څېړنوال عبدالرحيم بختانى خدمتگار
جمال عبدالناصر
جمال عبدالناصر بتاريخ ١٥ جنورى سال ١٩١٨ ميلادى در مصر تولد شده . او از سال ١٩٥٤ ميلادى الى ١٩٧٠ ميلادى بحيث رئيس جمهور مصر ايفاى وظيفه نمود ( ١ ) .
بتاريخ ٢٦ جون سال ١٩٥٢ ميلادى به رهبرى جنرال محمد نجيب و ډگرمن جمال عبدالناصر در مصر کودتا صورت گرفت و فاروق پادشاه مصر مجبور به استعغى شد . رهبران کودتا در آغاز پسر کوچک فاروق احمد فواد را به حيث پادشاه مصر بنام فاروق دوم بر تخت پادشاهى برگزيدند . بتاريخ ١٨ جولاى سال ١٩٥٣ ميلادى در مصر نظام جمهورى اعلان شد و جنرال نجيب از طرف دوست نزديکش ډگرمن جمال عبدالناصر بر کنار گرديده و جمال عبدالناصر خود را به حيث رئيس جمهور مصر اعلان کرد . جمال عبدالناصر مناسبات خود را با کشور هاى غربى قطع و با اتحاد شوروى و کشور هاى سوسياليستى نزديک کرد جمال عبدالناصر خواهان متحد ساختن کشور هاى عربى بود در سال ١٩٥٨م به اثر کوشش هاى جمال عبدالناصر مصر ، سوريه و يمن تحت نام جمهوريت متحده عربى موافقه و يکجا شدند . اين اتحاد تا سال ١٩٦١ ميلادى دوام نمود و بعد از آن از بين رفت (٢ ) .
جمال عبدالناصر در مورد متحد ساختن کشور هاى عربى در يکى از سخنرانى هاى خويش در دهه ٦٠ ميلادى چنين گفته بود : مامى خواهيم قدرت عربى را از جبل الطارق تا خليج عربى گسترش دهيم ( ٣ ).
جمال عبدالناصر بخاطر آزادى فلسطين هم مى خواست که وحدت اعراب تامين شود . رهبران آزادى خواه فلسطين از اين سياست جمال عبدالناصر جانب دارى کردند . در زمان رياست جمهورى جمال عبدالناصر نيرو هاى مسلخ آزادى بخش فلسطين نسبت به هر وخت ديگر قوى تر شده بودند . در اين قسمت در مورد يک برخورد مسلحانه فلسطين ها و اسرائيل که در آنزمان رخ داده بود ياد آورى صورت مى ګيرد : در روز ٢١ مارچ ١٩٦٨م نيرو هاى مسلح اسرائيل با گذشتن از درياى اردن به قريه (( کرامه )) واقع در خاک اردن حمله بودند تا حدود ٤٥٠ چر يک فلسطينى مستقر در اين قريه را نابود کنند . در جنگ کوتاهى که ميان چريک ها و قواى مسلح اسرائيلى رخ داد خسارات وارده به اسرائيل ها قدرى بالا رفت که آن ها مجبور به عقب نشينى شدند . اين اولين بار پس از ٢٠ سال بود که فلسطينى ها مى توانستند ادعا کنند که اسرائيلى ها را شکست داده اند ( ٤ ) .
در روز ٢٦ جولاى سال ١٩٥٦ ميلادى جمال عبدالناصر رئيس جمهور مصر رسماً کانال سويز را ملى اعلان کرد . با ملى شدن کانال سويز بريتانيا و فرانسه از در آمد کانال سويز محروم شدند . در روز ٢٩ اکتوبر سال ١٩٥٨ ميلادى ابتدا اسرائيلى ها به صحراى سينا حمله کردند و در پى آنها در روز ٥ نومبر فراشوتيست هاى فرانسوى و بريتانيايى در بندر پورت سعيد به بهانه محافظت از کانال سويز فرود آمدند ، اما نيروى هاى مهاجم تحت فشار هاى سازمان ملل متحد ، امريکا و شوروى ناگزير شدند مصر را ترک کنند . ناکامى حمله نيرو هاى اسرائيلى ، فرانسوى و بريتانيايي به مصر براى جمال عبدالناصر يک پيرزوى ديپلوماتيک محسوب مى شود. قايصى که در پى ملى کردن کانال سويز رخ داد موجب محبوبيت فزاينده جمال عبدالناصر شد ( ٥ ) .
