نه یوازې دا چې نه ده راسپړلې او هواره
کذاب حافظه ندارد
در طول این مدت سیگار هم در لابلای بګو مګو وسیاستهای اماتورانه خود مجموعاً درحدود هشتاد و شش گزارش در مورد چگونگی مصرف کمکهای امریکا به افغانستان به کنگره ایالات متحده امریکا ارائه کرده است، همیشه سهو و خطا و اضافهگویی فاحشی د رین زمینه وجود داشته است اګر بدقت محاسبه شود که در گزارش اخیر بیشتر از هر زمان دیگری زیادهروی مبالغه و گزافهگویی شده است. در بخش قطع کمکهای امریکا به افغانستان سیگار دچار خطای محاسباتی نیز در میزان تأثیرگذاری کمکهای امریکا در افغانستان شده است. چنانچه ملاحظه شد س
امان الله خان او د افغانستان خپلواکي
لیکوال: عبدالسمیع »واحدي« امان الله خان او د افغانستان خپلواکي د (۱۳۰۹)هـ.ق، (۱۸۹۱ع) کال د پغمان په دره زرګر کې امان الله خان داسې مهال دنيا ته راغی چې افغانستان د بریتانوی استعمار نيمه مستعمره وه، يعنې د امان الله خان نیکه امیر عبدالرحمان خان او پلار يي امیر حبیب لله خان د انګریزانو رحم و کرم ته شپی تیرولی او دغه دواړه امیران په خپل بهرني سياست کې خپلواک نه و. سراج ا لاخبار چي هغه وخت کي د مشروطيت او اصلاح طلبانو قوي مرکز ګڼل کیده او په همدي روحیه يي زیاتره افغان مشروطه غوښتونکی زلمی