یک جا، وارد دفتر استاد یون در تلویزیون ژوندون شدیم. او (رییس شورای ترکتباران دری زبان افغانستان) از استاد خواست در قسمت داعیه ی برحق آنان (درج هویت ترکی در تذکره ی الکترونیک) کمک کند. در جریان صبحت، دریافتم که در جغرافیای تنوع قومی سمت شمال افغانستان، ترکانی داریم که همانند جمعیت انبوهی از پشتون های افغانستان، در استحاله ی طبیعی- قومی کشور ما، با زبان مادری خویش صحبت نمی کنند.
ترکتباران افغانستان در دو بُعد تاریخی و هویتی در شمال کشور زنده گی می کنند. حضور گسترده ی آنان از فاریاب تا بدخشان و در تنوع قومی کل جغرافیای افغانستان با تعدد قبایل و شاخه ها، جزو اصالت های هویت افغانی به شمار می رود. ترکتباران بر اثر برداشت های خودشان، افغان بودن را اصالت ترکی نیز می دانند.
بحران چهل سال اخیر که جلو رشد طبیعی رونق، انکشاف مدنی و روستایی را گرفته است، گونه ی دیگری از تبارز قومی را وضاحت می دهد که به نام احزاب، گروه ها و تنظیم ها، هرچند فاقد کلیت، اما در نمونه ای که عقب جنرال دوستم در حرکت است، حضور سیاسی می یابد.
ساختار افغانستان با کلیت پشتون ها و حصار دفاعی این ظرفیت بشری، از خوشبختی های این مملکت است. در واقع آنان در چهل سال اخیر، هر گونه برنامه، طرح و اجندا برای گسست افغانستان را با ناکامی مواجه ساخته اند. این کنش طبیعی- سیاسی، روی عوامل و عناصری نیز تاثیر می گذارد که حالا با ماهیت های تغییر، نه گسست، می خواهند از طریق دیگر، پشتون ستیزی کنند. خر-آسان بازی های اخیر که روی اصل تغییر راه اندازی می شوند، بیشتر بر اثر تجربیاتی ست که دو ارتجاع را ناکام کردند.
این درست است که زد و بند های سیاسی، باعث هرج و مرج اجتماعی می شوند، اما پایه های نگه دارنده ی مملکت، محکم و بسیار عمیق اند. من با نگارش مقاله ی «مخالفان، تنها می مانند»، استدلال کرده بودم که جنبش خر-آسانی به جایی نمی رسد. در واقع حلقات کوچک تمامیت خواه که از پشتون ها شروع و به اقلیت ها ختم می شوند، با محور های پشتونستانی، لوی افغانستان، هزارستان، ترکستان و ... بر اثر تقسیم قدرت روی محور ها، به مدعای لبیک نمی گویند که خر-آسان بازان ستمی فکر کرده بودند با جسارت آنان، همه خر-آسانی می شوند. دهان باز آنان با مشاهده ی هزارستانی ها و بالاخره پرچم های ملی و ترکستانی، به لانه ی مگس و خرمگس ها مبدل شد.
هموطنان زیادی که زیر تاثیر نوشته های «په داسی حال» و «این در حالی ست» اند، از حامیان جنرال دوستم و قیصاری ناراحت شدند. هرچه نباشد، بعضی سلوک نادرست ما، بهانه ساخته است. به یاد دارید که شماری از همتباران، بدون سنجش اثرات روانی بیان شان، هویت ملی و قومی را جمع می بستند و انتقاد ما را نادیده می گرفتند، اما وقتی این اشتباه را در دیوار ها مشاهده کردند، پشیمان شدند.
من، باب تنقید تاریخی را به دشواری راه انداخته ام. در ده سال اخیر همواره از ابتذال تواریخ خراسانی، فارسی و آریانایی با استدلال و بیان دفاع کرده ام، اما کم نبودند از همتباران خودم که بلافاصله در موضع مخالفت با من، برای دفاع از اسناد رتب و درجات، قلمپردازی و بیانفرسایی کرده اند. این مخالفت ها نیز با برپایی علنی خر-آسان بازی ها، آنان را پشیمان می کردند که چرا به منطق و موضع ما نپیوسته بودند.
برای تبارز نکات مثبت تظاهرات اخیر، نشانه های خوش آیندی دیدم که برای خبره گان مساله ی فارسیزم، وضاحت دارند. هرچند صورت برعکس پرچم جمهوری آذربایجان در کنار پرچم های ملی، از بی ذوقی راه پیمایان حکایت می کرد یا شاید چیزی دریافته باشند، اما قامت آنان با هویت ترکی، به اندازه ی پان فارسیست های خر-آسانی را ناراحت ساخت که شاید به نام پان ترکیست، هزاران توهین و دشنام بافته باشند. آن چه دشمنان معلوم الحال را ناراحت کرد، سوای خر-آسان بازی ها بود.
