بی خوبي لاملونه او حل لارې - ليکواله: ډاکټره نازيه ساپۍ
ډېر کارونه، اقتصادي ستونزې، اسټرس، خپګان او رواني اختلالات په شخصي ژوند کې، په ټولنيزو شبکو کې په پراخه کچه حضور, موبايل او اپليکشنونه چې ان د شپې زموږ د خوب ځای کې لا د لاسرسي وړ دي، موږ خپل ځان ته کشوي همدا لاملونه دي چې زموږ نورمال او په ميانه توګه زموږ د خوب پر کموالي اغېز ولري.
موږ ټولو اورېدلي چې خوب ته اړتيا لرو او د بدن لپاره ګټور دی ، اما ښايي د بې خوبۍ د زيانونو په اړه لږ خبر اوسئ، په همدې توګه، په دې ليکنه کې د بې خوبۍ اغېزې او ټولو زيانونو ته به يې اشاره وکړم.
• پر وزن د بې خوبۍ اغېزې:
څېړنو ښودلې هغه کسان چې د اړتيا څخه لږ خوب کوي د لاندې زيانونو سره مخ کېږي:
• د اشتها ډېروالی
• د ډېرې کالري لرونکي خواړو سره علاقه
• د تکانشي (د خواړو په مړتيا او لوږه نه پوهېدل) چلند سره مخ کېدل
ښايي ووایاست: «هغه څوک چې لږ خوب کوي ډیر بيدار دی او معمولا ډیر فزیکي فعالیت لري. نو واقعاً به ډیر کالوري ته اړتیا ولري»
ستاسو خبره سمه ده،مګر د خواړو څخه د کالوري کچه اکثراً د دې اضافي اړتیا څخه ډیر وي. نو ويلی شو چې لږ خوب د وزن زياتوالي لامل دی.
د خوب کموالی د بغض ، قهر او رواني اختلالاتو چلند ډیروي:
څېړنې ښيي هغه کسان چې لږ خوب کوي ډیر ژر قهر کېږي، د بېلګي په توګه يو چاته د غوسې پر مهال منفي خبرې کوي . يا جګړه ورسره کوي.
کم خوبي د سترګو ليد کمزوری کوي؛
څېړنې ښيي هغه کسان چې لږ خوب کوي د لاندې ستونزو سره مخ کېږي:
• د سترګو دوه ګوني ليد
• د سترګو ليد کمزورتيا
• د سترګو ليد تار کېدل
هر څومره چې لږ ويده شئ هغومره مو د سترګو پر ليد ډېره منفي اغېزه کوي.
وروستيو څېړنو ښودلې چې د خوب کمښت د وينې فشار لوړوي؛
هغه کسان چې ۸۸ ساعته پرلپسې ويښ پاتې شي د ويني فشار به یې ډېر زیات لوړ شي خو دا د خواشينۍ خبره نه ده ، ځکه چې داسې حالات ښايي رانشي چې دومره ډېر ويښ پاتې شئ. خو هغه کسان چې د اعصابو ستونزه لري خوب نه ورځي که ۸۸ ساعته پرلپسې ويښ پاتې شي د هغوی د ويني پر فشار هم اغېزه کوي په داسې حال کې حتما بايد متخصص ته مراجعه وشي.
• هغه کسان چې د ۸ ساعتونو پر ځای ۴ ساعته خوب کوي د زړه تکان یې ډېرېږي.
پر زده کړې او حافظې هم د کم خوبۍ منفي اغیزې ډیرې دي:
څیړنې ښیې چې حتی د 7:30 څخه تر 8:30 پورې د ښوونځي پیل وخت بدلول کولی شي د ریاضی زده کړې او لوستلو مهارتونو کې مثبت توپیر رامینځته کړي.
مګر بحث د ښوونځي او کور کار پورې محدود ندی. لنډمهاله حافظه زموږ د انسان زده کړه کې ترټولو مهم او حیاتي وسیله ده او د خوب نشتوالی کولی شي د لنډمهاله حافظې موثریت کم کړي.
په یوه څیړنه کې ، مختلف خلکو څخه غوښتل شوي ویو یادونه وکړي چې دوی یوه ورځ دمخه ښودل شوي وو. هغوی چې لږ خوب کاوه بدتر یې ترسره کړ.
بله په زړه پورې څیړنه پدې برخه کې ترسره شوې.
مختلف خلکو ته یو ځانګړی فعالیت ښوول شوی و او د یو څه مودې لپاره خوب ته اجازه نه وه ورکړل شوې. وروسته ، دا خلک د دې کار په تکرار کې ضعیف و. په زړه پورې ، حتی وروسته خوبونه د دې ضعف لپاره تاوان نه ورکوي. په بل عبارت ، کله چې موږ نوي مهارتونه او فعالیتونه زده کړو او بیا د آرام او خوب کولو چانس ولرو ، نو مهارت زموږ لپاره غوره دی.
د سر درد هم د خوب د کمښت اغیزه ده؛
البته ، دا کومه مسله نده چې په دې وروستیو کې ورته پام شوی.
د یوې پېړۍ څخه ډیر وخت راهيسي، ډاکټرانو د بې خوبۍ او سر درد ترمنځ اړیکې په جدي ډول په پام کې نیولي دي.
• حل لاره:
د خوب لپاره یو منظم مهالوېش وټاکئ ، په ۲۴ ساعتونو کې د خوب نورماله کچه ۸ ساعته خوب کول دي ، که تر ۹ يا لسو پورې ویده شئ هم کومه ستونزه نشته . که خوب کې ستونزه لرئ نو تاسو بايد د اعصابو ځانګړي متخصص ته مراجعه وکړئ.
ليکواله ډاکټره نازيه ساپۍ
Twitter account: @DrNaziaSafi
