مقالې
چابهار نوې اقتصادي هیلې او اندېښنې
له ډېرې مودې او انتظار وروسته د افغانستان په شمول د هند او ایران اقتصادي هیلې رښتیا او د اقتصادي پرمختګ لپاره يې نوی باب پرانیستل شو. د لومړي ځل لپاره د ایران د چابهار بندر له لارې افغانستان ته د هند د ۱۱۰ زره مټریک ټنو مرسته شویو غنمو لېږد د درې واړو هېوادونو د هغو خبرو او غونډو مثبته پایله ده چې د سیمې او په ځانګړې توګه د دې هېوادونو د سوداګرۍ او ترانزیټ د پراختیا لپاره تر ډېره وخته روانې وې. چابهار بندر چې د ایران سویلي ولایت سیستان او بلوچستان ایالت کې موقعیت لري ۱۴۰ کېلومتر مربع ساحه تر
آیا تعداد جواسیس ایران در ولسی جرگه افغانستان به هشتادو پنج تَن رسیده است؟
موضوعاتی را که رژیم ایران بلخصوص از شانزده سال بدینسو در پی تفرقه اندازی در بین اقوام شریف افغانستان میباشد، با مطرح نمودن طراحی های افغان زدایی اش، حکومت افغانستان را، نظم نیم بند جامعه ای ما را تضعیف و تخریب می نماید، به تفرقه اندازی های قومی، مذهبی و زبانی در افغانستان می پردازد، دولت و نظم نیم بند افغانستان را یک پروژه ای رقیب امریکایی می خواند، همه می دانند. اما در اینجا نظر به محتوای کلامی عنوان این نبشته، نخست باید ارایه داد، که، حدس سوال معنون، در شرایطی که درست هشتاد و پنج تَ
تقابل روحانیت و جهالت
نحوه ی پخش رسانه های داخلی و بیرون مرزی افغانی در بازتاب رویداد ها، گاه دچار توهم یا لغزش هایی ست که شاید عمدی نباشد. اخبار ممانعت مقامات ایرانی از برگزاری مراسم در محل ظاهراً معروف به قبر کوروش، با ادبیاتی از رسانه های دری و پشتو برودکاست شد که کمتر از آسیب فرهنگ سازی های جعلی در جهت تواریخ میان تهی و سخیف آریایی، خراسانی و فارسی نبود. اصطلاحات و عبار
امریکایې جنرالان بایللي افغان جګړه ګټې؟!
د ډاکټر اشرف غني سره د ۲۰۱۴ ولسمشریزو ټاکنو لپاره د حنیف اتمر څخه پرته نور داسي کسان هم وو چې ډاکټر غني ته ډیر نږدې ښکاریدل، ولي د امریکا او افغانستان د امنیتي او دفاعي تړون لاسلیک چې د امنیت شورا د مشر حنیف اتمر لخوا وشو، له همدې کبله، او د هغه د خپل ځراکت او حکومتي تجربې له امله هغه په اوسني حکومت کې لومړي پوړ ته جګ شو. ویل کیږي چې له حنیف اتمر سره ژمنه شوې وه چې په راتلونکي ۲۰۱۹ ولسمشریزو ټاکنو کې به د غني ټوله ډله دده تر شا دریږي او راتلونکی ولسمشر به وي، ځکه خو پ
وعده ننگین بالفور
به مناسبت 100 مین سالروز وعده ننگین بالفور !!! پنجشنبه 11 عقرب مصادف است با 2 نوامبر سال 1917 م و صدمین سالروز صدور وعده ننگین بالفور که به موجب آن انگلیس ها وعده تشکیل کشوری در فلسطین را به یهودیان داد. اين وعده از طرف كسى داده شد كه صلاحت آن را نداشت و براى كساني داده شد كه شايسته گی آن را نداشتند !!! هرتزل یکی از بنیانگزار صهیونیزم ، برای ایجاد یک میهن و حکومت برای یهودیان ، کوشش خودرا آغاز کرد. نخست موزامبيک و در پی آن کنگو و در سال 1897 م آرژا
دهر علم دانتقال او هغو څخه دګټې اخستنې لپاره ښه وینا کول اړین دي!
