پېمانه پېمانه
راځئ چې جهانګیر در وپېژنم: ( بختیار تلاش(
شېرین اغا جهانګیر د ولاجان زوی، د ننګرهار ولایت د بهسودو ولسوالۍاوسیدونکی دی.
جهانګیر له نن نه پوره ۲۷ کاله وړاندې، په ۱۳۶۶ لمریز لېږدیز کال کې د کوزې پښتونخوا په ناصرباغ کېمپ کې د هوسونو او حسرتونو دې پراخې نړۍ ته سترګې غړولي دي .
ښاغلی جهانګیر په درې کلنۍ کې د خپلې کورنۍ ترڅنګ د حالاتو له سمښت سره بېرته خپل هېواد ته ستون شو. په ۱۳۷۳ لمریز لېږدیز کال کې د خو شکنبد په منځني ښوونخي کې شامل شو او په ۱۳۸۵ لمریز لېږدیز کال کې له میا عمر لېسې نه په ښه درجه فارغ شو او په راتلونکې کال کې یې د کانکور ازموینه ورکړه، چې د ښو نومرو په اخیستلو سره یې د کابل پوهنتون د ارواه پوهنې پوهنځي ته لاره پیدا کړه؛ خو لا یې ددغه پوهنځي خواږه نه وو څکلي ، چې د وخت غربت ورته پر مخ د پوهنځي دروازې بندې کړې، تر درې کاله یې د دغه پوهنځي دروازه هم ونه لیده؛ خو وايي چې بېلتون پسې وصال وي، په ښاغلي جهانګیر هم همدا ، کیسه وشوه، له درې کلن ځنډ وروسته یې خپلې زده کړې بیا پیل کړې، او د ساختماني انجینرۍ په برخه کې يې خپل لیسانس ترسره کړ. اوس مهال په همدې برخه کې په ماسترۍ بوخت دی.
د ژورنالېزم په برخه کې یې له مختلفو ادارو نه بېلابېل ورکشاپونه اخیستې دي. نومړی په حتیځه سیمه کې د صفا راډیو د خبریال، ویاند او د خپرونو د مدیر په توګه دندې ترسره کړي دي.
له کوچنیوالي نه یې له شعر او ادب سره مینه وه، همدا سبب و، چې خپل ذوق او مینه دې ته وهڅاوه، چې په پنځم ټولګي کې یې مقاله ولیکله او په ښوونځي کې يې د لین په سر د زده کوونکیو په وړاندې ولوسته، په همدې مهال یې د شعر نیلۍ هم غځولي دي.
ښاغلی شېرین اغا جهانګیر د لیکوالۍ او شاعرۍ تر څنګ ژباړه هم کوي، چې اوسمهال په ټولنه کې د لیکوال، ژباړن او شاعر په حیث پېژندل شوی نوم دی.
تر پنځوسو (۱۵۰) زیاتې لنډې کیسې یې لیکلي، تر دووسوو ( ۲۰۰ ) پورې شعرونه لري او د پنځوسوو (۵۰۰ ) په شاوخوا ژباړل شوې کیسې لري.
واده یې کړی ، درې نارینه اولادونه او یوه ( حوا ) لري.
لاندې دوه ژباړل شوي اثار یې چاپ شوې دي:
۱ - غریبه نجلۍ – نړېوالې لنډې کیسې ـ ( ژباړه )
۲ نوې ژوند( د ژوند اداب - ( ژباړه
۳ ګودر پښتو انګلیسي ګرامرـ تالیف او ترجم
کیسې
ما خدای ولیده!
