خرم و غندو که وستايو
يادونه : لاندې ليکنه د ټول افغان د تبصرو په کوټه کې ښاغلي څرک نوريال په يو فارسي مطلب ليکلې ده ، تنده يې دلته ددې لپاره را اخلي چې ملګري يې د قضاوت په تله کې واچوي او يو منطقي بحث پرې وکړي .
ددغې تبصرې د کتلو لپاره په دې لينک هم کليک کولاى شئ .
http://tolafghan.com/home/detail/9379
څرک نوریال
٢٩ / ١١ / ١٣٨٦ هـ ل | 2008-02-18 17:41:46 م
څرک نوریال
خرم صاحب د خدای روی ته وگوره، مکوه!
په دې وروستیو کې د اطلاعاتو او فرهنگ وزیر، ښاغلي کریم خرم د ملي ژبې د ساتنې په موخه یو لړ گامونه اوچت کړل چې په رسنیو کې یې تود بحث راوپاراوه او ددې خبرو لمن ان ولسی جرگې ته هم ورسېده.
د ښاغلي خرم دا کار یو شمېر پښتنو په ړندو احساساتو او ولولو سره وستایه خو ولسمشر کرزي بیا ددې ترڅنگ چې په تشه خوله یې د ملي ترمینالوژۍ پر ساتنې ټینگار وکړ، د خرم کړنې یې بېرته تر یوه ځایه راوگرځولې.
دا سمه ده چې پر موږ خپله ژبه گرانه ده او باید یې ننگه وکړو، خو که چېرې مو احساساتو د حقیقت پر سترگه هم پرده وغوړوله، نو ژبې ته د خدمت پر ځای به، د هغې وینې توی کړو.
د اطلاعاتو او فرهنگ وزیر، ښاغلي خرم ځیني وروستي گامونه له وخته مخکې او عجولانه گڼم. تعصب هغه اور دی چې که یو ځل بل شو نو لمن یې په چټکۍ پراخیږي او بیا یې له منځه وړل ناشونی دی. که دا اور لومړی هر چا بل کړی وي، نو د دوام لپاره یې، مقابل لوری هم پړ دی. د افغانستان په یو شمېر پاړسي ژبو کې هم دغه راز ناوړه سوچونه راټوکېدلي دي. د بېلگې په ډول، د سرې میاشتې پر ځای، هلال احمر افغاني لیکي چې یوه عربي کلمه ده. دوی د پښتو ژبې په پرتله، هغه د لېرې ملک عربي خوښوي دا ځکه چې هدف یې د خپلې ژبې بډاینه نه بلکې د پښتو کلماتو ورک کول دي.
د خرم په ټاکنې سره، ددغه راز متعصبو پاړسي ژبو په زړونو کې اورونه بل شول او هره شېبه ددې په لټه کې ول څو د ښاغلي خرم یوه تشه پیدا او هغه ورته ډنډوره کړي.
په خواشینۍ سره تشه نه، بلکې تشې را پیدا شوې او د هغو بیل ته خدای لاستی ورکړ. ښاغلي خرم په یو احساساتي اقدام سره د نگارستان ملي او د اطلاعاتو او فرهنگ لوحې راښکته او پرځای یې د ملي گالرۍ او اطلاعاتو او کلتور لوحې پورته کړې. دا هماغه د سرې میاشتې او هلال احمر قصه شوه. نه گالري پښتو کلمه ده او نه هم کلتور. «کلتور» فرانسه یی کلمه ده چې د «فرهنگ» په شان نوې پښتو ته راننوتې. او «گالري» بیا انگلیسي کلمه ده چې د «نگارستان» په څېر، پښتنو ته یوه نوې او ناپېژندل شوی ویی دی. که خرم صاحب دغو کلمو ته پښتو ټکي پیدا کړي و، لکه د «نگارستان» لپاره انځورتون، نو بیا به پرې انتقاد نه کېده خو د خپل ملک د پاړسي کلماتو ورک کول او پر ځای یې د پردیو کلماتو ځای پر ځای کول، متاسفانه ښاغلی خرم د متعصبو پښتنو په کتار کې راووست. اوس نو که دا تعصب کوم عادي وگړی ولري خو پروا یې نشته، مگر د اطلاعاتو او فرهنگ وزیر ته دا کار نه ښایي ځکه هغه یواځې د پښتنو وزیر نه بلکه د ټولو افغانانو وزیر دی.
