يادښت:دغه مرکه له م،محبوب سره په کابل کې يوې دری ژبې ورځپاڼې ديوه نړيوال شهکار ناول (طاعون ) په اړه کړې وه چې، لاله زار ېې کټ مټ ستاسې مخې ته ږدي ٠
مرکچي :حقيقي :
آقای محبوبالله محبوب، نویسنده، ژورنالیست و شاعر فعال کشورمان است که تاکنون مجموعه شعری و یک سناریوی فلم بلند به زبان پشتو از آثار خود را منتشر کرده و بیش از صد مقاله ادبی ـ اجتماعی در اخبار و مجلات مختلف افغانستان به نشر رسانده است.
وی که تا حال مطالعات زیادی را در ادبیات دری و پشتو انجام داده، در آخرین و جدیدترین فعالیت ادبی خویش، ترجمهی «طاعون» نوشته آلبرکامو به زبان پشتو را روی دست گرفته و از همین رو گپهای ما با وی، بیشتر بر سر «طاعون» کاموست.
ـ کامو را به عنوان یک نویسنده، چگونه میبینید؟ آثار وی چه احساسی را در مخاطب القا میکند؟
* کامو را یک نویسنده جدی میبینم. البته درباره کامو باید گفته شود که نویسندهای است واقعیت بین و باریک بین. اما سبک کامو تا آنجایی که من آثار وی را مطالعه کردهام، نیمه سمبولیک و نیمه واقعیتگرا هستند و هر نوشته واثری که نوشته کرده، به طور آگاهانه نوشته است. یعنی قصدها و منظورهایی را در آنها گنجانده است و همواره در نظردارد تا خواننده را به سمت و سویی که خودش میخواهد بکشاند.
درباره بخش دوم سوال باید گفته شود کامو در اثر خود به مخاطب خود مقاومت در مقابل حوادث زندگی را نشان میدهد. چنانکه در طاعون این کار را میکند. یعنی هر چند که او یک پوچگرا است، ولی معتقد به مقاومت و در نهایت پیروزی نوع بشر است. البته تا جایی که من آثار کامو را خواندهام، همین برداشت برای من پیش آمده است...
ـ تحلیل و تفسیر شما از طاعون چیست؟
* درباره اثر یا رومان شناخته شده کامو به نام «طاعون»، طاعون رمانی است، مانند رمان تاریخی؛ در این رمان، از سبک واقعیتگرایی و رئالیسم استفاده شده و ما کمتر در آن خیال پردازی و تخیل موجود در رمانهای جدید را میبینیم. و خواننده چنان میپندارد که آنچه میخواند، حقیقت است پیغام طاعون برای خواننده این است که در برابر مرگ، مقاومت کن! در برابر مرگ و نیستی بایست. اما سؤالی که میتواند موضوع را روشن کند، این است که آیا شهر اوران یک شهر سمبولیک است یا خیر؟ ـ اگر شهر اروان سمبول باشد ـ باید گفته شود که همه صحنههای رمان به طور سمبولیک پیشرفته است و اگر این طور نباشد، اثری تاریخی میباشد.
ـ در مورد نمادها و سمبولهای طاعون بگویید! کامو از کدام نمادها و سمبولها در طاعون بهره میبرد؟
* در مورد نمادها و سمبولهای طاعون عرض میدارم که به نظر من طاعون اثری است، واقعیتگرا و رمانی است مانند رمان تاریخی که احتمالاً واقعاً اتفاق افتاده، یعنی نظر من این چنین است. چرا که ما میدانیم در چند سال قبل از رخ دادن ماجراهای طاعون، واقعاً یک چنین طاعونی در یکی از شهرهای ایتالیا رخ داده بود. اما از این که بگذریم ناگفته نماند که در طاعون یک عده سمبولها هم وجود دارد، اما سبمولهایی است که مربوط به سبک کامو و خود کامو است، در اینجا گفته میتوانیم که «طاعون شاید سمبولی باشد از مرگ». یک چیزی دیگر که در طاعون جلب توجه میکند. یک عده جملههای فلسفی و عرفانی است، مانند این جمله که میگوید، «کسانی که بدی میکنند ارواحشان کور هستند». به طور کلی طاعون رمانی است جداگانه (و با ویژگیهای خاص خود) و باید از دیدگاه جداگانه به او دیده شود.
ـ این طور که معلوم است، شما ترجمهی طاعون به پشتو را هم روی دست دارید. چطور شد که به چنین اقدامی دست زدید؟
* بلی من در نظر دارم طاعون را به پشتو ترجمه کنم. دلیلاش این است که آثار شناخته باید به زبان پشتو ترجمه شود. طاعون اثری است که جایزه نوبل را هم گرفته و دیگر این که وقتی که من طاعون را مطالعه میکردم، بسیار در وجودم مؤثر افتاد. بسیار تحت تأثیر آن قرار گرفتم و به نظرم رمانی بزرگ و در خور ستایش آمد. در جامعه ما هم مرگ بسیار است و «طاعون»، مقاومت در برابر مرگ را نشان میدهد.
ـ در ترجمه طاعون که از انگلیسی انجام خواهید داد، چه نکاتی را مدنظر قرار دادهاید؟
* من دوبار طاعون را مطالعه کردهام. حالا میخواهم اصطلاحات و سمبولهای طاعون را بشناسم تا در وقت ترجمه کردن، کار ترجمه برایم آسان باشد. کار ترجمه را مدتی است که شروع کردهام و در نظر دارم تا سه ماه آینده کار ترجمه طاعون را به پایان برسانم.
نکته مهمی که در وقت ترجمه در نظر دارم ودر هر ترجمه دیگری نیز باید رعایت شود، این است که اثر باید به طور صادقانه ترجمه شود و همانطور که خوانندگان اثر به زبان اصلی احساس و مفهوم خاص و دقیقی را پیدا میکنند، در زبان ترجمه شده هم باید همان طور احساس در خواننده به وجود بیاید.
ـ از ترجمههای دیگر طاعون(مانند ترجمههای فارسی) نیز بهره خواهید گرفت؟
* شاید، احتمالاً من از هر دو زبان استفاده خواهم کرد. اینجا مقایسه خواهم کرد تا بفهمم که هر متن چه خوبیهایی را دارد.
ـ خوب، اگر موافق باشید چند قطعه عکس از شما تهیه کنیم!
* خواهش میکنم...