ښاغلی احسان الله هلال د " دویناکولوپرمهال دنوي نسل ځوانان اودهغوی لپاره ځینې لارښونې" تر عنوان لاندی، داسی لیکی: " دنوي فصل(نوي نسل) یوځوان چې زده کړې يې دبکلوریاترکچې بشپړې کړې وې راسره مخ شو په خواراحترام یې خبرې اترې راسره شروع کړې، دځینو کاروپه اړه يې راڅخه مشورې غوښتې، داسې ښکاریدوچې هرڅه وایي سهوه ترې کیږي، خبرې به ترې ګډې وډې کیدې ویل: کله چې وغواړم په مسجد کې آذان وکړم زړه مې په درزار شي، له مشرانو سره دخبرو پروخت مې هم زړه دربیږي، په ټولګي کې مې چې استاد ددرس لوستلولپار
ولې زموږ په ټولنه کې ښځې او نجونې خوندیتوب نلري؟
ولي زمونږ په ټولنه کې ښځې او نجونه خوندیتوب نه لري؟ فرهاد مندوزی افغانان په یوه دودیزه ټولنه کې ژوند کوي چې د ژوندانه ډیری کړه وړه یې په بیلابیلو دودونو او رواجونو پورې تړلي دي چې د هیواد په ګوټ ګوټ کې بیا دا رواجونه له یو بل سره ډېر توپیر نلري او د ژوند کولو ډولونه یې له یوې سیمې او بلې سیمې سره تر ډیره یو شان دي. هره ټولنه کې په څو ډوله نزاکتونه، رواجونه او دودونه شتون لري چې وګړي ورته د قانون په پرتله ډير ارزښت ورکوي او پرې ولاړ دي، نو دهغې له ډلې نه غواړو په دې اړه بحث و
د دعا د قبلیدو مجربه نسخه
حدیث بیانونکو او د تاریخ عالمانو په خپلو کتابونو کې د بدر د خلکو ډیر زیات اهتمام سره ذکر فرمایلی دی خو د حروفو تهجی په لحاظ سره د ټولو نه مخکې امام بخاري رح راټول کړل او د بدر د خلکو يې صرف ۴۴ نومونه په خپل صحیح جامع کې ولیکل چې کوم د هغوی د صحت د شرطونو او کوشش مطابق وو. علامه دواني رح فرمائي چې مونږ د حدیث د عالمانو نه اوریدلی دي چې په صحیح بخاري کې ذکرشوی د بدر والو د نومونو د ذکر په وخت کې دعا قبلیږي او ددې بار بار تجربه هم شوی ده. د بدر مهاجرین رضی الله عنهم اجمعین سید المهاج
د ټرمپ او غني زور پاکستان پيغورونو ته اړ کړ
وروسته له هغې چې د امريکا د بهرنيو چارو وزير په بګرام کې له ولسمشر غني سره وليدل او بيا پاکستانه په سفر ولاړ او له هغه ځايه امريکا ته ورسېد؛ پاکستان پر افغان حکومت او امريکا د پيغورونو لړۍ شروع کړه. تيره ورځ د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر د افغانستان لپاره د امریکا ستراتیژۍ یو وار بیا ناکامه وبلله او په ملنډو یې وویل چې د امریکا ناکامي افغانستان ته د امریکا د بهرنیو چارو د وزیر په سفره کې په ډاګه شوه چې کابل ته یې د تګ جرات ونه کړ. اصف د ريشخند په توګه ويلي «په بګرام کې له ټیلرسن سره له ک
دزدان دنیای مجازی
در آپشن های ایمیل، بخشی وجود دارد که پیام های غیر مستقیم را منتقل می کند. کارکرد «سپم»، نه فقط محدود به تامین ارتباط غیر مستقیم است، بل گیرنده ای ست که گاه باعث دردسر و یا زیان های ناشی از فعالیت هکران را میسر می کند. در این بخش، پیام هایی وارد می شوند که ارسال کننده، از طریق آدرسی که در دنیای مجازی، در سایت، وبلاگ یا ... وجود دارد، بدون این که
ترهګر اصلآ د پاکستان دولت دی!
