پادخواب شانه:
په لوګر كې دوه پاد خوابه موجود دي، پادخواب شانه د پاد خواب روغني ختيزې خواته پروت دي.
د لرغون پيژندنې د لاس ته راغلو آثارو په شهادت پادخواب شانه د لوګر يوه تاريخي او فرهنګي او يوه زراعتي سيمه ده، لكه چې د پادخواب شانه له زراعتي ځمكو او شاوخوا باغونو څخه د كوشانيانو او غزنويانو زمانې پورې مربوطه مسكوكات موندل شوي دي او ممكن نور هم تر لاسه شي، همدا راز ځينې فلزي مجسمې او فلزي مهرونه او نور آثار هم دلته تر لاسه كېداى شي.
پادخواب شانه چې د لوګرد مشهورو كليو، د ډېرو ښكلو او سمسورو سيمو څخه شمېرل كيږي په دې ځاى كې تخت شاه، كاريز چيجي او تخت زنبورك پروت دي، په تاريخي اسنادو كې ترې يادونې شوي او د بودايي مدنيت او برهمنى آئين د اثارو ادرسونه هم په دې ځايونو كې وركړ شوي دي.
د پادخواب شانه په هكله د خلكو په منځ كې بيلابيلې محلي كيسې هم اوريدل كيږي ځينې وايي چې په اصل كې دا سيمه (باد، خواب) ؤ، او په دې ځاى كې داسې په زړه پورې نسيم (باد) الوته چې سړي ورته خوب ووړ. نو دا ځاى د غزنويانو د اوسيدلو محلونه (خوابګاه) يا (خواب خانه) يعنې د خوب ښه ځاى ؤ.
پاد خواب شانه په اصل كې (بادخواب شاهانه) تعبيريداى شي. ځينې د دې سيمې د يو شمېر چينه زارو په باب كيسې كوي او وايي: دا چينې د ننګرهار د سلطان پور د چينو سره تر ځمكي لاندې ارتباط لري او له دې ځايه د لوګر د پادخواب شانه چيني او د سلطان پور چيني د اهل هنود د عرف له مخې متبرك مقام درلودلي دي او د برسات په موسم كې د هغوئ ډيرې په زړه پورې كلنۍ اوږدې ميلې هلته پر ځاى كېدلي.
د لوګر د دوشينې د اوسيدونكي مومن خان له خولې، دا سيمې زراعتي سيمې او چمن زار ؤ او سلطان محمود غزنوي درمو پاده وانانو به په دې چينو كې رمې راټولولي.
پاد خواب شانه چې د دوشينې ختيز ته او پاد خواب روغني يې لويديز ته پرته ده، پاد خواب شانه د غزنويانو د غوښو د اكمالولو او وړيو د راټولولو او پاد خواب روغني يې د غوړيو د راټولولو ځاى ؤ نوموړي دلته د بابك د ويساك ميلو ته هم اشاره كړې ده.
نور بيا................