ما خدای ولیده! یو هلک غوښته چې له خدای سره ملاقات وکړي. هغه فکر کاوه چې خدای چېرته لرې ژوند کوي نو ځکه يې د یو اوږد سفر تیاری ونیوه. خپل بار يې وتاړه او په سفر ووته. په لاره کې د هلک ملاقات له یوې بوډۍ سره وشو. بوډۍ په ورشو کې ناسته وه او کونترو ته ېې کتله. هلک د هغې څنګ ته کښېناست او خپل بار يې پرانیسته. له بار نه يې اوبه وویسته او غوښتل يې چې هغه وڅکي. بوډۍ ته يې پام شو، ګوري چې بوډۍ دده په تماشه ده او ورته ځیر ځی
په خدای رښتیني مینان څوک دي؟
په خدای رښتیني مینان څوک دي؟ یوه فرشته په کوڅه کې ګرځېده. په ښي لاس کې يې یوه ډيوه او په کیڼ لاس کې يې د اوبو یو ډک سطل. یو لاروي له فرشتې نه پوښتنه وکړه: - په اور او اوبو څه کوئ؟ فرشتې ځواب ورکړه: - غواړم په اور سره د جنت ښکلي کورونه وسوځوم او په اوبو باندې د دوزخ اورونه مړه کړم. بیا به پوه شم چې په خدای رښتینې مینان څوک دي. دنیا د سوداګړۍ ځای ندی.
فیل په تیاره کې
فیل په تیاره کې فیل په تیاره کې د خدای د پېژندګلوي په اړه مشهور داستان دی. یوه ډله خلک کوښښ کوي چې پوه شي فیل په تیاره کې د څه شي سره ورته والی لري. هغوي له یوې شي نه د بیلابیلې تجربې لاس ته راوړي. لومړی کس د فیل په خړتوم لاس ږدي. هغه وايي:« چې فیل نل ته ورته دی». دوهم کس د فیل غوږ لمس کوي. هغه وايي:« چې فیل پکي ته ورته دی». دریم کس د فیل په پښه لاس ر
د خدای لاسونه
د خدای لاسونه ماشوم له ځانه سره وویل: «خدایه! له ماسره خبرې وکړه». یوه مرغۍ په باغ کې په سندرو شوه. ماشوم وانه وریده. غږ يې وکړه:«خدایه! له ماسره وغږېږه». په آسمان کې تالینده او برېښنا شوه. ماشوم ورته غوږ کېنښود. هغه شاوخواته وکته او ويې ویل:« خدایه! پرېږده چې ودې ګورم».
عسکر
عسکر
ډالۍ
ډالۍ لور يې ایله د دریو کلونو وه. یو ورځ د وروځونه، کله چې سړی کورته راغی، ويې لیده چې لور یې د هغه د کتابتون نه د زرورقو یوه قیمتي پاڼه د یو کوچني بکس نه تاوه کړېده. سړي خپله لور ته د هغې ددې کار په خاطر سزا ورکړه. وړه نجلۍ په هغه شپه تر ډېره ژړله او په ژړا ژړا ویده شوه. بله ورځ چې کله سړی له خوبه ویښ شو، ويې لیده چې وړه لور يې د هغه د کټ سرته ولاړه ده او په زرورقو هغه پوښول شوی بکس يې د هغه خواته
زنداني
زنداني د ۱۹۴۵ کال اوړی، د برلین په یوه کوڅه کې: دولس زندانیان په زړو او شلېدلو جامو کې د یو روسي عسکر په امر له ېوې کوڅې نه تېرېدل، داسې ښکارېده چې له کومې لرې پوځي چوڼۍ نه يې راوستي وو او چېرته يې د کار لپاره مخ ته کړي وو. هغوي له خپل راتلونکي نه هیڅ خبر نه ول. ناببره یوه ښځه له کنډوالو نه راووځي، فریاد کوي، د سړک خواته منډې وهي او یو زنداني په غېږه کې نیسي. خلک ددوي د نندارې لپا