ترکتباران افغان با پرچم های ملی و قومی، با صورتی ظاهر شدند که خلاف جهت دشمنان معلوم الحال شد. دیدیم که چه گونه مردمی از آن بدنه ی حکومت که پنجاه درصد را با حمایت خارجی انحصار کرده بودند، در جلد مخالفان با قواره ای ظاهر می شوند که از پرچم های نحس زمان ربانی تا شعار های خر-آسانی، ناشکرترین و بی سپاس ترین موتلفان حکومت اند. سعی آنان برای همراهی سایر اقلیت های قومی که می کوشند با کورخوانی تاریخی، امیر عبدالرحمن خان را در برابر هزاره گان و اختلافات سیاسی دولت را خار راه اوزبیکان جلوه کنند، اما از هرچه تبارز خواسته های فرهنگی، زبانی و حقوقی هزاره گان و اوزبیکان باشد، نفرت دارند، در روز های اخیر، با ناراحتی هایی به همراه شد که من یک نمونه ی مستند آن را از زبان رییس شورای ترکتباران دری زبان افغانستان شنیدم.
درج هویت ترکی در تذکره با مخالفت اعضای تیم عبدالله، برخورده بود؛ زیرا آنان مشاهده می کنند که بر اثر دامن زدن به مسایل قومی، ستر هایی زایل می شوند که به نام فارسی زبان، آنان را بزرگ نمایی می کردند.
بسیار تنگ نظر نباشیم! این درست که جانبداری و حمایت از جناح های سیاسی و افراد مجرم، ناخوش آیند است، اما در اوج ناراحتی های سه هفته ی اخیر، نشانه هایی از قوت وحدت ترکستان افغانی ظهور کردند.
من تمام جریان های فرهنگی فارسیستان را پی گیری می کنم. از این که دیدند در خط کشی خر-آسانی آنان که با کنارگذاشتن پشتون ها، از بدخشان و بامیان تا هرات، به نیمروز می رسید، هویت ترکی که اصل تضاد سیاسی با فارسیزم هزار ساله است، قرن ها پس از مرگ فردوسی مجوسی که با شاهنامه اش از تقابل فارسیزم با ترکیزم دفاع می کند، به گونه ای شکل گرفت که ترکتباران افغان با شعار های ترکستان، به اصطلاح فارسیست ها، اما دهان طرفداران خر-آسان و ایران را «سرویس» کردند.
حالت زار خر-آسان باز ها و فارسیست ها از تبارز و قوت تجمع ترکتباران افغان که به بدخشان نیز رسید، هویدا بود. فارسیستان، دوست دارند اقلیت های قومی را بر ضد پشتون ها تحریک کنند و در راس این اتحاد، آن شهروندان خر-آسانی شوند که امثال پدرام ها اکثریت فارسی زبان می گویند. در چنین برداشت، زبان بی زبان هویت های دیگر، آنان را بزرگ می کند.
چند سال قبل که کتاب «بررسی تحلیلی پان فارسیسم» را چاپ کردیم و جامعه ی ترکتبار ما با حمایت گسترده، آن را تعمیم داد، به نتایجی امیدوار بودیم که حالا با نقش ثابت، عمق استراتیژیک فارسیزم در افغانستان را از بیخ درآورده است.
فارسیستان ایرانی و تاجیکستانی، همواره امید داشته اند تا توان ترکستان افغانی را به نام فارسی زبان، مصادره کنند، اما این در جوی که ترک ستیزی، اصل تبارز هویت های فارسی و تاجیکستانی است و به فرهنگ آن (شاهنامه ها) افتخار می کنند، با دشواری مواجه می شود.
در مقاله ی «فاشیستان حقیر»، آورده بودم که ترکتباران ما دشمنان تاجیکستانی و فارسی زبان خویش را خوب می شناسند. بنابراین، ناراحتی های مقطعه یی آنان از تکنوکراتان پشتون از علایق آنان با پشتون ها و افغانستان نمی کاهد.
هموطنان با تلویحات این نوشته می توانند اهمیت ذهنیت سازی هایی را مثبت تلقی کنند که در کنار ظاهر ناراحت کننده ی حمایت از تنظیمی گری و جناحی بازی، نقش ثابت عوامل بازدارنده ی فارسیزم اند.
فارسیزم، پدیده ای ست که با گنده بازی های خر-آسانی، دنبال گسست و تضعیف افغانستان است، اما اوضاع کشور ما را به گونه ی دیگری نیز به نفع ما متغیر می سازد.
شعار های ترکی، تبارز جغرافیای تاریخی ترکستان افغانی نیز اند که در کنار تنوع قومی، فارسیستان را حسرت به دل نگه می دارند. شعار های ترکی، خر-آسان بازان را دیوانه کردند. مگس آنان را در هر دوغی اجازه نمی دهند.
یادآوری:
از طریق لینک زیر، کتاب «دادنامه ی آذربایجان یا بررسی تحلیلی پان فارسیسم» را رایگان دانلود کنید!
http://www.afghanpedia.com/projects/libraries/pdfs/get_pdf.jsp?book_id=94wiitbe.pdf
شرح تصاویر:
تظاهرات افغانان ترکتبار با پرچم های ملی و قومی و جلد کتاب «بررسی تحلیلی پان فارسیسم».