د ملي ټرمینالوژي ساتنه اړینه ده خو لومړی دا باید په ډاگه شي چې کوم شیان په ملي ټرمینالوژی کې راځي؟ د وزارت خانو لوحې په ملي ټرمینالوژي کې راځي او که نه؟ که نه راځي نو د اطلاعاتو او فرهنگ لوحه ولې څو څو واره بدلیږي او که راځي نو کرزي صاحب بیا ولې وزیرانو ته ویلي چې هر وزیر دې پخپل زړه لوحه ولیکي؟ دا وزارت خانې دي او که د وزیرانو شخصي کورونه؟ نو له دې مخې که خرم صاحب بدل شو، نو بل وزیر به بیا د اطلاعاتو او فرهنگ لوحه اوچتوي او بیا به نو سم ریشخند جوړ وي؟
د «پوهنتون» او «دانشگاه» په برخه کې د خرم صاحب اقدام پر ځای گڼم. د دانشگاه کلمه لا اوس ټولو افغانانو ته پردې ده او باید هغه پوهنتون وکارول شي خو په راتلونکې کې که چېرې کومه نوې اداره جوړېده نو دواړه ژبې دې په پام کې ونیول شي. لکه پرورشگاه او روزنتون چې د جوړېدو پر وخت یې دا نومونه خپل کړل او اوس هیڅوک ورته په تعصب نه گوري. دا خاص نومونه نه بلکې عام نومونه دي چې هره ژبه یې باید وژباړي. موږ یو روزنتون نه بلکې څو روزنتونونه لرو چې هر یو یې بېل دی خو ستره محکمه یو خاص ارگان دی او ټول یې په همدې نامه پېژني نو که چا دیوان عالي ورته وکاراوه نو هغه یواځې غواړي د پښتو ژبې پر ضد خپله دښمني وښیي. ملي ټلویزیون د دولت خپره نیز ارگان دی او باید دې ټکو ته پام وساتي. د دغې شبکې د مامورینو په جزا کې ښاغلی خرم پر حق گڼم.
خو د خرم صاحب بل کار دا وو چې د ژورنالیزم د معیار په ماتولو سره یې فقط وغوښتل خپل په اند، پښتو ته خدمت وکړي. د ملي ټلویزیون خبري سرویسونه یې په عین وخت کې په دوو ژبو کړل چې هم یې د پښتو ملا ورماته کړه او هم د پاړسي. په نړۍ کې به هېڅ داسې کوم رسنۍ پیدا نشي چې داسې د خندا وړ خبرونه دې خپاره کړي. د ژورنالیزم هډونه یې ولړزول. زه همدومره غواړم پوه شم چې آیا دا ناوړه نوښت به څو میاشتې دوام وکړي؟ پر دې خو ډاډه یم چې د نوي وزیر په راتگ سره به دا د خندا وړ خبرونه بېرته سم شي، خو آیا هغه داغ چې د افغانستان پر ژورنالیزم ولگېد، پاک به شي او که تاریخ به یې څو څو واره یادوي؟
ښایي ځیني پښتانه وروڼه د احساساتو له مخې ما هم ملامته کړي، خو بیا هم وایم، که له دې لارې وغواړو پښتو ته خدمت وکړو، دا به مو له خپلې خوږې ژبې سره وفا نه بلکې ستره جفا وي. هغه بدبیني چې له دې گام وروسته په افغانستان کې د پښتنو پر ضد راولاړه شوه، له هغه مخکې دومره ډېره نه وه.
زموږ ځینو پښتنو هم پرته له سوچه هسې د خرم په دې کار چک چکې پیل کړې، لیکنې یې خپرې کړې او هغه یې نور هم پر شا وډباوه چې څو نور گلونه هم اوبو ته ورکړي. خو زه خرم صاحب ته وایم چې د خدای روی ته وگوره او د بیټ نیکه او امیر کروړ پر هډوکو دې قسم وي چې که بیا بې واره او بې مداره په اوبو ورگډ شې. دا پښتو یواځې ستا ژبه نه، زموږ ژبه هم ده. ته به دوه ورځې وزیر یې او دا کارونه به دې هم بېرته له منځه ولاړ شي خو لاره به ستمیانو ته اواره کړې څو پښتو، خدای مکړه، نوره هم سپکه کړي.
عبدالکريم خرم