جمال عبدالناصر در زمان رياست جمهورى خود از اتحاد جماهير شوروى تسليحات نوين خريده بود. اين اقدام مصر اسرائيل را به تشويش ساخته بود که مصر به زودى تهديد خود را براى نابود کردن دولت يهود عملى کند . اسرائيل در سال ١٩٥٦م تصميم گرفت به مصر حمله کند . اسرائيل سريع و قاطع نيرو هاى مصر را شکست داد و شبه جزيره سينا را اشغال کرد . شبه جزيره سينا بين اسرائيل و کانال سويز قرار دارد . بريتانيا و فرانسه که طراح اين حمله اسرائيل عليه مصر بودند، وارد جنگ شدند و تصميم داشتند با اين دخالت خود ، جمال عبدالناصر رئيس جمهور مصر را به خاطر ملى کردن کانال سويز برکنار کنند . به علت فشار ايالات متحده و سازمان ملل متحد ، و به علت تهديد اتحاد شوروى به دخالت ، هر سه کشور مهاجم از قلمرو مصر خارج شدند . يک نيروى اضطرارى سازمان ملل متحد تحت نام (( يونف )) در سرحد مصر و اسرائيل استقرار يافت تا از درگيرى هاى ديگر جلو گيرى کند ( ٦ ) .
در ماه جون سال ١٩٦٧ ميلادى متجاوزين اسرائيلى سومين جنگ را پس از سال ١٩٤٨ و١٩٥٦ ميلادى بر ضد حکومت جمال عبدالناصر و کشور هاى عربى بر افروختند و با اتکا بر کمک هاى ايالات متحده امريکا اراضى وسيعى از آنجمله شبه جزيره سينا و منطقه غزه را در مصر اشغال نمودند . بعد از اين جنگ ها کانال سويز از فعاليت باز ماند . در نتيجه بمباران طياره هاى اسرائيلى و ساير شرکا و توقف رفت و آمد در کانال سويز و اشغال مناطق نفت خيز مصر در سينا ، اقتصاد مصر خسارات هنگفتى را متحمل گرديد .
بتاريخ ٢٨ سپتمبر سال ١٩٧٠ ميلادى جمال عبدالناصر فوت نمود و عيوض آن محمد انور سادات بحيث رئيس جمهور جديد مصر اعلان گرديد ( ٧ ) .
منابع و ماءخذ
١- http://www.ur.wikipedia.dry/wiki/
٢- د نړۍ هينداره ، افريقا ، احسان الله آرين زى د ساپي د پښتو څيړنو او پراختيا مرکز ، پيښور ، ١٣٨٠ هـ ل ، ( ٥٨٨ مخ ) .
٣- http://www.kasbarg.com/topic.php2topic=80795
٤- http://www.farsnews.net/newstext.php2nn=8703220526
٥- http://www.hamvatansalam.com/news114227
٦- تاريخ جهان ، نويسندگان : تئو دوراج ، فون لاوجان ، او دونالدوارن مترجم : عبدالرحمن: صدريه، تهران ،١٣٧٧ هـ ش ، ( ص ١١٢٤ ) .
٧- تاريخ کشور هاى آسيا و افريقا در عصر حاضر ، بخش دوم ، حکيم فرشيد ، وزارت تحصيلات عالى ، ( ص ٤٥٥ ) .