این رُخ تاریخ

برداشت ما از تاریخ، بیشتر به مفهوم عمق تاریخی واحد های سیاسی بوده است. چنین خوانشی در صد سال اخیر، بدون شک به مفهوم شکل گیری ملت ها در واحد های سیاسی به کار رفته است. در واقع چند طبقه ی تاریخ، در تداوم بشری، این موضع را توجیه می کند؛ اما این، به معنی نفس مساله ی تاریخی نیست. تنازع سیاسی، استعمار و مناقشه، در تعیین نگارش تاریخ، به ابزار و ترفند هایی متوسل می شوند که بر اثر آن ها، دید تاریخی نسبت به گذشته، دنبال استخراج مفهوم خاص باشد. بر این اساس، تنوع تاریخی، قربانی برداشت خاص می شود و اغماض بر واقعیت های دیگر، نسخه هایی از تواریخی می شوند که در زمان حال ستیز، ضرورت ها برای مستقبل را به تعریف و تبیین محدود بکشانند. عبدالحسین زرین کوب، کتاب جالبی دارد به نام «تاریخ در ترازو». در این کتاب، حد مورخ به معنی نگارگر ماضی، به این منطق توجه می کند که اگر تاریخ، وسیله ی قرائت گذشته است، خوبیت آن در کناره گیری مورخ از تمام جوانب، می تواند نسخه ای ارایه کند که در متن آن، تنوع انسانی در گسترده گی واقعیت های تاریخی، بیشتر به مفهوم کارنامه ی انسانی شناخته می شود. در این تعریف، قرائت خاص از گذشته، مجال نمی دهد انحراف تاریخی به منظور ساخت آدرس خاص، تنازع بشری به مفهوم مادون و مافوق، به مکتب های غیر اخلاقی و نژادی تقسیم شود. درست به اساس این منطق، خردورزان زیادی شناخته می شوند که در قرائت خاص تاریخ، فقط دنبال برآورد نیاز های سیاسی یا هویت های برتر و متفاوت نیستند. آنان با دنبال کردن تاریخ راستین، بیشترینه سعی کرده اند در اعماق گذشته، روایتی به حقیقت برسد که بر اساس گرایش های انسانی، فرهنگ های متفاوت در پهلو هایی گوناگون، به مردمان امروز رسیده اند و مهم تر از همه، شناخت خوب و بد آن ها، کمک می کند رابطه ی بشری به مفهوم انسانی، در حد نگرش هایی سقوط نکند که از زمان پیدایش ناسیونالیسم به معنی تبارز هویت قومی- ملی، طرز متفاوتی از برخورد و تقابل انسانی رونما شده است.  

شناخت بنیانی، عمیق، علمی و منطقی از گذشته، بیشتر از همه از رنگ های تصنعی برتر و پایین تر می کاهد. در این روایت تاریخ، گذشته، عبارت از سرگذشت مردمانی ست که در روزگار خودشان می زیستند و در این زیست، تابع واقعیت های همان تاریخ اند.  

همرسانی داده های انسانی، به ویژه در عرصه ی فرهنگی، کمتر از آن کار فرهنگی نیست که با فهم ماهیت تاریخ، می کوشد تفکر برتر و پایین تر، تابع این سوء برداشت نشود که کسانی مافوق و کسانی مادون بوده اند.  

سرگذشت کشور ها و مردمان گذشته، در تمام هویت های تباری، تاریخ عظیمی از افت و خیز است. هیچ کسی به درستی نمی داند تداوم قدرت و توان او، وارد کدام مرحله ی تاریخ می شود و طوالت آن در کدام اندازه، رقم می خورد. این رُخ تاریخ، در گفته های نو تاریخ، از مدتی ست که در حساب اومانیستی (انسان گرا) شماری را واداشته است تاریخ را با نقد گسترده موشکافی کنند و در زمینه ی سیاسی کنونی، دقت کنند چرا روایت های تاریخ از گذشته، در تقابل سیاسی، عصبیت های خصومت آمیز را اکمال    می کنند.  

جنگ دوم جهانی، بر اساس آن برداشت هایی شکل گرفت که میلیتاریسم آلمانی با قایل شدن به روح و روان برتر، اصل انسانی را بر اساس رنگ ها تعریف می کرد. این برداشت نادرست از تاریخ، بانی ستیزی شد که پس از پایان جنگ دوم جهانی در سال 1945، فقط ضایعات انسانی آن، بیش از 50 میلیون تن بود.  

واقعیت های واحد های سیاسی و تعریف منافع بر اساس توده های متشکله در آن ها، هرچند غیر منطقی نیست، زیرا در واقعیت های روزگار کنونی، حفظ اراضی، به معنی تحفظ توده هایی شناخته می شود که با تعاریف مشخص از هویت و جغرافیه، به تمام موازین اخلاقی، عزت نفس، نفع و شخصیت باور می کنند. در این حقیقت، صورت دیگری از واقعیت های انسانی برجسته می شود که هویت های سیاسی نامیده می شوند. عوامل مختلفی می توانند در تعیین سرنوشت، ابزار گسل یا وصل شوند، بنابراین توجه بر خوانش تاریخی، بر اساس واقعیت هایی که وجود داشتند، اما تحریف شدند، این رخ تاریخ را معرفی می کند که با افزودن بر مبحث انتقاد، عواملی را تبیین کنیم که در واحد های سیاسی، مردم را در التهاب برتر و کم تر به مخاصمه و جدل می کشانند.  