ترهګر اصلآ د پاکستان دولت دی! ډیری خلک داسې انګیري چې پاکستانی دولت د افغانستان، کشمیر او نورې سیمې د ناارامۍ او ویجاړۍ لپاره ترهګر د یوې وسیلې پتوګه کاروي، خو د دې ترڅنګ باید په دې فکر وشي چې اصلآ ترهګر په سیمه کې د واکمنۍ او خپلو موخو لپاره له پاکستاني دولت څخه د یوې وسیلې پتوګه کار اخلي. د ګاونډیو هېوادو او نړیوالو د پرلپسې څرګندونو، لاسوندونو او فشارونو سره سره، د پاکستان خاوره د ترهګرو په ټاټوبي بدلېدل او د ترهګرو په ساتلو او روزلو کې د پاکستاني دولت ټینګارڅرګندوي چې ترهګرو
د کاناډايي بندیانو آزادي که د افغاني طالب مشرانو بې آبي ؟
بسم الله الرحمن الرحیم ټولو لوستونکو ته معلومه ده چې څو ورځې مخکې د طالبانو د حقاني شبکې د ولکې نه یو کاناډایي تابعيت لرونکی جوشوابوئل د خپلې امریکايي میرمنې کټلن کولمین او درې بچو سره د پنجابي استعمار په لاس آزاد او خپل وطن ته ولېږل شو. خو هغه سوالونه چې د دغه بندیانو د آزادۍ سره راپورته شو د طالب مشرانو او حقاني شبکې په لمن یو بل تور داغ او د طالب مشرانو د غلامۍ بل غټ دلیل دی او هغه ځوانان چې د دغه بندیانو د نیولو او دغه ډول نورو کارونو دپاره خطر په سر اخلي او ځ
چرا آقای اسپنتا با لفاظی تمام، مقالات مُغرضانه و غیرعلمی می نویسد؟ قسمت دوم
آقای رنگین دادفر اسپنتا در چهار سطر بعدی مقاله اش، یعنی در سطر چهارم تا هفتم مقاله ای اخیرش، تحت عنوان (تکملهای بر «دموکراسی بدون دموکراتها» و «دموکراسی تحمیلی»)، که در ۲۹ میزان ۱۳۹۶ در پورتال هشت صبح اقبال نشر یافته است، چنین می نویسد: "دموکراسی بدون دموکراتها بیشتر برداشته از مطالعات در حوزهی تاریخ سیاسی و برخی ارزیابیها در بارهی شکست «دموکراسی جمهوری وایمر» (Weimarer Republik) و ایجاد نخستین جمهوری در آلمان پس از جنگ جهانی اول است. برداشت از علتهای شکست این جمهوری و
سيب بر نيوتن نه افتيد ، بلكه او سيب را دزدى كرد
اسحاق نیوتن شخصیت عجیبی بود ، در زندگی خود دو بار نامزد گردید و قبل از ازدواج دوباره طلاق نمود . هنگامیکه از بستر خواب خود بر می خواست ، بدون حرکت همان جای خود می نشست و ساعت ها چرت می زد . روزی خواست سمیت پدر اندر و مادر خودرا آتش زده و بعد خانه را بر روی آنها ویران نماید ! همیشه با همکاران خود جنجال می کرد تا همه اختراعات و کشفیات را به خود نسبت دهد . از جمله کسانیکه نیوتن باوی دعوا داشت لایب نیتس آلمانی بود که بخاطر یک فرمول ریاضی باوی دعوا داشت ، هنگامیکه لایب نیتس
مفهوم «سرزمینی» افغانستان بزرگ
آرمانگرایی در عصر ما، به ویژه در بسط جغرافیای سیاسی، غیر معمول نیست. مشخصات زیادی وجود دارند که بر اساس آن ها، هسته گذاری صورت می گیرد. هویت قومی، اشتراکات فرهنگی و گرایش های توده یی، مساله ی آرمانگرایی توسعه ی مرزی را حفظ کرده اند. شاید ها و باید هایی وجود دارند که اگر در مقوله ی حاکمیت مردمی، در تضمین و ابقای نقش کشور
در این ویرانه، چند جای سبز اند!