یو ځانګړی ساعت
یو ځانګړی ساعت سړی ناوخته او ستړی له کار نه کور ته راستون شو. په دروازه کې يې خپل پنځه کلن زوی ولیده چې د هغه په انتظار کې ولاړ وو: - سلام پلار جانه! یوه پوښتنه درنه وکړم؟ - هو حتماً. د څه شي پوښتنه؟ - پلار جانه! تاسو د هر ساعت کار په بدل کې څو ډالره اخلۍ؟ - سړي په غصې ځواب ورکړه:« تاته يې څه؟ ولې داسې یوه پوښتنه رانه کوئ؟ - بس هسې؛ غواړم
د کړکۍ بلې خواته
د کړکۍ بلې خواته د روغتون په یوه خونه کې دوه ناروغان بستر ول. یو ناروغ اجازه لرله چې هره ورځ سهر مهال یو ساعت په خپله بستره کې کښېني. د هغه کټ د خونې د کړکۍ په غاړه کې پروت وو. مګر بل ناروغ مجبور وو چې هیڅ ټکان ونه خوري او تل په خپل کټ کې د شا پرتخته پروت ووسي. هغوي په ساعتونو ساعتونو له یو بل سره غږېدل؛ د خپلو کورنیو، مېرمنو، ماشومانو او د خپلو عسکریو په اړه یو له بل سره يې خبرې کولې. هر سهر به هغه ناروغ چې کټ يې د
چاکلېټ
چاکلېټ په یوه چاکلیټ پېل شو، ما ورته په ورغوي کې یو چاکليټ کېښود، هغه هم زما په ورغوي کې یو چاکلیټ کېښود. زه ماشوم وم، هغه هم ماشوم وو. سر مې پورته کړه، سر يې پورته کړه. پوه شوم چې ما پېژني. په خندا شوم. ويې ویل:« ملګري یو؟». ومې ویل:«هو، ملګري». ويې ویل:« تر کومه؟». و مې ویل:« په ملګرتیا کې «تر&ra
خپلې وزرې دې څه کړئ؟
خپلې وزرې دې څه کړئ؟ مرغه د انسان پر اوږو کښېناست. انسان په ډېر تعجب سره مرغه ته مخ واړوه او ورته يې وویل:« زه ونه نه یم، ته نشئ کولای چې زما پر اوږو ځاله جوړه کړئ». مرغه وویل:« زه د انسانانو او ونو په توپیر دېر ښه پوهېږم. مګر کله کله د انسانانو او ماغانو ترمنځ توپير نشم کولای». انسان په خندا شو، دغه ستره تېروتنه يې په نظر کې ممکنه نه وه. مرغه وویل:«
یوه ورځ د ژوند لپاره
یوه ورځ د ژوند لپاره د ژوند پای ته ېې دوی ورځې پاتې دي. ایله اوس پوه شو چې هیڅ يې ژوند ندی کړی. کتاب يې ډک شوی وو، یواځې دوه ورځې پکښې پاتې وې. یواځې په دوو ورځو کرښه نه وه کښل شوې. پرېشانه شو، خپه او په بد حال د خدای لوري ته ولاړ ترڅو له خدایه ډېرې ورځې وغواړي. فریاد يې وکړه، بدرد يې وویل. خدای سکوت وکړه. چغې ېې کړې، جنجال يې جوړ کړه. خدای سکوت وکړه. آسمان او ځمکه يې په سر واخست. خدای سکوت وکړه.