روشنگری های چند دهه ای اخیر، به ویژه در حوزه ی زبان دری، به ما نیز رسیده است. دنیای مجازی، فرامرز های شد که با منطق «هیچ چیزی نهان نمی ماند»، کمک می کنند دسترسی به تنوع یافته ها، ساحه ی دید از منظر نگرش یک نواخت و فاقد اصل قناعت را به وسعت بکشاند و در این گسترده گی، این رخ تاریخ نمایان شود که در حقیقت آن چه تا این زمان از تاریخ می شناختیم، دلخواسته هایی بودند که بر اساس غرض، سیاست و سلیقه، اجازه نمی دادند تعریف تاریخی، به توضیح واقعی زنده گی مردمانی برسد که «مشکل»، «دشواری»، «ستم»، «غم» و «اندوه»، جزو لاینفک بهترین تمدن هایش نیز بوده است.  

و اما در این نوبت، توجه افغانان را به آن یافته های تاریخی می خواهم که با آگاهی بر آن ها، بدون شک دید آنان روی طرف های درگیر سیاسی -که از سوء برداشت ها، ستیز و تقابل را رنگ سیاه و سفید می دهند- اثر می گذارد. خواننده گان این رخ تاریخ، در حالی که با دنیای جدیدی از نگرش و ابتکار کار تاریخی مواجه خواهند شد، در این دانش، این احساس تبارز می کند که عوامل مختلفی در شکل گیری مواضع سیاسی جناح های متخاصم دخیل بوده اند. رد اغراض و سوء استفاده از تاریخ، در روشنگری هایی که یافت شده اند، به این اولویت می رسد که برای سلامت اجتماعی، گذشته را از نو، اما با دید انسانی مرور کنیم.    

در 23 سایت و وبلاگی که به جز یکی (عربی)، همه به زبان دری اند، صد ها تحقیق، مقاله، نگارش، تفسیر، تحلیل، تبصره، خبر و ده ها جلد کتاب گرانبهای رایگان یافت     می شوند که از زمان آشنایی با آن ها، توان این قلم، برای پاسخگویی و یافت راه حل، کم نیاورده است.  

آدرس های زیر، بر مبنای منطق «بنیان اندیشی»، شکل یافته اند. ریشه یابی، اصل مهمی در شناخت معضلات و دشواری هاست.   

وب سایت ها: 

وب سایت ایروتسی: 

http://www.yrotsih.com/fa/ 

وب سایت بنیان اندیشی: 

http://bonyan-andishi.ir/ 

وب سایت حق و صبر: 

http://www.haghosabr.ir/home.aspx 

وب سایت پژوهش های ایرانی: 

http://ghiasabadi.com/ 

وب سایت اندیشکدهء مطالعات یهود: 

http://jscenter.ir/ 

وب سایت عبدالله شهبازی: 

http://www.ashahbazi.org/Plutocracy/index.htm 

وب سایت استاد سلام محمدی: 

http://www.salammohammadi.com/fa/index.php 

وب سایت نماشا (حاوی ویدیو ها و فلم ها): 

http://www.namasha.com/aydin.tabrizli 

وب سایت ناریا: 

http://w3.naria.ir/ 

وب سایت ویکی ناریا: 

http://wikinaria.info/ 

وبلاگ ها: 

وبلاگ تلنگُری بر تاریخ: 

http://teresaath.blogsky.com/ 

وبلاگ کنکاش در تاریخ: 

http://biryol.blogsky.com/ 

وبلاگ حق و صبر: 

http://naryna.blogsky.com/ 

وبلاگ حق و صبر (به زبان عربی): 

http://haghvasabr2.blogsky.com/ 

وبلاگ کتاب و حکمت 1: 

http://mobina46.blogfa.com/ 

وبلاگ کتاب و حکمت 2: 

http://vindex.blogfa.com/ 

وبلاگ دروغ های شیرین: 

http://onroyseke.blogfa.com/ 

وبلاگ ستاره گان دروغ و خیانت: 

http://purpirar.blogsky.com/ 

وبلاگ اولترا امپریالیسم: 

http://ultraimperialism.blogsky.com/ 

وبلاگ شاهین: 

http://epubba.blogsky.com/ 

وبلاگ مجعولات تاریخ: 

http://majoolatetarikh.blogfa.com/ 

وبلاگ تاملات فرهنگی: 

http://kakala.persianblog.ir/ 

وبلاگ تاملی در بنیان تاریخ ایران: 

http://bonyanandish.blogsky.com