سوا از کوشش های تنی چند در دولت که در 16 سال اخیر، حداقل سهمی برای مردم و مملکت نیز نگه داشتند، بیشترین جنبه های زنده گی ما در اشتراک گسترده ی افغانانی رنگین می شود که با سرمایه ی شخصی در این کشور مانده اند. هرج و مرج اجتماعی که حالا در شدت آن، در تمامی تار و پود حکومت- به جریان می رسد، امید هایی ما را برای مامولی که سهم دولت برای مردم بود، به یاس دایم مبدل می کند. بدتر شدن اوضاع و بی رمق شدن اقتصاد، ق
چرا آقای اسپنتا با لفاظی تمام، مقالات مُغرضانه و غیرعلمی می نویسد؟ قسمت اول
واضعیست، زمانی که عنوان این مضمون ادعا دارد، که، آقای رنگین دادفر اسپنتا غیر علمی می نویسد، قبل از آنکه در اینجا بالای چرای عنوان بالایی اظهاری صورت گیرد، باید نخست ادعایی که آقای رنگین اسپنتا مقالات غیر علمی می نویسد و یا خیر، باید به بحث گرفته شود: یک مقاله ای علمی چیست و چه خاصیت های را باید داشته باشد، معیار علمی بودن یک مقاله در چیست؟ یک ﻣﻘﺎﻟﻪ ای ﻋﻠﻤﻲ ﻣﻌﻤﻮلاً ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ای تحقیقات ﻣﻨﻄﻘﻲ، ژﺭﻑ ﻭ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻧﻈﺮﻱ، و یا هم ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ای مشاهدات دقیق و عمیق ﻋﻤﻠﻲ استوار بوده و ﻳﺎهم اینک
روابط با پاکستان
پاکستان که برای من، فقط از مدرک پشتون ها و بلوچ ها، قابل درک می باشد، به یکی از بدترین چالش های آبادانی، اقتصادی و امنیتی ما مبدل شده است. حکومت داران ما همیشه اذعان می کنند ثبات در افغانستان، به نفع پاکستان است، ولی هرگز در پی دلیل منطقی صحبت های خود نیستند. پاکستان، هرگز به ثبات افغانستان، علاقه مند نیست و این مساله را فقط در حد تبلیغات، دنبال می کند. ثبات افغانستان برای
د ځوانانو ستونزې او د حل لارې
د ځوانانو ستونزې او د حل لارې! فرهاد مندوزی افغانستان د تېرو شا او خوا څلور لسیزو جګړو او کورنیو نا خوالو له امله نه یوازې په سیاسي،اقتصادي او ټولنیز ډګر کې زیانمن شو، بلکې پدې موده کې د هېواد تر ټوله ستره پانګه یعنې ځوانان مو هم له هر پلوه زیانمن شول چې له هغې ډلې د ځوانانو بې سوادي، بې کاري او ډله ډله بهر ته کډوال کیدل، د دوی په ژوند کې یوه ستره ستونزه بلل کیږي. ځوان کهول د ټولنې د ملا د تیر او یوه داس
خواخوږي که دوه رنګي؛ ايران يواځې په ځانګړې ډلې بريدونه غندي
د يادو ټولو بريدونو مسوليت ترهګرو پر خپله غاړه اخيستی، دا حملات په کورنۍ او نړيواله کچه وغندل شول. پاکستان، ترکيه، سعودي او اروپايې ټولنه هغه مراجع دي چې په دغو بريدونو کې ځان له افغانانو سره په غم کې شريک بللی، خو ايران بيا پرته له دې چې د ګردېز، غزني او کندهار تروریستي حملو ته اشاره وکړي د کابل د جمعې د ورځې حمله په کلکه غندلې ده. د ایران د بهرنیو چارو وزارت ویندوی د کابل د دشت برچې له حملې لږ وروسته وویل چې هیواد یې د افغانستان له خلکو او حکومت سره خواخوږي څرګندوي او زياته يې کړه چې &