لیلی د آزادۍ بل نوم دی
لیلی د آزادۍ بل نوم دی کله چې نړۍ جوړه شوه، زنځېر په کې نه وو. خدای نړۍ بې زنځیره جوړه کړه. آدم زنځیر جوړ کړه. شېطان ورسره مرسته وکړه. زړه زنځیر شوه، مینه زنځیر شوه، نړې له زنځیرونو ډکه شوه، او ټول آدم زاد زنځیري لیونیان شول. خدای بې زنځیره نړۍ غوښته. د بې زنځیره نړۍ نوم جنت دی. د آدم ازموینه همدلته وه. د شیطان لاسونه له زنځیرونو نه ډک ول. خدای
ښه، بیا؟
ښه، بیا؟ یو امریکايی سوداګر د یو مکسیکويی کلیوال څنګ ته ولاړ وو، په دې وخت کې يې د کب نیونې یوه وړه بېړۍ له څنګه تېره شوه. په بېړۍ کې یواځې یو څو دانې کبان پراته ول. له مکسیکويي نه يې پوښتنه وکړه: - په څومره وخت کې دې دا کبان راونیوه؟ - ډېر وخت ېې ونه نیوه. - ولې تم نشوئ چې نور هم ونیسئ؟ - ځکه چې همدا مې د کورنۍ د مړولو لپاره بسنه کوي. - په پاتې
سخاوت
سخاوت ماشوم آیسکریم خانې ته دننه شو او په چوکې کښېناست. د آیسکریم خانې شاګرد ورته یو ګیلاس اوبه ورکړه. ماشوم پوښتنه وکړه:« یو قاب آیسکریم په څو دی؟». شاګرد ځواب ورکړه:« ۵۰ سنټه». هلک خپل جب ته لاس کړه او خپلې پېسې يې وشمېرلې. بیايې پوښتنه وکړه:« یو ساده قاب آیسکریم په څو دی؟». په دې وخت کې نور مشتریان هم د خالې چوکې په انتظار ولاړ ول. شاګرد په غ
مور
مور سړی د ګلونو د هټۍ مخ ته ولاړ وو. غوښتل يې خپلې مور ته چې په بل ښار کې اوسېده، د یوې ګېډۍ ګلانو فرمایش ورکړي او د پوسته خانې له لارې يې ورته ته ولېږي. کله چې د ګلونو د هټې نه بهر شو، یوه نجلۍ يې ولیده چې د سړک په غاړه کې ناسته وه او په کړس کړس يې ژړل. نجلۍ ته نږدې شو او ور نه يې پوښټنه وکړه:« ښکلې نجلۍ! ولې ژاړې؟». نجلۍ ژړله او ويې ویل:« غوښتل مې خ
د جنت لار
د جنت لار یو سړی له خپل آس او سپي سره په لاره روان وو. د یوې سترې ونې د لاندې نه د تېرېدو پرمهال، د ونې څانګه پرې راماته شوه او درې واړه ېې ووژل. مګر سړی پوه نشو چې نور نو له دې نړۍ نه ېې سترګې پټې کړیدي او همداسې د خپلو دوو ځناورو سره مخ ته تلو. کله کله ډېر وخت نیسي چې مړي په خپلو نوو شرایطو پوه شي. لاره اوږده وه، غونډۍ لوړه وه، لمر تود وو، درې واړه تږي شوي وو او خولې پرې راماتې وې. د لارې په اوږدو کې ېې یوه ستره م
وزګاره پرښته
وزګاره پرښته سړي یو عجیبه خوب ولیده. هغه په خوب کې ولیده چې د پرښتو څنګ ته لاړ دی او د هغو کارونه ګوري. د بېرته راتلو پرمهال، د پرښتو یوه لویه ډله يې ولیده چې سخت په کار بوخت دي، او په ډېرې چټکۍ سره هغه لیکونه خلاصوي چې د قاصدینو لخوا له ځمکې نه راوړل کیږي؛ او په بکسونو کې يې اچوي. سړي له یوه پرښتې نه وپوښتل:« تاسو څه کوئ؟». په داسې حال کې چې پرښته لګیا وه او لیک يې خل
اوربلکی
اوربلکی د وېش ورځ وو. خدای هستي وېشله. خدای وویل:« یو څه رانه وغواړئ. هرڅه چې وي، دربه يې کړم. له هستۍ نه خپله برخه وغواړئ، ځکه چې خدای ډېر بخښونکی دی.» هرڅوک راغی او څه يې وغوښته. یو د الوتلو لپاره وزرونه، بل د منډو لپاره پښې، یوه غټه تنه وغوښته او یو چا تېزې سترګې، چا سیند خوښ کړه او چا آسمان. په دې وخت کې یو کوچنی چینجی راوړاندې شو او خدای ته يې وویل:« زه له هستۍ نه ډېر څه نه غ
